Αθλητισμός

Τάφος του Ινδού: Η Πιθανή Εξήγηση Πίσω Από την πιο Επική Ονομασία Γηπέδου

Το γήπεδο κρύβει στα «σπλάχνα» του έναν από τους πιο ενδιαφέροντες μύθους του εγχώριου αθλητισμού.
71720833_368412330732545_6362467666422136832_n

Η φυσική έδρα του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού, δηλαδή το γήπεδο «Απόστολος Νικολαΐδης» στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, είναι από τους πιο ιστορικούς αθλητικούς χώρους της Ελλάδας. Ο ρόλος του κατά τη περίοδο της κατοχής -ήταν η πρώτη τοποθεσία στη χώρα που υψώθηκε η ελληνική σημαία τέσσερις ημέρες πριν αποχωρήσουν τα κατοχικά στρατεύματα-, καθώς και οι νύχτες που έχει χαρίσει στους φίλους του μεγαλύτερου αθηναϊκού αθλητικού συλλόγου αποτελούν μέρος της νεότερης ιστορίας μας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το όνομα του προέρχεται απ' τον διακεκριμένο πολυαθλητή του «Τριφυλλιού», ο οποίος μετά το τέλος της καριέρας του συνέχισε να εργάζεται στην ομάδα από διάφορες θέσεις - μέχρι τον θάνατό του, το 1980. Παράλληλα, το γήπεδο κρύβει στα «σπλάχνα» του έναν από τους πιο ενδιαφέροντες μύθους του εγχώριου αθλητισμού. Ο λόγος για την ιστορία πίσω απ' το -ανεπίσημο- όνομα του κλειστού γηπέδου που βρίσκεται κάτω από τις κερκίδες του, δηλαδή ο «Τάφος του Ινδού».

Το περίεργο είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει με σιγουριά την προέλευσή του και ίσως να μη μάθουμε ποτέ πώς προέκυψε. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες μαρτυρίες οι οποίες ίσως «αγγίζουν» τα πραγματικά γεγονότα που είχαν ως αποτέλεσμα την πιο επική ονομασία γηπέδου στην ιστορία. Θέλοντας να συλλέξω όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούσα, αποφάσισα να επικοινωνήσω με έναν άνθρωπο που ξέρει όσο λίγοι -και με τρομακτικές λεπτομέρειες- την ιστορία του συλλόγου. Ο λόγος για τον Αριστοτέλη Μπενόγλου, ιστορικό ερευνητή, συγγραφέα δύο βιβλίων με θέμα τον Παναθηναϊκό («Και Χιλιάδες Τίτλοι», «Λεωφόρος Αλεξάνδρας 160») και αρθρογράφο της στήλης «Οδός Καλαφάτη» στο αθλητικό site SDNA.

Η paranormal ιστορία του «Τάφου»

1570200722151-72288219_722245788239456_6627896537940754432_n

«O Τάφος του Ινδού εγκαινιάστηκε στις 19 Μαρτίου 1960, με τον αγώνα εφηβικών ομάδων μπάσκετ μεταξύ Παναθηναϊκού και Μίλωνα -με νικητή τον Παναθηναϊκό και σκορ 94-60. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1959 και είναι το πρώτο κλειστό γήπεδο συλλόγου στην Ελλάδα. Στον Τάφο έχουν φιλοξενηθεί κατά καιρούς διοργανώσεις οκτώ διαφορετικών αθλημάτων: μπάσκετ, βόλεϊ, πυγμαχίας, πάλης, άρσης βαρών, ξιφασκίας, ενόργανης γυμναστικής, επιτραπέζιας αντισφαίρισης, καθώς και αγώνες κατς», μου λέει, για να συμπληρώσει με μια ακόμη ενδιαφέρουσα πληροφορία: «Ο πρώτος πράσινος τίτλος που κατακτήθηκε στο κλειστό είναι το εφηβικό πρωτάθλημα μπάσκετ του 1960. Αξίζει να αναφέρουμε ότι θρυλείται πως κάτω ακριβώς απ' το γήπεδο υπάρχει υπόγειος ποταμός -ίσως παραπόταμος του, μπαζωμένου από τη δεκαετία του 1960, Ιλισού. Αυτό ίσως να εξηγεί και την έντονη υγρασία που επικρατεί στον χώρο».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στον «Τάφο του Ινδού» έχουν συμβεί περιστατικά που αγγίζουν το μεταφυσικό, όπως το γεγονός ότι έχει χρησιμοποιηθεί ως έδρα από την μπασκετική ομάδα του Ολυμπιακού, λόγω τιμωρίας του δικού της γηπέδου. Μάλιστα, στις 7 Μαρτίου του 1979, στον αγώνα πρωταθλήματος μεταξύ των «ερυθρολεύκων» και του Πανιωνίου, η πειραϊκή ομάδα αναγκάστηκε να φορέσει πράσινες φανέλες -ευγενική χορηγία του Παναθηναϊκού- ώστε να μη μηδενιστεί, καθώς οι δύο αντίπαλοι είχαν ομόχρωμο σετ εμφανίσεων και βάσει κανονισμών, ο τυπικά γηπεδούχος ήταν αναγκασμένος να επιλέξει την εναλλακτική στολή του. Ο Ολυμπιακός, λόγω αμέλειας, δεν είχε στις αποσκευές του δεύτερο σετ εμφανίσεων και έτσι αγωνίστηκε με αυτές του ΠΑΟ. Τελικά, τα πράσινα χρώματα έφεραν γούρι στον Ολυμπιακό που επικράτησε με σκορ 69-66 επί των Νεοσμυρνιωτών.

Όσον αφορά τον Παναθηναϊκό, χρησιμοποίησε το κλειστό σαν έδρα για τέσσερις δεκαετίες και εκεί έχει αντιμετωπίσει μεγάλες ευρωπαϊκές ομάδες, όπως η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα, η Μακάμπι Τελ-Αβίβ, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας και η Ίνις Βαρέζε. Στο γήπεδο αυτό, ο αήττητος -μεταξύ 1985 και 1988- σε αγώνες πρωταθλήματος, Άρης, των Γκάλη και Γιαννάκη, τα έβρισκε πάντα «σκούρα». Την περίοδο της παντοκρατορίας των Θεσσαλονικέων, ο «ταπεινός» Παναθηναϊκός, ίσως και λόγω της αύρας του γηπέδου -το οποίο θεωρείτο «καυτή» έδρα και δυσκόλευε αρκετά ακόμα και ισχυρότερους αντιπάλους- τον κέρδισε τρεις φορές, όταν οι συνολικές ήττες -εντός και εκτός έδρας- των «κιτρινόμαυρων» στο διάστημα αυτό ήταν μόλις τέσσερις.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο ανεπιβεβαίωτος αστικός θρύλος της ονομασίας

Όπως μου είπε ο Αριστοτέλης Μπενόγλου, μάλλον δεν θα μάθουμε ποτέ την πραγματική ιστορία πίσω από το επικό παρατσούκλι του κλειστού της Αλεξάνδρας, μιας και υπάρχουν πολλά κενά στη μεταφορά των γεγονότων μέσα στον χρόνο. Η επικρατέστερη εκδοχή θέλει το όνομα να έχει βγει από έναν ερασιτέχνη καλαθοσφαιριστή του Παναθηναϊκού, τον Τάσο Στεφάνου, ο οποίος αγωνιζόταν για χρόνια στα τμήματα υποδομής της ομάδας και συνέχισε την καριέρα του ως γενικός διευθυντής της ΚΑΕ. Μια θέση που κράτησε για περίπου πέντε δεκαετίες. Σύμφωνα με συνεντεύξεις του, η ιδέα για το όνομα του ήρθε έπειτα από έξοδο με κάποιους συμπαίκτες του στον κινηματογράφο «Αρτζεντίνα» -που λειτουργούσε στη γωνία Παναθηναϊκού και Αλεξάνδρας μέχρι το 1993- κατά τη διάρκεια της οποίας παρακολούθησαν το έργο του Φριτς Λανγκ: «Ο Τάφος του Ινδού».

1570201048798-71187869_495657404549177_8797208798876925952_n

Μέρος της πλοκής διαδραματίζεται σε έναν μεγάλο και εντυπωσιακό υπόγειο τάφο, ο οποίος αποτελείται από επίπεδα θυμίζοντας, όντως, κλειστό γήπεδο. Παρακολουθώντας το φιλμ ο Στεφάνου, που έφυγε από τη ζωή το 2017, εντυπωσιάστηκε απ' το γεγονός ότι ο τάφος θύμιζε πολύ ένα συγκεκριμένο σημείο του γηπέδου.

«Όπως παρακολουθείς τους αγώνες από την τηλεόραση, το σημείο απέναντι από τους επισήμους και στα δεξιά του πλάνου όπου βρίσκεται η φυσούνα από την οποία μπαίνουν στον αγωνιστικό χώρο οι αθλητές. Αυτό είναι το σημείο που έφερε ο Τάσος Στεφάνου στο μυαλό του βλέποντας το φιλμ», μου εξηγεί ο Αριστοτέλης. Σύμφωνα με συνεντεύξεις που έδωσε μέσα στα χρόνια ο πρώην αθλητής των «πρασίνων», άφησε να εννοηθεί ότι αυτός βάπτισε, άθελά του, το γήπεδο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
1570200962645-Tafos-tou-indou

Ωστόσο, υπάρχουν πολλά κενά στη συγκεκριμένη εκδοχή. Αρχικά, το γεγονός ότι η ταινία είναι του 1959 ενώ το γήπεδο άνοιξε έναν χρόνο αργότερα. Βέβαια, μιλάμε για εποχές που τα φιλμ αργούσαν αρκετά να φτάσουν στην Ελλάδα και δεν αποκλείεται το «The Indian Tomb», όπως είναι ο τίτλος της ταινίας στα αγγλικά, να προβλήθηκε κάπου μεταξύ 1962 και 1963 στην Αθήνα. Μια ακόμη σημαντική λεπτομέρεια που θολώνει ακόμη περισσότερο το τοπίο, είναι ότι το πρώτο δημοσίευμα στο οποίο αναφέρεται το γήπεδο με το όνομα «Τάφος του Ινδού» χρονολογείται στις αρχές των 80s. Αυτό μπορεί να σημαίνει, είτε πως η πραγματική ιστορία δεν είναι αυτή του Στεφάνου είτε ότι απλά οι δημοσιογράφοι άκουγαν από τους παλαιότερους το όνομα με αποτέλεσμα να εδραιωθεί κατά κάποιο τρόπο στο μυαλό τους.

Μάλιστα, υπάρχει και μια δεύτερη -όχι τόσο δημοφιλής- εκδοχή, που θέλει το όνομα να έχει βγει από δημοσιογράφο της εποχής -των 60s δηλαδή-, ο οποίος, μπαίνοντας για πρώτη φορά στο κλειστό, το παρομοίασε με τον τάφο από την ταινία. «Δεν αποκλείεται να υπάρχει και τρίτη εκδοχή», μου λέει ο Μπενόγλου, για να συμπληρώσει: «Ίσως είναι καλύτερα να κρατήσει τη μορφή αστικού μύθου όλη αυτή η ιστορία. Άλλωστε, πολλές φορές η πραγματικότητα καταστρέφει τη μαγεία του μύθου και η αλήθεια είναι ότι το γήπεδο αυτό έχει αποκτήσει, πλέον, μυθικές διαστάσεις».

Τα επόμενα χρόνια, οι αλλαγές και η επίσημη ονομασία

Εκτός από τις πρώτες αναφορές του ως «Τάφος του Ινδού», το γήπεδο βίωσε και μεγάλες αλλαγές στα 80s. Λίγο πριν κλείσουμε ο Αριστοτέλης μου κάνει μια ακόμη μικρή, αλλά άκρως ενδιαφέρουσα ιστορική αναδρομή: «Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1980, το γήπεδο δεν καλυπτόταν -απ' την πλευρά της οδού Π. Κυριακού, εκεί που βρίσκεται το πάρκινγκ- με τζάμια. Συνεπώς, δεν ήταν λίγες οι φορές που πλημμύριζε λόγω ισχυρών νεροποντών, ενώ έχουν καταγραφεί και περιστατικά κατά τα οποία το κλειστό γέμιζε με χιόνια, γεγονός που δυσχέραινε τη διεξαγωγή αγώνων και που οδηγούσε πολλές φορές σε αναβολές. Μια τέτοια αναβολή έλαβε χώρα τον Μάρτιο του 1980. Λόγω έντονης βροχόπτωσης, το final four του Κυπέλλου Κυπελλούχων που ήταν προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί στον Τάφο του Ινδού μεταφέρθηκε λίγα μέτρα πιο κάτω, στο κλειστό γήπεδο του Πανελληνίου -για την ιστορία, εκείνη τη χρονιά ο Παναθηναϊκός κατέκτησε τη δεύτερη θέση. Οι αποστολές των ομάδων μεταφέρθηκαν αυθημερόν, από το ένα γήπεδο στο άλλο.

1570201116663-71849351_2418292094914195_938964075214274560_n

Από το προσωπικό αρχείο του Αριστοτέλη Μπενόγλου.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στο γήπεδο αυτό πραγματοποιούνται εδώ και δεκαετίες οι Γενικές Συνελεύσεις του Ερασιτέχνη Παναθηναϊκού καθώς και διάφορες γιορτές ή επιδείξεις. Τη δεκαετία του '80 και του '90, «έσφυζε» από κόσμο σε διοργανώσεις αγώνων κατς. Στον χώρο εκείνο έλαμψε το άστρο του αείμνηστου cult παλαιστή και ηθοποιού, Απόστολου Σουγκλάκου. Ο ίδιος, αν και μεγαλωμένος στον Πειραιά, δήλωνε οπαδός του Παναθηναϊκού.

Η -ανεπίσημη- χωρητικότητά του είναι 1.500 θεατές, ενώ έχει πρωταγωνιστήσει και σε διάφορες ελληνικές ταινίες όπως τα: Ράκος Νο 14 - Και ο πρώτος μπουνάκιας και Άγρια Νειάτα, στις οποίες υπάρχουν σκηνές από αγώνες επαγγελματικού μποξ.

Το τελευταίο επίσημο παιχνίδι της ανδρικής ομάδας μπάσκετ του Παναθηναϊκού στο γήπεδο αυτό είναι το Παναθηναϊκός-Ηρακλής (92-86), για τα play off των θέσεων 5-8 της περιόδου 1991-92, κατά την οποία ο σύλλογος έλαβε τη χειρότερη θέση της ιστορίας του σε επίπεδο Α' Εθνικής Κατηγορίας (8η) και έμεινε εκτός ευρωπαϊκών διοργανώσεων».

Από τις 13 Σεπτεμβρίου του 2015 και με απόφαση της τότε διοίκησης Ηλία Μιχαλαριά, το γήπεδο βαφτίστηκε «Παύλος Γιαννακόπουλος» προς τιμήν του ιστορικού προέδρου της ΚΑΕ -που έφυγε από τη ζωή στις 10 Ιουνίου του 2018. Στις 13 Μαΐου του 2017, επί προεδρίας Δημήτρη Μπαλτάκου, αποφασίστηκε η μετονομασία σε «Παύλος και Θανάσης Γιαννακόπουλος» με σκοπό να τιμηθεί και ο αδερφός του, Θανάσης, που απεβίωσε πριν από λίγους μήνες. Πλέον αποτελεί έδρα του γυναικείου τμήματος και των τμημάτων υποδομής Μπάσκετ και πετοσφαίρισης, μεταξύ άλλων.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ιστορία συνεχίζεται.

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Μια Σπηλιά στο Πάρκο της Φώκιας στην Αλόννησο Ήταν η Καβάτζα για 1,1 Τόνο Κάνναβης

Το Χωριό στη Φλώρινα που Βουλιάζει και οι 20 Κάτοικοι που Δεν το Εγκαταλείπουν

O Απόστολος Σουγκλάκος Ήταν ο Έλληνας «The Rock»

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.