Το Αμαρτωλό «Τσιγαράδικο» που Κόβεται Κομμάτι-Κομμάτι στο Λιμάνι των Νέων Μουδανιών

Μία γωνιά του λιμανιού των Νέων Μουδανιών, στη Χαλκιδική, έχει γεμίσει με σκραπ. Μέσα από εκατοντάδες μεταλλικά κομμάτια που σχηματίζουν βουνά βγαίνουν καπνοί. Από διάφορα σημεία. Σαν να ζεσταίνονται κάποιοι που πασχίζουν να ξεκολλήσουν το θερμόμετρο από το μηδέν. Είναι οι εργάτες που κόβουν, κομμάτι-κομμάτι, ένα καράβι 45 μέτρων. Κρατώντας στο χέρι μακριά φλόγιστρα, που καίνε οξυγόνο. Κόβοντας τα πάντα. Είναι το πλοίο Elizabeth.

Με τον τρόπο αυτό γράφεται ο επίλογος της ιστορίας ενός «τσιγαράδικου», του καραβιού που κατασχέθηκε από το 2011 και δεν βρήκε ποτέ ιδιοκτήτη. Το φορτηγό με σημαία Βολιβίας μετέφερε 3.000 κούτες λαθραία τσιγάρα. Τριάντα εκατομμύρια τσιγάρα. Πιάστηκε μεταξύ Αγιόκαμπου Λάρισας και Κασσάνδρας από το Λιμενικό, τον Μάιο του 2011. Είχε ξεκινήσει από την Αμμόχωστο και είχε προορισμό τη Βάρνα της Βουλγαρίας. Γνωστή διαδρομή λαθρεμπορικών με τσιγάρα της δεκαετίας του 2010. Μεταφέρθηκε στα Νέα Μουδανιά, όπου ξεφορτώθηκε το λαθραίο εμπόρευμα. Και έμεινε εκεί για να γίνει μέρος της σύγχρονης ιστορίας του λιμανιού.  

Τέσσερις άνθρωποι κόβουν το καράβι σε πολλά τμήματα του ενός μέτρου, ίσως και λίγο παραπάνω. Ξεκίνησαν μέσα από τη θάλασσα. Αφαίρεσαν όλο το πλοίο, εκτός από το σκαρί. Το άφησαν να πλέει για λίγο ακόμα, στον χώρο όπου βούλιαζε και αναδυόταν επί δέκα χρόνια. Μέχρι που το έβγαλαν για να το διαλύσουν και αυτό. Πρώτα έκοψαν την πλώρη. Μετά ένα τμήμα της πρύμνης μαζί με την προπέλα. Όλα γεμάτα μύδια που έχουν κολλήσει στο πέρασμα των χρόνων καταστρέφοντας φλούδα φλούδα τη λαμαρίνα στα ύφαλα. Έχει γίνει ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης το νότιο τμήμα του λιμανιού. Από τη μία τα βουνά των κομμένων μετάλλων, από την  άλλη το σκαρί που περιμένει και κόβεται. Δίπλα δέκα συστοιχίες με φιάλες οξυγόνου. Ένας μπλε γερανός με μία δαγκάνα μεταφέρει τα μεγάλα τμήματα για να κοπούν σε μικρότερα. Και ένας κάδος που θα γεμίζει τα φορτηγά που θα έρθουν σε λίγες ημέρες. 

Για τον Θανάση Θεοδώρου, ιδιοκτήτη της εταιρίας Pi Metal Scrap, είναι ρουτίνα να διαλύει καράβια και να εκμεταλλεύεται το σκραπ. «Αυτό είναι το μικρότερο από τα 25 που έχουμε κόψει», λέει κουκουλωμένος και «χαϊδεύοντας» τη φλόγα από τη φωτιά που έχει ανάψει για να ζεσταίνεται με τους άλλους τρεις συνεργάτες του. «Όλα ήταν κατασχεμένα», συμπληρώνει. Γι’ αυτόν είναι μία ακόμη «νομοθεσία». Έτσι αποκαλούν τη διάλυση κατασχεμένων. «Το κάθε πλοίο έχει το δικό του μυστικό και ο καπετάνιος τα δικά του, για αυτό θέλει προσοχή. Μπορεί να βρεις πετρέλαια, όπλα, μπορεί και τσιγάρα». Σπάνιο, καθώς οι διωκτικές Αρχές έχουν φροντίσει να τα αδειάσουν. 

Οι τοπικές Αρχές δεν μπαίνουν τόσο βαθιά. Δεν πολυενδιαφέρονται για την ιστορία του Elizabeth. «Δεν έπρεπε να έρθει εδώ. Ταλαιπωρηθήκαμε πολύ μέχρι να αποφασιστεί και να δοθεί σε δημοπρασία. Πλέον βγήκε στη στεριά. Για μας ήδη έφυγε», λέει ανακουφισμένος στο VICE, ο Δήμαρχος Νέας Προποντίδας, Μανώλης Καρράς. Είναι αλήθεια ότι το καράβι ενώ μεταφέρθηκε στα νέα Μουδανιά για τις πρώτες έρευνες, έμεινε δέκα χρόνια. Έμπαζε νερά από τη φθορά, σε κάποια στιγμή άρχισε να βουλιάζει και απαιτούνταν παρεμβάσεις. «Κάθε εβδομάδα αντλούσαμε τα νερά. Βάζαμε δύτες», ανέφερε ο δήμαρχος. Για αυτό αποφασίστηκε να διαλυθεί επιτόπου, καθώς η ρυμούλκησή του ήταν αδύνατη. Στη διαδρομή θα βούλιαζε. Είναι αγανακτισμένος με τη γραφειοκρατία που αντιμετώπισε. «Στέλναμε διαρκώς έγγραφα και το πλοίο έμενε πάντα εκεί. Τελικά φεύγει. Δώσαμε 6.000 ευρώ στην εταιρία και το πλοίο δώρο», λέει χαμογελώντας. Το 2015, είχε γίνει θόρυβος πίσω από μία απόφαση για να αγοραστεί. Η τιμή εκκίνησης ήταν 15.000 ευρώ. Η  προσπάθεια ναυάγησε και το Elizabeth έμεινε να θαλασσοδέρνεται στο λιμάνι.

Πίσω στο εργοστάσιο ανακύκλωσης μετάλλων που στήθηκε στα γρήγορα, ο Μάριος είναι ναυτικός. Μηχανικός πλοίων και ασχολείται και με τη διάλυση καραβιών. Χρειάζεται ειδικούς το κόψιμο. Είχε πληροφορηθεί την πορεία του Elizabeth. «Μέσα από το καράβι μαθαίνεις τις ιστορίες του». Όμως δεν αισθάνεται καμία θλίψη. «Η ζωή του ναυτικού είναι πολύ δύσκολη για να σε πονέσει που κόβεται. Την τρώει η αλμύρα και η λαμαρίνα», ξεκαθαρίζει. Δείχνει ότι είναι άνθρωπος της θάλασσας. Ακόμη και αν δεν είχε μια πυξίδα «χτυπημένη» στο σβέρκο του. Παραδίπλα ένας συνάδελφός του κόβει «φέτες» μία λαμαρίνα ίσαμε δέκα μέτρα. Η φωτιά την ανοίγει σε τμήματα. Πιο πέρα, ένας ακόμη ασχολείται με τον τεμαχισμό του πηδαλίου. Έχει πιάσει τη σύνδεση, βάζοντας το φλόγιστρο στα σπλάχνα του πλοίου. 

Στο τέλος έχουν αφήσει το σκαρί. «Εδώ ήταν το μηχανοστάσιο», δείχνει ο Θανάσης Θεοδώρου. Φαίνονται αντλίες και καλώδια. Μαζί και ο κίνδυνος να έχουν μείνει εύφλεκτα υλικά, παρά τον καθαρισμό. Πετρέλαια, λάδια, αέριο. «Είναι το μόνο σημείο που κόβουμε από μέσα προς τα έξω», εξηγεί σημειώνοντας πως έτσι αποφεύγεται ο κίνδυνος επαφής της φωτιάς από τα φλόγιστρα με εύφλεκτα υλικά. «Από δίπλα πάντα βρίσκεται κάποιος με έναν κουβά νερό και πυροσβεστήρα». Επικίνδυνη δουλειά. 

Το σκαρί θα είναι το τελευταίο που θα τεμαχιστεί. Ήδη σχεδιάστηκε να μετακινηθούν τα πρώτα κομμάτια στο σημείο της κοπής. Από εκεί όπου το σκραπ θα μεταφερθεί σε εργοστάσιο χαλυβουργίας. Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν δέκα δρομολόγια για κάθε ένα από τα δέκα φορτηγά που θα χρησιμοποιηθούν. «Επειδή είναι τέτοια κομμάτια, ζήτημα να χωρέσουν 17 τόνοι σε κάθε φορτηγό - από τους 22 που χωράει», ενημερώνει ο Θανάσης Θεοδώρου. Το καράβι άφησε μόνο το σκραπ. Σίδερο και λαμαρίνα. Τα  υπόλοιπα πολύτιμα μέταλλα που είχε -αλουμίνιο και χαλκό- εξαφανίστηκαν μέσα στο χρόνο. Από τις γνωστές σπείρες κλοπής μετάλλων. 

Τα Νέα Μουδανιά θα έχουν να θυμούνται το «τσιγαράδικο». Το καράβι που άραζε στο λιμάνι τους επί δέκα χρόνια. Μία βούλιαζε και μία αναδυόταν. Η άγκυρα και η προπέλα του κρατήθηκαν. Θα τοποθετηθούν στο ναυτικό μουσείο της πόλης.

Περισσότερα από το VICE

O Sigma Δεν το Ζει Όπως Φαντοζόταν το Rap Game

Οι Ειδήσεις που μας Έκαναν να Σκεφτούμε ότι το 2020 Δεν Ήταν Εντελώς Σκατά

Vintage Φωτογραφίες Ενός Από τα Μεγαλύτερα Αρχεία Tattoo Art Παγκοσμίως

Ακολουθήστε το VICE σε Twitter, Facebook και Instagram.