Άνθρωποι που Άλλαξαν τη Zωή τους Kόβοντας το Aλκοόλ και τα Nαρκωτικά

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK

Η Theresa May, ο Donald Trump, το Brexit, η άνοδος του ρατσισμού και των εγκλημάτων μίσους… Δεν έχουν συμβεί και λίγα πράγματα μέσα στη χρονιά που θα ήταν ωραίο να ξεχάσουμε και ο πατροπαράδοτος τρόπος για να ξεχνά κανείς, είναι να πνίγει τις σκέψεις του στο αλκοόλ - ή να αποτελειώνει όσες έμειναν παίρνοντας ναρκωτικά.

Όπως όμως μπορείτε να φανταστείτε, κάτι τέτοιο δεν είναι και ό,τι καλύτερο ως επιλογή. Η Dr Sheri Jacobson, διευθύντρια του κέντρου ψυχοθεραπείας Harley Therapy στο Λονδίνο, σημειώνει πως αν και είναι γεγονός πως τα ναρκωτικά και το αλκοόλ μπορούν να μας κάνουν να νομίζουμε πως αισθανόμαστε καλύτερα βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα μπορούν να ωθήσουν τον χρήστη τους σε ακόμη χειρότερες ψυχολογικές καταστάσεις.

«Το αλκοόλ για παράδειγμα, λειτουργεί κατευναστικά και ουσιαστικά "βραχυκυκλώνει" τους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου, ανάμεσα στους οποίους βρίσκεται και εκείνος που βοηθάει στη διαχείριση του καθημερινού άγχους», εξηγεί. «Αν ήδη πάσχεις από κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας, όπως άγχος ή διπολική διαταραχή, τότε οι ουσίες θα χειροτερέψουν την κατάστασή σου», λέει η Dr Jacobson. «Και αν έχεις κάποια γενετική προδιάθεση για κάποια πνευματική διαταραχή, τότε τα ναρκωτικά και το αλκοόλ μπορεί να βοηθήσουν να εκδηλωθεί».

Η κατάχρηση του αλκοόλ και των ναρκωτικών είναι ιδιαίτερα έντονη στους άνδρες. Το 2014, αποτελούσαν περίπου το 65% των περιπτώσεων κατά τις οποίες καταγράφονταν κάποιος θάνατος εξαιτίας του αλκοόλ στη Μεγάλη Βρετανία, ενώ το 2014-2015, το 74% των ασθενών που εισήχθησαν σε νοσοκομείο με κάποιο πρόβλημα πνευματικής υγείας εξαιτίας του αλκοόλ, ήταν άνδρες. Η κατάθλιψη και το άγχος είναι δύο προβλήματα που εντοπίζονται συχνά σε άτομα με ιστορικό κατάχρησης ουσιών και η ιατρική επιθεώρηση Journal of Clinical Psychiatry τονίζει πως ένας στους τρεις ενήλικους που κάνει κατάχρηση ναρκωτικών ή αλκοόλ επηρεάζεται επίσης από την κατάθλιψη.

H πνευματική υγεία των ανδρών είναι ένα θέμα που συζητιέται περισσότερο από ποτέ στα μέσα ενημέρωσης, αλλά τον περασμένο μήνα οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις Mind και Rethink Mental Illness, δημοσίευσαν μια έρευνα στο πλαίσιο της καμπάνιας Time to Change, η οποία δείχνει πως το 54% των νεαρών ανδρών που πάσχουν από κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας δεν μιλάει σε κανέναν για τη διαταραχή του.

Υπάρχουν βέβαια πολλοί λόγοι για μια τέτοια επιλογή. Αλλά προσωπικά γνωρίζω αρκετούς άνδρες που έκρυψαν τέτοια προβλήματα πίσω από ένα σύννεφο μπίρας, ναρκωτικών και επαναλαμβανόμενων hangover. Άνδρες που δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους μέχρι που «στέγνωσαν». Και ασφαλώς, τα παραπάνω δεν αφορούν μόνο τον προσωπικό κοινωνικό μου κύκλο.

Ο 33χρονος Bob Foster είναι «καθαρός» εδώ και 17 μήνες. Έως ότου πήρε τη μεγάλη απόφαση, «ξεκινούσα την εβδομάδα μου με κατάθλιψη, ενώ φοβόμουν να σηκωθώ από το κρεβάτι μου τη Δευτέρα. Περνούσα απαίσια, αποφεύγοντας emails και δίνοντας μονοσύλλαβες απαντήσεις στα μίτινγκ. Έπειτα πήγαινα στο γυμναστήριο το απόγευμα, εκεί αισθανόμουν κάπως καλύτερα με όλες εκείνες τις υπέροχες ενδορφίνες που σου χαρίζει η γυμναστική. Αισθανόμουν κάπως καλύτερα την Τρίτη, πήγαινα ξανά στο γυμναστήριο, την Τετάρτη αισθανόμουν σχεδόν κανονικά, ξανά γυμναστήριο το απόγευμα, ενώ την Πέμπτη περίμενα το τέλος της ημέρας για να πάω στην παμπ. Μετά έμενα έξω μέχρι να πάει 1 ή 2 το πρωί, πίνοντας, κάνοντας ένα σωρό κόκα και την Παρασκευή στη δουλειά αισθανόμουν χάλια, οπότε και άρχιζα να πίνω με το που τελείωνα για να κρατήσω μακριά μου τη μιζέρια, έκανα κι άλλη κόκα, έμενα έξω μέχρι τις 7 το πρωί, κοιμόμουν όλη μέρα την επόμενη και το Σάββατο το βράδυ ίσως έκανα τα ίδια, αν δεν έμενα όλο το Σαββατοκύριακο κλειδωμένος στο σπίτι μου».

Κολλημένος σε μια ρουτίνα στην οποία το ποτό και τα ναρκωτικά σηματοδοτούσαν τον διαχωρισμό μεταξύ της βαρετής εβδομάδας και της «ελευθερίας» του Σαββατοκύριακου, ο Bob γρήγορα άρχισε να υποφέρει. «Πέρασα τη δεκαετία των 20 παίρνοντας όλο και περισσότερα αντικαταθλιπτικά και αγχολυτικά, και αναρωτιόμουν διαρκώς γιατί δεν έκαναν δουλειά», εξηγεί. «Δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό πως πίνοντας κάτι που προκαλεί κατάθλιψη και σνιφάροντας ουσίες που σε κάνουν παρανοϊκό, με έκαναν καταθλιπτικό και παρανοϊκό».

Πώς σταμάτησε λοιπόν; «Δεν ήταν μια στιγμή επιφοίτησης, ήταν κάτι που έγινε με τον καιρό», λέει ο Bob. «Τα έκοβα όλα για περιόδους κάποιων μηνών και ήξερα ότι θα με έκανε να αισθάνομαι καλύτερα. Έβλεπα πολλούς ανθρώπους γύρω μου να προοδεύουν –να παντρεύονται και να κάνουν παιδιά– και αισθανόμουν ότι ήμουν ακόμη στον πάτο της πυραμίδας. Σχεδίασα μάλιστα και έναν αποχαιρετισμό σε όλα: ένα φεστιβάλ μέταλ μουσικής, στο οποίο θα πήγαινα για την δουλειά μου. Πήρα μαζί μου έξι γραμμάρια κόκα και ένα σκασμό MDMA, ήθελα να του δώσω να καταλάβει. Το σχέδιό μου ήταν να γίνω τόσο χάλια, που να μη θέλω ποτέ να κάνω ξανά ναρκωτικά. Έπιασε!».

Το συγκλονιστικό «λιώσιμο» ήταν αυτό που χρειαζόταν μιας και μετά από αυτό «γύρισα τα πάντα προς το καλύτερο μέσα σε μερικούς μήνες».

Για τον δάσκαλο της γιόγκα και πρώην DJ Marcus Veda που ζει και δουλεύει στο Λονδίνο, η αλλαγή από τα να κοιμάται με το που έβγαινε ο ήλιος στο να ξυπνάει την ίδια ώρα, ήταν λιγότερο απότομη. «Για δέκα χρόνια γινόμουν κομμάτια, έπαιρνα τα πάντα και έπινα τα πάντα», εξηγεί.

Όπως και στην περίπτωση του Bob, η ζωή του Marcus λειτουργούσε κυκλικά, αν και στο πίσω μέρος του μυαλού του βρισκόταν η ιδέα ότι έπρεπε να παραμένει υγιής. «Όταν πηγαίναμε σε περιοδεία, είχαμε εξωφρενικά Σαββατοκύριακα, αλλά ανάμεσά τους προσπαθούσα να κάνω πιο σωστά και υγιή πράγματα. Μου άρεσε ο αθλητισμός, το γυμναστήριο, οι πολεμικές τέχνες, οπότε πάντα έβλεπα και τον καλό τρόπο ζωής, απλώς θεωρούσα πως όλα αυτά μπορούσαν να συνυπάρχουν. Κάτι που ήταν εφικτό για λίγο, μέχρι που συνειδητοποίησα πως μπορούσα να την "ακούω" μόνο με τη γιόγκα και τις πολεμικές τέχνες».

Αφού ασχολήθηκε με τις πολεμικές τέχνες για περίπου πέντε χρόνια και άρχισε να ενδιαφέρεται περισσότερο για τη γιόγκα, ο Marcus ξεκίνησε να βλέπει τον τρόπο ζωής του με άλλο μάτι. «Προς το τέλος, σκεφτόμουν αν άξιζε κάτι όλος αυτός ο τρόπος ζωής, αν είχε καν πλάκα. Την επόμενη μέρα το hangover κατέστρεφε τα πάντα και δεν υπήρχε ποτέ αρκετός χρόνος για να κάνω αυτά που ήθελα, ενώ το ότι έχανα συστηματικά τις ημέρες μου με αυτόν τον τρόπο, σήμαινε πως ζούσα μόνο την μισή εβδομάδα. Κατέληξα τελικά πως δεν άξιζε».

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας που πέρασε ως DJ και performer, παίζοντας σε διάφορα κλαμπ ανά τον κόσμο, ο Marcus δεν βίωσε τα επίπεδα κατάθλιψης και άγχους που βίωσε ο Bob. Έστω και έτσι, μου λέει πως πλέον η καθημερινή του αντίληψη για τη ζωή είναι πολύ διαφορετική: «Ισορρόπησα πολύ περισσότερο. Το να ζεις μόνο για το σαββατοκύριακο, όπως τόσος κόσμος, σημαίνει πως μέσα στην εβδομάδα είσαι σχεδόν σαν ρομπότ. Τώρα πια, η κάθε ημέρα μου είναι ίδια. Δεν νιώθω στα κάτω μου, δεν με τρομάζουν οι Δευτέρες, δεν φοβάμαι μήπως νιώσω "πεσμένος" - και δεν εννοώ απαραίτητα από τα ναρκωτικά, εννοώ "πεσμένος" από την καθημερινότητα».

Για τον Bob, η αλλαγή στη ζωή του είναι τεράστια.

«Καταρχάς, δείχνω πέντε χρόνια νεότερος και έχασα 12 κιλά μέσα στους πρώτους 3 μήνες», μου λέει. «Το άλλο που παρατήρησα άμεσα είναι κάτι σχετικό με την εγκεφαλική μου λειτουργία. Σου ορκίζομαι πως είμαι 50% πιο γρήγορος εγκεφαλικά και πιο έξυπνος από όσο ήμουν. Νιώθω ότι ωρίμασα κιόλας, πολύ γρήγορα. Οργανώθηκα, σταμάτησα να ζω ουσιαστικά σαν έφηβος: δεν έχω πλέον ακατάστατο δωμάτιο, δεν αργώ πια πουθενά. Έχτισα μια καλύτερη σχέση με την οικογένειά μου, άρχισα να τα πηγαίνω καλύτερα στην δουλειά, όλα αυτά. Ένιωσα να έχω περισσότερη ενέργεια, είχα περισσότερα χρήματα, έγινα πιο υγιής και fit, ένιωσα πιο χαρούμενος, ένιωσα για πρώτη φορά στην ενήλικη ζωή μου μια ηρεμία».

Βέβαια, το να παρατάς τα ναρκωτικά και το ποτό ζώντας μέσα σε μια κουλτούρα που περιστρέφεται γύρω από αυτά δεν είναι εύκολο και δεν υπάρχει κάποια εγγύηση πως αν τα παρατήσεις θα δεις όλα το οφέλη που είδε ο Bob.

Ο εθισμός ή μια κακή συνήθεια δεν κόβεται εύκολα, όπως μπορεί να σας επιβεβαιώσει οποιοσδήποτε έχει προσπαθήσει να «στεγνώσει». Ευτυχώς, οι περισσότερες εθιστικές συμπεριφορές έχουν και τις δικές τους ομάδες υπαστήριξης, όπως οι Ανώνυμοι Αλκοολικοί. Αλλά όπως λέει η Dr Sherri, «αν σας τρομάζουν κάπως αυτές οι ομάδες, μην αγνοήσετε την επιλογή της επαγγελματικής υποστήριξης σε προσωπικό επίπεδο. Ένας σύμβουλος εθισμού μπορεί να σας προσφέρει αντικειμενική γνώμη και βοήθεια, κάτι το οποίο δεν είναι πάντα εφικτό από τους φίλους και την οικογένειά μας, ακόμη και αν έχουν τις καλύτερες των προθέσεων».

«Κόψε τα πάντα για τρεις μήνες και δες πως αισθάνεσαι», λέει ο Bob όταν του ζητάω να μου πει μια συμβουλή για τους άνδρες που ζουν τα 20-κάτι τους όπως τα έζησε και εκείνος. «Οι τρεις μήνες είναι το σημείο που μπορείς να καταλάβεις πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα. Είναι επίσης και το πιο δύσκολο πρώτο εμπόδιο, αλλά αν φτάσετε σε αυτό, σας ορκίζομαι ότι θα δείτε μόνοι σας γιατί είναι τόσο σημαντικό».

Περισσότερα από το VICE

Η Γενιά Του Αλέξη Γρηγορόπουλου δεν Βρίσκεται Πια στην Εφηβεία

Αυτοί οι Άνθρωποι μάς Εξηγούν πώς Πλούτισαν Χωρίς να Δουλεύουν

Tο Tulum Eίναι ένα Μέρος Μεταξύ Ζούγκλας και Καραϊβικής