Διεμφυλικές Γυναίκες μάς Λένε τι Σήμαινε για Αυτές η Αγορά του Πρώτου τους Σουτιέν

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο i-D.

Είναι δύσκολο να σκεφτείς κάποιο ένδυμα που να είναι τόσο συναισθηματικά, πολιτικά και πολιτιστικά φορτισμένο, όσο το σουτιέν. Από τότε που εμφανίστηκε ως εναλλακτική στον κορσέ, στις αρχές του 20ού αιώνα, ο στηθόδεσμος έχει υπάρξει κατά καιρούς σύμβολο ενηλικίωσης, ελευθερίας, σεξουαλικότητας και καταπίεσης. Μας λένε ότι η αγορά του πρώτου μας σουτιέν είναι μια μεταμορφωτική εμπειρία, μια μετάβαση από το κορίτσι στη γυναίκα. Η τηλεόραση, οι ταινίες και τα βιβλία, τονίζουν ότι αυτό το νέο εσώρουχο έχει τη δύναμη να μας κάνει νέους ανθρώπους. Τα διαφορετικά σχέδια και στιλ εκφράζουν ποιες είμαστε και πώς αισθανόμαστε μια δεδομένη στιγμή: σέξι, αθλητικές, μητέρες, πρακτικές. Τα σουτιέν κουβαλούν βαρύ συναισθηματικό φορτίο.

Από τότε που τα έκαιγαν, στη δεκαετία του '70, τα σουτιέν άρχισαν να συμβολίζουν τον έλεγχο και την πατριαρχία. Όμως, εάν ερμηνεύουμε αυτό το ένδυμα αποκλειστικά ως σύμβολο καταπίεσης, παραβλέπουμε τη σημασία που έχει για τις διεμφυλικές γυναίκες, για τις οποίες ο στηθόδεσμος μπορεί να εκφράσει την ελευθερία και την αλήθεια. Για εκείνες, αυτό το ύφασμα με ελαστίνη και δαντέλα που περιβάλλει το στήθος είναι ένας τρόπος να εξερευνήσουν μέσα τους το φύλο τους και να «συνομιλήσουν» μαζί του.

Η Ruby Burns είναι συνιδρύτρια του Bachelorette Beauty Services, ενός σαλονιού ομορφιάς για queer και τρανς άτομα με έδρα τη Μελβούρνη, το οποίο παρέχει θεραπείες ομορφιάς σε προσιτές τιμές. Αγόρασε το πρώτο της σουτιέν στο ίντερνετ πριν από πέντε χρόνια περίπου. Στην κουβέντα που είχε με το i-D είπε: «Το έκανα στα κρυφά, γιατί εκείνη την εποχή είχα σύντροφο και δεν του είχα εξηγήσει ακόμα κάποια πράγματα. Ήταν ένα χάλια σουτιέν που με πονούσε αφάνταστα, το οποίο είχα βρει στο eBay – μπορεί να μου ήταν και τρία νούμερα μικρότερο και με έκοβε τρομερά». Φορώντας το κάτω από τα ρούχα της διαρκώς, η Ruby λέει ότι από την αρχή ένιωσε ότι η απόφαση να το φορέσει ήταν πολύ σημαντική. «Νομίζω ότι το πρώτο σουτιέν ήταν κατά κάποιον τρόπο και το πρώτο βήμα προς τη μετάβασή μου».

Η παραλαβή αυτού του στενού εσώρουχου από το γραμματοκιβώτιό της σηματοδότησε «μια προσωπική αρχή, όπου ήξερα ότι έκανα τα πρώτα μου βήματα στο να εκφράσω τη θηλυκότητά μου και να δείξω πώς νιώθω μέσω του ντυσίματός μου». Εξακολουθώντας να παρουσιάζεται ως άντρας δημοσίως, η Ruby δεν ήταν έτοιμη να μοιραστεί τις σκέψεις που είχε για τη μετάβασή της με κανέναν. Όταν όμως έφτασε στο σημείο να αφαιρέσει τις τρίχες της με λέιζερ, να αλλάξει επίσημα το όνομά της και να αρχίσει να κάνει έρευνα πάνω στην ορμονική θεραπεία, συνειδητοποίησε ότι «ο καπιταλισμός είχε κάνει πολύ εύκολα τα πράγματα όσον αφορά τη συγκεκριμένη επιλογή έκφρασης της θηλυκότητας». Παρόλο που οι προαναφερθείσες διαδικασίες έμοιαζαν δύσκολες να πραγματοποιηθούν, θυμάται ότι «αυτό που ήταν εύκολο, ήταν το να αγοράζεις πράγματα». Η αγορά του σουτιέν είναι αυτό που εκείνη ονομάζει «πρώτη μεταβατική διαδικασία», η οποία «επικεντρωνόταν στο να αγοράζεις καινούργια ρούχα και είδη μακιγιάζ και να μάθεις να περνάς από αυτές τις διαδικασίες ομορφιάς».

Για την Bailey, η οποία είναι μουσικός, η αγορά του πρώτου της σουτιέν ήταν κάτι που έκανε γιατί απλώς ένιωσε ότι αυτό ήταν υποχρεωμένες να κάνουν όλες οι γυναίκες. «Το πρώτο μου σουτιέν ήταν ένα αθλητικό μπουστάκι από τα Kmart», ανακαλεί. «Μπήκα μέσα, άρπαξα το πρώτο μαύρο μπουστάκι που έμοιαζε να είναι στο μέγεθός μου και έφυγα. Δεν το δοκίμασα. Μου πήρε καιρό, μάλιστα, μέχρι να συνειδητοποιήσω ότι ο κόσμος δοκίμαζε τα σουτιέν». Παρόλο που δεν ένιωθε ότι το χρειάζεται πραγματικά, συνέχισε λέγοντας: «Νομίζω ότι είχα κάνει τον τραγικό συνειρμό στο κεφάλι μου ότι "είμαι κορίτσι και τα κορίτσια φοράνε σουτιέν. Άρα πρέπει να αγοράσω ένα σουτιέν". Γι' αυτό και το έκανα».

H διαφημίστρια Dakota είχε επίσης κάποιες προσδοκίες, όμως αυτές δεν είχαν τις ρίζες τους τόσο στους ρόλους των δύο φύλων όσο στις εμπειρίες που είχε βιώσει η οικογένειά της όταν ήταν μικρή. Έχοντας μεγαλώσει με δύο αδερφές, τις έβλεπε να συζητούν, να αγοράζουν και να πειραματίζονται με διάφορα είδη σουτιέν για χρόνια. «Έχω ταλέντο στο να θυμάμαι διάφορα ρούχα, οπότε είχα ήδη έναν ολόκληρο κατάλογο εσωρούχων που ήθελα να δοκιμάσω και να φορέσω στο μυαλό μου, όμως ήλπιζα ότι η οικογένειά μου θα με στήριζε περισσότερο».

Η Dakota ήλπιζε ότι θα βίωνε κι αυτή με τη σειρά της την «τελετή μύησης» του να πηγαίνει με την οικογένειά της στο πολυκατάστημα για να αγοράσει το πρώτο της σουτιέν. Αντ' αυτού, η οικογένειά της «παρέμεινε σιωπηλή κατά το μεγαλύτερο διάστημα της μετάβασής μου, ειδικά όσον αφορά την αλλαγή στο σώμα. Νομίζω ότι ήταν αλλιώς να με ακούν να μιλάω θεωρητικά για τη μετάβασή μου και αλλιώς να με βλέπουν να φοράω φόρεμα και να έχω βυζιά».

Αν και όλες οι γυναίκες που μίλησαν στο i-D έβλεπαν το σουτιέν ως ένα πρώτο βήμα προς τη μετάβασή τους, οι περισσότερες στη συνέχεια επέλεξαν να μην το φοράνε. «Δεν φοράω σουτιέν πλέον, γιατί τα μικρά βυζιά δείχνουν καλύτερα χωρίς σουτιέν», λέει η Ruby γελώντας. «Υποθέτω ότι για εμένα το πρώτο σουτιέν ήταν μια στιγμή απελευθέρωσης. Ήταν η στιγμή που ξέφυγα από το πλαίσιο του διπόλου των δύο φύλων και των κανόνων που το διέπουν. Ήταν μια στιγμή ελευθερίας». Η Bailey συμφωνεί: «Το σουτιέν είναι ένα πρακτικό ένδυμα σε κάποιες περιστάσεις για κάποιους ανθρώπους. Όμως το να είναι υποχρεωτικό να φορέσεις κάτι που η μοναδική του λειτουργία είναι να δίνει όμορφο σχήμα στο στήθος και να κρύβει τις ρώγες μού φαίνεται γελοίο. Πόσο μάλλον στη δική μου περίπτωση, όπου τα βυζιά μου δεν άλλαξαν ουσιαστικά. Δεν καταλαβαίνω τι είναι αυτό που τα έκανε ξαφνικά "κοινωνικά ακατάλληλα"».

Εξηγώντας τη δική της εσωτερική σύγκρουση, η Dakota συνεχίζει: «Ως φεμινίστρια ένιωσα λίγο ενοχλημένη με το ποσό σημαντικό ήταν αυτό για εμένα». Παρόλο που βλέπει το συγκεκριμένο ένδυμα ως σύμβολο καταπίεσης και λογοκρισίας, προσθέτει: «Ήθελα απεγνωσμένα να φορέσω ό,τι φοράνε όλες οι γυναίκες γύρω μου. Ήθελα να νιώσω ότι ανήκω σε μια κοινότητα, και βασική προϋπόθεση γι' αυτό είναι να κάνεις ό,τι κάνουν οι γύρω σου. Κατά κάποιον τρόπο, ένιωσα ότι επιτέλους μπήκα κι εγώ στο "κλαμπ"».

Για την Dakota, μέσα στα χρόνια το να φοράει σουτιέν έπαψε να είναι συνυφασμένο με την ταυτότητά της και έγινε επιλογή. «Ο φεμινισμός δίνει τον χώρο και τη δυνατότητα στις γυναίκες να κάνουν ό,τι επιλογές θέλουν χωρίς να κατακρίνονται, να ντροπιάζονται ή να χρειάζεται να δικαιολογηθούν», εξηγεί. «Γνωρίζω ότι οι άνθρωποι που έχουν πιο παρωχημένες αντιλήψεις για τον φεμινισμό με κατακρίνουν επειδή μου αρέσει το μακιγιάζ, το σεξ και τα ψώνια, όμως το να λες στις γυναίκες ποιο είναι το σωστό γι' αυτές με βάση ένα συγκεκριμένο κοινωνικό πλαίσιο είναι ακριβώς αυτό που αντιμάχεται ο φεμινισμός».

Περισσότερα από το VICE

Ακτιβιστές της LGBT Κοινότητας Διαδήλωσαν Κατά του Πούτιν στο Σύνταγμα

Ρώτησα τους Πρώην μου τι Ήταν το Χειρότερο Πράγμα σε Εμένα

Η «Bασίλισσα της Ερήμου» που Διασκέδαζε τα Στρατεύματα στο Ιράκ ως Drag Mπαλαρίνα