Φωτογραφίες και Σκέψεις από τον Εφιάλτη του Άουσβιτς

FYI.

This story is over 5 years old.

Ολοκαύτωμα

Φωτογραφίες και Σκέψεις από τον Εφιάλτη του Άουσβιτς

H οσμή του θανάτου, οι φούρνοι και οι μαυρισμένοι τοίχοι του κρεματόριου είναι ακόμα εκεί.
VICE Staff
Κείμενο VICE Staff

Κείμενο-Φωτογραφίες: Βασίλης Τσιώλης. (www.vasilistsiolis.gr)

«Arbeit macht frei», δηλαδή, «Η εργασία απελευθερώνει»: Η διαβόητη επιγραφή σε «καλωσορίζει» στον τόπο μαρτυρίου και αφανισμού εκατομμυρίων ψυχών, όπως ακριβώς συνέβη στις 14 Ιουνίου του 1940, όταν για πρώτη φορά 728 Πολωνοί, πολιτικοί κρατούμενοι, μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς I. Αυτό που ακολούθησε και έχει καταγραφεί με τα πιο μελανά γράμματα στην Ιστορία της ανθρωπότητας, δεν μπορεί να το συλλάβει ο ανθρώπινος νους.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Διαβάστε: Τότε που Έφυγε το Πρώτο Τρένο από τη Θεσσαλονίκη για το Άουσβιτς

Καθώς περπατάμε, προσπερνάμε γρήγορα τους διπλούς φράχτες από αγκαθωτά, ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα, που δεν σου αφήνουν περιθώριο για σκέψεις διαφυγής. Στους χιονισμένους δρόμους του στρατοπέδου, τα κτιριακά μπλοκ ξεπροβάλλουν μέσα από την ομίχλη, στέκονται αντικριστά το ένα από το άλλο, αριθμημένα. Τα κτίρια όπου έζησαν και μαρτύρησαν κυρίως Πολωνοί κρατούμενοι, έχουν μετατραπεί σε εκθεσειακους χώρους.

«Arbeit macht frei» που σημαίνει «η εργασία απελευθερώνει». Η διαβόητη επιγραφή σε «καλωσορίζει» στον τόπο μαρτυρίου και αφανισμού εκατομμυρίων ψυχών.

Έγγραφα και έργα τέχνης που απεικονίζουν τη ζωή στο στρατόπεδο, φωτογραφικά ντοκουμέντα, δελτία αποστολής και ριγέ στολές κρατουμένων είναι μερικά από τα εκθέματα που αντικρίζεις αρχικά. Η ξενάγηση εξελίσσεται ομαλά, μέχρι που στέκεσαι μπροστά από μία βιτρίνα με μερικές δεκάδες τενεκεδάκια χρησιμοποιημένων Zyklon B, το χημικό μέσο εξόντωσης εκατομμυρίων ανθρώπων. Προτού προλάβεις να ολοκληρώσεις τις σκέψεις σου, έρχεσαι αντιμέτωπος με τα πιο συγκλονιστικά τεκμήρια των εγκλημάτων των Ναζί: Μία τεράστια βιτρίνα απλώνεται μπροστά σου με σχεδόν δύο τόνους γυναικείων μαλλιών, που κόπηκαν μετά τη θανάτωσή τους στους θαλάμους αερίων. Χρησιμοποιήθηκαν από τους Ναζί για την παραγωγή υφασμάτων, όπως μας πληροφορεί η ξεναγός και στην επόμενη βιτρίνα οι αποδείξεις βρίσκονται ενώπιον μας: βλέπουμε ένα ξεδιπλωμένο ρολό ύφασμα, κατασκευασμένο από ανθρώπινες τρίχες και μερικές κομμένες αλογοουρές γυναικών που είναι απλωμένες επάνω του. Στη θέα τους σαστίζεις, το μυαλό στιγμιαία σταματάει. Μία εικόνα που αντικατοπτρίζει πλήρως τα λόγια του διευθυντή του Κρατικού Μουσείου Άουσβιτς-Μπίρκεναου, Πιότρ Τσιβίνσκι, «Το Άουσβιτς είναι σκοτάδι, αποδόμηση, καταστροφή».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το χημικό Zyklon B αποτέλεσε το μέσο εξόντωσης ενός εκατομμυρίου ανθρώπων περίπου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου.

Ένα ρολό ύφασμα, κατασκευασμένο από ανθρώπινες τρίχες που είναι ξεδιπλωμένο και μερικές κομμένες αλογοουρές γυναικών που είναι απλωμένες επάνω του αποτελούν τα πιο συγκλονιστικά τεκμήρια των εγκλημάτων των Ναζί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου.

Λίγα μέτρα παρακάτω συναντάμε το Μπλοκ Νο10, μια σιδερένια σκουριασμένη πόρτα σφραγίζει ερμητικά την είσοδο του. Απαγορεύεται η είσοδος. Πρόκειται για το κτίριο που πραγματοποίησε τα φρικτά πειράματα στείρωσης σε γυναίκες ο Δρ. Κλάουμπεργκ, υπό την εποπτεία του αρχίατρου Γιόσεφ Μένγκελε. Ακριβώς δίπλα, το Μπλοκ του θανάτου, αριθμός Νο11 και ανάμεσά τους ο τοίχος που εκτελέστηκαν χιλιάδες κρατούμενοι με μία σφαίρα στο κεφάλι.

Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece

Το σκηνικό της φρίκης όμως δεν έχει τέλος: το αντιλαμβάνεσαι όταν εισέρχεσαι στο μοναδικό κρεματόριο που σώζεται σήμερα. Ο θάλαμος αερίων, άδειος πλέον και βουβός, ίσως δεν μαρτυρά τις σκηνές φρίκης που εκτυλίχθηκαν εντός του, η οσμή όμως του θανάτου που έχει μείνει διάχυτη στον χώρο, οι φούρνοι και οι μαυρισμένοι τοίχοι του κρεματόριου είναι εκεί για να σου θυμίσουν τα λόγια που άκουγαν οι φυλακισμένοι του Άουσβιτς: «Η έξοδος από εδώ υπάρχει μόνο μέσω της καμινάδας του κρεματόριου».

Ο μοναδικός θάλαμος αερίων που σώζεται σήμερα βρίσκεται στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς I, άδειος και βουβός πλέον ίσως να μη μαρτυρά τις σκηνές φρίκης που εκτυλίχθηκαν εντός του.

Τα εκατοντάδες γυαλιά που βρέθηκαν στις αποθήκες του Άουσβιτς αποτελούν σήμερα τους αδιάψευστους μάρτυρες του εγκλήματος.

Η «Τελική λύση» που είχε αρχίσει ήδη να εφαρμόζεται, γιγαντώθηκε το 1942 με την ολοκλήρωση του μεγαλύτερου κέντρου εξόντωσης των Εβραίων, το Άουσβιτς II-Μπίρκεναου. Εδώ, κατέφθαναν όσοι επιβίωναν από την κόλαση της διαδρομής, στοιβαγμένοι σε βαγόνια ζώων ακόμη και για δεκαεπτά ημέρες, όπως συνέβη κατά τη μεταφορά αιχμαλώτων με αφετηρία το νησί της Ρόδου.

Από τον πύργο της πιο αναγνωρίσιμης ίσως πύλης στον κόσμο, που δεσπόζει μέχρι σήμερα στο χωριό Μπρεζίνκα, μπορείς να παρατηρήσεις όλο σχεδόν το στρατόπεδο. Δεξιά το τμήμα των ανδρών, αριστερά το τμήμα των γυναικών και στη μέση οι ράγες με την αποβάθρα των τραίνων, οι οποίες κατέληγαν σχεδόν απευθείας στα κρεματόρια, έτσι ώστε να είναι πιο σύντομος ο δρόμος του θανάτου για τους νεοφερμένους μετά τη διαλογή.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Διαβάστε ακόμα: Φωτογραφίσαμε το Μυστικό Καταφύγιο των Ναζί Κάτω από το Νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς» στη Θεσσαλονίκη

Ο απολογισμός για τις δράσεις του στρατοπέδου είναι σοκαριστικός. Σύμφωνα με τους ελάχιστους υπολογισμούς, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς απελάθηκαν και καταγράφηκαν 1.300.000 άνθρωποι: οι 1.100.000 ήταν Εβραίοι -εκ των οποίων οι 55.000 από την Ελλάδα-, 150.000 Πολωνοί, 23.000 Ρομά, 15.000 σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου και περίπου 25.000 από διάφορες άλλες εθνικότητες. Από αυτούς, οι 1.100.000  εκτελέστηκαν εκεί, κυρίως στους θαλάμους αερίων. Το 90% των θυμάτων ήταν Εβραίοι.

Οι ραβδωτές στολές των κρατουμένων του Άουσβιτς σε συστοιχία, πρόκειται για την αναπαράσταση μιας γνώριμης εικόνας κατά τη διάρκεια λειτουργίας του στρατοπέδου.

Καθώς δύει ο ήλιος, η επίσκεψή μου στο μνημείο των θυμάτων του Άουσβιτς τελειώνει. Αφήνοντας πίσω τον τόπο όπου γκρεμίστηκε ο πολιτισμός μας, οι σκέψεις μου και τα αναπάντητα «γιατί», κλυδωνίζουν το μυαλό μου. Πολλά «γιατί» για τον παραλογισμό και τον εφιάλτη εκείνων των χρόνων, πολλά όμως και για το τώρα.

Γιατί ο κόσμος δεν αλλάζει, αναρωτιέμαι, είναι τελικά τόσο ανόητος;

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω.

Περισσότερα από το VICE

Δύο Χρόνια Μετά: Τα Blues του ΣΥΡΙΖΑ

Πόσο Εθισμένος Είσαι στο Ελληνικό Ίντερνετ; Κάνε το Τεστ του VICE για να Μάθεις

Τι Λένε στην Αλβανία για τους Στρατιώτες με τον «Αετό»

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter Facebook και Instagram.

Περισσότερα από 80.000 παπούτσια βρέθηκαν στις αποθήκες του στρατοπέδου συγκέντρωσης και εξόντωσης Άουσβιτς -Μπιρκεναου μετά την απελευθέρωση από τον Σοβιετικό Στρατό.

Ένας κοιτώνας των αντρών όπως σώζεται σήμερα στο στρατόπεδο εξόντωσης Άουσβιτς–Μπιρκενάου. Κατασκευάστηκε αρχικά για να στεγάζει 52 άλογα, τελικά χρησιμοποιήθηκε σαν χώρος στέγασης για 400 ανθρώπους.

Άποψη από κρεβάτι στον κοιτώνα του θανάτου. Οι γυναίκες που κρίνονταν ανίκανες για εργασία ήταν υποχρεωμένες να κοιμούνται ανά δέκα πολλές φορές πάνω σε αυτό, επόμενος προορισμός τους ήταν τα κρεματόρια του Μπίρκεναου.

Οι διπλοί φράχτες από αγκαθωτά, ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα που περιβάλλουν το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς I, δεν σου αφήνουν περιθώριο για σκέψεις διαφυγής ακόμη και σήμερα.

Εκατοντάδες χιλιόμετρα ηλεκτροφόρα αγκαθωτά συρματοπλέγματα χωρίζουν το στρατόπεδο εξόντωσης Άουσβιτς-Μπιρκενάου σε τομείς.

Οι διπλοί φράχτες από αγκαθωτά, ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα που περιβάλλουν το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς I, δεν σου αφήνουν περιθώριο για σκέψεις διαφυγής ακόμη και σήμερα.

Στο Μπλοκ 6 εκθέτονται μερικές φωτογραφίες από τα περίπου 39 χιλιάδες αρνητικά φωτογραφίας των νεοεισερχομένων κρατούμενων που έχουν διασωθεί.

«Haar Schneideraum», το κούρεμα για τις γυναίκες αιχμαλώτους του Άουσβιτς αποτελούσε μία από τις πιο ταπεινωτικές πράξεις σε βάρος τους. Η επιτοίχια επιγραφή της εικόνας είναι από τις λίγες που σώζονται μέχρι σήμερα στην αρχική τους κατάσταση.

Ανάμεσα στα εκθέματα του μουσείου περίοπτη θέση κατέχουν και τα ελληνικά εισιτήρια τρένων της εικόνας. Ανήκαν σε Έλληνες Εβραίους που καταφθάσανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου.

Όλο το μουσείο Άουσβιτς-Μπιρκενάου αποτελεί τόπο μνήμης του Ολοκαυτώματος, ένα τριαντάφυλλο στο τέλος της διαδρομής είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής που μπορείς να αποδώσεις σήμερα στα θύματα.

Οι καμινάδες από το σύστημα θέρμανσης είναι ότι έχει απομείνει από τους περισσότερους κοιτώνες των αντρών στο στρατόπεδο εξόντωσης Άουσβιτς–Μπιρκενάου. Τα υλικά τους χρησιμοποιήθηκαν μετά την απελευθέρωση για την ανοικοδόμηση των πόλεων.

Άποψη από την πιο αναγνωρίσιμη ίσως πλέον πύλη στον κόσμο. Από εκεί εισέρχονταν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης Άουσβιτς-Μπιρκεναου τα βαγόνια του θανάτου.

Ο τοίχος του θανάτου που έγινε μάρτυρας χιλιάδων εκτελέσεων αιχμαλώτων του στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς–Μπίρκεναου, αποτελεί σήμερα σημείο φόρου τιμής των θυμάτων.