FYI.

This story is over 5 years old.

Μια Αληθινή Ιστορία

Η Αρρωστημένη Ιστορία Ενός Γιατρού που «Βοηθούσε» τις Ασθενείς του να Μείνουν Έγκυες με το Δικό του Σπέρμα

Ο Δρ. Karbaat έγινε κρυφά πατέρας τουλάχιστον 19 παιδιών που συνελήφθησαν με εξωσωματική γονιμοποίηση στην κλινική γονιμότητάς του.
Ewout Lowie
Κείμενο Ewout Lowie
Η φωτογραφία εξωφύλλου είναι από το βιβλίο του Kamil Baluk για τον Δρα Jan Karbaat..

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα VICE Poland και VICE Netherlands.

Τη δεκαετία του '80 και του '90, ο Δρ. Jan Karbaat διεύθυνε μια από τις μεγαλύτερες κλινικές γονιμότητας στην Ολλανδία. Αλλά τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερα στοιχεία βγαίνουν στο φως για τον εφιαλτικό τρόπο που τη λειτουργούσε. Στην κλινική με την ονομασία Bbijdorp Medical Centre, στην πόλη Μπάρεντρεχτ κοντά στο Ρότερνταμ, αναμείγνυαν το σπέρμα διαφορετικών δωρητών, έλεγαν ψέματα στις γυναίκες για το σπέρμα που είχε χρησιμοποιηθεί για να συλλάβουν και τα αρχεία ήταν γενικά σε κακό χάλι. Η κλινική έκλεισε το 2009, πρόσφατα ωστόσο η υπόθεση πήρε ακόμη πιο δυσάρεστη τροπή – απ' ό, τι φαίνεται ο Δρ. Karbaat καθιστούσε εγκύους τις ασθενείς του με το δικό του σπέρμα, χωρίς εκείνες να το ξέρουν. Ο γιατρός πέθανε τον περασμένο Απρίλη, σε ηλικία 89 ετών.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Λίγο μετά τον θάνατό του, μια ομάδα 20 ατόμων που υποψιάζονταν πως συνελήφθησαν με σπέρμα του Δρ. Karbaat, κατέθεσαν αγωγή εναντίον του. Καθώς φέρουν έντονες εξωτερικές ομοιότητες με τον γιατρό, απαίτησαν δείγμα DNA από τον Karbaat, για να αποδειχθεί η πατρότητά του. Προετοίμαζαν την αγωγή καιρό, αλλά ο γιατρός πέθανε προτού την καταθέσουν. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Δρ. Karbaat αρνιόταν συστηματικά να δώσει δείγμα DNA. Όμως μετά τον θάνατό του και αφού κατατέθηκε η αγωγή, ο γιος του έδωσε το δικό του DNA στον Fiom – έναν ολλανδικό οργανισμό που βοηθάει ανθρώπους να εντοπίσουν τους γονείς τους. Το DNA του γιου ταίριαζε με αυτό 19 παιδιών που συνελήφθησαν στην κλινική με δωρεά σπέρματος – πατέρας των 19 αυτών ατόμων ήταν ο Δρ. Karbaat. Όμως, υπήρχαν πολλά άλλα παιδιά που συνελήφθησαν στην κλινική και δεν ήξεραν ακόμη αν ο Karbaat ήταν πατέρας τους.

«Δεν φαινόταν να τον νοιάζει που είχε χρησιμοποιήσει το δικό του σπέρμα στην κλινική του και που είχε πει ψέματα σε ασθενείς»

Την περασμένη εβδομάδα, το δικαστήριο αποφάσισε ότι το DNA του Δρ. Karbaat, που πήραν από προσωπικά αντικείμενα στο σπίτι του, μετά τον θάνατό του, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για περαιτέρω εξετάσεις. Όπως γράφει το BBC, «Αν το DNA ταιριάζει, τα παιδιά, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι γεννημένα τη δεκαετία του '80, θέλουν να μηνύσουν τον γιατρό, πιθανόν στη βάση του ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχουν».

Ο Πολωνός συγγραφέας Kamil Baluk ερευνούσε επί τρία χρόνια τις παρατυπίες του Ολλανδού γιατρού και εξέδωσε ένα βιβλίο νωρίτερα μες στη χρονιά. Μίλησε με πρώην ασθενείς του Δρ. Karbaat, με τα παιδιά που συνελήφθησαν στην κλινική του, ακόμη και με τον ίδιο τον γιατρό. Αλλά αυτό έγινε, προτού αποδειχθεί με τα τεστ DNA ότι ο Karbaat χρησιμοποιούσε το δικό του σπέρμα. Τηλεφώνησα στον Kamil Baluk, για να του μιλήσω σχετικά με την έρευνά του για τον αναξιόπιστο γιατρό και τις πρόσφατες εξελίξεις στην υπόθεση.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Φωτογραφία: freestocks.org | CC0

VICE: Πρόσφατα μαθεύτηκε ότι ο Δρ. Karbaat ήταν πατέρας τουλάχιστον 19 παιδιών ασθενών του. Σας εξέπληξε η είδηση;
Kamil Baluk: Όχι. Όταν έγραφα το βιβλίο μου, ήξερα ότι πιθανότατα είχε χρησιμοποιήσει το σπέρμα του στην κλινική του, αλλά δεν είχα άδεια από τις πηγές μου να το δηλώσω ξεκάθαρα. Έτσι, στο βιβλίο αναφέρω ότι υπήρχαν φήμες, αλλά το αφήνω ανοιχτό. Ήξερα τα ονόματα κάποιων που πίστευαν ότι ήταν βιολογικά παιδιά του, αλλά ορισμένοι δεν ήθελαν να δώσουν συνέντευξη, όσο ζούσε ακόμα.

«Έλεγε πόσο περήφανος ήταν γι' αυτό που έκανε και όταν τον αποχαιρέτησα, η γυναίκα του έλεγε ξανά και ξανά ότι δεν ήταν κακός άνθρωπος»

Περάσατε τρία χρόνια ερευνώντας την κλινική γονιμότητας του Δρ. Karbaat. Πώς προέκυψε το ενδιαφέρον σας;
Πρωτοδιάβασα ένα άρθρο για την κλινική σε ένα βελγικό περιοδικό, για μια μητέρα στην οποία ο Δρ. Karbaat είχε πει ότι ο δωρητής ήταν λευκός, αλλά γέννησε δυο παιδιά με πιο σκούρο δέρμα. Όταν ξεκίνησα να το ερευνώ, μίλησα πρώτα με τον Henrik Becker, έναν άνδρα η μητέρα του οποίου είχε επίσης πάει στην κλινική του Karbaat. Η ιστορία του ήταν παρόμοια – σύμφωνα με τα έγγραφα που του έδωσε η κλινική, ο βιολογικός πατέρας του ήταν ένας λευκός οικογενειάρχης από τη νότια Ολλανδία. Αλλά χάρη στο τεστ DNA, ο οργανισμός Fiom διαπίστωσε πως αυτό δεν ήταν αλήθεια – ο πραγματικός πατέρας του ήταν ένας ανύπανδρος μιγάς. Είναι ο ίδιος άνδρας χάρη στο σπέρμα του οποίου συνελήφθησαν τα παιδιά που ανέφερε το βελγικό άρθρο. Με τον καιρό, η ομάδα των παιδιών που αποδεικνύονταν πως είχαν τον συγκεκριμένο πατέρα ολοένα μεγάλωνε. Τώρα, αριθμεί γύρω στα 40 άτομα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τι τύπος είναι ο συγκεκριμένος;
Εγώ τον λέω Louis και εκείνος και τα πολλά παιδιά του έχουν κεντρικό ρόλο στο βιβλίο μου, που τιτλοφορείται Wszystkie dzieci Louisa, δηλαδή Όλα τα Παιδιά του Λούις. Το σπέρμα του χρησιμοποιήθηκε πάνω από 40 φορές, αλλά ο Louis πιστεύει ότι πρέπει να έχει γίνει πατέρας τουλάχιστον 200 παιδιών, εφόσον δώριζε σπέρμα κάθε εβδομάδα επί 17 χρόνια. Ήθελε πολύ να γνωρίσει τα παιδιά του – πίεζε τον Δρ. Karbaat, αλλά εκείνος του έλεγε ότι ήταν αδύνατον.


VICE Video: Για μια Άλλη Ζωή


Εσείς γνωρίσατε τον Δρ. Karbaat.
Ναι, πήγα στο σπίτι του τρεις φορές και την τελευταία επιτέλους η γυναίκα του άνοιξε την πόρτα. Της είπα ότι ήμουν συγγραφέας από την Πολωνία και ότι έγραφα ένα βιβλίο για τον Δρ. Karbaat, την κλινική του και τους δωρητές σπέρματος. Με άφησε να περάσω και τότε ήταν που μίλησα με τον Karbaat.

Ήταν συμπαθητικός; Έκανε τόσα πολλά και τη γλίτωσε.
Δεν θα έλεγα ότι ήταν συμπαθητικός, αλλά ήταν σίγουρα ενδιαφέρων. Θεωρούνταν επιτυχημένος την εποχή του – ήταν ήδη γνωστός γιατρός, προτού κάνει την κλινική και είχε διατελέσει ιατρικός διευθυντής στο νοσοκομείο Zuider στο Ρότερνταμ. Αλλά δεν είχε ίχνος συμπόνιας, κάτι που ιδίως για έναν γιατρό δεν είναι σωστό. Όταν του μίλησα, δεν φαινόταν να τον νοιάζει που είχε χρησιμοποιήσει το δικό του σπέρμα στην κλινική του και που είχε πει ψέματα σε ασθενείς. Είναι αηδιαστικό, είναι λάθος, είναι ασεβές. Το ίδιο ισχύει για το γεγονός ότι τα αρχεία στην κλινική ήταν σκέτο χάλι. Δεν τον ένοιαζε – έλεγε πόσο περήφανος ήταν γι' αυτό που έκανε και όταν τον αποχαιρέτησα, η γυναίκα του έλεγε ξανά και ξανά ότι δεν ήταν κακός άνθρωπος.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ήταν περήφανος γι' αυτό που είχε κάνει στην κλινική γονιμότητας;
Πάρα πολύ. Μου είπε ότι 6.000 άνθρωποι στην Ολλανδία υπάρχουν χάρη στην κλινική του. Ήθελε να βοηθήσει όσο το δυνατόν περισσότερες γυναίκες να μείνουν έγκυες και τον ενδιέφερε μόνο το αποτέλεσμα. Είπε, πως το γεγονός ότι έβλεπε όλες αυτές τις ευτυχισμένες εγκυμονούσες, ήταν η μεγαλύτερη ικανοποίηση που έπαιρνε από τη δουλειά του.

«Ο Δρ. Karbaat πρέπει να πίστευε ότι οι ευθύνες του τελείωναν, όταν μια γυναίκα έμενε έγκυος»

Πιστεύετε πως ό,τι έκανε, το έκανε επειδή ήθελε το καλύτερο για τις ασθενείς του;
Όταν του είχα μιλήσει τότε, θεωρούσα πως το έκανε, επειδή πίστευε πως ήταν το καλύτερο για τους πελάτες, ότι αναμείγνυε το σπέρμα διαφόρων δωρητών και ότι χρησιμοποιούσε το σπέρμα των ίδιων δωρητών τόσο συχνά, επειδή δεν του άρεσαν οι κανόνες και οι διαδικασίες που περιέβαλαν τη δωρεά σπέρματος. Φυσικά, άλλαξα τελείως γνώμη, όταν έμαθα πως είχε χρησιμοποιήσει το δικό του σπέρμα. Αν κάνεις κάτι τέτοιο, χάνεις κάθε αξιοπιστία.

Και πάλι όμως, υπάρχει άβυσσος ανάμεσα στο να μη σου αρέσουν οι κανόνες και οι διαδικασίες και στο να αναμειγνύεις σκόπιμα σπέρμα και να λες ψέματα στους ασθενείς. Γιατί αρχικά πιστεύατε ότι είχε καλή πρόθεση;
Αν δείτε το ιστορικό πλαίσιο, θα διαπιστώσετε ότι πριν από 50 ή 60 χρόνια, πολλοί πίστευαν ότι αναμειγνύοντας σπέρμα από διαφορετικούς άνδρες αυξάνονταν οι πιθανότητες μιας γυναίκας να μείνει έγκυος. Δεν νομίζω, λοιπόν, ότι ήταν ο μόνος γιατρός που το έκανε. Ο Δρ. Karbaat πουλούσε το σπέρμα ως προϊόν και ήθελε να είναι της υψηλότερης δυνατής ποιότητας, με τον μεγαλύτερο βαθμό επιτυχίας. Δεν νομίζω ότι τον ένοιαζε ιδιαίτερα για τους δωρητές, πόσο μάλλον για τα μελλοντικά παιδιά τους. Ο Δρ. Karbaat πρέπει να πίστευε ότι οι ευθύνες του τελείωναν, όταν μια γυναίκα έμενε έγκυος.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Πιστεύετε πως η επιτυχία ως μοναδικός στόχος ήταν άλλο ένα σημείο των καιρών;
Τα πράγματα ήταν διαφορετικά τότε. Στο βιβλίο μου, συγκρίνω τα ρεπορτάζ από τα ολλανδικά media στο παρελθόν με αυτά που ξέρουμε τώρα και με το πώς σκέφτονται τα παιδιά που συνελήφθησαν με δωρεά σπέρματος. Έχουν αλλάξει πάρα πολλά. Τη δεκαετία του '70 και του '80, πολλοί πίστευαν ότι ήταν θεμελιώδες δικαίωμα της γυναίκας να μείνει έγκυος. Υπήρχαν διαφημίσεις με σλόγκαν, όπως, «Κάνε μια καλή πράξη, γίνε δωρητής». Γι' αυτό και οι δωρητές παρέμεναν ανώνυμοι τότε, ώστε η δωρεά σπέρματος να είναι όσο το δυνατόν πιο εύκολη.

Πώς άλλαξε αυτό;
Όταν ξεκίνησε να γίνεται αντιληπτό πως μερικά παιδιά αντιμετώπιζαν δύσκολα το γεγονός ότι δεν μπορούσαν να μάθουν ποιος ήταν ο πατέρας τους, στο επίκεντρο μπήκαν οι ανάγκες του παιδιού. Από το 2004, οι Ολλανδοί δεν μπορούν να δωρίσουν πια ανώνυμα το σπέρμα τους. Όχι ότι ο Δρ. Karbaat τήρησε αυτόν τον κανόνα – εξακολούθησε να προμηθεύει τις γυναίκες με σπέρμα ανώνυμων δωρητών και μετά το 2004.

Δεν έδινε και μεγάλη σημασία σε νόμους και κανόνες, έτσι;
Όχι. Αλλά νομίζω πως γενικά οι άνθρωποι ενδιαφέρονταν λιγότερο γι' αυτά τη δεκαετία του '70 και του '80. Καθώς όμως κατάγομαι από την Πολωνία, εξεπλάγην ιδιαίτερα που το σύστημα δωρεάς σπέρματος ήταν σε τέτοιο κακό χάλι σε μια δυτική χώρα, όπως η Ολλανδία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Περισσότερα από το VICE

Γιατί να Υπάρχουν Άστεγοι Όταν Έχουμε Τόσα Άδεια Σπίτια;

Η Μάχη Αυτή δεν Είναι «Ελλάδα vs Αλβανία» Αλλά «Μάρκου vs Μπιτάκος»

Ένα Μικρό Μάθημα Ιστορίας Αποδεικνύει ότι τα Fidget Spinner Είναι το Pokemon Go του 2017

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.