Η Πετρίνα και ο Στάθης Είναι Ακόμα Ερωτευμένοι στα 85 τους

Η Πετρίνα και ο Στάθης ήταν ερωτευμένοι από μικροί. Οι δρόμοι τους, όμως, χώρισαν και ο καθένας ακολούθησε τη δική του πορεία. Απέκτησαν παιδιά κι εγγόνια, και έφτιαξαν τις οικογένειές τους. Αρκετά χρόνια μετά, όταν πια είχαν μείνει μόνοι, βρέθηκαν ξανά και παντρεύτηκαν για να γεράσουν μαζί. Σήμερα, 85 χρονών, ζουν σε ένα σπίτι στη Σύρο, μαζί με τα καναρίνια τους. Η ιστορία τους είναι μία υπέροχη ιστορία αγάπης που θυμίζει ταινία στο σινεμά. Είναι όμως πέρα για πέρα αληθινή κι έγινε ντοκιμαντέρ από τον Γιώργο Κυβερνήτη, κερδίζοντας το βραβείο κοινού στο 21ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Η κάμερα του νεαρού σκηνοθέτη, ο οποίος εργάζεται από το 2012 ως φωτογράφος και «Τα Καναρίνια» είναι η πρώτη του κινηματογραφική δουλειά, παρακολουθεί την καθημερινότητα του ζευγαριού στο νησί. Η αγάπη τους φαίνεται στις λεπτομέρειες. Στον τρόπο που αγγίζονται. Που φροντίζουν ο ένας τον άλλον, που γελάνε, κάνουν παρατηρήσεις και πειράζονται. Ακόμη και στον τρόπο που τρώνε βλέποντας τηλεόραση, που καθαρίζουν τα καναρίνια τους ή ξαπλώνουν στο κρεβάτι. Ακόμη κι όταν η Πετρίνα μονολογεί «Α ρε Στάθη, κακογέρασες», ο τρόπος που το λέει φανερώνει την απίστευτη αγάπη και αφοσίωση. Ο Γιώργος Κυβερνήτης, με το ντοκιμαντέρ του, θυμίζει ότι οι πιο ωραίες ιστορίες είναι οι απλές, αφήνοντάς σε με την ελπίδα ότι η αγάπη στο τέλος νικά αλλά και με το κενό ότι μπορεί ποτέ να μην τη ζήσεις.

VICE: Ποια είναι η ιστορία αγάπης της κυρίας Πετρίνας και του κύριου Στάθη;
Γιώργος Κυβερνήτης: Η κυρία Πετρίνα και ο κύριος Στάθης ήταν ερωτευμένοι από μικροί και ήταν ζευγάρι μέχρι τα 19, όπου ο κ. Στάθης αποφάσισε να φύγει στα καράβια. Δεν ξαναβρέθηκαν για 45 χρόνια. Απέκτησαν παιδιά κι εγγόνια, και έφτιαξαν τις οικογένειές τους. Όταν πια, μετά από χρόνια, έμειναν μόνοι, ο κ. Στάθης πήγε να τη βρει. «Άνοιξα την πόρτα, τον είδα και είπα από μέσα μου «ωχ, την πατήσαμε», μου είπε η κα. Πετρίνα. Συναντήθηκαν, έτσι, ξανά και παντρεύτηκαν για να γεράσουν μαζί. Σήμερα είναι 85 χρονών και ζουν στη Σύρο, ασχολούνται με τον κήπο τους και φροντίζουν τα καναρίνια τους. Η αλήθεια είναι πως η ιστορία αυτή θα μπορούσε να είναι μυθοπλασία. Το μαγικό, όμως, στο ντοκιμαντέρ, είναι αυτή η αδιαμεσολάβητη σχέση του με την πραγματικότητα και τη ζωή, όπως την ορίζει ο καθένας.

Πώς τους γνώρισες και μπήκες στη ζωή τους;
Την κα. Πετρίνα και τον κ. Στάθη τους γνώρισα τυχαία, στη Σύρο, τον Νοέμβριο του ’17. Βρισκόμουν εκεί για κάποια γυρίσματα και βλέποντάς τους από μακριά, πήγα και τους μίλησα. Αμέσως κατάλαβα πως πρόκειται για δύο ανθρώπους ερωτευμένους και γεμάτους ζωή. Μου πρότειναν να πάω το επόμενο πρωί στο σπίτι τους για καφέ. Εκεί, μου είπαν την ιστορία τους. Κάποιους μήνες αργότερα, πήγα ξανά και έμεινα μαζί τους.

Για μένα ήταν πολύ ενδιαφέρον το πώς με δέχτηκαν και με ανέχτηκαν. Από την πρώτη στιγμή ένιωσα μία έντονη οικειότητα. Το να περάσεις πολύ χρόνο με δυο τέτοιους ανθρώπους σημαίνει κυρίως ότι θα ζήσεις την καθημερινότητά τους. Η παρουσία μιας κάμερας στον χώρο έκανε στην αρχή τη συμπεριφορά τους πιο επιτηδευμένη, όμως στην πορεία εξοικειώθηκαν και τελικά σχεδόν το ξέχασαν. Στο τέλος, τα βράδια τους έβαζα για ύπνο και τραβούσα την πόρτα φεύγοντας. Προσωπικά, δεν είχα καμία διάθεση να παρέμβω σε ό,τι συνέβαινε. Μιλήσαμε πολύ για τη ζωή τους και μοιραστήκαμε προβληματισμούς και σκέψεις, κυρίως εκτός κάμερας. Θεωρώ, πως η αγάπη που έχει ο ένας για τον άλλον, δε χρειάζεται να δηλωθεί ευθέως. Όπως και στη ζωή, κάποια πράγματα μπορούν να φανούν από τον τρόπο που φροντίζει κάποιος τον κήπο του, από μία αγκαλιά ή από ένα αστείο.

Τι ρόλο παίζουν στην ζωή τους τα καναρίνια, τα οποία δανείζουν και τον τίτλο στο ντοκιμαντέρ σου;
Μία από τις ιστορίες που μου διηγήθηκαν, ήταν και για όλα τα καναρίνια που είχαν κατά καιρούς. «Είναι η παρέα μας. Κάποτε είχαμε 13 καναρίνια και δεν χωρούσαμε ούτε εμείς στο σπίτι!», μου έλεγαν. Τα περιποιούνται καθημερινά, τα καθαρίζουν, τα ταΐζουν και τους μιλάνε συνεχώς. Κάθε πρωί τα βγάζουν έξω και κάθε βράδυ τα σκεπάζουν. Για εμένα, αυτή η μικρή τελετουργία κρύβει μέσα της κάτι μαγικό. Σήμερα, έχουν κρατήσει μόνο δύο. Αν το δούμε και σημειολογικά, τα καναρίνια έχουν έντονη την ανάγκη της συντροφικότητας και ενώ έχουν, πλέον, συνηθίσει να ζουν σε κλουβί, όταν είναι δύο, το κελάηδισμά τους γίνεται πιο ζωηρό. Προσωπικά, δεν ξέρω αν με κάνει να έχω ελπίδα ότι υπάρχει πραγματική αγάπη ή απελπισία ότι μπορεί να μη ζήσουμε κάτι τόσο δυνατό. Εσύ, με ποιο συναίσθημα έμεινες ζώντας μαζί τους;
Σίγουρα συνάντησα κι εγώ κάτι από τον εαυτό μου, μέσα σε όλο αυτό. Όπως λέει η Εύα Στεφανή, «η εμπειρία μιας τέτοιας αποκάλυψης είναι αδύνατη χωρίς την ενδοσκόπηση». Προφανώς, η έννοια της συντροφικότητας και του θανάτου με απασχολούν, αλλά τελικά αυτό που μένει από την ιστορία αυτή, είναι μία ελπίδα. Παρόλα αυτά, δεν θεωρώ πως η ιστορία της κας Πετρίνας και του κ. Στάθη είναι μόνο μια ιστορία αγάπης. Προσωπικά, από την ιστορία αυτήν κρατάω έναν τρόπο να αντιμετωπίζεις την καθημερινότητα μαζί με άλλους ανθρώπους αλλά και μία τρομερή δίψα για ζωή και έρωτα, που εισέπραξα. Τελικά, όλα αυτά τα χρησιμοποιώ και τα «προβάλλω», σαν απαντήσεις σε δικά μου ερωτήματα.

Ποια στιγμή μαζί τους δεν μπορείς να ξεχάσεις;
Τα πλάνα που δεν χρησιμοποιήθηκαν είναι πολλά, ενώ ακόμη περισσότερα είναι αυτά που δεν κινηματογραφήθηκαν καν. Περάσαμε μαζί δέκα ημέρες, επισκεφθήκαμε τα αδέρφια τους στο «χωριό», κάναμε βόλτες, είδαμε πολύ τηλεόραση, πήγαμε στην παρέλαση, στο νεκροταφείο και στο καφενείο. Μοιραστήκαμε στιγμές και κουβέντες που δεν μεταφέρονται, μεθύσαμε και γνώρισα φίλους τους. Μία στιγμή που ήταν πολύ έντονη για εμένα και που επέλεξα να μη βάλω, για παράδειγμα, είναι ένα απόγευμα στην κουζίνα τους, που είναι αγκαλιά και μου λένε πως έχουν υπογράψει ένα χαρτί πως θα πεθάνουν μαζί.

Τα Καναρίνια είναι η πρώτη του κινηματογραφική δουλειά. Απέσπασε μάλιστα το Βραβείο Κοινού Fischer που αφορά ελληνική παραγωγή κάτω των 50', στο 21ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Πώς είναι για εσένα όλη αυτή η εμπειρία;
Όλη η εμπειρία του φεστιβάλ ήταν μαγική. Όταν έμαθα πως η ταινία μου έγινε δεκτή και πως θα συμμετέχει στο 21ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, η χαρά μου δεν περιγραφόταν. Μόνο η σκέψη πως θα βρίσκομαι εκεί, μου αρκούσε. Ήμουν εκεί όλες τις ημέρες και έβλεπα καθημερινά τρεις-τέσσερις ταινίες. Όλος ο κόσμος, εκείνο το δεκαήμερο μιλούσε μόνο για σινεμά. Ήταν ένα παράλληλο σύμπαν για εμένα. Είχα, επίσης, την τύχη να έχω μαζί μου φίλους, γνωστούς και χούλιγκανς (!) που έκαναν όλο αυτό το βίωμα ακόμα πιο έντονο. Το Βραβείο Κοινού ήταν κάτι το οποίο ακόμα δεν το έχω συνειδητοποιήσει. Ρωτήστε τους γονείς μου. Το μόνο σίγουρο είναι πως με όλη αυτήν την εμπειρία, μου άνοιξε η όρεξη για δημιουργία. Η κυρία Πετρίνα και ο κύριος Στάθης έχουν δει το αποτέλεσμα; Ποιες ήταν οι αντιδράσεις τους;
Πριν λίγο καιρό, πήγα στη Σύρο ξανά για να τους δω και να τους δείξω την ταινία. Αποφάσισα να μην πάρω μαζί μου την κάμερα. Περάσαμε χρόνο μαζί, φάγαμε και είπαμε τα νέα των τελευταίων μηνών. Όταν είδαμε το ντοκιμαντέρ και το συζητήσαμε, η κα. Πετρίνα με κοίταξε και μου είπε, «Αυτό τελικά, θα μείνει από εμάς, Γιώργη. Άμα έχεις τέτοια, δεν χάνεσαι από τη ζωή». Φεύγοντας, μου δήλωσαν πως είμαι, πλέον, το έβδομο εγγόνι τους. Κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ στη Θεσσαλονίκη, ήμασταν σε επικοινωνία και τους έλεγα τα νέα. Την ημέρα της βράβευσης, τους πήρα για να τους το πω και η χαρά τους ήταν πολύ μεγάλη. Με έπαιρναν τηλέφωνο τις επόμενες ημέρες και μου έλεγαν πως έγιναν διάσημοι και πως τους παίρνουν φίλοι και συγγενείς για συγχαρητήρια. Ελπίζω κάποια στιγμή να κάνουμε και μία προβολή στη Σύρο.

Πού μπορεί κανείς να δει το ντοκιμαντέρ;
Αυτήν την Πέμπτη, 18 Απριλίου, θα γίνει προβολή του ντοκιμαντέρ στις 18:00, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, στο πλαίσιο του 5ου Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ «Με τα Μάτια Ανοιχτά» από την Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ. Θα ακολουθήσουν και άλλες προβολές σε φεστιβάλ ή κινηματογραφικές λέσχες, που θα ανακοινωθούν άμεσα. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να ακολουθήσει τη σελίδα της ταινίας στο Facebook για να ενημερώνεται για τις επερχόμενες προβολές. Τι πλάνα έχεις αυτή τη στιγμή; Ετοιμάζεις κάτι;
Αυτήν τη στιγμή δουλεύω πάνω σε δύο πρότζεκτ: το ένα βρίσκεται στο στάδιο του μοντάζ και είναι για μία οικογένεια Ιταλών, που γυρίζει την Ελλάδα με ένα πλανόδιο Luna Park, και το άλλο βρίσκεται ακόμα σε αρχικό στάδιο οπότε ακόμα δε μπορώ να πω κάτι γι’ αυτό. Θα έλεγε κανείς πως και οι δύο αυτές δουλειές αφορούν ιστορίες ανθρώπων που βρίσκονται δίπλα μας, αλλά δεν τους παρατηρούμε.

Περισσότερα από το VICE

Η Ζωή μου Εκτός Κορυδαλλού με το Βραχιολάκι

Εννιά Μήνες στο Κονγκό με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα

Η Αναστασία Τσουκαλά Έγραψε Βιβλίο για την Ένοπλη Πάλη