«Σκότωναν Αδιακρίτως: Άνδρες, Γυναίκες και Παιδιά» - H Σφαγή του Διστόμου

Στις 10 Ιουνίου του 1944, ο διοικητής του 2ου λόχου του 1ου τάγματος του 7ου τεθωρακισμένου συντάγματος των Ες-Ες, Φριτς Λάουτενμπαχ, είχε λάβει διαταγή να μετακινήσει τη δύναμη από τη Λειβαδιά προς το Δίστομο και τα χωριά Στείρι και το Κυριάκι, ώστε να εντοπίσει αντάρτες. Οι Γερμανοί είχαν βάλει μπροστά ως «δόλωμα» δύο επιταγμένα ελληνικά φορτηγά με στρατιώτες, που ήταν μεταμφιεσμένοι σε Έλληνες χωρικούς και μαυραγορίτες. Στον δρόμο δεν συνάντησαν αντάρτες, παρ' όλα αυτά σκότωσαν έξι παιδιά, βοσκούς που τους είδαν και προσπάθησαν να τρέξουν κι έπιασαν αιχμαλώτους άλλους 12. Προσπέρασαν το Δίστομο και κατευθύνθηκαν προς το Στείρι, όπου έπεσαν σε ενέδρα ανταρτών. Έγινε άγρια μάχη και αναγκάστηκαν να οπισθοχωρήσουν, νωρίς το απόγευμα πια, πίσω στο Δίστομο, ντροπιασμένοι και με εντολή να το αφανίσουν ως αντεκδίκηση.

«Θυμάμαι μόνο εικόνες. Γερμανικά φορτηγά, γεμάτα στρατιώτες, να μπαίνουν στο Δίστομο. Δεν είχαν ξανάρθει τόσοι πολλοί Γερμανοί. Έφθαναν συνήθως ένα-δύο φορτηγά για να κάνουν πλιάτσικο. Όμως, εκείνη τη μέρα κατάλαβα ότι δεν είχαν έρθει για πλιάτσικο», είχε διηγηθεί στο VICE o Αργύρης Σφουντούρης, 79 ετών σήμερα, επιζών της σφαγής. Τον Ιούνιο του 1944, ήταν μόλις τεσσάρων ετών.

Οι Γερμανοί μπήκαν εξαγριωμένοι στο Δίστομο. Αποκεφάλισαν τον παπά του χωριού και διέταξαν τους κατοίκους να κλειστούν στα σπίτια τους. Όσοι έμεναν έξω, όπως είπαν, θα θεωρούνταν αντάρτες και θα εκτελούνταν. «Σκότωναν, όμως, αδιακρίτως, άνδρες, γυναίκες και μωρά παιδιά. Έβαζαν φωτιά στα σπίτια. Ακούσαμε βήματα από μπότες στην αυλή. Είχαν έρθει για να κάψουν και το δικό μας σπίτι. Δεν περίμενα ότι θα μας έσφαζαν. Ο πατέρας μου κατέβηκε για να τους παρακαλέσει να μην το κάνουν. Τον έβγαλαν στον δρόμο και τον εκτέλεσαν δίπλα σε μια πέτρινη βρύση. Η τελευταία φορά που τον είδα ζωντανό ήταν στη σκάλα του σπιτιού μας», διηγήθηκε ο Σφουντούρης.

«Εμείς, τα παιδιά, μείναμε κλεισμένα στο σπίτι. Του έβαλαν φωτιά και πεταχτήκαμε έξω, κλαίγοντας και αναζητώντας τον πατέρα μας. Υπήρχαν παντού στον δρόμο σκοτωμένοι, φωτιές και καπνοί έβγαιναν από παντού. Είχε αρχίσει να βραδιάζει και οι Γερμανοί ετοιμάζονταν να φύγουν, ώστε να προλάβουν να επιστρέψουν στη Λειβαδιά πριν πέσει το σκοτάδι. Αλλιώς θα έμεναν κι άλλο. Τους θυμάμαι να ανεβαίνουν στα φορτηγά. Βγήκαμε στον δρόμο κι ένας νεαρός αξιωματικός μάς έκανε νόημα να κρυφτούμε ξανά στην αυλή. Δεν μας άφησε να βγούμε έξω, γιατί κάποιος άλλος θα μας σκότωνε», αφηγήθηκε ο ίδιος.

Εκείνο το απόγευμα οι Γερμανοί σκότωσαν 218 άτομα στο Δίστομο, μεταξύ αυτών 53 παιδιά. Σκότωσαν με αγριότητα και αδιακρίτως αμάχους, γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους, ακόμη και βρέφη. Βίασαν και σκότωσαν γυναίκες, ξεκοίλιασαν εγκύους, ακρωτηρίασαν ανθρώπους κι έκαναν πλιάτσικο. «Η μάνα μου στη Λειβαδιά έμαθε για τη σφαγή κι έτρεξε να γυρίσει στο Δίστομο. Συνάντησε τους Γερμανούς στην είσοδο του χωριού. Τη σκότωσαν κι αυτή μαζί με άλλους και τη μετέφεραν στο χωριό το επόμενο πρωί, νεκρή πάνω σε ένα κάρο. Στη δική μου οικογένεια σκοτώθηκαν 30 άτομα», περιγράφει ο Σφουντούρης.

Ο λοχαγός των Ες-Ες, Λάουτενμπαχ, μετά τη σφαγή υποστήριξε ότι οι άνδρες του δήθεν δέχθηκαν επίθεση με όλμους, αυτόματα όπλα και τουφέκια από τη μερία του Διστόμου. Στην ανάκριση που ακολούθησε, ο ίδιος υπερασπίστηκε τις επιλογές του λέγοντας ότι προτίμησε συνειδητά να ακολουθήσει το πνεύμα των διαταγών, παρά το γράμμα. Στο στρατοδικείο που ακολούθησε, δεν κλήθηκε κανένας Έλληνας μάρτυρας. Ένας από τους επκεφαλής που θεωρήθηκε επίσης υπεύθυνος για την σφαγή στο Δίστομο, ο Χανς Τσάμπελ, μετά το τέλος του πολέμου συνελήφθη στη Γαλλία και εκδόθηκε στην Ελλάδα. Στην πορεία, όμως, ζητήθηκε η μεταφορά του στη Γερμανία, με το πρόσχημα των εκεί ερευνών κι έτσι έμεινε εκεί.

Περισσότερα από το VICE

Γιατί θα Πάω το Παιδί μου στο Athens Pride Αυτό το Σάββατο

Η Ρωσία Ετοιμάζει το Δικό της «Chernobyl» και Κατηγορεί την Αμερική

Ο Δημήτρης Πιατάς Δεν Έχει Απωθημένα και Εκτιμά τον Μάρκο Σεφερλή