«Δεν Υπήρχε Λόγος να Αποκαλύψει Κάτι» - Ο Ανεξιχνίαστος Θάνατος του Κώστα Ταχτσή Συζητιέται Ακόμα

Ο Κώστας Ταχτσής γεννιέται στη Θεσσαλονίκη στις 8 Οκτωβρίου του 1927. Μέχρι την 25η Αυγούστου 1988, που θεωρείται από τον ιατροδικαστή ως η πιο πιθανή ημερομηνία θανάτου του, διάγει βίο μάλλον περιπετειώδη και σίγουρα αντικομφορμιστικό. Στα 18 του θα γραφτεί στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά θα την εγκαταλείψει μετά από δυο χρόνια. Στα 29 του, θα μπαρκάρει στο Αμβούργο με δανέζικο πλοίο ως καμαρότος. Ξεμπαρκάρει στο Λιβόρνο και επιστρέφει στην Αθήνα όπου εργάζεται ως βοηθός σκηνοθέτη στην ταινία Το Παιδί και το Δελφίνι. Το φθινόπωρο εκείνου του έτους, αναχωρεί για τη Βιέννη και μετά από λίγους μήνες, βρίσκεται να περιπλανιέται σε Ανατολική Αφρική και Αυστραλία, για μια τριετία, όπου εργάζεται από μάνατζερ του πιανίστα Τώνη Παπαγεωργίου στο Ναϊρόμπι, μέχρι σιδηροδρομικός υπάλληλος στην Αυστραλία. Όταν επιστρέψει στην Ελλάδα, επιχειρεί να κάνει τον γύρο της Ευρώπης με βέσπα. Φτάνει ως το Εδιμβούργο.

Κατά τη διάρκεια των περιπλανήσεών του γράφει το Τρίτο Στεφάνι - θα το εκδώσει με δικά του έξοδα τον Νοέμβριο του 1962. Τον πρώτο καιρό της έκδοσής του, πουλιούνται περίπου δέκα αντίτυπα. Κατά τη διάρκεια της Χούντας, το βιβλίο αρχίζει να γίνεται γνωστό κυρίως από τους πολιτικούς κρατουμένους. Το Τρίτο Στεφάνι είναι το μοναδικό μυθιστόρημα του Κώστα Ταχτσή (τα υπόλοιπα έργα του είναι κυρίως ποιητικές συλλογές και συλλογές διηγημάτων) και αυτό που τελικά τον κάνει διεθνώς γνωστό.

Στις 27 Αυγούστου 1988, η αδελφή του τον βρίσκει νεκρό υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στο σπίτι του στον Κολωνό. Η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε ότι ο θάνατός του είχε επέλθει από ασφυξία, περίπου δύο εικοσιτετράωρα νωρίτερα.

Οι εφημερίδες της εποχής μιλούν για τον θάνατό του, υποστηρίζοντας διάφορα σενάρια περί δολοφονίας. Τα πιο μετριοπαθή κινούνται γύρω από την εκδοχή του φόνου με κίνητρο τη ληστεία. Τα πιο ιντριγκαδόρικα αναφέρουν ότι τον σκότωσε ο τελευταίος του πελάτης - έκανε πιάτσα ντυμένος γυναίκα και λέγεται ότι ο υποτιθέμενος πελάτης-δολοφόνος εκνευρίστηκε όταν, φτάνοντας στο κρεβάτι, διαπίστωσε πως αυτή η κατά γενική ομολογία πολύ όμορφη γυναίκα, ανατομικά αντιστοιχούσε στο αντρικό φύλο. Ωστόσο, ποτέ δεν βρέθηκε κάποιος ύποπτος. Το έγκλημα, αν τελικά πρόκειται για δολοφονία, παραμένει ανεξιχνίαστο και ο δράστης ασύλληπτος.

Σε κάθε περίπτωση, ο θάνατος του Κώστα Ταχτσή είχε αποκτήσει τέτοιες διαστάσεις που μέχρι σήμερα, η αναφορά σε αυτόν, συνοδεύεται από μια ατμόσφαιρα αστυνομικού θρίλερ. Η πραγματικότητα όμως καμιά φορά απογοητεύει μέσα στην πεζότητά της. Μπορεί πράγματι να πρόκειται για δολοφονία. Μπορεί απ’ την άλλη να είναι ο περιπετειώδης, αντικομφορμιστικός και μυστηριώδης βίος του που οδήγησε στο αφήγημα ότι κάπως έτσι οφείλει να είναι και ο θάνατός του.

Έτσι, λοιπόν, η Πάολα Ρεβενιώτη, μια από τους πιο κοντινούς του ανθρώπους, μιλάει στο VICE Greece για τη ζωή και τον θάνατό του, παρουσιάζοντας μια εκδοχή που ανατρέπει βεβαιότητες που ενδεχομένως να αποτελούν κατασκευάσματα του Τύπου της εποχής.

VICE: Ποια χρονιά γνώρισες τον Κώστα Ταχτσή;
Πάολα Ρεβενιώτη: Μη με ρωτάς για χρονιές. Κάναμε χρόνια παρέα, χωρίς να ξέρω ιδιαίτερα ποιος είναι. Ήξερα ότι είναι συγγραφέας, αλλά μέχρι εκεί. Παρότι τον ήξερα από πιτσιρίκι, το Τρίτο Στεφάνι το διάβασα στα 40 μου. Συγκλονιστικό βιβλίο. Τον είχα γνωρίσει στα 15-16 μου. Είχα πάει και σπίτι του μια-δυο φορές. Τα τελευταία δέκα χρόνια πριν πεθάνει, κάναμε σχεδόν κάθε μέρα παρέα. Πάντα με έπαιρνε τηλέφωνο, τον είχα σαν μπαμπά. Αυτόν έπαιρνα αν μου τύχαινε κάτι. Ήταν πάντα δοτικός. Ήταν, επίσης, συγκινητικά ισότιμος απέναντι στους άλλους. Τι να είσαι εσύ, τι να είναι ο Χατζηδάκις, ίδια αντιμετώπιση. Αν ένιωθε κιόλας ότι οι άλλοι σε σνομπάρουν, θα έδινε περισσότερη σημασία σε σένα. Ήταν παράξενος άνθρωπος, αλλά τα περισσότερα στοιχεία του ήταν καλά στοιχεία.

Πιστεύεις ότι τελικά ο θάνατός του δεν ήταν δολοφονία;
Οι μπάτσοι οι ίδιοι μου το είπαν. Εγώ ήμουν τυχερή τότε, γιατί θα έμπλεκα. Πήγαινα τακτικά στο σπίτι του και είχαν βρεθεί αποτυπώματά μου. Δέκα μέρες πήγαινα και τον βοηθούσα να τακτοποιήσουμε, να μεταφέρουμε κάτι γλάστρες και ήμουν τυχερή γιατί ήμουνα στη Σάμο. Είχα πάει με έναν γκόμενο και εκεί, το ένα και μοναδικό μηχάνημα ΑΤΜ της Τράπεζας Πίστεως μού είχε φάει την κάρτα. Τότε, μόνο η Πίστεως είχε ΑΤΜ και δεν λειτουργούσαν καλά. Είχα μείνει άφραγκη και λέω ας πάρω τον Ταχτσή τηλέφωνο να μου στείλει κάνα φράγκο και του τα δίνω μόλις κατέβω στην Αθήνα. Έπαιρνα τηλέφωνο, ξαναέπαιρνα, δεν απαντούσε. Λέω, τι έγινε; Και μια στιγμή, εκεί που ξανάπαιρνα, βλέπω την Ελευθεροτυπία με τίτλο: Το τελευταίο στεφάνι για τον Κώστα Ταχτσή. Μόλις φτάνω στην Αθήνα με παίρνει τηλέφωνο η Χρονοπούλου και μου λέει αυτό και αυτό, σε ψάχνει και η Αστυνομία. Πράγματι, με βρήκαν. Πήγα πάνω, αλλά είδαν ότι ήμουν στη Σάμο και έτσι δεν ήταν πολύ αυστηροί. Και μου το είπαν ότι δεν ήταν δολοφονία. Εμείς πήγαμε, λέει, όταν μας ειδοποίησε η αδελφή του. Δεν μπορούμε να ξέρουμε, τόση ώρα που μεσολάβησε μέχρι να μας ειδοποιήσουν, ποιος ανακάτωσε το σπίτι του. Δεν υπάρχουν ίχνη πάλης ή κάτι να δείχνει ότι σκοτώθηκε.

Με είχαν δυο ώρες οι μπάτσοι. Δεν ήταν δολοφονία. Ήταν έξυπνος άνθρωπος. Δεν ήταν από τους ανθρώπους που θα κουβάλαγε στο σπίτι του κάποιον τυχαίο. Και όσο το ψάξεις, δεν θα δεις να έχει βγάλει η Αστυνομία ανακοίνωση ότι βρέθηκε δολοφονημένος. Μόνο βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του, είπαν. Μετά άρχισε όλη αυτή η ιστορία. Ότι με τη ζωή που κάνει, κάποιος θα τον σκότωνε και τα γνωστά. Έτσι λειτούργησε εκείνη την εποχή, διότι ο κόσμος έλεγε ότι με τη ζωή που κάνει τέτοιο τέλος θα έχει. Μεσολάβησε ένα διάστημα δυο ωρών από τη στιγμή που οι συγγενείς τον ανακάλυψαν, μέχρι να έρθει η αστυνομία. Ένα βίντεο έλειπε. Ποιος σκοτώνει για ένα βίντεο; Το σπίτι του μπορεί να το ανακάτεψαν και οι συγγενείς του, από περιέργεια. Ό,τι και να έγινε, δολοφονία είμαι σίγουρη πως δεν υπήρξε.

VICE Video: Πήγαμε στο Νησί Όπου Γίνονται οι Περισσότερες Αυτοκτονίες στην Ελλάδα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Η ιατροδικαστική έκθεση δηλαδή τι έλεγε;
Τίποτα. Ότι βρέθηκε νεκρός. Ότι πέθανε από ασφυξία. Στο δέρμα του δεν υπήρχαν μελανιές, ούτε κανένα στοιχείο που να δείχνει ότι είναι δολοφονία. Απλώς, βρέθηκε νεκρός. Αλλά αυτή, ήταν και τρελή. Έπινε κάτι κωλόχαπα, έπινε και αλκοόλ τα βράδια καμιά φορά, γιατί τον πίεζαν όλοι να γράψει και τον είχαν αγχώσει. Λογικά, έπαθε στον ύπνο του αναρρόφηση. Κάτι τέτοιο έγινε. Μεγάλος άνθρωπος ήταν και δυσκολευόταν να ανασάνει κιόλας. Υπάρχει όμως το σενάριο ότι τον δολοφόνησε κάποιος πελάτης που δεν είχε καταλάβει ότι είναι τρανς και πως αυτός ήταν ο λόγος.
Δεν γίνονται αυτά. Όλοι ξέρουν πολύ καλά με τι πάνε. Ακούστηκε επίσης ότι τον σκότωσαν επειδή θα έκανε αποκαλύψεις. Τι αποκαλύψεις μπορεί να έκανε; Τι θα έλεγε; Με ποιον φαντάρο ή με ποιο τσόλι πήγε; Δεν θα έκανε ποτέ αποκαλύψεις ο Ταχτσής. Δεν ήταν σε αυτό το επίπεδο. Ήταν διανοούμενος άνθρωπος. Δεν ήταν από τους ανθρώπους που θα έκανε τέτοιες μικρότητες. Δεν υπήρχε λόγος να αποκαλύψει κάτι.

Κυκλοφορούσε με αντρικά ρούχα;
Ο Ταχτσής δεν έκανε τη ζωή ενός γκέι. Ήταν τρανς. Το βράδυ κυκλοφορούσε με γυναικεία ρούχα, φορώντας περούκα. Έβλεπες μια λαϊκιά γυναίκα.

Είχε μια ιδιαίτερη, περίεργη λογική. Νόμιζε ότι τους εξαπατούσε. Νόμιζε ότι τον περνούν για γυναίκα. Μια μέρα ήταν δύο τεκνά και τον ρώτησαν «πού είναι η Πάολα;». «Την τραβεστί ψάχνετε;», τους λέει. «Γιατί, εσύ τι είσαι;», του απάντησαν. Του κακοφάνηκε να τον περνούν για τρανς και όχι για γυναίκα. Δεν μπορούσε να δεχτεί ότι μια τρανς τη δέχονται ως τρανς και όχι σαν γυναίκα.

Ποια ήταν η σχέση του με τα γκέι κινήματα της εποχής;
Ο Ταχτσής δεν ήξερε να μιλάει πολιτικά. Ήταν άλλης γενιάς. Είχε μια αριστερή σκέψη χωρίς να ξέρει ότι είναι αριστερός. Μπορείς να πεις για παράδειγμα τον Χριστιανόπουλο δεξιό; Πώς θα τον πεις δεξιό; Αλλά αυτοί οι άνθρωποι είναι άλλης γενιάς. Είχαν άλλη κουλτούρα πάνω στην ομοφυλοφιλία. Ήξεραν από τον Καβάφη και από την αρχαία Ελλάδα. Μετά ήρθαν τα γκέι κινήματα τα οποία τα κοιτάγανε με μισό μάτι - και με τη λογική τη δική τους, μπορεί να είχαν και δίκιο. Μου έλεγε, «τι τη θέλεις την απελευθέρωση; Μετά δεν θα σας γαμάει κανένας».

Και είχε και μια άποψη ότι δεν μπορούνε να μιλάνε για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων οι τρανς. Με τη νοοτροπία και τη σκέψη του, πίστευε ότι δεν θα μας πάρει ο κόσμος σοβαρά. Πίστευε ότι θα έπρεπε να έβγαιναν μπροστά διανοούμενοι και άνθρωποι του πανεπιστημίου.

Πιάτσα έκανε από οικονομική ανάγκη ή από επιλογή;
Για λεφτά. Αυτό τον συντηρούσε. Χρειαζόταν λεφτά και αναγκαζόταν να βγαίνει έξω. Στα τελευταία του, έβγαλε κάτι φράγκα και αγόρασε και το σπίτι του στον Κολωνό. Μετά από λίγο καιρό πέθανε. Κατά τα άλλα, ο Ιόλας τον ξελάσπωνε οικονομικά.

Το γεγονός ότι ήταν αναγνωρισμένος ως συγγραφέας, άλλαζε κάτι στην αντιμετώπισή του σε σχέση με τις υπόλοιπες τρανς;
Το βράδυ δεν υπήρχε καμιά διαφορά, γιατί δεν ξέρανε ποιος ήταν. Στους κύκλους του όμως, του άρεσε να προκαλεί. Του άρεσε να σοκάρει τον κόσμο, που ναι μεν ανέχονταν την ομοφυλοφιλία αλλά όχι την πολλή πρόκληση. Σόκαρε να βγαίνει αυτός το βράδυ ντυμένος γυναίκα και το διασκέδαζε. Και τους έλεγε ιστορίες -πήρα εκείνον, πήραν τον άλλον- και αφρίζανε.

Περισσότερα από το VICE

Έτσι Παρασκευάζεται τo Αυτοσχέδιο Tσίπουρο στις Ελληνικές Φυλακές

Το Fan Club του Βασίλη Παπακωνσταντίνου Είναι η Επίσημη Παρέα που Κάνει Θερμότερες τις Συναυλίες του

Μες στο Χυδαίο Μυαλό του Μαρκήσιου ντε Σαντ, που Έδωσε το Όνομά του στον Σαδισμό