Eau d’Amour: Ένα Γαλλικό Άρωμα για Όσους Θέλουν να Μυρίζουν σαν Σπέρμα

Τα αρώματα τα έχουμε με συγκεκριμένο τρόπο στο μυαλό μας: αρωματικά, ωραία και γενικά ευχάριστα. Ίσως -αν έχεις τόλμη- μπορεί να διαλέξεις κάτι πιο πλούσια σαγηνευτικό, αλλά συνήθως θεωρούνται παραπανίσια, πολυτελή και ελαφρώς δήθεν, αν όχι βαρετά.

Στις διαφημίσεις αρωμάτων βλέπουμε αδιάφορες επίδοξες διασημότητες. Τα ονόματα των αρωμάτων υποδηλώνουν λουλουδάτα και ευχάριστα χαρακτηριστικά. Σίγουρα δεν περιμένεις να έχουμε ονόματα όπως Fat Electrician ή I Am Trash - αλλά αυτό ακριβώς έκανε ένα παρισινό αρωματοποιείο. Όμως, ο οίκος Etat Libre d’Orange δεν είναι συνηθισμένο αρωματοποιείο. Ο δημιουργός, Etienne de Swardt, έχει αναφορές στα πάντα, από ταινίες του Wim Wenders μέχρι ποίηση του Victor Hugo, όταν συζητάει τα περίπλοκα αρώματά τους: «Γεννήθηκα αφηγητής και όχι αρωματοποιός», λέει.

«Ήθελα να πάω τα αρώματα σε δρόμους όχι και τόσο ταξιδεμένους. Ήθελα να κάνω κάτι ριζοσπαστικό. Η ιδέα υπήρχε για έναν λόγο και κάπως στο τέλος είναι ένας οίκος αρωμάτων». Ιδρύθηκε το 2006 και βρίσκεται στη διασταύρωση δύο δρόμων στο τρίτο διαμέρισμα του Παρισιού. Ακόμα και η διεύθυνση είναι κάπως προκλητική: 69 Rue Des Archives. «Ήθελα να είναι σε σταυροδρόμι, επειδή μ' αρέσουν τα όρια», λέει ο de Swardt.

Το όνομά του το οφείλει στην Ελεύθερη Πολιτεία της Οράγγης, μια ανεξάρτητη δημοκρατία του Μπόερ στη νότια Αφρική τον 19ο αιωνα (πλέον Νότια Αφρική). Αυτή τη στιγμή λανσάρουν 34 αρώματα και αυτοπροσδιορίζονται ως γκαλερί αβάν γκαρντ αρωμάτων.

Ίσως το πιο αμφιλεγόμενο άρωμά τους είναι το Secretions Magnifiques - ένα άρωμα σχεδιασμένο να μυρίζει κυριολεκτικά σεξ: αίμα, ιδρώτας, σπέρμα και σάλιο. Και δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν μυρίζει σπέρμα - ήταν αρκετό ώστε μια μπλόγκερ να το περιγράψει ως "φρικτό". Προσωπικά, δεν το βρήκα ιδιαίτερα ευχάριστο, αλλά μου κίνησε το ενδιαφέρον: είχε μια μυρωδιά σώματος και χαλκού, ήταν περίπλοκο. Αυτό ήταν το πρώτο άρωμα του οίκου Etat Libre d’Orange - μια δήλωση πρόθεσης, αν θέλανε να κάνουν κάτι τέτοιο εξαρχής.

VICE Video: Το Δυνατότερο Ηχοσύστημα Αυτοκινήτου στον Κόσμου Made in Greece

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook

«Όταν ήμουν έφηβος ανησυχούσα για την κρίση του AIDS», μου λέει ο de Swardt. «Το άρωμα αυτό συνδέεται πολύ με τα 80s και τον κίνδυνο του ιού. Σκέφτηκα να φτιάξω ένα άρωμα που θα μύριζε ακριβώς όπως μια κατάσταση, όπου δεν ξέρεις αν θα το κάνεις ή αν θα προφυλαχθείς από αυτό που θέλεις. Βρίσκεσαι στο σημείο ανάμεσα στην πορνογραφία και τον ρομαντισμό, χαμένος ανάμεσα στην έλξη και την αποστροφή. To άρωμα έχει έναν δυισμό».

Τα αρώματα του οίκου δημιουργούνται στα εργαστήρια Givaudan και Mane, δύο διεθνώς αναγνωρισμένα εργαστήρια. Χρησιμοποιούν φυσικές πρώτες ύλες για τα αρώματα. Μέχρι στιγμής είναι όλα συμβατικά - αλλά όσον αφορά τα συστατικά ο οίκος Etat Libre d’Orange φτάνει στα όρια.

Ένα από τα πιο πρόσφατα αρώματά τους, το I Am Trash, είναι το πρώτο άρωμα που φτιάχνεται από ανακυκλωμένα υλικά. Ανάμεσα σε άλλα, χρησιμοποιούνται μήλα, «γιατί όταν στύβεις το μήλο για τον χυμό μένουν κάποια πράγματα: τα οσφρητικά στοιχεία υπάρχουν εκεί στον πολτό», λέει ο de Swardt.

Οι μέθοδοί τους είναι εξίσου επαναστατικές. Ο Etat Libre d’Orange συνεργάστηκε με τη Daniela Andrier, μια αρωματοποιό που σπούδασε φιλοσοφία στη Σορβόνη κι ύστερα έγινε εκπαιδευόμενη στη Chanel, για να αναπτύξει μια καινούργια μέθοδο δημιουργίας αρώματος. Με βάση την εξαγωγή από πρώτες ύλες, χρησιμοποιεί φράουλα, νεράντζι, τριαντάφυλλο, πράσινο μανταρίνι, σανδαλόξυλο, κέδρο, πατσουλί και μήλο. Είναι ανακύκλωση, αλλά για να δημιουργηθεί ένα άρωμα - αρχικά λεγόταν The End Of My Beautiful Planet. «Είναι ωραίο άρωμα, πρόστυχο», λέει ο de Swardt.

Το I Am Trash λανσαρίστηκε μαζί με μια κατά παραγγελία ταινία μικρού μήκους, στην οποία παρουσιάζονταν φρούτα να αποσυντίθενται και σκουλήκια γύρω από γόνιμη ύλη, πριν λουλούδια ξεπεταχτούν κι ανθίσουν από το σήψη. Και πάλι το αρωματοποείο βρίσκεται μεταξύ ομορφιάς και αηδίας. «Μας αρέσου οι αντιθέσεις, δεν μας αρέσει το απόλυτο», λέει ο de Swardt.

Ενώ αυτό μπορεί να μην ισχύει για όλους, τα αρώματα του Etat Libre έχει εντυπωσιάσει τους ειδικούς. Ο Marcello Aspria είναι βοηθός καθηγητή στο Erasmus University του Ρότερνταμ, και τα ερενητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τα αρώματα και την κουλτούρα της οσμής. Θεωρεί ότι πολλά από τα αρώματα του Etat Libre d'Orange έχουν ρίζες στο Παρακμιακό λογοτεχνικό κίνημα.

«Η σήψη και η αποσύνθεση συνδέονται με τη φιλοσοφική σκέψη», μου λέει. «Σκέφτομαι για παράδειγμα Τα άνθη του κακού του Baudelaire. Δεν είναι μόνο ομορφιά, υπάρχουν πράγματα που πάνε, η σκοτεινή πλευρά της ζωής. Και πού βρίσκουν τις ιδέες τους οι αρωματοποιοί; Στη λογοτεχνία και την τέχνη».

Ο Aspria θεωρεί ότι η ριζοσπαστική προσέγγιση του οίκου σημαίνει ότι ο χώρος συμβαδίζει με άλλες μορφές τέχνης, και παραδέχεται πως τα αρώματα τείνουν στον συντηρητισμό. Ταυτόχρονα, βλέπει ότι ο κόσμος της τέχνης κινείται προς την άλλη πλευρά, καθώς οι καλλιτέχνες ολοένα χρησιμοποιούν το άρωμα και την όσφρηση σε performances και installations.

Oι αγοραστές αρωμάτων όλο και πιο συχνά, σύμφωνα με τον Aspria, συλλέγουν μια «γκαρνταρόμπα αρωμάτων» κι έτσι κάνουν διαφορετικά statements με ένα διαφορετικό άρωμα κάθε μέρα - ένα statement που λέει «δεν είναι πάντα κάτι ευχάριστο, λέει, είναι μέρος του στυλ μου, της ταυτότητάς μου, της προσωπικότητάς μου».

Επισημαίνει επίσης ότι πολλοί αγοράζουν αρώματα από το ίντερνετ χωρίς να τα έχουν μυρίσει - έτσι το concept γίνεται πιο σημαντικό. «Ίσως τώρα να υπάρχει πραγματικά χώρος για πειραματισμό», σημειώνει. «Αλλά υπάρχει ένα όριο που μπορείς να περάσεις»;

Για τον de Swardt φυσικά, η ιδέα του ορίου αποτελεί πρόκληση. «Ξεπερνάμε τα ταμπού. Κάνουμε ριζοσπαστικές δημιουργίες. Κάνουμε δηλώσεις ανεξαρτησίας». Κάθε άρωμα έχει μια αφήγηση.

Μου λέει ότι ένα από τα αγαπημένα του αρώματα του Etat Libre d’Orange είναι το The Afternoon Of A Faun, εμπνευσμένο από τον χορευτή μπαλέτου και χορογράφο Vaslav Nijinsky, τον Γάλλο συμβολιστή ποιητή Stéphane Mallarmé, και τον συνθέτη Debussy. «Κάποτε είπα ότι είμαστε η απόλυτη καταναλωτική ασπίδα για να προφυλαχθείς από την αυτοκτονία», λέει. «Όσο ο κόσμος γίνεται τραγικός τόσο πιο πολύ χρειάζεσαι λίγη επιπολαιότητα, ώστε να κρατηθείς ζωντανός. Είμαστε ένας πραγματικά υπαρξιστικός οίκος αρωμάτων - Μάτια ερμητικά κλειστά ή μύτη ορθάνοιχτη».

Υπαρξιστικός, επαναστατικός, φρικτός - όπως κι αν βλέπεις τον Etat Libre d’Orange, σίγουρα δεν μπορείς να πεις ότι είναι βαρετός. Και φυσικά αυτό θα ήθελε ο de Swardt.

H Lara Williams είναι freelance δημοσιογράφος που ζει στο Μάντσεστερ. Ακολουθήστε την στο Twitter.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE US.

Περισσότερα από το VICE

Η Εργασία του Μεταπτυχιακού Φοιτητή Αλέξη Τσίπρα για τα Προσφυγικά

Διαρκεί Ώρες ή και Μέρες - Τα Πρώτα Στοιχεία για το Chemsex στην Ελλάδα

«Χειρότερο Κακό Δεν θα Κάνει»- Η Νίκαια Περιμένει το Μετρό