«Το Στήθος μου Πέτρωνε και Πονούσα» - Γυναίκες στην Ελλάδα Σταματούν τον Θηλασμό Λόγω Δουλειάς

Μητέρες που τους φέρνουν το παιδί να θηλάσουν στη δουλειά, μητέρες που βγάζουν το γάλα στις τουαλέτες επειδή τους κόβουν τον θηλασμό, μητέρες που έχουν προβλήματα στην εγκυμοσύνη και δεν μπορούν να πάρουν άδεια, μητέρες που παραιτούνται και ζουν χωρίς πόρους προκειμένου να μην αποχωριστούν τα μωρά τους στους δύο πρώτους μήνες, μητέρες που τρομοκρατούνται να μην βγουν σε άδεια λοχείας για να τους ανανεωθεί η σύμβαση. Όλα αυτά στην Ελλάδα, όπου ακούμε τόσα για την ενίσχυση της μητρότητας, η πραγματικότητα όμως δείχνει ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Από τις πρώτες κιόλας ημέρες της νέας κυβέρνησης, η ατζέντα για την ενίσχυση της μητρότητας τέθηκε ψηλά. Η Υφυπουργός Εργασίας, Δόμνα Μιχαιλίδου, προσπάθησε να μας πείσει ότι για να αντιμετωπίσει το δημογραφικό, θα έδινε κίνητρα για τις γυναίκες κάτω των 30 ετών να γίνουν μητέρες. Ήταν μία εξαγγελία που επικρίθηκε ιδιαίτερα για προφανείς λόγους. Αφήνοντας λοιπόν στην άκρη μέτρα-πυροτεχνήματα, όπως αυτό, αν θέλουμε όντως να εξετάσουμε σοβαρά το ζήτημα της ενίσχυσης της μητρότητας, ας κοιτάξουμε το πώς αντιμετωπίζει το κράτος μία μεγάλη μερίδα του πληθυσμού: τις ελαστικά εργαζόμενες μητέρες.

Κατά τη διάρκεια της κρίσης, οι εργασιακές σχέσεις άλλαξαν άρδην, με τους εργαζόμενους με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τους αναπληρωτές να αποτελούν τη νέα εργασιακή πραγματικότητα τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, έγκυες και μητέρες να έρχονται αντιμέτωπες με διακρίσεις, πιέσεις, εργοδοτική τρομοκρατία και μία ατελείωτη λίστα με στερούμενα βασικά δικαιώματα, όπως άδειες επαπειλούμενης κύησης, άδειες ασθένειας τέκνου, άδειες λοχείας. Πατώντας σε αυτήν τη σκληρή πραγματικότητα, οι εργαζόμενες έχουν ξεκινήσει την Καμπάνια για την Προστασία της Μητρότητας διεκδικώντας τα δικαιώματά τους ως συμβασιούχες κι αναπληρώτριες όπως τα χαίρουν οι μόνιμες και αορίστου χρόνου συναδέλφισσές τους.

Η περίπτωση της Θάνιας, αναπληρώτριας νηπιαγωγού και της Ερατούς, συμβασιούχου στο Υπουργείο Πολιτισμού, είναι μόνο δύο παραδείγματα του τι βιώνουν τόσες χιλιάδες έγκυες και μητέρες στην Ελλάδα, οι οποίες απασχολούνται σε επισφαλείς συνθήκες εργασίας. Αυτές είναι οι ιστορίες τους και μιλάνε από μόνες τους.

Είμαι αναπληρώτρια νηπιαγωγός εδώ και 13 χρόνια. Έμεινα έγκυος τον Οκτώβριο του 2018 και συνέχισα κανονικά να δουλεύω. Δεν ήμουν σε ένα σταθερό σχολείο τότε. Κάλυπτα κενά σε διάφορα σχολεία της Α' Αθήνας, όταν έλειπε κάποιος.

Να διευκρινίσω ότι ως έγκυος αναπληρώτρια δεν δικαιούσαι καμία παραπάνω ημέρα άδειας από τις 15 ημέρες που έχει κάθε αναπληρωτής. Δεν δικαιούσαι ούτε άδεια επαπειλούμενης κύησης, οπότε αν κάτι δεν πάει καλά στην εγκυμοσύνη σου, δεν υπάρχει πρόβλεψη.

Μία εκπαιδευτικός που είναι έγκυος αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα και λόγω της φύσης της εργασίας μας. Είναι μια δουλειά που είσαι ανάμεσα σε παιδιά που τρέχουν, πέφτουν πάνω σου, σκύβεις να δέσεις κορδόνια, σηκώνεις παιδιά, κυνηγάς παιδιά. Η πιο δύσκολη περίοδος που έχεις ως εκπαιδευτικός και έγκυος είναι η περίοδος των ιώσεων, ειδικά ανάμεσα Δεκέμβρη με Μάρτη που έχουν έξαρση. Πάρα πολλά παιδιά είναι άρρωστα και η έγκυος βρίσκεται σε ένα περιβάλλον που τα παιδιά έρχονται σε επαφή μαζί της. Αν σκεφτούμε και τις υποδομές σε πολλά νηπιαγωγεία που είναι προκάτ, με τις πολύ μικρές αίθουσες οι οποίες ζεσταίνονται με κλιματιστικό, τότε μιλάμε για θάλαμο μικροβίων. Εγώ όταν ήμουν στον 6ο μήνα είχα βρογχίτιδα και συνέχιζα να πηγαίνω στα μαθήματα με μάσκα. Έκλαιγα κι έλεγα τι έχω κάνει και δεν μπορώ να κάτσω σπίτι μου δύο μέρες να αναρρώσω. Δεν είχα όμως καμία άδεια.

Επίσης, όταν είσαι στους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης που έχεις συχνοουρία, πρέπει να αφήνεις τα παιδιά μόνα τους στην τάξη για να πηγαίνεις τουαλέτα με όλους τους κινδύνους που έχει να αφήνεις 25 παιδιά στην ηλικία των 5 ετών χωρίς επιτήρηση. Εμένα πήγαινε η ψυχή μου στην κούλουρη κι έλεγα ας μην γίνει τίποτα μέχρι να γυρίσω. Γέννησα σε δημόσιο νοσοκομείο και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όποτε έπρεπε να δω τον γιατρό, χρεωνόμουν τις εξετάσεις ως άδειες. Και δεν είχα ούτε άδεια προγεννητικού ελέγχου.

Γενικώς, δεν έχεις καμία μέριμνα και φροντίδα ως έγκυος αναπληρώτρια. Βιώνεις από τη μία στην κοινωνική σου ζωή κάτι ωραίο κι από την άλλη βιώνεις εργασιακά κάτι που είναι βαρβαρότητα.

Μετά έρχεται η ώρα που γεννάς κι εκεί πραγματικά δεν ξέρεις τι σε περιμένει. Εγώ γέννησα Ιούλιο που τα σχολεία ήταν κλειστά κι έτσι έχασα το επίδομα από τον ΟΑΕΔ, γιατί δεν είχα ενεργή εργασιακή σύμβαση, αφού οι αναπληρωτές απολυόμαστε στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Έκατσα στο σχολείο μέχρι αρχές του όγδοου μήνα της εγκυμοσύνης και τον Σεπτέμβρη, αφού γέννησα, ξαναπήγα στο σχολείο. Οι έγκυες αναπληρώτριες δικαιούται τις 15 μέρες άδειας που έχουν όλοι οι αναπληρωτές συν 2 μήνες πριν τον τοκετό και 2 μήνες μετά. Όποτε κι αν γεννούσα μέσα στη σχολική χρονιά, θα είχα δύο μήνες άδειας τοκετού, όμως συνέπεσαν με το καλοκαίρι.

Το παιδί μου ήταν δύο μηνών. Δεν ήξερα πού μου παν' τα τέσσερα, είχα ένα βρέφος που ήταν προσκολλημένο πάνω μου, κι εγώ αναγκάστηκα να φύγω για να επιστρέψω στη δουλειά μου στο σχολείο. Ήταν τρομερά βάρβαρο, ήταν φρικιαστικό.

Το πιο δύσκολο ήταν ο αποχωρισμός με το βρέφος στους δύο μήνες της ζωής του. Και φυσικά υπήρχε τεράστια δυσκολία με τον θηλασμό. Το στήθος μου γέμιζε γάλα, πέτρωνε και πονούσα. Έπρεπε να βγάζω το γάλα όσο ήμουν στο σχολείο. Όμως στο νηπιαγωγείο δεν υπάρχουν διαλείμματα ή κενά για την νηπιαγωγό. Έμενα μέσα στην τάξη, έκανα μάθημα και πονούσα. Προσπαθούσα με μαλάξεις να βγάλω και να πετάξω λίγο γάλα στον νιπτήρα, το πεντάλεπτο που πήγαινα τουαλέτα. Την ίδια ώρα, το παιδί στο σπίτι έκλαιγε, δεν έπινε από μπιμπερό, πεινούσε. Μέσα στην ατυχία της ανεργίας του άντρα μου, τουλάχιστον ήταν εκείνος πίσω και το πρόσεχε. Αναγκάστηκα να πάρω άδεια δύο μήνες άνευ αποδοχών. Ήταν δύο μήνες χωρίς λεφτά, χωρίς ένσημα και χωρίς προϋπηρεσία. Αυτή η κατάσταση οδηγεί μία εκπαιδευτικό και σε οικονομική εξαθλίωση, αλλά παράλληλα σε χαντακώνει και στη σειρά στον πίνακα των αναπληρωτών. Και όλοι ξέρουμε ότι μεταξύ των αναπληρωτών γίνεται σφαγή για τα μόριά μας από την προϋπηρεσία.

Επιστρέφοντας στο σχολείο, όταν πια το μωρό ήταν 4 μηνών, συνεχίστηκε το πρόβλημα με τον θηλασμό. Και δεν είμαι η μόνη. Έχω ακούσει άπειρες ιστορίες με γυναίκες που τους πήγαιναν το παιδί στο σχολείο για να θηλάσουν, που έβγαζαν το γάλα με το θήλαστρο μέσα στο πάρκινγκ κι ερχόταν κάποιος να το πάρει για να το πάει στο παιδί, ή και περιπτώσεις που δεν τους έδιναν αίθουσες κι έπρεπε να πάνε στις τουαλέτες να βγάλουν το γάλα. Ασύλληπτα πράγματα.

Έλληνες Έφηβοι Μιλούν για τη Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση, Χωρίς Αυτή

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Και επιστρέφουμε στο φαινόμενο ιώσεις. Εγώ ήμουν σε ένα σχολείο που είχε 12 κρούσματα H1N1. Το σχολείο δεν έκλεισε από την Πρωτοβάθμια. Είχα κάνει το εμβόλιο, αλλά μετέφερα τον ιό στο σπίτι και κόλλησα το μωρό όταν ήταν 6 μηνών. Εγώ δεν νόσησα, αλλά νόσησε το παιδί και ο σύζυγός μου. Εκείνη την περίοδο τελείωσα και τις άδειές μου που έχω ως αναπληρώτρια. Μετά δεν είχα καμία άδεια σε περίπτωση που κάτι συνέβαινε σε εμένα ή το μικρό.

Η δική μου περίπτωση δεν είναι η μόνη. Σε διάφορα γκρουπ αναπληρωτών στο Facebook ανέβαιναν τέτοιες ιστορίες. Υπήρχε ανάγκη να οργανωθούμε. Οι γυναίκες αναρωτιόντουσαν "να δουλέψουμε ή να παραιτηθούμε"; Ξεκινήσαμε σαν συντονιστικό αναπληρωτών και αδιόριστων εκπαιδευτικών και κάναμε την καμπάνια για την προστασία της μητρότητας. Αυτή η κίνηση πάτησε σε μία πραγματική ανάγκη.

Η καμπάνια ξεκίνησε την σεζόν '18-'19, που ήταν η χρονιά που έγιναν μεγάλες κινητοποιήσεις από τους αναπληρωτές για τον νόμο Γαβρόγλου. Με το που βγήκε η ανακοίνωση για την πρώτη συνέλευση επικοινωνούσε μαζί μας πολύς κόσμος από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Κάναμε μία πανελλαδική σύσκεψη, στην οποία μίλησαν αναπληρώτριες από διάφορες περιοχές της χώρας και μετέφεραν την πραγματικότητα που ζουν. Και καταλάβαμε ότι δεν είναι μόνο πρόβλημα στην εκπαίδευση. Αφορά και άλλους τομείς. Κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεών μας, μπήκαν μέσα στην καμπάνια και οι επικουρικοί γιατροί, οι συμβασιούχοι εργαζόμενοι στο Υπουργείο Πολιτισμού και τα μέλη του σωματείου μισθωτών τεχνικών.

Ένας δικηγόρος συνέταξε ένα κείμενο με το οποίο οι προϊστάμενοί μας υποχρεούνται νομικά να μας δώσουν άδεια. Βάση αυτού του κειμένου κάναμε αιτήσεις πανελλαδικά για να μας δώσουν εννεάμηνη άδεια ανατροφής. Όλοι οι προϊστάμενοι πανελλαδικά την απέρριψαν. Παράλληλα, στις συναντήσεις που είχαμε στο υπουργείο και σε όλες τις κινητοποιήσεις βάζαμε και το θέμα της μητρότητας στην ατζέντα. Μετά από αυτές τις πιέσεις, τον Μάρτη του '19 ο Γαβρόγλου μας έδωσε συν 3,5 μήνες άδεια ανατροφής μετά τον τοκετό, την οποία όμως την παίρνεις μόνο αν έχεις μπροστά σου 5.5 σχολικούς μήνες. Αν γεννήσεις Απρίλιο δεν την παίρνεις, γιατί το καλοκαίρι απολύεσαι. Αλλά και πάλι οι 5,5 μήνες δεν είναι το ίδιο με τους 9 που δικαιούνται οι μόνιμες συνάδελφοί μας. Δεν μας αρκεί το μέτρο αυτό.

Θέλουμε εννεάμηνη άδεια ανατροφής που να μην διακόπτεται, όπως έχουν άλλωστε και οι μόνιμες συνάδελφοί μας. Και θέλουμε και άδεια επαπειλούμενης κύησης. Άδεια ασθένειας τέκνου, προγεννητικού ελέγχου. Θέλουμε τις απαραίτητες άδειες για την προστασία της κύησης, του τοκετού, της μητρότητας και της ανατροφής.

Αυτή είναι η πραγματικότητάς μας. Αυτή είναι η πραγματικότητα για τις γυναίκες εκπαιδευτικούς που είναι έγκυες. Γι’ αυτό κι εμείς θα συνεχίσουμε τις κινητοποιήσεις. Όσο υπάρχει αυτή η αδικία, θα είμαστε εκεί να παλεύουμε.

Έμεινα έγκυος το 2014. Δούλευα ήδη στο Υπουργείο Πολιτισμού από το 2011 με ανανεούμενες συμβάσεις. Ήμουν μέλος στο σωματείο μου, αλλά τότε δεν υπήρχε η ομάδα για την μητρότητα που πλέον τρέχει εντατικά αυτά τα θέματα. Το έψαχνα κυρίως μόνη μου.

Ήξερα μέχρι τότε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι, μόνιμοι αλλά και αορίστου χρόνου, μετά τη λήξη της άδειας κύησης και λοχείας δικαιούνται μειωμένο ωράριο κατά 2 ώρες ημερησίως ή εναλλακτικά 9 μήνες άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού εφόσον δεν κάνουν χρήση του μειωμένου ωραρίου. Αντίστοιχα, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι δικαιούνται 6μηνης ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας, σε συνδυασμό με το μειωμένο ωράριο για τη φροντίδα τέκνου και την εναλλακτική χρήση του ως άδειας θηλασμού. Ανακάλυψα ότι παραδόξως, οι συμβασιούχοι του Υπουργείου Πολιτισμού φαίνεται να μην εμπίπτουν σε καμία απ’ αυτές τις περιπτώσεις. Ο νόμος εξαιρεί τους εργαζόμενους ιδιωτικού δικαίου που εργάζονται στον δημόσιο τομέα από την παροχή της «ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας», το 6μηνο δηλαδή του ΟΑΕΔ, καθώς θεωρεί ότι εμπίπτουν στις διατάξεις του Δημοσίου, που εμπεριέχουν όρους ευνοϊκότερους όσον αφορά στο χρόνο διάρκειας της άδειας θηλασμού και φροντίδας παιδιών, και αντιστοιχεί σε 9 μήνες. Στην πράξη, όμως, αυτό δεν εφαρμόζεται και οι συμβασιούχες αορίστου χρόνου δεν παίρνουμε τους 9 μήνες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι συμβασιούχοι να δικαιούνται μόνο την ισόχρονη άδεια ανατροφής τέκνου και μάλιστα υπολογιζόμενη για το διάστημα μόνο μέχρι τη λήξη της σύμβασης, το οποίο συνήθως ισοδυναμεί με κάποιες ελάχιστες μέρες άδειας. Το ανώτερο είναι 3,5 μήνες, το οποίο αντιστοιχεί σε 1,5 χρόνο εναπομένουσας εργασίας. Αλλά καμία σύμβαση δεν ξεπερνά το χρόνο. Οπότε ποτέ δεν υπάρχει αυτό το 3,5 μήνες, στην πράξη. Δεδομένου και ότι είναι εξαιρετική τύχη να μείνει κάποια έγκυος στην αρχή της σύμβασης και να έχει και ετήσια, ποτέ δεν βγαίνει η άδεια πάνω από 2 μήνες στην καλύτερη των περιπτώσεων. Και λες τότε κι ότι είσαι και τυχερή. Για παράδειγμα εμένα, μου βγήκε μόνο 20 ημέρες.

Με απλά λόγια, δεν δικαιούμαστε ούτε την άδεια θηλασμού των δημοσίων υπαλλήλων ούτε αυτή των ιδιωτικών, παρά ένα πολύ μικρό τμήμα της. Το αποτέλεσμα είναι, η μητέρα συμβασιούχος ορισμένου χρόνου του δημοσίου να καλείται να επιστρέψει στην εργασία της μετά τη λήξη της άδειας λοχείας και ενώ το βρέφος είναι ακόμη 2 μηνών και βρίσκεται στην περίοδο αποκλειστικού θηλασμού. Παράλληλα, το νωρίτερο που μπορεί να γίνει δεκτό σε βρεφονηπιακό σταθμό, είναι μετά τους 6 μήνες. Πρακτικά, οδηγείται στο να διακόψει βίαια το θηλασμό και να αντικατασταθεί από άλλο πρόσωπο φροντίδας, σε μια κρίσιμη περίοδο για το βρέφος, ή να εγκαταλείψει τη δουλειά της, στην έσχατη περίπτωση να διεκδικήσει γονική άδεια άνευ αποδοχών αν και για όσο αντέχει οικονομικά χωρίς πόρους κι αν καταφέρει να την γίνει δεκτή η άνευ αποδοχών από την Υπηρεσία της.

Με βάση την αρχή της μη διάκρισης, εμείς διεκδικούμε 9 μήνες άδειας όπως οι μόνιμοι και αορίστου χρόνου συνάδελφοί μας. Από την αρχή της ίσης μεταχείρισης, προκύπτει ότι στα πλαίσια της εργασιακής σύμβασης δεν επιτρέπεται η άνιση μεταχείριση από τον εργοδότη των μισθωτών, που έχουν τα ίδια προσόντα και παρέχουν τις ίδιες υπηρεσίες κάτω από τις ίδιες συνθήκες. Όσον αφορά τις συνθήκες απασχόλησης, οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται δυσμενώς σε σχέση με τους αντίστοιχους εργαζομένους αορίστου χρόνου μόνο επειδή έχουν σύμβαση ή σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου κι όσον αφορά στους όρους και στις συνθήκες απασχόλησης, οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου δεν επιτρέπεται, εκ μόνου του λόγου ότι η σύμβαση τους είναι ορισμένου χρόνου, να αντιμετωπίζονται δυσμενώς σε σχέση με τους αντίστοιχους εργαζόμενους αορίστου χρόνου. Απαγορεύεται δηλαδή οποιαδήποτε διάκριση των εργαζομένων λόγω διάρκειας και είδους της σύμβασής τους.

Ψάχνοντας μαζί και με μία ακόμα συνάδελφο εναλλακτικές, ανακαλύψαμε ότι δικαιούμαστε την άδεια άνευ αποδοχών για μίνιμουμ 4 μήνες, τους οποίους δεν μπορεί να τους αρνηθεί η Υπηρεσία. Το κλίμα που καλλιεργείται όμως είναι ότι μετά το δίμηνο της άδειας οι εργαζόμενες πρέπει να «κόψουν τον λαιμό τους» και να επιστρέψουν στις δουλειές τους. Εμένα εν τέλει μου αναγνώρισαν την άδεια άνευ αποδοχών για 2,5 μήνες, ώστε μαζί με την κανονική και την ισόχρονη να κλείσω το εξάμηνο του αποκλειστικού θηλασμού. Μετά έφερα τη μητέρα μου από την επαρχία στο σπίτι να προσέχει το μωρό. Έβγαζα γάλα με το θήλαστρο όταν ήμουν στη δουλειά, το έβαζα στη κατάψυξη και το έδινε η μητερά μου με το μπιμπερό την επόμενη μέρα στο παιδί. Έχω ακούσει άπειρες τέτοιες ιστορίες. Σε συνάδελφο που της είχαν αρνηθεί την ισόχρονη άδεια του μειωμένου ωραρίου και την είχαν αναγκάσει να πάει στη δουλειά της στους δύο μήνες, ερχόταν ο άντρας της στη δουλειά με το μωρό μια-δυο φορές την ημέρα για να θηλάσει εκεί.

Όταν έληξε η σύμβασή μου τελείωνε και το έργο και φύγαμε όλοι οι εργαζόμενοι. Σε μία άλλη συμβασιούχο όμως που διεκδίκησε άδεια άνευ αποδοχών και δέχτηκε πολλές πιέσεις να μην το κάνει, αρχικά της έκαναν προφορικό εκβιασμό ότι δεν θα ανανεωθεί η σύμβασή της και εν τέλει το πραγματοποίησαν κιόλας. Αυτό που είχε γίνει είναι ότι ανανέωσαν όλες τις συμβάσεις, εκτός από τη συγκεκριμένη εργαζόμενη μητέρα που ήταν η μόνη που απολύθηκε από το επιστημονικό προσωπικό. Η ομάδα μητρότητας ήταν ενεργή τότε, κινητοποιηθήκαμε αμέσως, θέσαμε το θέμα και στην Υπηρεσία και το Υπουργείο, και ανακλήθηκε η απόλυσή της. Και λέω απόλυση γιατί εμείς έτσι το ονομάζουμε, κι ας χρησιμοποιούν την δικαιολογία ότι λήγει η σύμβαση. Εμείς το θεωρούμε απόλυση με έναν έμμεσο τρόπο, εφόσον το έργο συνεχίζεται και υπάρχει φυσικό αντικείμενο.

Σύμφωνα με την μαρτυρία της συναδέλφου, ήταν σε αποκλειστικό θηλασμό και είχε πει ότι δεν μπορούσε να γυρίσει στη δουλειά γιατί ο άντρας της ήταν στο εξωτερικό. Την κάλεσαν άτομα από την Εφορία Αρχαιοτήτων να την ρωτήσουν πότε θα επιστρέψει, είπε ότι δεν μπορεί κι ότι σκέφτεται να πάρει ισόχρονη άδεια κι αν δεν φτάσει να πάρει και την άδεια άνευ αποδοχών. Η αντιμετώπιση ήταν πολύ κακή και της είπαν ουσιαστικά ότι σε τρεις μήνες λήγει η σύμβασή της και δεν θα ανανεωθεί αν δεν επιστρέψει για δουλειά. Αυτό ήταν τρομερά στρεσογόνο για την ίδια. Μέσα στις γιορτές των Χριστουγέννων την πήραν να την πουν ότι δεν θα ανανεωθεί. Ήταν η μόνη από το επιστημονικό προσωπικό που δεν ανανεώθηκε τότε. Παρόλο που δικαιώθηκε, όπως είπα, ο ψυχολογικός πόλεμος ήταν τόσο μεγάλος -όντας και λεχώνα- που τελικά δεν γύρισε.

Μία ακόμα περίπτωση ήταν μίας φύλακα σε κεντρικό εμβληματικό μουσείο της Αθήνας, η οποία έκανε αίτηση σε προκήρυξη θέσης όντας έγκυος και προσπάθησαν να την αποθαρρύνουν να μην κάνει τα χαρτιά της. Φυσικά η ίδια υποστήριξε ότι αυτή είναι η ζωή της και δεν σημαίνει ότι επειδή έμεινε έγκυος θα πρέπει να μείνει χωρίς πόρους. Το διεκδίκησε, και όταν την πήραν για δουλειά ξεκίνησε πόλεμος. Ως έγκυος η υπηρεσία πρέπει να της εξασφαλίζει ασφαλείς συνθήκες εργασίας, κι ενώ υπήρχαν πιο χαλαρά πόστα που θα είχε και μία καρέκλα να κάτσει, την έβαζαν εκδικητικά σε δύσκολα πόστα ορθοστασίας, μέχρι που έφτασε στο σημείο να πάθει αποκόλληση πλακούντα και να μην της δίνουν ούτε αναρρωτική άδεια. Με παρέμβαση του σωματείου αναδείχθηκε το θέμα ως εργατικό ατύχημα και τουλάχιστον δικαιώθηκε. Κι ευτυχώς δεν έχασε το παιδί.

Εγώ, μέχρι να επιστρέψω στην δουλειά ήμουν δύο χρόνια άνεργη και περίμενα να βγει προκήρυξη. Όταν ξεκίνησα να εργάζομαι ξανά, η κόρη μου είχε ήδη μπει στον παιδικό σταθμό. Με αφορμή την προσωπική μου εμπειρία άρχισα να έρχομαι σε επαφή και με άλλες συναδέλφισσες μέσω του σωματείου και να συζητάμε τα προβλήματα μητρότητας. Διαπιστώσαμε πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα κι ότι πέρα από τις άδειες λοχείας, δεν μας αναγνωρίζεται ούτε καν άδεια ασθένειας τέκνου. Αν αρρωστήσει το παιδί, δηλαδή δεν δικαιούμαστε άδεια, ενώ οι μόνιμες και αορίστου χρόνου συναδέλφισσες μας, δικαιούνται. Αυτό είναι κατάφωρη διάκριση.

Πλέον είμαστε αρκετές ενεργές μητέρες στην ομάδα μητρότητας που λειτουργεί στο πλαίσιο του Σωματείου εκτάκτου προσωπικού του ΥΠ.ΠΟ, με άξονα τα θέματα, που αφορούν στην προστασία της μητρότητας και τα δικαιώματα των εγκύων και μητέρων. Έχουμε επικοινωνία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη και φροντίζουμε για την αλληλοενημέρωση και την αλληλοστήριξη τους. Την ίδια ώρα είμαστε σε επαφή με ελαστικά εργαζόμενες γυναίκες και σε άλλα υπουργεία και φορείς, όπως με αναπληρώτριες στην εκπαίδευση, με επικουρικές γιατρούς στα νοσοκομεία, με εργαζόμενες στους Δήμους, οι οποίες βιώνουμε παρόμοια ή ίδια προβλήματα. Είναι πολιτική το να λειτουργούν έτσι τα πράγματα με συμβασιούχους και αναπληρωτές. Κι ενώ εργαζόμαστε κανονικά, έχουμε τις ίδιες ευθύνες και τα ίδια ωράρια, δεν έχουμε τα ίδια δικαιώματα.

Αυτό που πρέπει να καταλάβει κανείς είναι ότι οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου είναι ένα μεγάλο, αριθμητικά και λειτουργικά, κομμάτι του προσωπικού του Υπουργείου Πολιτισμού. Καλύπτουμε πάγιες και διαρκείς λειτουργικές ανάγκες και όχι έκτακτες. Απλά αλλάζουμε πόστα και υπηρεσίες, εναλλάσσοντας διαστήματα εργασίας με διαστήματα ανεργίας. Επίσης, η ελαστική εργασία είναι κρατική πολιτική και όχι επιλογή του εργαζόμενου. Η πολιτική αυτή έχει ένα κόστος και για τον εργοδότη, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να το απορροφά και όχι να το μετακυλά στον εργαζόμενο.

Η εργασία με διαδοχικές συμβάσεις αποτελεί, δυστυχώς, μια εργασιακή κανονικότητα για εμάς, πράγμα που σημαίνει ότι και θα αρρωσταίνουμε και θα μένουμε έγκυες και θα συνεχίζουμε τη ζωή μας, είτε είμαστε σε σύμβαση είτε αιτούμαστε σε νέα προκήρυξη. Δεν υπάρχει κανένα επιχείρημα, που να μας πείθει ότι, όταν μένουμε έγκυες, θα αποκλειόμαστε από την εργασία και τη δυνατότητα βιοπορισμού. Μην ξεχνάμε επίσης, ότι πρόκειται για ένα καθεστώς εργασίας, που, σκόπιμα, αφήνεται σε μια ασαφή γκρίζα ζώνη, στα πλαίσια της υποτίμησης της εργασίας. Σύμφωνα με αυτό το καθεστώς δεν είμαστε ούτε -ακριβώς- δημόσιοι υπάλληλοι, ούτε -ακριβώς- ιδιωτικοί, με αποτέλεσμα να μη μας αναγνωρίζονται, ούτε τα εργασιακά δικαιώματα του ενός, ούτε του άλλου, πλήρως, και πρακτικά, να επικρατεί η χειρότερη συνθήκη για τον εργαζόμενο. Είμαστε συμβασιούχες.

Αυτό είναι η ζωή μας. Εναλλάσσεται η εργασία με την ανεργία συνεχώς. Είμαστε αναγκασμένες να ζούμε έτσι κι αυτό είναι πολιτική επιλογή. Καλύπτουμε θέσεις που δεν είναι καθόλου έκτακτες. Στην πραγματικότητα δεν είμαστε ούτε έκτακτοι, ούτε αναπληρώνουμε κανέναν. Έτσι μας ονομάζουν για να καλύπτουμε οργανικές θέσεις, αλλά με χειρότερο εργασιακό καθεστώς. Χωρίς συμβασιούχους δεν θα λειτουργούσε ούτε η Εκπαίδευση, ούτε το Υπουργείο Πολιτισμού, ούτε τίποτα.

Περισσότερα από το VICE

Όσα Δεν Μπορώ να Ξεχάσω από τον Σεισμό της Αλβανίας

Η Ελλάδα Παραμένει η Τρίτη Χώρα στην Ευρώπη με τα πιο Κρύα Σπίτια τον Χειμώνα

«Αυτοί οι Τυφλοί» - Ήμουν το Μόνο Άτομο που Βλέπει σε μια Οικογένεια Τυφλών