Η Σκοτεινή Πλευρά του Κροατικού Ποδοσφαίρου

Τα ποδοσφαιρικά κατορθώματά της στα γήπεδα της Ρωσίας θα μείνουν για πάντα στην ιστορία - κατάφερε να γυρίσει τρεις φορές από την κόλαση του αποκλεισμού στη φάση των νοκ άουτ αγώνων του Παγκοσμίου Κυπέλλου (με αντιπάλους τη Δανία, τη Ρωσία και τελευταίο θύμα την Αγγλία), διαθέτει στο ρόστερ της ποδοσφαιριστές επιπέδου Χρυσής Μπάλας, όπως ο σαρωτικός Luka Modrić ή αστέρες υψηλών ταχυτήτων όπως ο Ivan Rakitić, ο Ivan Perišić, ο Mario Mandžukić και είναι χωρίς αμφιβολία η πιο θελκτική ομάδα στο μάτι, η πιο ζωντανή μαζί με το καθηλωτικό Βέλγιο του Roberto Martínez (έστω και αν δεν τα κατάφερε στον δικό του ημιτελικό κόντρα στη Γαλλία). Αυτές οι δύο ομάδες ανάγκασαν τον ποδοσφαιρικό πλανήτη φέτος να υποκλιθεί στα ευφάνταστα σκέρτσα τους στο χορτάρι - θαρρείς πως αμφότερες προέρχονται από την ίδια ευγενή ρίζα, εκείνη της αχαλίνωτης ποδοσφαιρικής δημιουργίας. Μόνο που στην περίπτωση του Βελγίου, όλα οφείλονταν σε ένα άρτια οργανωμένο πλάνο 15ετίας, ενώ για την Κροατία ο δρόμος προς τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου, του πρώτου στην ιστορία της, φέρει μια σκοτεινή αύρα, κάτι που υπερβαίνει το καθαρά ποδοσφαιρικό κομμάτι, όσο και αν θέλει κανείς να σταθεί αποκλειστικά και μόνο σε αυτό, για να μην αδικήσει την ομολογουμένως αξιομνημόνευτη προσπάθεια της ταλαντούχας συντροφιάς του Zlatko Dalić.

Οι πρώτες σκιές, κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου, εμφανίστηκαν μετά την επιβλητική νίκη επί της Αργεντινής με 3-0, όταν ήρθε στη δημοσιότητα ένα βίντεο όπου απεικόνιζε τον αμυντικό της Λίβερπουλ, Dejan Lovren, να τραγουδά έναν ύμνο των Ουστάσι, των μελών του φασιστικού κινήματος που πραγματοποίησε κτηνωδίες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’30 και μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, επιδιώκοντας τη φυλετική καθαρότητα της Κροατίας: Το αποτέλεσμα της δράσης του ήταν ο θάνατος εκατοντάδων χιλιάδων Σέρβων, Εβραίων, Ρομά και αντιφρονούντων, ενώ το σύνθημα «Za dom spremni!» («Για την πατρίδα έτοιμοι»), που έχει ακουστεί στο παρελθόν από διεθνείς Κροάτες ποδοσφαιριστές, αποτελούσε τον χαρακτηριστικό χαιρετισμό μεταξύ των μελών της οργάνωσης.

Το επόμενο κρούσμα έκανε ξανά την εμφάνισή του με τη μορφή ενός βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – εκεί, μετά τη πρόκριση επί της Ρωσίας στα πέναλτι, ο σκόρερ του δεύτερου γκολ της Κροατίας, ο αμυντικός Domagoj Vida, εμφανίστηκε να φωνάζει «Δόξα στην Ουκρανία», μια φράση που χρησιμοποιούσαν οι Ουκρανοί εθνικιστές κατά τη διάρκεια του κινήματος Μαϊντάν, το 2014, ενώ δίπλα στον Vida, ο άλλοτε διεθνής Κροάτης και μέχρι πρότινος scouter του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος της πατρίδας του, Ognjen Vukojević, προσέθετε, «Αυτή η νίκη είναι για την Ντιναμό Κιέβου και την Ουκρανία». Παρότι ο Vukojević έσβησε σχετικά γρήγορα το βίντεο από το λογαριασμό του στο Instagram,η κροατική ομοσπονδία τον απομάκρυνε από την αποστολή, ενώ και ο Vida έσπευσε να δικαιολογηθεί, ισχυριζόμενος πως, «Η νίκη αυτή ανήκει στην Κροατία. Δεν χωρά πολιτική στο ποδόσφαιρο - έχω φίλους εδώ από τον καιρό της Ντινάμο Κιέβου, δεν σήμαινε τίποτα. Αγαπώ τους Ρώσους, τους Ουκρανούς, τους Βραζιλιάνους, όλους». Βέβαια, παρά την επίπληξη της FIFA στον Vida, για την αφιέρωση στους υπερεθνικιστές του Δεξιού Τομέα, λίγες ημέρες αργότερα ήρθε, εκ νέου, στο φως της δημοσιότητας ένα βίντεο που τον απεικόνιζε να αναφωνεί μετά την πρόκριση επί της Ρωσίας «Να καεί το Βελιγράδι», προκαλώντας νέο κύμα αντιδράσεων. Την ίδια στιγμή, έγινε γνωστό πως η Ομοσπονδία της Ουκρανίας πρότεινε συνεργασία στον εκδιωχθέντα, Ognjen Vukojević, ενώ ο πρόεδρός της, Andriy Pavelko, αποκάλυψε πως προτίθεται να πληρώσει το πρόστιμο που επιβλήθηκε στον τέως συνεργάτη του Zlatko Dalić.

Τα κρούσματα -κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου- που δείχνουν τη ροπή ορισμένων εκ των Κροατών προς ακραίες εθνικιστικές και φιλοφασιστικές αντιλήψεις, δεν είναι, όμως, κάτι καινούριο για την εθνική ομάδα της βαλκανικής χώρας. Εδώ και πολλά χρόνια το κροατικό ποδόσφαιρο στο σύνολό του ακροβατεί μεταξύ ρατσιστικών και υπερεθνικιστών συμπεριφορών, ενώ ένα πυκνό σύννεφο διαφθοράς σκεπάζει τα πάντα, από την κορυφή έως τα χαμηλότερα στρώματα της ποδοσφαιρικής πυραμίδας. Το 2014, ο Κροάτης αμυντικός Josip Šimunić έχασε το Παγκόσμιο Κύπελλο της Βραζιλίας, καθώς η πειθαρχική επιτροπή της FIFA τον τιμώρησε με αποκλεισμό δέκα αγώνων για τον φιλοναζιστικό χαιρετισμό «Za dom spremni!» που απεύθυνε στους οπαδούς της Κροατίας, στον αγώνα-ρεβάνς των πλέι οφ, κόντρα στην Ισλανδία. Δυο χρόνια νωρίτερα, στο Euro του 2012, Κροάτες οπαδοί είχαν επιτεθεί με ρατσιστικά συνθήματα κατά του Mario Balotelli, ενώ το 2015 έλαβε χώρα ένα εξόχως ασυνήθιστο περιστατικό: Άγνωστοι ζωγράφισαν μια σβάστικα στο χορτάρι του γηπέδου της Χάιντουκ, στο Πόλιουντ, στο οποίο θα διεξαγόταν το ματς Κροατία-Ιταλία, για τα προκριματικά του Euro 2016. Αμέσως, η Kροατική Ποδοσφαιρική Oμοσπονδία έσπευσε να απολογηθεί μέσω ανακοίνωσης: «Ζητάμε συγγνώμη σε όλους τους θεατές και τους επισκέπτες από την Ιταλία, αλλά και τους παίκτες των δύο ομάδων για το ναζιστικό σύμβολο στο χορτάρι του Πόλιουντ. Είναι ένα σαμποτάζ και μια εγκληματική πράξη που καταδικάζουμε και καλούμε τις αστυνομικές και δικαστικές Αρχές να βρουν τον ένοχο, ο οποίος ντρόπιασε όχι μόνο την ποδοσφαιρική ομάδα της Κροατίας, αλλά και όλη τη χώρα. Έχουμε αναφέρει το περιστατικό στην UEFA».

VICE Video: Ο Έλληνας Rocky

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Την ίδια ώρα, πλήθος υποθέσεων διαφθοράς μαστίζουν το ποδόσφαιρο της χώρας και αγγίζουν μέχρι και την εθνική ομάδα. Πρωταγωνιστής, φυσικά, δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον σκιώδη Zdravko Mamić, τον άλλοτε πανίσχυρο πρόεδρο της Ντιναμό Ζάγκρεμπ και μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες μορφές του κροατικού ποδοσφαίρου. Ο άνθρωπος που οδήγησε στην ολοκληρωτική κυριαρχία της Ντιναμό Ζάγκρεμπ με 11 σερί πρωταθλήματα από το 2006 (έως ότου καταφέρει η Ριέκα να σπάσει το μονοπώλιο το 2017) και επικρίθηκε σφοδρά για τις μεθόδους του, θεωρείται από πολλούς ο μεγαλύτερος υπεύθυνος για τα δεινά του κροατικού ποδοσφαίρου -ποιος μπορεί να ξεχάσει, άλλωστε, το αλήστου μνήμης τεράστιο πανό που αναρτήθηκε πριν από δύο χρόνια στην είσοδο της πόλης Τρογκίρ, στις δαλματικές ακτές και έλεγε, «Με τη βοήθεια του Θεού, θα χάσετε όλα τα παιχνίδια», αναφερόμενο στην πορεία της Κροατίας στο Euro 2016. Ο λόγος ήταν απλός: Για μεγάλο μέρος των Κροατών, η εθνική ομάδα της χώρας συμβόλιζε εκείνα τα χρόνια το καθεστώς Mamić και ήταν μια προέκταση της πανίσχυρης Ντιναμό Ζάγκρεμπ. Στις μικρές εθνικές ομάδες η πλειόνοτητα των ποδοσφαιριστών προέρχονταν από τις τάξεις της και πολλοί θεωρούσαν πως το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα είχε καταντήσει μια βιτρίνα για να προωθεί και να πουλά παίκτες ο Mamić. Ήταν τέτοιο το μίσος του κόσμου γι' αυτόν, που όχι μόνο έφτασαν να εύχονται την αποτυχία της εθνικής ομάδας, αλλά πολλοί προχώρησαν και σε πράξεις χουλιγκανισμού στις κερκίδες, με στόχο την τιμωρία της εθνικής ομάδας.

Σήμερα, ο Zdravko Mamić (αλλά και ο αδερφός του Zoran), φίλοι αμφότεροι του προέδρου της κροατικής ομοσπονδίας, Davor Šuker, έχουν καταδικαστεί σε φυλάκιση για την υπεξαίρεση μεγάλων ποσών (περισσότερα από 15 εκ. ευρώ), καθώς και μη καταβολή φόρων για μεταγραφές ποδοσφαιριστών της Ντινάμο στο εξωτερικό, ενώ στην υπόθεση εμπλέκονται και οι Luka Modrić και Dejan Lovren, οι οποίοι παρότι αρχικά κλήθηκαν στη δίκη ως μάρτυρες κατηγορίας, εν τέλει άλλαξαν τις καταθέσεις τους και υπερασπίστηκαν τους δύο αδερφούς, με αποτέλεσμα σήμερα ο Modrić να αντιμετωπίζει κατηγορίες για ψευδορκία. Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με τον Lovren, αν και για την ώρα δεν του έχει απαγγελθεί κάποια κατηγορία. Το βέβαιο είναι ότι πίσω από το εκστατικό ποδόσφαιρο της Κροατίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο και τις απανωτές υπερβάσεις, κρύβεται ένα μαραμένο ποδοσφαιρικό οικοδόμημα και είναι αυτή η όψη του κακού που δεν σε αφήνει να χαρείς με τη χαρά των Κροατών. Έστω και αν ποδοσφαιρικά το αξίζουν.

Περισσότερα από το VICE

Billy Sio: Ο «Bασιλιάς» της Trap στην Ελλάδα μάς Ξεναγεί στον Μαχαλά του

Ο Μάκης Παπαδημητρίου Θέλει να Πει ένα Σεξιστικό Ανέκδοτο

Κύριε Νικολαΐδη, πώς Είναι να Σώζεις Χιλιάδες Μωρά Κάθε Μέρα;