FYI.

This story is over 5 years old.

Κακοποίηση

Δεν Πρέπει να Παίζουμε με την Είδηση Ενός Βιασμού, Είτε Είναι Ψεύτικος Είτε Αληθινός

Μια ψευδής καταγγελία βιασμού είναι κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο, όμως δεν συμβαίνει τόσο συχνά, όσο μας έκαναν να πιστέψουμε οι ειδήσεις και οι clickbate τίτλοι.
Άννα Νίνη
Κείμενο Άννα Νίνη

«Έζησε τον τρόμο και γλίτωσε τον βιασμό στο παρά πέντε η 25χρονη οδοντίατρος», έλεγαν οι τίτλοι των ειδήσεων που κυκλοφόρησαν την προηγούμενη Πέμπτη. Η είδηση συνεχιζόταν με την καταγγελία της 25χρονης η οποία ανέφερε πως μόλις έφυγε από την κλινική που εργαζόταν, γύρω στις 20:30 και ενώ περπατούσε στην οδό Θεριανού, ένας «Δράκος» της επιτέθηκε στο Πεδίον του Άρεως την προηγούμενη Τετάρτη και αποπειράθηκε να τη βιάσει.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στην κατάθεσή της, σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά, ανέφερε πως «λίγο πριν φθάσω στο σημείο, αισθάνθηκα να περπατά δίπλα μου και ίσως λίγο πιο πίσω ένας ψηλός, αδύνατος άνδρας, ίσως ξανθός, μιλούσε σπαστά ελληνικά». Όπως ισχυρίστηκε, ο άγνωστος με την απειλή μαχαιριού, προσπάθησε να τη βιάσει και όταν αυτή αντιστάθηκε, ο δράστης την τραυμάτισε. Σύμφωνα πάντα με την καταγγελία της, ο επίδοξος βιαστής στη συνέχεια έφυγε με μοτοσικλέτα που οδηγούσε φίλος του.

Η ίδια μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό τις επόμενες ημέρες, είπε πως «Μου επιτέθηκε. Είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να πάθει μια γυναίκα. Με αιφνιδίασε, μου έβαλε το μαχαίρι στον λαιμό, έχω χαρακιές στο σώμα μου, παντού. Δεν θέλω να μιλήσω ξανά γι’ αυτό, θέλω να ξεχάσω ό,τι έγινε, θέλω πίσω τη ζωή μου, μια φυσιολογική ζωή, δεν θέλω να είμαι θύμα». Νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο, δέχτηκε ψυχολογική υποστήριξη και φροντίδα για τα τραύματά της, αφού σύμφωνα με το συγκεκριμένο ρεπορτάζ η νεαρή δέχτηκε περισσότερες από 30 μαχαιριές στο σώμα της. Για την υπόθεση είχε εκδώσει ανακοίνωση ο Οδοντιατρικός Σύλλογος Αθηνών μιλώντας για ελλιπή αστυνόμευση γύρω από το Πεδίον του Άρεως, ενώ οι κάτοικοι της περιοχής με αφορμή το περιστατικό, λίγο-πολύ ανέφεραν πως ζουν σε μια ζούγκλα βουτηγμένη στην εγκληματικότητα.

Καμιά ιστορία βιασμού δεν έχει μείνει να απασχολεί τον κόσμο ή τα κανάλια για τόσες ημέρες.

Η συνέχεια της ιστορίας είναι λίγο πολύ γνωστή, αφού έχει ήδη πάρει αρκετή έκταση λόγω της πολυπλοκότητας της. Άρχισε να διαρρέει η πληροφορία πως η νεαρή γυναίκα σκηνοθέτησε την επίθεση και αυτοτραυματίστηκε για προσωπικούς της λόγους, αφού όπως υπογραμμίστηκε έπεσε σε αντιφάσεις ενώ κατέθετε στην Υποδιεύθυνση Ασφάλειας Αθηνών και τελικά παραδέχθηκε ότι δεν έγινε απόπειρα βιασμού σε βάρος της και πως αυτοτραυματίστηκε. Όπως είχαν τονίσει αστυνομικές πηγές στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, έπειτα από την καταγγελία της κοπέλας, κάτι δεν πήγαινε καλά στα όσα υποστήριζε, ενώ ήταν περίεργο να περιμένει τον επίδοξο βιαστή της συνεργός με μοτοσικλέτα. Στη συμπληρωματική της κατάθεση η 25χρονη έπεσε σε αντιφάσεις και τελικά παραδέχθηκε ότι «σκηνοθέτησε» την απόπειρα βιασμού της για ένα προσωπικό θέμα της.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Στην 25χρονη ασκήθηκε δίωξη για ψευδή καταμήνυση και άσκοπη κινητοποίηση των Αρχών. Το απόγευμα της Κυριακής μέσω του δικηγόρου της ανασκεύασε και επανήλθε στην αρχική της εκδοχή. «Η κοπέλα μού είπε ότι δεν κατάλαβε αν υπέγραψε τη συμπληρωματική κατάθεση σύμφωνα με την οποία αναιρούσε την πρώτη της κατάθεση. Βρίσκεται σε τέτοιο σοκ και σε τόσο άσχημη ψυχολογική κατάσταση που λέει ότι δεν κατάλαβε τι υπέγραψε. Σε εμένα επιμένει ότι δέχτηκε επίθεση με σκοπό να τη βιάσουν. Επίσης επιμένει ότι ο δράστης την τραυμάτισε και ότι δεν αυτοτραυματίστηκε με έναν σουγιά στην κοιλιά, στον μηρό και στο στήθος», ανέφερε ο δικηγόρος της. Χθες, Δευτέρα, η ίδια επισκέφθηκε και πάλι τη ΓΑΔΑ για νέα συμπληρωματική κατάθεση, ενώ από εδώ και πέρα το λόγο μάλλον έχει η Δικαιοσύνη για να αποφασίσει τι συνέβη πραγματικά στην υπόθεσή της.


VICE Video: Η Ελληνίδα Ninja που Διδάσκει Αυτοάμυνα σε Γυναίκες

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Η συγκεκριμένη είδηση αναπαράχθηκε από όλα τα Μέσα, τα οποία έδωσαν ιδιαίτερη σημασία μόνο στο ότι η συγκεκριμένη καταγγελία είναι ψευδής, με έναν τρόπο μάλιστα που άφηνε να εννοηθεί πως οι ψευδείς καταγγελίες βιασμών είναι ο κανόνας. Καθόλου τυχαίο. Αυτές οι ιστορίες έχουν όλη την ίντριγκα και το δράμα που χρειάζεται για να γίνονται viral. Καμιά ιστορία βιασμού, όμως, μέχρι τώρα, δεν έχει μείνει να απασχολεί τον κόσμο ή τα κανάλια για τόσες ημέρες. Μια τέτοια ιστορία είναι συναρπαστική για όσους χρειάζονται να κοιτάξουν μέσα από την κλειδαρότρυπα τις ζωές των άλλων. Είναι όμως συναρπαστική ακριβώς επειδή δεν είναι συνηθισμένη και επειδή γίνεται μια συνεχής προβολή της υπόθεσης από τα Μέσα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αρχικά η πρώτη εκτίμηση είναι πως μια ψευδής καταγγελία βιασμού θα ενεργοποιήσει απλώς άδικα την Αστυνομία ή πως απλώς τρομοκρατεί τη γειτονιά και τις τοπικές κοινωνίες που πιστεύουν πως κάποιος «Δράκος» κυκλοφορεί στην περιοχή τους. Όμως μια είδηση σαν κι αυτή έχει τελικά πολλές παραμέτρους. Ο τρόπος που καταγγέλθηκε το περιστατικό, με την ίδια τη γυναίκα να αναφέρει πως ο δράστης ήταν ένας άνθρωπος που μιλούσε σπαστά ελληνικά, στοχοποιεί ηθελημένα μια ομάδα ατόμων, τους μετανάστες. Αν δηλαδή το περιστατικό δεν αληθεύει, είχε ήδη το στερεότυπο στο μυαλό της, πως είναι ευκολότερο να δηλώσει πως ο άνθρωπος που τη βίασε δεν είναι Έλληνας, προσθέτοντας έτσι βούτυρο στο ψωμί των φασιστών.

Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που πρέπει να γράψεις σε ένα κείμενο για τον «φερόμενο ως δράστη», αλλά ελάχιστες είναι εκείνες που γράφεις για το «φερόμενο ως θύμα».

Επιπλέον κάποιος θα μπορούσε να έχει συλληφθεί και να του καταστραφεί πραγματικά η ζωή. Δεν θα ήταν μονάχα το ότι θα περνούσε άδικα κάποια χρόνια στη φυλακή αλλά και το γεγονός πως θα έπρεπε να διαπομπευτεί τόσο από τα κανάλια, όσο και εντός κάποιας δικαστικής αίθουσας με την ταμπέλα του «βιαστή».

Η άλλη προέκταση της υπόθεσης, όμως, -και μια από τις σοβαρότερες- είναι πως οι ψευδείς καταγγελίες βιασμών είναι εκείνες που μακροπρόθεσμα αποδυναμώνουν τις αληθινές καταγγελίες βιασμών τόσο στα μάτια του δικαστηρίων, όσο και στη συνείδηση της κοινωνίας. Κάνουν ακόμη δυσκολότερη την πολύπλοκη και επίπονη διαδικασία για τα πραγματικά θύματα που ήδη βρίσκουν μπροστά τους ένα σωρό εμπόδια όταν αποφασίζουν να καταγγείλουν κάτι τόσο τραυματικό όπως ο βιασμός. Μια ψευδής καταγγελία μεγαλώνει στο μυαλό τους τον φόβο ότι δεν θα τους πιστέψει κανείς.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που πρέπει να γράψεις σε ένα κείμενο για τον «φερόμενο ως δράστη», αλλά ελάχιστες είναι εκείνες που γράφεις για το «φερόμενο ως θύμα». Στην προκειμένη περίπτωση η δικαιοσύνη θα αποφασίσει αν τελικά είναι πραγματικό θύμα ή όχι και τα Μέσα θα πρέπει να υιοθετήσουν επιτέλους μια κοινή γραμμή σε ό,τι αφορά τέτοια περιστατικά έτσι ώστε να προστατεύσουν το σύνολο από την παραπληροφόρηση και την κινδυνολογία.

Ναι, μια ψευδής καταγγελία βιασμού είναι κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο, όμως δεν συμβαίνει τόσο συχνά, όσο μας έκαναν να πιστέψουμε οι ειδήσεις των οκτώ και οι clickbate τίτλοι των site θέλουν να πιστέψουμε. Το να δίνουμε τόση σημασία στις ψευδείς καταγγελίες βιασμών το μόνο που καταφέρνει είναι να αποσπά την προσοχή από το τεράστιο πρόβλημα που υπάρχει: Τους πραγματικούς βιασμούς. Το μικραίνει, το αποδυναμώνει, το κανονικοποιεί, την ώρα που άλλα πραγματικά και καθημερινά περιστατικά βιασμών δεν βλέπουν ποτέ το φως της δημοσιότητας, την ώρα που στην Ευρώπη, μόνο το 2% των καταγγελιών που αφορούν βιασμούς είναι λανθασμένα ή έχουν γίνει επίτηδες.

Οι μισές περίπου ψεύτικες καταγγελίες έγιναν επειδή κάποιος νόμιζε ότι κάποια γυναίκα στον δρόμο δέχεται επίθεση και κάλεσε την Αστυνομία ή από άλλους ανθρώπους από το συγγενικό και φιλικό περιβάλλον.

Σε όλες τις ακαδημαϊκές έρευνες ο πιο συνηθισμένος λόγος που γίνεται μια ψευδής καταγγελία βιασμού, αφορά συνήθως ένα έφηβο κορίτσι που μπαίνει στη διαδικασία να πει πως βιάστηκε για να αποφύγει τυχόν προβλήματα όταν υπάρχει για παράδειγμα μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Συνήθως οι γονείς επιμένουν να εμπλακεί η Αστυνομία, η καταγγέλλουσα αρχικά στηρίζει την κατάθεση και αναθεωρεί αργότερα. Δύο διαφορετικές έρευνες απέδειξαν πως οι μισές περίπου από τις καταγγελίες που γίνονται και αφορούν ψευδείς βιασμούς, έχουν γίνει από κάποιον άλλο και όχι από το ίδιο το άτομο που ισχυρίζεται πως βιάστηκε, όπως οι γονείς ή κάποιος φίλος, κάτι που μειώνει ακόμη περισσότερο τον αριθμό των ανθρώπων που καταγγέλουν ψευδείς βιασμούς επίτηδες.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Παράλληλα, ενώ για παράδειγμα κάποια απ' αυτά καταγράφονται σαν ψευδείς καταγγελίες βιασμών, δεν έχουν γίνει όλα από τα ίδια τα «φερόμενα θύματα». Οι μισές περίπου ψεύτικες καταγγελίες έγιναν επειδή κάποιος νόμιζε ότι κάποια γυναίκα στον δρόμο δέχεται επίθεση και κάλεσε την Αστυνομία ή από άλλους ανθρώπους από το συγγενικό και φιλικό περιβάλλον. Αυτό χαμηλώνει ακόμη περισσότερο τον αριθμό των γυναικών και ανδρών που στην πραγματικότητα φτάνουν να καταγγείλουν τον βιασμό τους χωρίς να έχει συμβεί.

Υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες ατόμων που θα έκαναν καταγγελία για έναν ψεύτικο βιασμό. Ο άνθρωπος που έχει κάτι να κερδίσει - χρήματα ή προσοχή για παράδειγμα. Ο άνθρωπος που θέλει να πάρει εκδίκηση, κάποιος που υποφέρει από κάποια ψυχική διαταραχή και εκείνος που χρειάζεται ένα ισχυρό άλλοθι για μια πραγματική κατάσταση. Συνήθως, οι δυο τελευταίες κατηγορίες δεν θα έφταναν να κατηγορήσουν συγκεκριμένους ανθρώπους στο τέλος. Δεν θα ήθελαν δηλαδή κάποιος να οδηγηθεί στη φυλακή, ενώ υπάρχουν άλλοι ψυχικά ασθενείς ορισμένες φορές μπορεί να είναι άνθρωποι που πιστεύουν πραγματικά πως βιάστηκαν λόγω κάποιας ψυχοπαθολογίας ή κάποιας διαταραχής της προσωπικότητας τους που τους ταλαιπωρεί.

Σε μια κοινωνία όμως που ήδη έχει κάνει δύσκολο, σχεδόν ακατόρθωτο για ένα πραγματικό θύμα βιασμού να βρει δικαιοσύνη, οφείλουμε συμπεριφερόμαστε σε τέτοιες ειδήσεις πιο προσεκτικά. Αν ενάντια στο φερόμενο θύμα έγινε απόπειρα βιασμού, τότε χρειάζεται ψυχολογική υποστήριξη. Αν τραυματίστηκε μόνη της και έκανε ψευδή καταγγελία χρειάζεται και πάλι ψυχολογική υποστήριξη, ώστε να βρει τη φωνή μέσα της και κατ' επέκταση της εξηγήσεις για το τι την οδήγησε στο να το πράξει. Το κυριότερο όμως είναι πως εάν αύριο ένα άλλο κορίτσι καταγγείλει πως έπεσε θύμα ενός ανάλογου περιστατικού, οφείλουμε να την αντιμετωπίσουμε σαν να λέει την αλήθεια.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αν είσαι θύμα σεξουαλικής βίας, μπορείς να καλέσεις με αστική χρέωση, στο 15900 , την 24ωρη τηλεφωνική γραμμή SOS. Η γραμμή απευθύνεται σε γυναίκες θύματα βίας και προσφέρει υπηρεσίες ενημέρωσης και τηλεφωνικής συμβουλευτικής σε θύματα όλων των μορφών βίας λόγω φύλου. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνικοί/ές επιστήμονες που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας.

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο_ Newsletter μας._

Περισσότερα από το VICE

O Κώστας Μαλιάτσης Πήγε Στρατό και Αποφάσισε να Γράψει Βιβλίο με Οδηγίες για Φαντάρους

«Τα Ήθελε ο Οργανισμός της» - Γιατί η Ελληνική Κοινωνία Ανέχεται τους Βιασμούς

Μια Κουβέντα με τον Πρόεδρο των Ελλήνων Ρομά για το Γκέτο στο Μενίδι

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.