Ιστορίες Καθημερινής Τρέλας στα Μ.Μ.Μ.

Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, πέραν του προφανούς -δηλαδή της μετακίνησης-, χρησιμεύουν και σε κάτι ακόμα: στην κοινωνική ανάλυση - μιας και τα Μ.Μ.Μ. αποτελούν σμίκρυνση της κοινωνίας και του συστήματός της, χώροι μέσα στους οποίους καλούνται να συνυπάρξουν αρμονικά -για λίγη ώρα- πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι. Κάτι που, αν μη τι άλλο, έχει τρομερό ενδιαφέρον.

Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει χρησιμοποιήσει έστω μία φορά κάποιο μέσο, όπως επίσης δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει "καταραστεί" -έστω μία φορά- κάποιο μέσο. Τα Μ.Μ.Μ. αποτελούν τα τέλεια παρατηρητήρια της ανθρώπινης υπόστασης. Οι διαδρομές που πραγματοποιούν αποτελούν μικρές στιγμές "αλήθειας". Σκληρής συνήθως. Σ' αυτά θα συναντήσεις νέους, μεσόκοπους, γέρους, μωρά που κλαίνε, μωρά που δεν κλαίνε, φτωχούς, πλούσιους, αγχωμένους, χαλαρούς, ποδηλάτες, τουρίστες, μετανάστες, τσιγγάνους, πλανόδιους μικροπωλητές, πλανόδιους μουσικούς, πλανόδιους γενικά, αστέγους, ελεγκτές και η λίστα δεν σταματάει ποτέ…

Οι συμπεριφορές, ωστόσο, όλων των παραπάνω -ακόμα και αυτών που δεν σχετίζονται με κανέναν τρόπο- όσο βρίσκονται στους χώρους των Μ.Μ.Μ. έχουν ένα μεγάλο κοινό: την "γύμνια". Και τι εννοώ… Στην πλειοψηφία τους οι επιβάτες των μέσων πραγματοποιούν διαδρομές-ρουτίνα (βλ. σπίτι-δουλειά), κατά την διάρκεια των οποίων είναι μόνοι. Και άρα "γυμνοί". Μακριά από τις οικογένειές τους, μακριά από τις δουλειές τους, μακριά από τα αφεντικά τους, μακριά από τις υποχρεώσεις τους μπορούν για λίγο να αφεθούν. Να ξεχαστούν. Πολλές φορές δε και να αποκοιμηθούν.

Οι παρακάτω ιστορίες αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα καθημερινής τρέλας στα Μ.Μ.Μ. και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο μπορεί και να σε αναγνωρίσεις μέσα σε αυτές.

Μαρία Κ., 25

"Δεν πρόλαβα καλά-καλά να μπω μέσα στο λεωφορείο, όταν άκουσα κάποιον να μου λέει: "Το εισιτήριό σας παρακαλώ". Ιδρωμένη και θολωμένη, του ρίχνω ένα άγριο βλέμμα και του λέω: "Δεν έχω". Είχα διανύσει την μισή Κηφισίας -ντάξει, υπερβάλλω αλλά είχα περπατήσει πολύ- για να μπορέσω να βρω ένα ανοιχτό περίπτερο που να εχει και εισιτήρια. Αυτά τα μέρη μου ήταν σχεδόν άγνωστα, τα επισκεπτόμουν σπάνια. Έτσι όταν ξεκίνησα το πρωί για την -καινούρια μου- δουλειά -στην οποία την προηγούμενη και πρώτη μέρα είχα πάει με τρένο-μετρό-ταξί- δεν σκέφτηκα να αγοράσω και δεύτερο εισιτήριο, μιας και υπέθεσα θα έβρισκα. Τον βλέπω, λοιπόν, να ετοιμάζει τα τεφτέρια του και του εξηγώ όσο πιο ήρεμα και πολιτισμένα μπορώ τι ακριβώς συνέβη. Του δείχνω και το "πρωινό" μου εισιτήριο. Όχι απλώς δεν πτοήθηκε αλλά μου ζητήσε και την ταυτότητά μου. Στην οποία μάλιστα αναγραφόταν η παλιά μου διεύθυνση. Με ρωτάει ποια είναι η τωρινή μου διεύθυνσή. Του απαντώ. Την σημειώνει. Λάθος εννοείται. Ο τύπος κατάφερε και να κάνει ορθογραφικό σε λέξη τεσσάρων γραμμάτων και να παρακούσει και τον αριθμό. Βέβαια κι εγώ έκανα το λάθος να του δώσω την ταυτότητα μου. Γιατί απ' όσο γνωρίζω δεν είμαι υποχρεωμένη. Έχε χάρη που δεν ήθελα να τραβηχτούμε στο τμήμα. Δύο κυρίες που στέκονταν δίπλα μου και που είχαν ακούσει τα πάντα, του λένε να με αφήσει. Ένας γεράκος που παραμιλούσε απ' την στιγμή που μπήκα, συνέχιζε να παραμιλάει και -απ' όσα κατάφερα να "πιάσω"- να τους βρίζει - οι ελεγκτές ήταν δύο, απλώς ο ένας δεν μίλησε ποτέ. Για να μην τα πολυλογώ, με "γράφει", μου ζητάει να υπογράψω -πράγμα που δεν συνέβη ποτέ- και στην επόμενη στάση κατεβαίνουν κύριοι κι εγώ τους πετάω μια ατάκα τύπου: "Εύχομαι να κοιμηθείτε καλά το βράδυ". Ακόμα γελάω όταν την θυμάμαι. Είμαι από αυτούς που θα πάρουν εισιτήριο για μία στάση. Οπότε όλο αυτό με βρήκε απροετοίμαστη. Του είπα την αλήθεια. Όντως δεν βρήκα πουθενά και ποτέ εισιτήριο όταν θέλησα να επιστρέψω. Στην διαδρομή σχεδόν βούρκωσα. Όχι επειδή ένιωσα ρεζιλεμένη. Κάθε άλλο. Αλλά επειδή συνέβη τη δεύτερη μέρα σε μια δούλεια που μου άρεσε πολύ και την οποία βρήκα μετά από πολύ κόπο. Ένιωσα να μου κλέβουν την ελπίδα μου. Ίσως να τα παραλέω αλλά εκείνη τη στιγμή τουλάχιστον αυτό ένιωσα. Μια απέχθεια."

Ηλίας Β., 29

"Το πιο τρελό πράγμα που μου έχει συμβεί μέσα σε μέσο μεταφοράς -και συγκεκριμένα τρένο- είναι να ερωτευτώ. Ήμουν γύρω στα 22 και επέστρεφα από το σπίτι ενός συμφοιτητή. Καθόμουν στο τελευταίο βαγόνι και άκουγα μουσική στο mp3. Δεν είχα το νου μου στις στάσεις γιατί κατέβαινα Πειραιά (μόλις έβλεπα ότι άδειαζε, έβγαινα). Δεν θυμάμαι τι σκεφτόμουν αλλά θυμάμαι ότι τα ξέχασα όλα όταν με την άκρη του ματιού μου αντιλήφθηκα εκείνη την καρό φούστα. Δεν ανέβασα ποτέ πιο πάνω το βλέμμα μου. Έστρεψα το κεφάλι μου προς το τζάμι και προσπάθησα να δω το πρόσωπό της από 'κεί. Ξέρεις. Άρχισα να την παρατηρώ. Μετά απο τρεις-τέσσερις στάσεις κατέβηκε. Δεν της μίλησα γιατί σκέφτηκα ότι θα με περάσει για ανώμαλο. Αν και φαινόταν πολύ κουλ. Μαλακία έκανα."

Στους χώρους των Μ.Μ.Μ. θα εκτυλιχθούν σκηνές συνηθισμένες και ασυνήθιστες, άσχημες και όμορφες. Θα έρθεις αντιμέτωπος με την δυσωσμία, την μελαγχολία, την αγωνία, την αδιακρισία, τον ρατσισμό. Θα έρθεις αντιμέτωπος με όλα όσα σε τρομάζουν ή σε συγκινούν. Τα μέσα αποτελούν τον καθρέφτη μιας κοινωνίας σε σύγχυση, μιας κοινωνίας που σου ζητάει να επικυρώσεις το εισιτήριό σου κι ας μην ξέρεις προς τα πού πηγαίνει(ς). Ωστόσο όλοι αγαπούν να μισούν και μισούν να αγαπούν τα Μ.Μ.Μ. και όλοι θα ξεκλέψουν λίγο χρόνο να κοιταχτούν στο τζάμι ή τον καθρέφτη τους.

Προσωπικά, με έχει προβληματίσει ουκ ολίγες φορές το θέμα των εισιτηρίων. Καθώς, δεδομένων των συνθηκών, κάποιοι άνθρωποι ίσως να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν στην αγορά του. Ναι, ούτε καν στην αγορά ενός εισιτηρίου. Με αφορμή το γεγονός αυτό έψαξα και βρήκα όλα τα άτομα τα οποία δικαιούνται δωρεάν μετακίνηση. Και αυτά είναι:

- Τα άτομα με Ειδικές Ανάγκης (εφόσον έχουν Ετήσια Κάρτα Δωρεάν Μετακίνησης).

- Οι συνοδοί Α.Μ.Ε.Α (εφόσον έχουν κι εκείνοι Ετήσια Κάρτα Δωρεάν Μετακινήσεων).

- Τα παιδιά κάτω των 6.

- Οι οπλίτες θητείας όλων των σωμάτων, με επίδειξη στρατιωτικής ταυτότητας.

- Οι βουλευτές και οι Ευρωβουλευτές. Κάτι που θεωρώ τουλάχιστον παράλογο.

Αφενός μεν δεν πρόκειται ποτέ να χρησιμοποιήσουν τα μέσα, αφετέρου δε αμείβονται κάτι παραπάνω από επαρκώς - οπότε ακόμα κι αν κάποιος αποφάσιζε να τα χρησιμοποιήσει, μάλλον θα είχε τη δυνατότητα να πληρώσει κανονικά το εισιτήριό του. Βέβαια μέσα σε όλα τα παράλογα αυτό μοιάζει μηδαμινό. Ωστόσο δεν μπορώ να μην σκεφτώ τους άνεργους νέους που ενδεχομένως να χρειαστεί να πραγματοποιήσουν εκατοντάδες διαδρομές προς εύρεση εργασίας κι όλους όσους αυτή η κρίση, τέλοσπάντων, "γονάτισε". Τον γονιό και κατά συνέπεια τον σπουδαστή, τους ανθρώπους που έχασαν τα πάντα. Ίσως θα έπρεπε να ληφθούν μέτρα εκ νέου και να μην αρκεστούν μόνο στην επερχόμενη μείωση στις κάρτες και το wifi στους σταθμούς.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter,  Facebook και Instagram.