Στο Γηροκομείο τις Γιορτές

«Τώρα στις γιορτές είναι μονότονα, αλλά περνάει κάπως. Βάζεις το κεφάλι κάτω… Εντάξει δεν μπορούμε να τα έχουμε και όλα. Έχουμε το φαγητό μας, το κρεβάτι μας, το μαξιλάρι μας. Ε τι άλλο θες να έχεις παραπάνω;» μου λέει η κυρία Π. Κάθεται μόνη της σε ένα τραπέζι στη μεγάλη σάλα κρατώντας την μαγκούρα της. Βρίσκεται στο γηροκομείο εδώ και τρία χρόνια από τα 83 της. Δεν θυμάται όμως πώς βρέθηκε εδώ. Στην μεγάλη σάλα της τραπεζαρίας κάθονται και άλλοι ηλικιωμένοι. Όμως οι περισσότεροι είτε λόγω της άνοιας δεν θυμούνται πώς βρέθηκαν στο γηροκομείο είτε απλά δεν θέλουν να συζητούν γι' αυτό.

Στο Φιλανθρωπικό Γηροκομείο του Φιλανθρωπικού Σωματείου Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου- «Διονύσιος Θεοφιλάτος» ζουν 29 παππούδες και γιαγιάδες. Όπως λέει η διευθύντρια του Σωματείου Νάντια Κατσούγκρη: «Είμαστε ένα φιλανθρωπικό, μη κερδοσκοπικό σωματείο ιδιωτικής πρωτοβουλίας στο οποίο φιλοξενούμε ηλικιωμένους οι οποίοι δεν έχουν την δυνατότητα να φιλοξενηθούν σε ιδιωτικά γηροκομεία».

Το γηροκομείο προσφέρεται για απόρους και άκληρους ηλικιωμένους στους οποίους παρέχεται στέγη, σίτιση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ψυχαγωγία και καθαριότητα. «Για να φιλοξενηθεί κανείς στο γηροκομείο χρειάζεται να είναι πάνω από 67 ετών, να είναι αυτοεξυπηρετούμενος να μην έχει κινητή και ακίνητη περιουσία, να μην έχει υψηλή σύνταξη, δηλαδή σύνταξη που θα του επέτρεπε να έχει μακροχρόνια διαμονή σε ιδιωτικό γηροκομείο, και να μην έχει τέκνα. Αν έχει είτε να είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού ή να έχουν σοβαρό πρόβλημα υγείας. Αυτές είναι οι προϋποθέσεις για να έρθει κανείς εδώ. Βέβαια υπάρχουν και εξαιρέσεις για ιδιαίτερες περιπτώσεις που μπορεί να υπάρχουν τέκνα, αλλά να υπάρχουν τέτοια προβλήματα στις οικογένειες που δεν μπορούν να περιθάλψουν τους γονείς τους», λέει η κ. Κατσούγκρη η οποία σημειώνει ότι μετά την κρίση και ειδικά τον τελευταίο 1,5 χρόνο έχει παρατηρήσει μεγάλη αύξηση των αιτημάτων για φιλοξενία. Το γηροκομείο επιβιώνει κυρίως από ιδιωτικές εισφορές και δωρεές: «Ουσιαστικά ζούμε από την αγάπη του κόσμου κι από τις προσπάθειες που γίνονται εδώ από εμάς», σημειώνει η διευθύντρια της δομής.

Τριγυρίζω στα διάφορα τραπέζια. Στην γωνία κάθεται η κυρία Λ. «Είμαι 30 ετών. Δεν μου φαίνεται ε;» λέει περιπαιχτικά. «Βρέθηκα εδώ γιατί δεν είχα κανέναν. Πέθαναν όλοι». Ζει στο γηροκομείο εδώ και 3 χρόνια. «Ε, τώρα στις γιορτές τι να κάνουμε αφού δεν μπορώ να είμαι αλλού αναγκαστικά είμαι εδώ» μου λέει και τα μάτια της γεμίζουν δάκρυα. «Δεν στενοχωριέμαι. Θυμάμαι τα παλιά». Σκουπίζει τα μάτια της και αρχίζει να τραγουδάει το τανγκό της Νεφέλης της Χαρούλας Αλεξία. «Μου αρέσει να τραγουδάω», διακόπτει «ειδικά το "Μενεξέδες και Ζουμπούλια". Ήθελα να γίνω τραγουδίστρια αλλά η μητέρα μου δεν με άφηνε».

Το τραγούδι της κυρίας Λ. διαδέχεται η μουσική που ακούγεται από το ραδιόφωνο. Κάποιος πάει και το δυναμώνει και από το πουθενά χωρίς αφορμή μέσα σε μία στιγμή οι ηλικιωμένοι σηκώνονται και χορεύουν στην μέση της τραπεζαρίας. Η κυρία Α. σέρνει τον χορό και μου λέει πως: «Είμαι εδώ 5-6 μήνες. Είναι οι πρώτες γιορτές που περνάω στο γηροκομείο. Εδώ το μόνο κακό είναι ότι είμαστε μακριά από τους δικούς μας. Κατά τ' άλλα είναι καλά».

«Δεν είναι ευχάριστες γι' αυτούς οι μέρες των γιορτών. Ακόμα και αυτοί που ξέρουν ότι δεν έχουν πού να πάνε ελπίζουν ότι κάποια στιγμή θα πάνε σε ένα χώρο δικό τους. Δεν είναι εύκολο να είσαι κλεισμένος όσο καλά και να τους συμπεριφερόμαστε εμείς και να προσπαθούμε να διατηρούμε ένα όμορφο ζεστό οικογενειακό περιβάλλον», λέει η Πρόεδρος του Σωματείου, Χρυσούλα Κοσμοπούλου, για να προσθέσει:«Περιμένουν πότε θα έχουν μία επίσκεψη. Όχι από δικούς τους ανθρώπους. Λίγοι έχουν επισκέψεις από κάποιον δικό τους. Από τους 29, επισκέψεις δέχονται 5 άτομα περίπου μια φορά στις 10 μέρες. Οι περισσότεροι περιμένουν να έρθει κάποιος άγνωστος να τους πει έναν καλό λόγο και να τους μιλήσει. Υπάρχουν κάποιοι που είναι εγκαταλελειμμένοι από τα παιδιά τους, γιατί η ζωή τους ήταν τέτοια που δεν την αποδέχτηκαν τα παιδιά τους. Όμως εμείς δεν κρίνουμε τι ζωή έκανε ο καθένας και πώς σπατάλησε την περιουσία του. Εμείς βλέπουμε την ανάγκη που έχουν αυτήν την στιγμή και τους περιθάλπτουμε. Λόγω των γιορτών έχουμε πολλούς εθελοντές επισκέπτες και πολλές ομαδικές επισκέψεις από σχολεία, ΚΑΠΗ, κτλ. Μέσα στις γιορτές είναι τόσο πολλές οι επισκέψεις που μπορεί να τους κουράζουν κιόλας. Εμείς προσπαθούμε να καλύψουμε το μετά τις γιορτές που όλο αυτό φθίνει και ξαφνικά είναι πάλι "μόνοι" χωρίς πολλές επισκέψεις».

Φεύγω από την μεγάλη τραπεζαρία και ανεβαίνω στα δωμάτια. Μπαίνω στο δωμάτιο του κύριου Σ. Παντού υπάρχουν χειροτεχνίες που έχει κάνει ο ίδιος. «Είναι η παρέα μου το ραδιόφωνο», μου λέει και το χαμηλώνει. «Όλα αυτά που βλέπεις είναι και έμπνευση και κατασκευή δική μου. Και είναι όλα αγαπημένα μου γιατί τα έχω φτιάξει χωρίς εργαλεία μόνος μου. Έτσι περνάω τον χρόνο μου», συμπληρώνει και κάθεται στην καρέκλα.

«Είμαι 79 ετών. Έχω κλείσει 2 χρόνια εδώ». Τον ρωτάω πως βρέθηκε εδώ. «Άστα. Έχεις μείνει ναυαγός σε ωκεανό με μια βάρκα τρύπια; Κάπως έτσι. Αλλά από τον Θεό βρέθηκα εδώ. Ήμουν έμπορος κυρίως για σχολικά είδη. Είχα λεφτά όμως δεν είχα μεμβράνες σαν τις πάπιες να τα κρατάω και έφευγαν. Τα λεφτά τελειώσανε και ήρθα εδώ. Δεν τα έχασα. Τα έφαγα. Δεν κατάντησα εδώ. Ήρθα εδώ», μου τονίζει. «Είμαι παντρεμένος χωρισμένος. Έχω έναν γιο αλλά δεν έχω επαφές. Δεν θέλω να έχω. Είναι και στην Αγγλία. Έχω τον ανιψιό μου που έρχεται και με βλέπει». Αυτόν περιμένει και μέσα στις γιορτές όπως λέει.

Στο απέναντι δωμάτιο βρίσκεται η κυρία Κ. Κάθεται και πλέκει. «Πλέκω ταγεράκια. Όλη την ημέρα πλέκω. Είναι θεραπεία για εμένα. Στην ζωή μου ήμουν πλέκτρα. Είχα πλεκτήριο. Έμαθα το βελονάκι από τις θειές μου και τώρα έτσι περνάω τον χρόνο μου», μου λέει.

«Το παιδί μου δεν μπορεί να έρθει να με δει. Ζει στη Μεσσηνία. Το σπούδασα στην Αμερική, χάλασα του κόσμου τα λεφτά για να ζήσει καλύτερα από εμάς. Όμως είναι 57 ετών με δύο πτυχία και 7 χρόνια άνεργος. Πώς να έρθει εδώ; Είμαι εδώ 2,5 χρόνια. Δεν έχω επισκεπτήριο. Δεν έρχεται κανένας. Και τις προάλλες έκλαιγα πάλι που ήρθαν από το ΚΑΠΗ να μας δουν. Λέω υπάρχει ακόμα κόσμος που έρχεται να μας δει τώρα τις γιορτές. Υπάρχει κόσμος και για εμάς».

*Μετά από αίτημα της διεύθυνσης τα ονόματα έχουν σβηστεί για προστασία των ηλικιωμένων.

Περισσότερα από το VICE

Χριστούγεννα στην Ομίχλη

Φωτογραφίζοντας τη Σύγχρονη Θηλυκότητα

Μπήκαμε στο Πρώτο Ελληνικό Σχολείο στην Ίμβρο Μετά από Μισό Αιώνα