Από Εδώ και Πέρα τι;

Από σήμερα οι τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές μέχρι και τη Δευτέρα 6 Ιουλίου, σύμφωνα με την σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, με ημερήσιο όριο ανάληψης 60€ ανά κάρτα, που αντιστοιχούν σε 1.800€ το μήνα. Όσο η αγωνία για τις εξελίξεις αυξάνεται, επικοινώνησα με τον Λευτέρη Τσουλφίδη, Καθηγητή Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας για να τον ρωτήσω ποια πιστεύει ότι είναι τα πιθανά σενάρια για την ελληνική οικονομία το επόμενο διάστημα.

VICE: Πώς κρίνετε τις εξελίξεις μέχρι στιγμής;
Λευτέρης Τσουλφίδης: Τραγικές και ανεξέλεγκτες.

Από τι εξαρτάται το πότε θα ξανανοίξουν οι τράπεζες;
Η λειτουργία των τραπεζών θα εξαρτηθεί από το κλίμα που θα έχει διαμορφωθεί στην οικονομία και τις προσδοκίες του κοινού. Αν συνεχιστεί η αβεβαιότητα θεωρώ ότι έλεγχοι κεφαλαίων θα παραμείνουν. Στην Κύπρο οι κεφαλαιακοί έλεγχοι διήρκεσαν δύο χρόνια με την κυπριακές αρχές σε απόλυτη συνεργασία με την ΕΚΤ και τους λοιπούς ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Πώς διασφαλίζεται ότι θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις όπως είπε ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του; Πώς θα επηρεαστεί η καταβολή των μισθών στον ιδιωτικό τομέα;
Η κυβέρνηση από τον επόμενο μήνα δεν θα έχει τα χρήματα που χρειάζεται για να εκπληρώνει όλες τις υποχρεώσεις της στο ακέραιο. Σε ότι αφορά τον ιδιωτικό τομέα, με τους κεφαλαιακούς ελέγχους σε ισχύ, θα αντιμετωπίζει δυσχέρειες στις συναλλαγές και συνεπώς στις πληρωμές παντός είδους. Θεωρώ όμως ότι θα βρεθεί λύση σε αυτά τα προβλήματα έστω και δύσκολα.

Τι θα γίνει αν δεν πληρωθεί το ΔΝΤ την Τρίτη;
Το ΔΝΤ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα πληρωθεί! Η Ελλάδα είναι ιδρυτικό μέλος του ΔΝΤ, αν τυχόν δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς αυτό, τότε θα έχει απέναντί της τη διεθνή κοινότητα και δεν χρειάζεται να έχει όλη τη διεθνή κοινότητα, αρκούν οι ΗΠΑ. Αν πάλι η ελληνική κυβέρνηση επικαλεσθεί προσωρινή αδυναμία πληρωμής, οι διεθνείς πιέσεις δεν θα παύσουν μέχρι που η Ελλάδα να τις εκπληρώσει με όλες τις προσαυξήσεις και τα πρόστιμα για παραδειγματισμό.

Η έξοδος από το ευρώ μπορεί να γίνει νωρίτερα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος; Τι θα γίνει σε περίπτωση εξόδου από το ευρώ πριν ή μετά το δημοψήφισμα;
Μου είναι αδιανόητο να έχουμε έξοδο από το ευρώ πριν το δημοψήφισμα ή και αμέσως μετά. Η διαδικασία εισαγωγής νέου νομίσματα (δραχμής) χρειάζεται προετοιμασία και χρόνο (κάποιους μήνες). Η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει δείξει να έχει σχεδιάσει κάτι τέτοιο.

Υπάρχει περίπτωση να πάμε σε ενδιάμεσο νόμισμα;
Θεωρώ ότι ένα ενδιάμεσο νόμισμα (π.χ. η δραχμή) δεν είναι εύκολο να εισαχθεί (υπάρχουν και τεχνικές δυσκολίες), εναλλακτικά η κυβέρνηση μπορεί να προχωρήσει στη δημιουργία ενός παράλληλου νομίσματος (υπάρχουν διάφορες εκδοχές του και οικονομολόγοι που το προτείνουν). Εν προκειμένω, η κυβέρνηση θα μπορούσε να πληρώνει π.χ. μισθούς και συντάξεις με ένα είδος ομολόγων σε αντίστοιχες με το ευρώ ονομαστικές αξίες. Τα ομόλογα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για πληρωμές φόρων και για διάφορες αγορές, εκτός της αγοράς συναλλάγματος. Η ισοτιμία του παράλληλου αυτού νομίσματος ως προς το ευρώ θα ξεκινούσε από ένα-προς-ένα και θα διαμορφωνόταν ανάλογα με την πάροδο του χρόνου. Γνώμη μου είναι ότι ένα τέτοιο παράλληλο νόμισμα θα μπορούσε να λειτουργήσει αποτελεσματικά σε μια περίπτωση οικονομίας σε άνθηση, ενώ σε μια οικονομία σε ύφεση θα τροφοδοτούσε τον πληθωρισμό.

Υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης ελληνικών τραπεζών;
Ο κίνδυνος είναι πραγματικός. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν χάσει μεγάλο μέρος της ρευστότητάς τους και την έχουν αναπληρώσει από τον ELA. Η ρευστότητα όμως του ELA δεν παρέχεται δωρεάν και σε περίπτωση πτώχευσης το σύνολο της παρεχόμενης ρευστότητας μπορεί να γίνει απαιτητό από την ΕΚΤ, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τις τράπεζες και τους καταθέτες.

Πώς επηρεάζει την οικονομία στην Ευρώπη η κατάσταση της Ελλάδας αυτή τη στιγμή;
Η οικονομία της Ευρώπης σαφώς επηρεάζεται και θα επηρεαστεί στο μέλλον. Θεωρώ όμως ότι η κατάσταση είναι ελεγχόμενη από τους δανειστές μας οι οποίοι φρόντισαν ήδη πριν το 2012 να μεταφέρουν τα ελληνικά ομόλογα από τις τράπεζες τους στις ελληνικές. Στη συνέχεια κούρεψαν τα ομόλογα των ιδιωτών και των ελληνικών τραπεζών και δάνεισαν την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να αναχρηματοδοτήσει τις τράπεζες και ταυτόχρονα να εκπληρώνει τις δανειακές της υποχρεώσεις. Φυσικά, το βάρος της όλης προσπάθειας πέφτει στις πλάτες των Ελλήνων φορολογούμενων. Θα πρέπει τουλάχιστον να διδαχτούμε από την προνοητικότητα και τον μακροχρόνιο σχεδιασμό των δανειστών μας.

Υπάρχει πιθανότητα κρατικοποίησης τραπεζών; Τι θα σημαίνει αυτό;
Η πιθανότητα αυτή είναι στα σχέδια ορισμένων, ωστόσο το ερώτημα είναι τι έχει να κερδίσει το κράτος από προβληματικές τράπεζες;

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.