Φοβίες και Δεισιδαιμονίες Γύρω από το Halloween και την Παρασκευή και 13

Όσοι αγαπάτε τις ταινίες τρόμου, σίγουρα θα αισθάνεστε μια οικειότητα με τη γιορτή του Halloween. Επίσης, κάθε φορά που το ημερολόγιο δείχνει Παρασκευή και 13, ένα μικρό μειδίαμα χαράζεται στο πρόσωπό σας. Σε αυτό έχει παίξει μεγάλο ρόλο το γεγονός ότι αυτές οι δύο μέρες κρύβουν πολλά μυστικά και διατηρούν εδώ και αιώνες ζωντανό τον μύθο τους. Δεν είναι τυχαίο ότι αμφότερες έχουν αποτελέσει έμπνευση για τη δημιουργία εκατοντάδων κλασικών ταινιών τρόμου και όχι μόνο. Όλες οι τέχνες έχουν υποκλιθεί στο μυστήριό τους. Βέβαια, οι ιστορίες πίσω από αυτά τα δύο «άνδρα δεισιδαιμονίας» παραμένουν άγνωστες για πολλούς που μπορεί να έχουν αναρωτηθεί σχετικά με τις ρίζες τους, αλλά δεν βρήκαν χρόνο να τις ψάξουν. Ας ρίξουμε λοιπόν μαζί μια ματιά σε κάποιες ιστορικές λεπτομέρειες που έχουν να κάνουν με τη μυθοποίηση των δύο ημερών, όπως και σε κάποια πραγματικά γεγονότα που έχουν συμβεί κατά τη διάρκειά τους.

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε με χαρά να διοργανώνονται όλο και περισσότερα Halloween πάρτι στη χώρα μας. Οι νέοι Έλληνες έχουν πιάσει το κλίμα της γιορτής κι έτσι, κάθε 31η Οκτωβρίου -που είναι και η μέρα της γιορτής- το διασκεδάζουν κυκλοφορώντας στους δρόμους μεταμφιεσμένοι σε κάθε λογής απόκοσμη φιγούρα. Βέβαια, όλοι έχουμε από έναν φίλο στο facebook που κοροϊδεύει όσους γιορτάζουν το Halloween. Η πιο συνηθισμένη ατάκα είναι η εξής: «Είχες και στο χωριό σου Ηalloween»; Αυτή συνήθως συνοδεύεται από μπόλικη ειρωνεία που βασίζεται στην αμερικάνικη προέλευση της γιορτής. Ωστόσο, αυτό που ίσως διαφεύγει από αυτά τα άτομα, είναι ότι οι ρίζες του Halloween είναι ευρωπαϊκές. Συγκεκριμένα, εικάζεται ότι αυτή η αδιαμφισβήτητα παγανιστική γιορτή ξεκίνησε από κάποια αρχαία κέλτικα φεστιβάλ εορτασμού για την έλευση της εποχής που πραγματοποιείτο η συγκομιδή των καρπών. Μια δεύτερη εκδοχή θέλει το Halloween να έχει καθαρά χριστιανικές ρίζες και να προέρχεται από τη Ρώμη του 8ου αιώνα και τον Πάπα Γρηγόριο Γ'. H γιορτή μέσα στα χρόνια εξελίχθηκε και τελικά «μετανάστευσε» στην Αμερική γύρω στα τέλη του 18ου αιώνα, μαζί με Αγγλικανούς και Καθολικούς αποίκους. Ωστόσο, έπρεπε να φτάσουν οι Ιρλανδοί με τους Σκοτσέζους τον 19ο αιώνα για να γίνει το Halloween μια ευρύτερα γνωστή γιορτή.

Όπως είναι γνωστό, κατά τη διάρκεια του εορτασμού του Halloween, που ουσιαστικά αποτελεί φόρο τιμής στους νεκρούς, οι κάτοικοι της Αμερικής και κάποιων ακόμη κρατών, όπως ο Καναδάς, μετατρέπουν τα σπίτια τους σε μαυσωλεία τρόμου, ενώ τα πιτσιρίκια βγαίνουν στους δρόμους προς αναζήτηση γλυκών. Όμως, δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν συμβεί φρικτά πράγματα ανάμεσα στους εορτασμούς. Ένα από αυτά είναι ο μυστηριώδης θάνατος του πασίγνωστου μάγου Harry Houdini. Μπορεί η επίσημη αιτία θανάτου του να είναι η περιτονίτιδα, όμως πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Houdini πέθανε λόγω χτυπημάτων που είχε δεχτεί στο στομάχι λίγες μέρες πριν την 31η Οκτωβρίου του 1926 -όταν και εξέπνευσε-, από έναν φοιτητή ονόματι Joselyn Gordon Whitehead. Δυστυχώς δεν θα μάθουμε ποτέ αν τελικά το πρόβλημά του προκλήθηκε από τις γροθιές του νεαρού. Λίγο πιο πρόσφατα και συγκεκριμένα το 2005, οι κάτοικοι της μικρής πόλης Frederica στο Delaware των Ηνωμένων Πολιτειών, θαύμαζαν την τρομακτική διακόσμηση ενός σπιτιού. Το βράδυ της ίδιας μέρας, βέβαια, έμαθαν πως ένα από τα πτώματα που κρέμονταν από το δέντρο στον κήπο ήταν αληθινό και ανήκε σε μια γυναίκα που είχε αυτοκτονήσει. Μια ακόμη περίεργη ιστορία, είναι αυτή της εξαφάνισης της 21χρονης Hyun Jong «Cindy» Song. Η «Cindy» φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο της Pensylvania και στις 31 Οκτωβρίου του 2001, είχε πάει σε ένα Halloween πάρτι. Η τελευταία φορά που την είδε κάποιος ήταν στις 4 τα ξημερώματα, όταν και την άφησαν σπίτι της κάποιοι φίλοι. Έκτοτε αγνοείται. Στο δωμάτιό της βρέθηκαν μέρη της στολής που φορούσε, όμως αυτό που έκανε εντύπωση στις αρχές είναι ότι δεν υπήρχαν σημάδια πάλης. Κατά διαστήματα έχουν υπάρξει μάρτυρες που υποστηρίζουν πως την έχουν δει, χωρίς όμως να υπάρξει κάποια εξέλιξη. Η υπόθεση παραμένει ανοιχτή.

Πάντως, αν γυρίσουμε το 31 ανάποδα -όπως έκανε ο tattoo artist στο «Pretty Fly for a White Guy» των Offspring-, έχουμε τον αριθμό 13. Βάζοντας τη λέξη Παρασκευή δίπλα του «κερδίζουμε» 24 ώρες γκαντεμιάς. Σε αντίθεση με το Halloween, οι απόψεις διίστανται σχετικά με τους λόγους που η συγκεκριμένη μέρα θεωρείται δυσοίωνη. Ο πιο γνωστός έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο Ιούδας ήταν ο δέκατος τρίτος μαθητής του Ιησού, ο οποίος, μάλιστα, σταυρώθηκε Παρασκευή και 13. Επίσης, λέγεται πως ήταν Παρασκευή όταν η Εύα έδωσε τον απαγορευμένο καρπό στον Αδάμ. Μια ακόμη γνωστή θεωρία κάνει λόγο για ένα διάταγμα που εκδόθηκε από τον πάπα σε συνεννόηση με τον βασιλιά της Γαλλίας, Φίλιππο του Δ', την Παρασκευή 13 Οκτωβρίου του 1307. Μέσω αυτού, διετάχθη η σύλληψη και η θανάτωση των ναϊτών ιπποτών. Η συγκεκριμένη μέρα θεωρείται γρουσούζικη κυρίως στις αγγλοσαξωνικές χώρες, τις ισπανόφωνες και τη Γερμανία. Στην Ελλάδα δεν μας έφτανε η Παρασκευή, οπότε θεωρούμε δυσοίωνη και την Τρίτη και 13.

Μία από τις αγαπημένες ιστορίες των ανθρώπων που πάσχουν από paraskavedekatriaphobia -όπως λέγεται ο φόβος για τη συγκεκριμένη μέρα στα αγγλικά-, αφορά την αποτυχημένη αποστολή του Apollo 13 που εκτοξεύτηκε στις 13:13 με στόχο το φεγγάρι. Το επανδρωμένο σκάφος παρουσίασε σοβαρές μηχανικές βλάβες, αναγκάζοντας τη NASA να διατάξει την ακύρωση της αποστολής, που έμεινε στην ιστορία ως φιάσκο. Μπορεί το Apollo 13 να μην απογειώθηκε κατά τη διάρκεια της πιο γρουσούζικης μέρας της ανθρωπότητας, αλλά το αεροπλάνο που μετέφερε το 1972 μια ρώσικη ομάδα ράγκμπι από το Παρίσι στην πατρίδα τους, έκανε το θανάσιμο αυτό λάθος. Ήταν Παρασκευή 13 Οκτωβρίου όταν ξεκίνησε από τη γαλλική πρωτεύουσα με προορισμό τη Μόσχα, αλλά δυστυχώς δεν ολοκλήρωσε ποτέ το ταξίδι του οδηγώντας στον θάνατο επιβάτες και πλήρωμα. Πάντως οι στατιστικές δείχνουν ότι η «Παρασκευή και 13» είναι αρκετά ασφαλής μέρα για να πετάξεις. Μπορεί η προαναφερθείσα πτήση να μην είναι τόσο γνωστή σαν γεγονός, όσο ο θάνατος του θρύλου της rap, Tupac Shakur που συγκλόνισε τον κόσμο πριν από περίπου δύο δεκαετίες. Στις 7 Σεπτεμβρίου του 1996, άγνωστοι άνοιξαν πυρ κατά του τραγουδιστή ο οποίος βρέθηκε να χαροπαλεύει στο νοσοκομείο. Έξι μέρες αργότερα ο κατά κόσμον, Lesane Parish Crooks, άφηνε την τελευταία του πνοή σε νοσοκομείο του Las Vegas. Ήταν μόλις 25 ετών.

Όπως αναφέρω και πιο πάνω, οι δύο αυτές μέρες κουβαλούνε μύθους και κατέχουν περίοπτες θέσεις στις παραδόσεις κάποιων πολιτισμών. Μπορεί να βασίζονται σε ανυπόστατες δεισιδαιμονίες και αστικούς μύθους, όμως, η αλήθεια είναι πως δίνουν ένα, όμορφα τρομακτικό, χρώμα στις ζωές μας. Μια άτυχη στιγμή θα έχει το διπλάσιο αντίκτυπο στην καθημερινότητά μας σε περίπτωση που μας βρει Παρασκευή και 13 και κάθε έγκλημα θα αποκτά μεταφυσικές προεκτάσεις αν πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια του Halloween. Ειδικά αν θύμα και θύτης είναι κάτοικοι μιας απομακρυσμένης, αμερικάνικης κωμόπολης. Καλό θα ήταν πάντως να μην υπερβάλουμε δίνοντας μεγαλύτερη σημασία απ' ό,τι πρέπει σε μικρές λεπτομέρειες που μπορεί να μας τρελάνουν και αυτό ισχύει για ό,τι μας τυχαίνει. Η Παρασκευή και 13 είναι μία μέρα σαν όλες τις άλλες και το Halloween απλώς αποτελεί μιας πρώτης τάξης ευκαιρία για ανελέητο παρτάρισμα. Τα φετινά πάρτι έχουν ήδη αρχίσει να ανακοινώνονται, οπότε, καλό θα ήταν να αρχίσετε την «ψακτική» για τη στολή που θα φορέσετε.