Το σπίτι μας, η περιουσία μας, η επαγγελματική μας θέση, ακόμη και το σώμα μας δεν μας ανήκουν, υποστηρίζουν οι Στωικοί φιλόσοφοι. Δεν μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι θα συνεχίσουμε να έχουμε τη δουλειά μας ή την υγεία μας, οπότε τίποτα από αυτά δεν βρίσκεται κάτω από τον δικό μας έλεγχο.Όταν δεν κοιμόμαστε τα βράδια, αγωνιώντας για το αν θα πάρουμε εκείνη την προαγωγή ή για το αν ο σύντροφός μας θέλει να χωρίσουμε, προσπαθούμε να ελέγξουμε πράγματα που δεν εξαρτώνται από εμάς. Ένας θιασώτης της Στωικής φιλοσοφίας θα έλεγε ότι αυτή ακριβώς είναι η ρίζα όλου του αχρείαστου πόνου, στον οποίο υποβάλλουμε τον εαυτό μας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Όλα ξεκίνησαν από τον Ζήνωνα (334-262 π.Χ.), ένα πλούσιο έμπορο, ο οποίος αφού χάνει τα πάντα σε ένα ναυάγιο, αρχίζει να μελετά τις διδασκαλίες του Σωκράτη. Με τον καιρό, αναπτύσσει τη δική του σχολή σκέψης, τη στωική, ονομασία που προέρχεται από την Ποικίλη Στοά στην Αθήνα, στην οποία διδάσκει.Ένας από τους τους σημαντικότερους εκπροσώπους του στωικισμού, ο Επίκτητος (περίπου 50-138μ.Χ) έλεγε ότι δεν κάνει φιλοσοφία, αλλά ότι προσπαθεί να κερδίσει την ελευθερία του. Ο ίδιος είχε πει ότι «την ελευθερία δεν την προσφέρει η πραγματοποίηση των όσων λαχταράς, αλλά η ακύρωση της λαχτάρας»*. Ο ίδιος πίστευε ότι ακόμα και να αποκτήσουμε όλα όσα επιθυμούμε, «η κάψα, η ταραχή, η λαχτάρα για αυτό που δεν έχεις, συνεχίζεται».Πάνω σ’ αυτές τις βασικές και απλές στον πυρήνα τους ιδέες, που πρωτοδιατυπώθηκαν από τους Στωικούς δύο χιλιάδες χρόνια πριν, έχουν γραφτεί αμέτρητα self-help βιβλία που πολλές φορές προσφέρουν παρόμοιο περιεχόμενο με διαφορετική «συσκευασία» και πλασάρισμα.
Ο 22ΧΡΟΝΟΣ ΜΑΤΖΙΝΤ ΚΑΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΤΟ "A STOIC'S FEED" ΓΙΑ ΝΑ ΜΟΙΡΑΣΤΕΙ ΤΙΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ.
Γιατί λοιπόν να μην επιστρέψουμε στην «πηγή» της γνώσης και να μην εξερευνήσουμε μια σχολή σκέψης που μπορεί πρακτικά να μας βοηθήσει να ξεπερνάμε τις δυσκολίες; Γιατί να πνιγόμαστε στα άγχη και τις αγωνίες, και να μη ζήσουμε μια ζωή που θα έχει νόημα, με τον τρόπο που το αντιλαμβάνεται ο καθένας/καθεμία;Αυτό πρέπει να σκέφτηκε και ο Ματζίντ Καν, μόλις 22 χρονών, ο οποίος βρήκε τον τρόπο να μεταδώσει τις γνώσεις του και την αγάπη του για τη φιλοσοφία και τους Στωικούς στους συνομιλήκους του, φτιάχνοντας τον λογαριασμό “A Stoic’s Feed” στο Instagram. Σχεδόν έναν χρόνο πριν, ο Ματζίντ που μεγάλωσε στο Πακιστάν και τώρα σπουδάζει Πληροφορική στην Αγγλία, ανέβασε το πρώτο ποστ με ένα διάσημο απόφθεγμα του Μάρκου Αυρήλιου: «Έχεις εξουσία πάνω στο μυαλό σου, όχι στα εξωτερικά γεγονότα. Συνειδητοποίησέ το αυτό και θα βρεις τη δύναμη».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Από τότε, το feed των σχεδόν 75.000 ανθρώπων που ακολουθούν τη σελίδα γεμίζει καθημερινά με φράσεις-αποστάγματα σοφίας σπουδαίων φιλοσόφων, όχι μόνο της σχολής των Στωικών, οι οποίες ανάλογα με τη φάση που θα σε πετύχουν, θα σου «μιλήσουν» διαφορετικά. Είναι πολύ πιθανό, πάντως να σε βοηθήσουν να κάνεις ένα βήμα πίσω και να δεις την κατάσταση από ψηλά, όπως θα σε συμβούλευε ένας Στωικός. Ή ακόμα μια φράση κάποιου σημαντικού διανοητή ποσταρισμένη στο Instagram, μπορεί να γίνει η αφορμή για κάποιον που δεν ενδιαφερόταν ποτέ για τη φιλοσοφία, να το ψάξει περισσότερο.Ο Ματζίντ Καν μιλάει στο VICE για τη φιλοσοφία που υπήρξε το καταφύγιό του όταν μεγάλωνε στο Πακιστάν, το νόημα της ζωής σύμφωνα με τον στωικισμό και τους λόγους που οι εικοσάρηδες πρέπει να γίνουν Στωικοί χθες.«Οι άλλοι δεν θα σε πληγώσουν χωρίς τη συνεργασία σου. Είσαι πληγωμένος τη στιγμή που θεωρείς τον εαυτό σου πληγωμένο».VICE: Είσαι μόλις 22 χρονών. Γιατί πιστεύεις ότι οι νέοι άνθρωποι πρέπει να διαβάσουν τους Στωικούς φιλοσόφους;
Ματζίντ Καν: Ο Επίκουρος -δεν είναι Στωικός- έγραφε σε μια επιστολή που είχε στείλει σε φίλο του, ότιο «κανείς δεν είναι πολύ νέος ή πολύ μεγάλος για να βρει την υγεία της ψυχής του». Ήμουν τυχερός κι έπεσα πάνω στη Φιλοσοφία σε πολύ μικρή ηλικία. Οι άνθρωποι στη δεκαετία των 20 πρέπει να μελετήσουν τον στωικισμό, διότι σε αυτή την ηλικία αρχίζουμε να αντιμετωπίζουμε αντιξοότητες: χωρισμοί, ανεργία, οικονομικά προβλήματα, αναλαμβάνουμε την ευθύνη όχι μόνο του εαυτού μας αλλά και μελών της οικογένειάς μας πολλές φορές. Αυτή είναι η ηλικία που έχουμε άγχος, κατάθλιψη, μοναξιά και πολλές φορές δεν βρίσκουμε νόημα σε τίποτα. Η στωική φιλοσοφία μας προσφέρει μια αίσθηση νοήματος και μας δίνει κατεύθυνση στη ζωή.
Ματζίντ Καν: Ο Επίκουρος -δεν είναι Στωικός- έγραφε σε μια επιστολή που είχε στείλει σε φίλο του, ότιο «κανείς δεν είναι πολύ νέος ή πολύ μεγάλος για να βρει την υγεία της ψυχής του». Ήμουν τυχερός κι έπεσα πάνω στη Φιλοσοφία σε πολύ μικρή ηλικία. Οι άνθρωποι στη δεκαετία των 20 πρέπει να μελετήσουν τον στωικισμό, διότι σε αυτή την ηλικία αρχίζουμε να αντιμετωπίζουμε αντιξοότητες: χωρισμοί, ανεργία, οικονομικά προβλήματα, αναλαμβάνουμε την ευθύνη όχι μόνο του εαυτού μας αλλά και μελών της οικογένειάς μας πολλές φορές. Αυτή είναι η ηλικία που έχουμε άγχος, κατάθλιψη, μοναξιά και πολλές φορές δεν βρίσκουμε νόημα σε τίποτα. Η στωική φιλοσοφία μας προσφέρει μια αίσθηση νοήματος και μας δίνει κατεύθυνση στη ζωή.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πώς πήρες την απόφαση να συνδυάσεις Instagram και φιλοσοφία;
Όταν άρχισα να μελετάω συστηματικά φιλοσοφία, μου πέρασε από το μυαλό να γράψω ένα βιβλίο. Στη συνέχεια, έκανα μια μελέτη για τον χρόνο που περνάμε διαβάζοντας βιβλία και τον χρόνο που ξοδεύουμε στα social media, ο οποίος είδα και μόνος μου ότι είναι πολύ περισσότερος. Έτσι, ξεκίνησα τη σελίδα στο Instagram, για να μοιραστώ όσα ξέρω και να βοηθήσω άλλους, με τον ίδιο τρόπο που η φιλοσοφία βοήθησε εμένα.
Όταν άρχισα να μελετάω συστηματικά φιλοσοφία, μου πέρασε από το μυαλό να γράψω ένα βιβλίο. Στη συνέχεια, έκανα μια μελέτη για τον χρόνο που περνάμε διαβάζοντας βιβλία και τον χρόνο που ξοδεύουμε στα social media, ο οποίος είδα και μόνος μου ότι είναι πολύ περισσότερος. Έτσι, ξεκίνησα τη σελίδα στο Instagram, για να μοιραστώ όσα ξέρω και να βοηθήσω άλλους, με τον ίδιο τρόπο που η φιλοσοφία βοήθησε εμένα.
Πώς μπήκε η φιλοσοφία στη ζωή σου;
Όλα ξεκίνησαν όταν ήμουν παιδί. Είχα μια δύσκολη παιδική ηλικία. Δεχόμουν σωματική βία από τους δασκάλους μου, ενώ ζούσα μακριά από τους γονείς μου σε τόσο μικρή ηλικία. Ήμουν πολύ εσωστρεφής, αγχώδης και σχεδόν απομονωμένος. Προσπαθώντας να βρω το νόημα της ζωής και τον καλύτερο τρόπο να ζει κανείς, άρχισα να μελετάω φιλοσοφία. Διάβασα τα απομνημονεύματα του Σωκράτη, του Ξενοφώντα και με «χτύπησε κεραυνός».Άρχισα να ψάχνω για τα διάφορα ρεύματα της ελληνιστικής φιλοσοφίας και μελέτησα τον Στωικισμό. Αυτή η σχολή σκέψης προτάσσει ως στόχο στη ζωή την κατάκτηση της σοφίας και μας μαθαίνει πώς να είμαστε ψυχικά ανθεκτικοί στις δυσκολίες. Μας ενθαρρύνει να πάρουμε τον έλεγχο των συναισθημάτων μας και να δημιουργήσουμε την ευτυχία μας, καλλιεργώντας την αγάπη, τη γαλήνη, τη συμπόνια. Παράλληλα, μας βοηθάει να μειώσουμε την ένταση αρνητικών συναισθημάτων, όπως η ζήλεια, ο θυμός και η θλίψη.
Όλα ξεκίνησαν όταν ήμουν παιδί. Είχα μια δύσκολη παιδική ηλικία. Δεχόμουν σωματική βία από τους δασκάλους μου, ενώ ζούσα μακριά από τους γονείς μου σε τόσο μικρή ηλικία. Ήμουν πολύ εσωστρεφής, αγχώδης και σχεδόν απομονωμένος. Προσπαθώντας να βρω το νόημα της ζωής και τον καλύτερο τρόπο να ζει κανείς, άρχισα να μελετάω φιλοσοφία. Διάβασα τα απομνημονεύματα του Σωκράτη, του Ξενοφώντα και με «χτύπησε κεραυνός».Άρχισα να ψάχνω για τα διάφορα ρεύματα της ελληνιστικής φιλοσοφίας και μελέτησα τον Στωικισμό. Αυτή η σχολή σκέψης προτάσσει ως στόχο στη ζωή την κατάκτηση της σοφίας και μας μαθαίνει πώς να είμαστε ψυχικά ανθεκτικοί στις δυσκολίες. Μας ενθαρρύνει να πάρουμε τον έλεγχο των συναισθημάτων μας και να δημιουργήσουμε την ευτυχία μας, καλλιεργώντας την αγάπη, τη γαλήνη, τη συμπόνια. Παράλληλα, μας βοηθάει να μειώσουμε την ένταση αρνητικών συναισθημάτων, όπως η ζήλεια, ο θυμός και η θλίψη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πώς μπορεί ο στωικισμός να μας διδάξει να έχουμε τον έλεγχο των συναισθημάτων μας;
Υπάρχει μια παρανόηση σχετικά με τον στωικισμό. Πολλοί πιστεύουν ότι έχει να κάνει να κάνει με το καταπιέζεις τα συναισθήματά σου. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με τη διδασκαλία των Στωικών. Είναι πολύ φυσικό να κλαις για την απώλεια ενός αγαπημένου, αλλά όχι να κατηγορείς τον εαυτό σου για αυτό ή να λες «γιατί σε μένα;».Οι άνθρωποι υποφέρουν, επειδή παραπονιούνται για γεγονότα πάνω στα οποία δεν έχουν κανέναν έλεγχο. Όποτε αντιμετωπίζουμε μια δυσκολία, είναι καλό να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να διαχωρίζουμε τον εαυτό μας από το γεγονός. Με όρους σύγχρονης ψυχολογίας, στη γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία αυτό λέγεται γνωστική αποστασιοποίηση.Ένας από τους πιο επιδραστικούς Στωικούς, ο Επίκτητος είχε πει: «Οι άνθρωποι δεν ταράζονται από τα γεγονότα, αλλά από την αντίληψή τους για αυτά». Έχοντας αυτό το γνωμικό στο μυαλό μας, θα πρέπει πάντα να επικεντρωνόμαστε σε αυτά που μπορούμε να ελέγξουμε και όχι σε όσα ξεφεύγουν από τον έλεγχό μας.«Ό,τι ακούμε είναι γνώμη, όχι γεγονός. Ό,τι βλέπουμε είναι αντίληψη, όχι η αλήθεια».Ποιο είναι το απόφθεγμα που προσπαθείς να έχεις πάντα στο μυαλό σου;
Το αγαπημένο μου απόφθεγμα ανήκει στον Σωκράτη. Είχε πει κάποτε: «Μια ζωή όπου δεν εξετάζεται το σωστό ή λάθος, δεν αξίζει να τη ζει κανείς». Η ικανότητά μας να σκεφτόμαστε λογικά μας διαχωρίζει από τα ζώα. Αυτό δεν σημαίνει ότι φερόμαστε λογικά όλη την ώρα, αντιθέτως παλεύουμε για να το καταφέρουμε. Είμαστε όμως ικανοί για λογική σκέψη και χρησιμοποιούμε αυτή μας τη δυνατότητα για ορθή κρίση, η ζωή μας γίνεται ασήμαντη.
Υπάρχει μια παρανόηση σχετικά με τον στωικισμό. Πολλοί πιστεύουν ότι έχει να κάνει να κάνει με το καταπιέζεις τα συναισθήματά σου. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με τη διδασκαλία των Στωικών. Είναι πολύ φυσικό να κλαις για την απώλεια ενός αγαπημένου, αλλά όχι να κατηγορείς τον εαυτό σου για αυτό ή να λες «γιατί σε μένα;».Οι άνθρωποι υποφέρουν, επειδή παραπονιούνται για γεγονότα πάνω στα οποία δεν έχουν κανέναν έλεγχο. Όποτε αντιμετωπίζουμε μια δυσκολία, είναι καλό να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να διαχωρίζουμε τον εαυτό μας από το γεγονός. Με όρους σύγχρονης ψυχολογίας, στη γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία αυτό λέγεται γνωστική αποστασιοποίηση.Ένας από τους πιο επιδραστικούς Στωικούς, ο Επίκτητος είχε πει: «Οι άνθρωποι δεν ταράζονται από τα γεγονότα, αλλά από την αντίληψή τους για αυτά». Έχοντας αυτό το γνωμικό στο μυαλό μας, θα πρέπει πάντα να επικεντρωνόμαστε σε αυτά που μπορούμε να ελέγξουμε και όχι σε όσα ξεφεύγουν από τον έλεγχό μας.«Ό,τι ακούμε είναι γνώμη, όχι γεγονός. Ό,τι βλέπουμε είναι αντίληψη, όχι η αλήθεια».Ποιο είναι το απόφθεγμα που προσπαθείς να έχεις πάντα στο μυαλό σου;
Το αγαπημένο μου απόφθεγμα ανήκει στον Σωκράτη. Είχε πει κάποτε: «Μια ζωή όπου δεν εξετάζεται το σωστό ή λάθος, δεν αξίζει να τη ζει κανείς». Η ικανότητά μας να σκεφτόμαστε λογικά μας διαχωρίζει από τα ζώα. Αυτό δεν σημαίνει ότι φερόμαστε λογικά όλη την ώρα, αντιθέτως παλεύουμε για να το καταφέρουμε. Είμαστε όμως ικανοί για λογική σκέψη και χρησιμοποιούμε αυτή μας τη δυνατότητα για ορθή κρίση, η ζωή μας γίνεται ασήμαντη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ποιες είναι οι βασικές αρχές του στωικισμού;
Υπάρχουν δύο βασικές αρχές σ΄αυτή τη σχολή φιλοσοφίας. Η πρώτη αναφέρεται στη «διχοτόμηση του ελέγχου», ιδέα που την έχει εισάγει ο Επίκτητος. Έχει πει ότι «κάποια πράγματα εξαρτώνται από εμάς και κάποια όχι. Η γνώμη μας, οι επιθυμίες μας, οι παρορμήσεις μας είναι στο χέρι μας να ελεγχθούν. Το σώμα, τα υπάρχοντα, η φήμη, τα αξιώματα δεν εξαρτώνται από εμάς» («Εγχειρίδιον» του Επίκτητου). Αν βασίσουμε την ευτυχία μας και τα αισθήματά μας σε πράγματα πάνω στα οποία δεν έχουμε κανένα έλεγχο, θα υποφέρουμε αναίτια.Μια άλλη βασική αρχή του στωικισμού αποτελείται από τέσσερις θεμελιώδεις αρετές:
Το πιο σημαντικό μάθημα που μου έχει διδάξει η φιλοσοφία είναι πώς να σκέφτομαι λογικά. Το άγχος και η αγωνία προκαλούνται όταν δεν αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα με τη λογική. H ψύχραιμη ανάλυση ηρεμεί τον νου και μας δίνει μια αίσθηση ικανοποίησης και νοήματος στη ζωή. Αν δεν μάθουμε να το κάνουμε αυτό, όχι μόνο θα είμαστε δυστυχισμένοι, αλλά και θα χαραμίζουμε άσκοπα τον χρόνο μας. Ο Ζήνων είχε πει ότι «Για καμία απώλεια δεν θα έπρεπε να μετανιώνουμε περισσότερο από την απώλεια του χρόνου μας, γιατί αυτή είναι μη αναστρέψιμη».
Υπάρχουν δύο βασικές αρχές σ΄αυτή τη σχολή φιλοσοφίας. Η πρώτη αναφέρεται στη «διχοτόμηση του ελέγχου», ιδέα που την έχει εισάγει ο Επίκτητος. Έχει πει ότι «κάποια πράγματα εξαρτώνται από εμάς και κάποια όχι. Η γνώμη μας, οι επιθυμίες μας, οι παρορμήσεις μας είναι στο χέρι μας να ελεγχθούν. Το σώμα, τα υπάρχοντα, η φήμη, τα αξιώματα δεν εξαρτώνται από εμάς» («Εγχειρίδιον» του Επίκτητου). Αν βασίσουμε την ευτυχία μας και τα αισθήματά μας σε πράγματα πάνω στα οποία δεν έχουμε κανένα έλεγχο, θα υποφέρουμε αναίτια.Μια άλλη βασική αρχή του στωικισμού αποτελείται από τέσσερις θεμελιώδεις αρετές:
- Πρακτική Σοφία
- Δικαιοσύνη
- Θάρρος
- Μέτρο
Το πιο σημαντικό μάθημα που μου έχει διδάξει η φιλοσοφία είναι πώς να σκέφτομαι λογικά. Το άγχος και η αγωνία προκαλούνται όταν δεν αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα με τη λογική. H ψύχραιμη ανάλυση ηρεμεί τον νου και μας δίνει μια αίσθηση ικανοποίησης και νοήματος στη ζωή. Αν δεν μάθουμε να το κάνουμε αυτό, όχι μόνο θα είμαστε δυστυχισμένοι, αλλά και θα χαραμίζουμε άσκοπα τον χρόνο μας. Ο Ζήνων είχε πει ότι «Για καμία απώλεια δεν θα έπρεπε να μετανιώνουμε περισσότερο από την απώλεια του χρόνου μας, γιατί αυτή είναι μη αναστρέψιμη».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ποια θα ήταν η συμβουλή των Στωικών για να ζήσουμε μια καλή ζωή στη σημερινή εποχή;
Στον σύγχρονο κόσμο, μας αποσπούν την προσοχή συνεχώς αμέτρητες επιθυμίες π.χ. για χρήματα ή δύναμη, αγωνίες, ανάγκη για επίδειξη του πλούτου, νομίζοντας ότι έτσι θα κερδίσουμε τον σεβασμό των άλλων. Οι Στωικοί είχαν ένα όρο για όλα αυτά: τα αποκαλούσαν «προτιμητέα αδιάφορα».Για παράδειγμα, ο πλούτος είναι φυσικά προτιμότερος από τη φτώχεια. Παρόλα αυτά, στα υλικά αγαθά δεν υπάρχει η αξία που θα σε κάνει να ζήσεις μια αληθινά καλή ζωή. Μπορεί να είσαι πλούσιος και δυστυχισμένος. Αν ο πλούτος έρθει, να τον καλωσορίσουμε, αλλά αν δεν έρθει, δεν χρειάζεται να είμαστε δυστυχισμένοι.Ποια βιβλία θα πρότεινες σε κάποιον που θέλει να ξεκινήσει να μελετά φιλοσοφία;
Ο Ζήνων έχει πει μια πολύ διάσημη ρήση: «Ο στόχος της ζωής είναι να ζούμε σε συμφωνία με τη φύση. Η φύση λοιπόν έχει δώσει στα όντα διαφορετικές ιδιότητες. Η ανθρώπινη φύση έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: πρώτον, την κοινωνικότητα και δεύτερον την ικανότητα για λογική σκέψη. Ζούμε μια καλή ζωή, σύμφωνα με τους Στωικούς, όταν χρησιμοποιούμε την ικανότητά μας για ορθή κρίση, έτσι ώστε να βελτιώσουμε τη ζωή της κοινότητάς μας. Κάνοντας τη ζωή των γύρω μας καλύτερη, βελτιώνουμε και τη δική μας. Οι Στωικοί πίστευαν ότι όσοι καλλιεργούν την προσωπική τους αρετή φέρνουν θετικές αλλαγές στις ζωές των άλλων.
Στον σύγχρονο κόσμο, μας αποσπούν την προσοχή συνεχώς αμέτρητες επιθυμίες π.χ. για χρήματα ή δύναμη, αγωνίες, ανάγκη για επίδειξη του πλούτου, νομίζοντας ότι έτσι θα κερδίσουμε τον σεβασμό των άλλων. Οι Στωικοί είχαν ένα όρο για όλα αυτά: τα αποκαλούσαν «προτιμητέα αδιάφορα».Για παράδειγμα, ο πλούτος είναι φυσικά προτιμότερος από τη φτώχεια. Παρόλα αυτά, στα υλικά αγαθά δεν υπάρχει η αξία που θα σε κάνει να ζήσεις μια αληθινά καλή ζωή. Μπορεί να είσαι πλούσιος και δυστυχισμένος. Αν ο πλούτος έρθει, να τον καλωσορίσουμε, αλλά αν δεν έρθει, δεν χρειάζεται να είμαστε δυστυχισμένοι.Ποια βιβλία θα πρότεινες σε κάποιον που θέλει να ξεκινήσει να μελετά φιλοσοφία;
- «Τα εις εαυτόν» του Μάρκου Αυρήλιου
- «Εγχειρίδιο» του Επίκτητου
- «Η ζωή είναι σύντομη» του Σενέκα.
Ο Ζήνων έχει πει μια πολύ διάσημη ρήση: «Ο στόχος της ζωής είναι να ζούμε σε συμφωνία με τη φύση. Η φύση λοιπόν έχει δώσει στα όντα διαφορετικές ιδιότητες. Η ανθρώπινη φύση έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: πρώτον, την κοινωνικότητα και δεύτερον την ικανότητα για λογική σκέψη. Ζούμε μια καλή ζωή, σύμφωνα με τους Στωικούς, όταν χρησιμοποιούμε την ικανότητά μας για ορθή κρίση, έτσι ώστε να βελτιώσουμε τη ζωή της κοινότητάς μας. Κάνοντας τη ζωή των γύρω μας καλύτερη, βελτιώνουμε και τη δική μας. Οι Στωικοί πίστευαν ότι όσοι καλλιεργούν την προσωπική τους αρετή φέρνουν θετικές αλλαγές στις ζωές των άλλων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τι θα έλεγε ο Επίκτητος σε έναν νέο άνθρωπο που είναι άνεργος ή περνάει μια πολύ δύσκολη φάση συναισθηματικά;
Ο Επίκτητος θα τον συμβούλευε αρχικά, να προσπαθήσει να μην «πνιγεί» από τα αρνητικά συναισθήματα. Όταν τα συναισθήματά μας μάς κυριεύουν, η προσοχή μας επικεντρώνεται μόνο στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε και ξεχνάμε όλες τις ευλογίες που έχουμε γύρω μας. Οι Στωικοί μας συμβουλεύουν να βλέπουμε όλες τις καταστάσεις «από ψηλά». Αν χωρίσεις, κοίτα τη μεγάλη εικόνα και δες ότι έχεις τους γονείς σου – άλλοι δεν τους έχουν. Έχεις φαγητό και νερό να πιεις – δεν έχουν όλοι. Υπάρχει πάντα κάτι για το οποίο πρέπει να είσαι ευγνώμων. Προσωπικά, πώς καταφέρνεις να ξεφεύγεις, όταν βιώνεις μια δύσκολη κατάσταση;
Όταν δεν νιώθω καλά, υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι αυτά τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά. Δεν είναι ούτε καλά, ούτε κακά, αλλά φυσικά. Προσπαθώ να μην επιβαρύνω τον εαυτό μου με το να παραπονιέμαι, αλλά σκέφτομαι ότι αυτά τα συναισθήματα δεν θα κρατήσουν για πάντα. Ο Σενέκας έχει πει την περίφημη φράση: «ο χρόνος γιατρεύει, αυτά που η λογική δεν μπορεί». Πάντα χρειάζεται να δίνουμε λίγο χρόνο στον χρόνο. Επίσης, προσπαθώ να φέρω στο μυαλό μου, όλες τις ευλογίες που έχω και άλλοι άνθρωποι θα ήθελαν. Σε κάθε κατάσταση, υπάρχει κάτι θετικό για το οποίο αξίζει να δείχνεις ευγνωμοσύνη.*Το απόσπασμα είναι από την «Ελευθερία» του Επίκτητου (Εκδόσεις Δώμα) Περισσότερα από το VICEΤέσσερις Εθελοντές Αφηγούνται πώς Έζησαν τις Μέρες της Απόλυτης Καταστροφής των ΠυρκαγιώνΟ CJ Κάνει τα Πρώτα του Βήματα στο Rap Game Μέσα Από τις Φυλακές ΑυλώναΈνα Οδοιπορικό στα Καταφύγια των Τζουμέρκων, Εκεί Όπου Κάθε Μέρα Είναι μια ΠεριπέτειαΑκολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.
Ο Επίκτητος θα τον συμβούλευε αρχικά, να προσπαθήσει να μην «πνιγεί» από τα αρνητικά συναισθήματα. Όταν τα συναισθήματά μας μάς κυριεύουν, η προσοχή μας επικεντρώνεται μόνο στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε και ξεχνάμε όλες τις ευλογίες που έχουμε γύρω μας. Οι Στωικοί μας συμβουλεύουν να βλέπουμε όλες τις καταστάσεις «από ψηλά». Αν χωρίσεις, κοίτα τη μεγάλη εικόνα και δες ότι έχεις τους γονείς σου – άλλοι δεν τους έχουν. Έχεις φαγητό και νερό να πιεις – δεν έχουν όλοι. Υπάρχει πάντα κάτι για το οποίο πρέπει να είσαι ευγνώμων. Προσωπικά, πώς καταφέρνεις να ξεφεύγεις, όταν βιώνεις μια δύσκολη κατάσταση;
Όταν δεν νιώθω καλά, υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι αυτά τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά. Δεν είναι ούτε καλά, ούτε κακά, αλλά φυσικά. Προσπαθώ να μην επιβαρύνω τον εαυτό μου με το να παραπονιέμαι, αλλά σκέφτομαι ότι αυτά τα συναισθήματα δεν θα κρατήσουν για πάντα. Ο Σενέκας έχει πει την περίφημη φράση: «ο χρόνος γιατρεύει, αυτά που η λογική δεν μπορεί». Πάντα χρειάζεται να δίνουμε λίγο χρόνο στον χρόνο. Επίσης, προσπαθώ να φέρω στο μυαλό μου, όλες τις ευλογίες που έχω και άλλοι άνθρωποι θα ήθελαν. Σε κάθε κατάσταση, υπάρχει κάτι θετικό για το οποίο αξίζει να δείχνεις ευγνωμοσύνη.*Το απόσπασμα είναι από την «Ελευθερία» του Επίκτητου (Εκδόσεις Δώμα) Περισσότερα από το VICEΤέσσερις Εθελοντές Αφηγούνται πώς Έζησαν τις Μέρες της Απόλυτης Καταστροφής των ΠυρκαγιώνΟ CJ Κάνει τα Πρώτα του Βήματα στο Rap Game Μέσα Από τις Φυλακές ΑυλώναΈνα Οδοιπορικό στα Καταφύγια των Τζουμέρκων, Εκεί Όπου Κάθε Μέρα Είναι μια ΠεριπέτειαΑκολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.