H Κληρονομιά της «Δίαιτας της Ταινίας» Κρατάει Ακόμη

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Australia.

Ζουν στο έντερό σου, απορροφούν τα θρεπτικά συστατικά σου και γεννούν εκατοντάδες χιλιάδες αυγά, ενώ εσύ χάνεις βάρος. Ιδέα μου είναι ή το να έχεις κεστοειδή σκώληκα –«ταινία», που λέμε- μέσα σου, δεν ακούγεται και τόσο άσχημο;

Πρώτον, το σκουλήκι κάνει τη δουλειά. Η ιδέα είναι ότι η ταινία τρώει ό,τι τρως. Φαντάσου αυτόν τον μικρούλη μέσα σου, να ρουφάει τις έξτρα θερμίδες, καθώς εσύ μασαμπουκώνεις, για να ξεχάσεις στενοχώριες και παιδικά τραύματα.

Συνήθως η ταινία καταλήγει τυχαία στο σώμα σου, ας πούμε, αν φας κρέας που δεν έχει μαγειρευτεί καλά. Ή κόπρανα. Δεν πρόκειται να φάω σκατά στην κυριολεξία. Θα υπάρχει και άλλος τρόπος.

Οι άνθρωποι της βικτωριανής εποχής κάτι είχαν ανακαλύψει. Ας περπατήσουμε τους γεμάτους αρουραίους λιθόστρωτους δρόμους του Λονδίνου ανάμεσα στα 1830 και 1900, όπου είδαμε για πρώτη φορά αυτά τα σκουλήκια να συσχετίζονται με την απώλεια βάρους. Το ιδεώδες της ομορφιάς εκείνη την εποχή –λευκό δέρμα, διεσταλμένες κόρες και εύθραυστο σώμα- βασιζόταν στην εμφάνιση των ασθενών με φυματίωση, έτσι εκτός του ότι έκαναν μπάνιο σε αμμωνία και φορούσαν κορσέδες που τους τσάκιζαν τα εσωτερικά όργανα, μερικές γυναίκες έπιναν χάπια ταινίας. Τα χάπια περιείχαν προνύμφες που θα εκκολάπτονταν μέσα στο σώμα κι έτσι θα ξεκινούσε η διαδικασία απώλειας βάρους.

Για να ξεφορτωθούν τα σκουλήκια, όταν έκαναν τη δουλειά τους, σύμφωνα με τον συγγραφέα Terry Deary και το βιβλίο του Horrible Histories: Vile Victorians (εκδ. Scholastic – Φρικτές Ιστορίες: Άθλιοι Βικτωριανοί), κάποιος Δρ Meyers εισήγαγε κυλίνδρους γεμάτους φαγητό στο πεπτικό σύστημα. Έπειτα, έδινε οδηγίες στις ασθενείς να μην τρώνε για μερικές μέρες, έτσι τα σκουλήκια, πεινασμένα, δελεάζονταν να μπουν στις παγίδες. Πολλές ασθενείς πνίγονταν. Άλλες τα καλόπιαναν να βγουν με τη θέλησή τους, βάζοντας έναν κουβά γάλα κάτω από τον πρωκτό τους.

Λίγο αργότερα, αναφορές για τη «δίαιτα της ταινίας» ξεκίνησαν να εμφανίζονται στην Αμερική. Το 1912, αναφέρθηκε ότι μια πλούσια γυναίκα στο Ιλινόις απέκτησε «θαυματουργά χάπια δίαιτας», μόνο για να συνειδητοποιήσει αργότερα ότι περιείχαν τα διαβόητα παράσιτα. Τη δεκαετία του ’20, όταν το ιδεώδες της ομορφιάς απαιτούσε λεπτό σώμα χωρίς καμπύλες, τα χάπια αυτά εμφανίστηκαν ξανά. Σύμφωνα με το βιβλίο της Laura Hillenbrand, Seabiscuit: An American Legend (εκδ. Ballantine Books) κάποιοι τζόκεϊ χρησιμοποιούσαν τα σκουλήκια τη δεκαετία του ’30, για να διατηρούν ένα βάρος ιδανικό για τον ιππόδρομο.

Πέρα από τις ανεπίσημες αφηγήσεις, όμως, δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία που να δείχνουν ότι οι ταινίες έγιναν κάποτε mainstream διαιτητικά προϊόντα. Παρά την ιστορία τους όμως, όπως είναι ντυμένη με μύθους και αστικούς θρύλους, οι δίαιτες της ταινίας έχουν αφήσει μια κληρονομικά που κρατάει. Η Tyra Banks μίλησε γι’ αυτές στην εκπομπή της, το 2009. Η Kourtney Kardashian έκανε πλάκα ότι ήθελε να αγοράσει μία, το 2015. Την τελευταία δεκαετία, φρικτές ιστορίες για ανθρώπους που σκόπιμα κατανάλωσαν ταινία για απώλεια βάρους έχουν τραβήξει την προσοχή του Ίντερνετ. Για παράδειγμα, αυτή η γυναίκα από την Άιοβα, που το 2013 κατανάλωσε χάπια ταινίας για απώλεια βάρους, με αποτέλεσμα να εκδοθεί μια επίσημη προειδοποίηση από το υπουργείο Υγείας.

Τα συγκεκριμένα σκουλήκια γενικά προκαλούν μόνο μικρά συμπτώματα που θεραπεύονται εύκολα, αλλά μπορεί να φτάσουν τα εννιά μέτρα σε μήκος και να προκαλέσουν επικίνδυνα πράγματα, όπως μηνιγγίτιδα, επιληψία και άνοια. Νωρίτερα μες στη χρονιά, ο Δρ Kenny Bannh, γιατρός και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, αντιμετώπισε το περιστατικό ενός 30χρονου που έφτασε στα Επείγοντα κρατώντας μια νάιλον σακούλα. Μέσα, υπήρχε το χαρτονένιο ρολό από χαρτί τουαλέτας, με ένα νεκρό σκουλήκι-ταινία μήκους 1,6 μέτρων τυλιγμένο γύρω του, που μόλις είχε βγει από τον οργανισμό του σε ένα επεισόδιο διάρροιας με αίμα. Πιστεύεται ότι ο άνδρας το κόλλησε τρώγοντας σασίμι.

VICE Video: Τροφή, ο Χειρότερος Εχθρός μου

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Όπως είναι αναμενόμενο, ο Δρ Banh δεν συστήνει να καταναλώνεις σκόπιμα ταινίες για απώλεια βάρους. «Αν και βρίσκεται στις παρυφές των ακραίων μεθόδων δίαιτας, δεν έχει μελετηθεί ποτέ σε ελεγχόμενο περιβάλλον», λέει στο VICE. «Ξέρουμε, όμως, ότι πολλοί άνθρωποι έχουν παρενέργειες από μόλυνση με σκουλήκι-ταινία, όπως κράμπες και διάρροια, σαν τον ασθενή μου και σε σπάνιες περιπτώσεις απόφραξη του εντέρου, της σκωληκοειδούς απόφυσης ή των χοληφόρων οδών, που είναι χειρουργικά επείγοντα περιστατικά».

Το υπουργείο Υγείας της Αυστραλίας επίσης προειδοποιεί για τη χρήση σκουληκιού-ταινίας για την απώλεια βάρους. «Δεν είναι δίαιτα. Ο όρος “δίαιτα” αναφέρεται στα είδη τροφίμων που καταναλώνει κάποιος», λέει ένας εκπρόσωπος. «Η κατανάλωση αυγών ταινίας είναι επικίνδυνη και μπορεί να προκαλέσει κύστες σε ιστούς ή όργανα και επικίνδυνες βλάβες».

Υπάρχουν κάποια site που υποτίθεται ότι πουλάνε αυτά τα χάπια. Αν οι πιθανές επιπλοκές στην υγεία δεν αρκούν ως προειδοποίηση, μπορεί να σας ψυλλιάσει κάμποσο η γραμματοσειρά Comic Sans και η αισθητική Angel Fire 1998. «Το σκουλήκι-ταινία είναι φυσικό κομμάτι της χλωρίδας του ανθρώπινου εντέρου εδώ και εκατομμύρια χρόνια, προστατεύει από την παχυσαρκία και βοηθάει στην ανοσία», γράφει το ένα site, που όμως δεν δίνει link για αγορά.

Πέρα από τους αμφίβολους online πωλητές, μια «κλινική σκουληκιών» στο Μεξικό που λέγεται Worm Therapy έχει συνδεθεί με την απώλεια βάρους στο παρελθόν. Ενώ η απώλεια βάρους δεν αναφέρεται ξεκάθαρα στο site τους, η Elizabeth Tucker, ακαδημαϊκός που ερευνά τους μύθους της δίαιτας, μίλησε με τον ιδρυτή της κλινικής Garin Aglietti για το βιβλίο της του 2013, Folk Culture in the Digital Age (Utah State University Press).

«Πόσο βάρος θέλετε να χάσετε;», ρώτησε ο Aglietti. «Περίπου επτά κιλά», απάντησε η Tucker. Ο Aglietti τότε της εξήγησε ότι μπορούσε να πάει στην κλινική στην Τιχουάνα για θεραπεία. Θα έμπαινε το πρωί και θα έβγαινε το απόγευμα και θα πλήρωνε 1.500 με 1.800 δολάρια για έναν ή δύο οργανισμούς, που είπε ότι καλλιεργούνται σε βοοειδή.

Την ώρα που γράφεται αυτό το κείμενο, η κλινική Worm Therapy δεν έχει απαντήσει στα mail του VICE για να σχολιάσει. Φαίνεται ότι η αναφορά στις θεραπείες απώλειας βάρους έχει αντικατασταθεί από γλώσσα που ακούγεται πιο ιατρική: κάτι που λέγεται «εναρμόνιση του ανοσοποιητικού με χρήση ελμίνθων», όπου ο ασθενής καταπίνει κύστες νηματώδους σκώληκα και τριχίουρου υπό επίβλεψη.

«Άνθρωποι με ασθένειες ανοσοποιητικής δυσλειτουργίας αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις που δεν εκπροσωπούνται επαρκώς στο καθιερωμένο ιατρικό κλίμα», γράφει στο site της κλινικής. «Εκτεταμένη έρευνα και κλινικές δοκιμές έχουν δείξει ότι η εισαγωγή μικρών δόσεων εντερικών σκουληκιών μπορεί να είναι αποτελεσματική στη θεραπεία του άσθματος, των αλλεργιών και κάποιων αυτοάνοσων νοσημάτων». Πρόσφατα άρθρα αναφέρουν αναλυτικά τον Aglietti και την ανάμειξη της κλινικής στην πειραματική πρακτική για τη θεραπεία αυτοάνοσων νοσημάτων με εντερικά σκουλήκια.

Συνολικά, οι δίαιτες της ταινίας είναι βουτηγμένες στην παραπληροφόρηση και γεμάτες νομικούς κινδύνους και κινδύνους για την υγεία. Αλλά η ιδέα μας γοητεύει. «Όπως οι μεζούρες, οι ταινίες μας θυμίζουν τα στάνταρ της κοινωνίας μας για το ιδανικό βάρος. Όσοι κάνουν δίαιτα τρώνε λιγότερο, για να αδυνατίσουν, αλλά οι ταινίες θέλουν να τρώνε όσο μπορούν. Έτσι, συμβολίζουν την επανάσταση ενάντια στους κοινωνικούς περιορισμούς περί ικανοποίησης», λέει στο VICE η Elizabeth Tucker.

Ενώ το να καταναλώνεις σκόπιμα κάτι που μπορεί να σε σκοτώσει για να χάσεις βάρος είναι αντικειμενικά κακή ιδέα, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ο επανεμφανιζόμενος μύθος της δίαιτας της ταινίας είναι κομμάτι μιας δυτικής ιστορίας χλευασμού της γυναικείας ματαιοδοξίας και αποκλεισμού των υπέρβαρων. Όπως καυχιέται μια εφημερίδα της δεκαετίας του ’20, η δίαιτα της ταινίας δεν απαιτεί «κίνδυνο, δίαιτα, άσκηση». Ευτυχώς, σχεδόν έναν αιώνα μετά, έχουμε βάλει μυαλό. Περίπου.

Περισσότερα από το VICE

Έκοψα το Κρέας, το Αλκοόλ, τα Ναρκωτικά, τη Γλουτένη, τα Γαλακτοκομικά, τη Ζάχαρη και τους Οργασμούς

Οι 30 πιο Απογοητευτικοί Έλληνες Κάτω των 30

«Άβυζη», «Χοντρή», «Σημαδεμένη» - Γυναίκες στην Ελλάδα Φωτογραφίζονται Μιλώντας για το Body Shaming