Αν Δεν Έχεις Δει Ποτέ Παράσταση στην Επίδαυρο, οι Βάκχες Είναι η Καλύτερη Αφορμή

Τι θα συνέβαινε αν υπήρχε απόλυτη ισότητα στον κόσμο; Αν υπήρχε μια θρησκεία που εξισώνει τους πάντες –νυν και πρώην βασιλιάδες, θεούς και δούλους, μάντεις και αγγελιοφόρους, γυναίκες και άνδρες– σε έναν κόσμο συμφιλίωσης του ανθρώπου με τα πιο ζωώδη, αλλά και αγνά του ένστικτα; Τι θα γινόταν αν ο θεός Διόνυσος απειλούσε έναν βασιλιά με την απόλυτη δημοκρατία; Η παράσταση Βάκχες του Ευριπίδη εξερευνούν ακριβώς αυτό. Και σήμερα και αύριο, στην Επίδαυρο, η παράσταση σε σκηνοθεσία Έκτορα Λυγίζου αναμένεται να είναι μία κορυφαία στιγμή του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου για φέτος.

Διαβάστε ακόμα: Στην Ντελιριακή Disco «Καπάκι» Είναι Όλοι Ίσοι

Ο σκηνοθέτης Έκτορας Λυγίζος γεννήθηκε στον Πειραιά και ζει στην Αθήνα. Ανήκει στο νέο αίμα σκηνοθετών, έχει ασχοληθεί με το θέατρο και με τον κινηματογράφο, με τη μικρού μήκους ταινία Εσωτερικό σπιτιού με γυναίκα που καθαρίζει μήλα (2002) και με την πρώτη μεγάλου μήκους του ταινία, με τίτλο Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού (2012). Ασχολείται με τις Βάκχες από το 2013, όταν παρουσίασε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου την παράσταση με τρεις άνδρες ηθοποιούς σε όλους τους ρόλους. Μιλήσαμε μαζί του, ενώ βρίσκεται στην Επίδαυρο για την πρόβα τζενεράλε της παράστασης.

VICE: Γιατί επέλεξες να ανεβάσεις ξανά τις Βάκχες; Τι θα δει κανείς στην παράσταση αυτήν τη φορά;
Έκτορας Λυγίζος: Ούτως ή άλλως, δεν είχα σταματήσει να το δουλεύω, στο μυαλό μου και πιο πρακτικά. Είχα ήδη επιθυμία να δοκιμαστεί το υλικό που είχαμε κάπως δουλέψει με τα τρία άτομα και την παρτιτούρα που είχαμε βρει και να την εξελίξουμε αυτήν τη φορά με ένα πιο πολυφωνικό σύνολο. Αυτό που ήθελα να αναπτύξουμε αυτή τη φορά είναι μια βασική ιδέα, ότι ενώ σε μία παράσταση μπαίνεις σαν άτομο, για να αφηγηθείς, σιγά-σιγά δημιουργείται ένας χορός αφηγητών, που σταδιακά αφομοιώνει όλα τα άτομα και γίνονται ένα σύνολο. Το έργο έχει στο κέντρο του μία περσόνα πολύ συμπαγή και κλειστή, τον Πενθέα, ο οποίος αισθάνεται ότι δέχεται αυτήν την επίθεση από το άγνωστο, όπως το συμβολίζει και το προσωποποιεί ο Διόνυσος. Αυτό που εμείς θέλαμε ουσιαστικά να παρακολουθήσουμε και να αφηγηθούμε είναι όλη αυτή η διαδικασία του πώς οι αντιστάσεις και οι άμυνες αυτού του προσώπου πέφτουν σιγά-σιγά και αφήνεται να παρασυρθεί από τη δύναμη του ξένου στοιχείου.

Πέρα από το θέμα, τι σε κεντρίζει τόσο πολύ σε αυτό το έργο;
Από το 2012 που ασχολούμαι, με ενέπνεε και το ίδιο το κείμενο και η μετάφραση του Χειμωνά, σαν ποίημα και σαν λόγος, αλλά και όλη αυτή η πρόκληση που βάζει σε έναν σκηνοθέτη και σε μια ομάδα για το πώς να το αφηγηθεί, χρησιμοποιώντας το σώμα και τη φωνή σαν βασικά εργαλεία. Επίσης, το τι κάνει αυτό το υλικό, που έχει αυτήν την αγριότητα, σε εσένα τον ίδιο, τη στιγμή που το αφηγείσαι.

Ποια λόγια από το κείμενο ξεχωρίζεις;
Αυτό αλλάζει κάθε τρεις μέρες, ανάλογα που βρίσκεσαι στη διαδρομή σου. Σε αυτήν τη φάση, είναι φράσεις όπως, «Εφύγαμε από τους δικούς μας αυτούς τους δρόμους τους πλατιούς της πόλης μας να πάμε και να ιδούμε. Εμπρός μας ο ξένος μας οδηγούσε». Αυτό είναι από την αρχή του δεύτερου αγγελιοφόρου, όπου όλοι μαζί αφηγούμαστε ομαδικά το πώς ο Πενθέας ανεβαίνει με λαχτάρα στο βουνό, για να δει τις Βάκχες και σιγά-σιγά πέφτει σε αυτήν την παγίδα όπου γίνεται ο ίδιος το θύμα, για να τον σπαράξουν οι γυναίκες. Σε αυτήν τη φάση, αυτό που εμένα μου φαίνεται η μεγαλύτερη κινητήρια δύναμη σε αυτό που κάνουμε, είναι η ανάγκη του καθενός να φανταστεί ότι μπαίνει σε μία ιστορία πολύ άγρια και το πώς αφήνει τον εαυτό του φαντασιακά να σπαραχθεί από κάτι και να γίνει κομμάτια. Έχουμε μέσα μας μια περιέργεια να πάμε να δούμε κάτι άγνωστο.

Τι είναι για σένα η Επίδαυρος;
Ένα θέατρο με εξαιρετικές συνθήκες, που σε βάζει σε μια πολύ έντονη ατμόσφαιρα, με πολύ βοηθητική ακουστική και με πολύ καλή σχέση με το κοινό. Ένας χώρος που ενισχύει τον ήχο και που δοκιμάζει σε μεγάλη πυκνότητα και με πολύ ένταση τα εργαλεία σου, αλλά και την ανάγκη σου να κάνεις θέατρο. Είναι ένας χώρος που αγχώνει και ταυτόχρονα είναι ένας χώρος που σε μαλακώνει.

Αυτήν τη στιγμή που κάνετε την τελική πρόβα, η Επίδαυρος σε έχει αγχώσει ή σε έχει μαλακώσει;
Ήδη με έχει μαλακώσει. Θέλοντας και μη, σε μαλακώνει.

Τι θα έλεγες σε κάποιον που δεν έχει δει παράσταση στην Επίδαυρο, για να τον πείσεις να έρθει αυτό το σαββατοκύριακο.
Για κάποιον που δεν έχει βρεθεί στην Επίδαυρο είναι μία πολύ ωραία και πολύ περίεργη εμπειρία το να συμμετέχεις σε ένα δρώμενο ως κοινό, σε ένα θέατρο τόσο ωραίο, μέσα σε ένα δάσος. Ευνοεί να συμβεί κάτι μυστηριακό, ακόμη και αν συμβεί, χωρίς να το καταλάβεις. Από εκεί και πέρα, το ίδιο το έργο, πέρα από την αξία του σαν ποίημα ή τραγωδία, είναι ένα έργο με πολύ ενδιαφέρουσα πλοκή. Σε σχέση με τον τρόπο που εμείς το δοκιμάζουμε, είναι ότι ψάχνουμε μία συνθήκη πολύ ανοιχτή και επικοινωνιακή στο κοινό, όπου ουσιαστικά προσπαθούμε να αφηγηθούμε την ιστορία και να βρούμε τρόπους σύνδεσης, πώς όλοι εμείς μαζί και το κοινό φτιάχνουμε μία συνθήκη. Ουσιαστικά, σχεδόν ζητάς από το κοινό όχι να συμμετέχει, αλλά να βρει έναν χώρο μέσα σε αυτό, να μπει σε αυτήν την ομαδική φαντασίωση. Αυτό προτείνουμε. Δεν προτείνουμε απλώς να δει το κοινό εμάς να αναπαριστούμε τους ήρωες και την ιστορία, άλλα όλοι μαζί να τη φανταστούμε με έναν τρόπο, με εμάς οδηγούς.

Περισσότερα από το VICE

«Είμαστε Όλες Ηριάννα» - Γυναίκες της Τέχνης Μιλούν για μια Υπόθεση που μας Αφορά Όλους

Το «Κόλπο με τα Κόλλυβα» στη Θεσσαλονίκη Παραμένει μια Σπάνια Στιγμή Ελληνικής Διαφθοράς

Οι Αρχιτεκτόνισσες που Άλλαξαν την Όψη της Νεάπολης Εξαρχείων