Ποια Είναι τα Αίτια της Αυξανόμενης Χρήσης Στεροειδών στη Βρετανία;

To θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Η χρήση στεροειδών στη Βρετανία έχει ανοδική τάση. Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι τα χρησιμοποιούν παράνομα στη χώρα και, σε ορισμένες περιοχές, την τελευταία 10ετία, οι ανταλλαγές συρίγγων στο πλαίσιο των σχετικών προγραμμάτων μεταξύ των χρηστών στεροειδών έχουν αυξηθεί κατά 600%. Κι ενώ γνωρίζουμε όλοι τα στερεότυπα που υπάρχουν για τους χρήστες στεροειδών -υστεροειδισμός, συρρικνωμένοι όρχεις, δικέφαλοι έτοιμοι να εκραγούν- ξέρουμε πολύ λιγότερα για τις σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες που έχει η κατάχρηση στεροειδών.

Τα αναβολικά στεροειδή μιμούνται την επίδραση της τεστοστερόνης, αυξάνουν την ανάπτυξη των μυών και επιτρέπουν την όλο και πιο σκληρή προπόνηση. Ωστόσο, μπορούν να προκαλέσουν και σοβαρές παρενέργειες. Μεταξύ των παρενεργειών είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση και τα καρδιολογικά προβλήματα, η συρρίκνωση των όρχεων, η στυτική δυσλειτουργία, η στειρότητα, η χαμηλή λίμπιντο και η επιθετικότητα. Επιπλέον, εάν είστε νέοι, τα στεροειδή μπορούν να αναστρέψουν την σωματική ανάπτυξη και την ανάπτυξη του κόλπου.

Ποια είναι, όμως, τα αίτια της αυξανόμενης χρήσης στεροειδών στη Βρετανία; Οι αιτίες είναι πολλές, αλλά κάποιοι υποστηρίζουν πως ορισμένες περιπτώσεις συνδέονται με τη μυϊκή δυσμορφία -ή «μεγαλορεξία» όπως έχει επικρατήσει να αναφέρεται στα πρωτοσέλιδα- τον φόβο του ότι είσαι πραγματικά μικρόσωμος και βλέπεις τον εαυτό σου αδύναμο, όταν στην πραγματικότητα έχεις όγκο και είσαι μυώδης. Τα συγκεκριμένα άτομα ασχολούνται πολύ και με την παραμικρή απόκλιση από αυτό που θεωρούν ιδανικό στην εμφάνισή τους και ό,τι θεωρούν ελάττωμα.

Σύμφωνα με το Ίδρυμα Διαταραχής Δυσμορφίας Σώματος, η ασθένεια επηρεάζει έναν στους δέκα άνδρες που πηγαίνουν σε γυμναστήριο στη Βρετανία.

Οι ειδικός στα στεροειδή, ο Dave Crossland, λέει ότι η χρήση στεροειδών πάει πακέτο με τη μυϊκή δυσμορφία. «Η χρήση στεροειδών μπορεί να αυξήσει τα προβλήματα εικόνας του σώματος», λέει. «Εάν βελτιώσεις την εμφάνισή σου και έχεις χρησιμοποιήσει χημικά ενισχυτικά για αυτό, τότε είναι δύσκολο να επιστρέψεις σε μια σωματική διάπλαση με την οποία δεν είσαι ευχαριστημένος».

Ο Crossland, 44 ετών, έχει από πρώτο χέρι εμπειρία για τους κινδύνους των στεροειδών. «Ήμουν 19 ετών όταν τα πήρα για πρώτη φορά. Νομίζω ότι είχα φτάσει στα όριά μου, για να δυναμώσω με φυσικό τρόπο. Μάλιστα, ήμουν αρκετά κατά της χρήσης στεροειδών», λέει. «Στα 24 αποκολλήθηκε εντελώς ο αριστερός μυς του στέρνου μου και σταμάτησα την προπόνηση. Όταν όμως έφτασα στα 38, άρχισα να παίρνω στεροειδή ξανά και τότε είδα πόσο ελλιπώς ενημερωμένοι ήταν οι άνθρωποι και πόσο διαδεδομένη ήταν η χρήση τους».

Παρόλο που ο Crossland, στην παρούσα φάση, δεν παίρνει στεροειδή, έκανε χρήση το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του και μόλις πριν από έξι μήνες έκανε έναν κύκλο στεροειδών χαμηλής δόσης. «Είμαι 180,98 κιλά. Είμαι 92 κιλά πάνω από το ιδανικό μου βάρος. Πιθανώς είμαι ένας από τους πιο μεγαλόσωμους ανθρώπους στη Βρετανία - και όχι μόνο. Τώρα, αυτό δεν σημαίνει πως έχω την ίδια ποιότητα μυών όπως ένας επαγγελματίας bodybuilder, αλλά σίγουρα έχω τις σωματικές διαστάσεις», εξηγεί. «Το χέρι μου είναι 64,77 εκατοστά. Τρώω 7-8 γεύματα την ημέρα. Είναι ο μόνος τρόπος να διατηρήσω τη μάζα μου. Τα τελευταία δυο γεύματα της μέρας μου τα τρώω αναγκαστικά· γεμίζω το στόμα μου φαγητό και το καταπίνω με νερό, διότι έτσι είναι ο μόνος τρόπος για να πάει κάτω».

Ο Crossland λέει ότι το να ζεις έχοντας αυτό το μέγεθος δεν είναι εύκολο. «Ελέγχει όλα όσα κάνω. Δεν μπορώ να σηκωθώ το πρωί και να σκεφτώ "Ξέρεις κάτι; Βαριέμαι να το κάνω". Πρέπει καθημερινά να ξυπνήσω στις 6 το πρωί για να φάω», λέει. «Όταν κάνω εξετάσεις αίματος, το επίπεδο νατρίου είναι ΟΚ για ένα φυσιολογικό άτομο, αλλά χρειάζομαι τριπλάσιο ή τετραπλάσιο από αυτό κι αυτό συμβαίνει με ό,τι κάνω».

Στο μέγεθός του, λέει ο Crossland, οι συνήθεις κανόνες δεν ισχύουν. «Δεν χωράω σε αεροπλάνα. Δεν χωράω στα αποχωρητήρια. Πρέπει να χρησιμοποιώ εκείνα για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Με έχουν φωνάξει "υστεροειδικό" στον δρόμο και πολλά άλλα ονόματα. Ο κόσμος έχει την τάση να σε βλέπει ως ένα κομμάτι δημόσιας περιουσίας. Έρχονται και αρχίζουν να πιέζουν και να σφίγγουν τα μπράτσα σου. Γίνεσαι κάτι σαν τέρας σε τσίρκο. Αρκετοί στήνονται δίπλα μου και βγάζουν φωτογραφίες ενώ προσπαθώ να φάω από το μπολ μου γιατί πιστεύουν ότι είναι πραγματικά περίεργο», αναφέρει.

Έρευνα του Sky News διαπίστωσε ότι μπορεί να υπάρχουν πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι που χρησιμοποιούν παράνομα τα στεροειδή στη Βρετανία, αλλά ο Crossland υπολογίζει πως ο αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος. «Θα έλεγα ότι προσεγγίζει τα 2 εκατομμύρια. Τα περισσότερα στατιστικά στοιχεία προέρχονται από τα προγράμματα ανταλλαγής συρίγγων, αλλά μόνο περίπου το 30-40% των χρηστών στεροειδών κάνουν χρήση αυτών των υπηρεσιών».

Αν και τα στεροειδή ανήκουν στην κατηγορία Γ' των ναρκωτικών, θεωρείται νόμιμη η κατοχή τους εφόσον προορίζονται για προσωπική χρήση. Ωστόσο, η πώλησή τους είναι παράνομη και μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. «Γνωρίζω περίπτωση όπου έμπορος στεροειδών πήγε φυλακή για δύο χρόνια. Δεν μπορείς να μπεις σε ένα γυμναστήριο και απλά να αγοράσεις στεροειδή», εξηγεί ο Crossland. Έτσι, λέει, πολλοί χρήστες καταλήγουν να τα αγοράσουν Διαδικτυακά· ένα μεγάλο μέρος πωλούνται μέσω Facebook. «Δεν είναι δύσκολο να βρεις ποιος πουλάει στεροειδή. Επίσης, υπάρχουν κλειστές ομάδες στο Facebook όπου μπορείς να ζητήσεις ουσίες», μου λέει.

Η αυξανόμενη παρουσία του φαρμάκου δείχνει ότι το ζήτημα είναι πολύ διαδεδομένο απ' ό,τι θα μπορούσαν να φανταστούν οι περισσότεροι. «Μια κατηγορία ανθρώπων που δεν την σκέφτεται κανείς είναι οι εύποροι, αποκαταστημένοι άνδρες 40+ οι οποίοι μπορεί και να μην πηγαίνουν στο γυμναστήριο. Μεγαλώνουν και η φυσική τεστοστερόνη τους πέφτει, οπότε στρέφονται στο Διαδίκτυο», λέει ο Crossland. «Συναντάς ανθρώπους των οποίων οι σύντροφοι δεν γνωρίζουν πως κάνουν χρήση και προσπαθούν να βρουν δικαιολογίες γιατί δεν αποδίδουν στο κρεβάτι».

Ο Crossland πιστεύει ότι ο τρόπος που παρουσιάζονται από τα μέσα ενημέρωσης έχει παίξει μεγάλο ρόλο στην ταχύτατη αύξηση χρήσης στεροειδών στη Βρετανία. «Υπάρχει μια τεράστια κοινωνική πίεση για να έχεις συγκεκριμένη εμφάνιση. Νομίζω ότι οι άνδρες δυσκολεύονται πολύ περισσότερο, επειδή είναι κάτι καινούριο για αυτούς. Σ' αυτό, προσθέστε ότι ζούμε σε μια κοινωνία που ψάχνει να ανακαλύψει χάπι για κάθε αρρώστια και θα καταλάβεις γιατί οι άνθρωποι στρέφονται στα στεροειδή», υποστηρίζει. «Αλλά γιατί φτάσαμε στο σημείο 17άρηδες ή 18άρηδες να είναι πρόθυμοι να πάρουν μεγάλο ρίσκο απλά και μόνο για να δείχνουν καλύτερα μ' ένα μπλουζάκι; Δεν το κάνουν για να σπάσουν ένα παγκόσμιο ρεκόρ. Δεν το κάνουν για την πρωτιά στο άθλημά τους. Πρόκειται απλά για το μέσο παιδί που θέλει κοινωνική αποδοχή».

Με ανέκδοτες εκθέσεις που κάνουν λόγο για αγόρια ακόμα και 13 ετών που στρέφονται στα στεροειδή, είναι σαφές πως η χρήση δεν αφορά μόνο τους κορυφαίους αθλητές και τους bodybuilders. Το τμήμα Public Health England του Υπουργείου Υγείας παραδέχεται ότι η χρήση στεροειδών είναι ένα εντεινόμενο πρόβλημα και καλεί τις τοπικές Αρχές να παρέχουν προγράμματα ανταλλαγής συριγγών και δωρεάν ιατρικές εξετάσεις. Εξάλλου, το ποσοστό μόλυνσης με HIV των χρηστών στεροειδών (1,5%) είναι εξίσου υψηλό με αυτό των χρηστών ηρωίνης. Επιπλέον, οι χρήστες στεροειδών δεν είναι μόνο ότι παίρνουν μεγαλύτερες δόσεις, αλλά κι ότι τις παίρνουν για όλο και μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Ενώ συνήθως έκαναν κύκλους 6-8 εβδομάδων, σήμερα συνηθίζεται να γίνεται συνεχής χρήση.

Παρόλα αυτά, ο Gary Beeny, που εργάζεται σε νοσοκομείο στεροειδών στο Ancoats του Manchester, λέει ότι οι περισσότεροι χρήστες στεροειδών ούτε που θα ονειρεύονταν να πατήσουν σε κλινική τέτοιου τύπου. «Για κάθε ένα άτομο που βλέπω, υπάρχουν πολλά άλλα που δεν θα πλησίαζαν καν στην κλινική, λόγω του στίγματος» εξηγεί. «Νιώθουν άβολα να βρίσκονται γύρω από χρήστες ηρωίνης και ανησυχούν για τη νομιμότητα της χρήσης τους».

Τις τελευταίες δεκαετίες, ο αριθμός των χρηστών στεροειδών που έχουν πρόσβαση στις κλινικές έχει αυξηθεί πάρα πολύ. «Τη δεκαετία του '90, το 5% των χρηστών μας είχαν πάρει στεροειδή, αλλά σήμερα συμβαίνει με περίπου το 50% των πελατών μας. Το ίδιο συμβαίνει σε εθνικό επίπεδο» λέει ο Beeny. «Έχουμε δυο τύπους χρηστών. Υπάρχουν οι bodybuilders και οι χρήστες για λόγους αισθητικής που προπονούνται τις καθημερινές και βγαίνουν το Σαββατοκύριακο. Ένας εργαζόμενος σε κλινική που συνάντησα σε συνέδριο, τους περιέγραψε ως "πολεμιστές τους σαββατοκύριακου". Ανησυχούμε περισσότερο για αυτούς, επειδή προφανώς πίνουν αλκοόλ και ίσως χρησιμοποιούν κοκαΐνη».

Όπως ο Crossland, έτσι και ο Beeny υποστηρίζει ότι η μυϊκή δυσμορφία παίζει κάποιο ρόλο στην αύξηση της χρήσης στεροειδών. «Θα πω σε κάποιον "έχεις τεράστια μπράτσα" αλλά θα μου απαντήσει "όχι, δεν είναι αρκετά μεγάλα, πρέπει να γυμναστώ περισσότερο". Αυτή είναι βασική περιγραφή της μυϊκής δυσμορφίας», εξηγεί. «Εάν έχεις μπει στο τριπάκι να αποκτήσεις μεγαλύτερο όγκο, δεν υπάρχει τέλος».

Εκτός της ύπαρξης στρεβλής εικόνας του σώματος, στα συμπτώματα της μυϊκής δυσμορφίας περιλαμβάνονται η υπερβολική γυμναστική, η προτεραιότητα της άσκησης έναντι της οικογένειας και των φίλων, η διατροφική διαταραχή, ο ψυχαναγκαστικός έλεγχος του σώματος στον καθρέφτη και η χρήση στεροειδών. Ο συνδυασμός της υπερβολικής τελειομανίας με την εμμονή περί αισθητικής -χαρακτηριστικών της διαταραχής- μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη και άγχος.

Παρόλο που προς το παρόν γνωρίζουμε σχετικά λίγα πράγματα για την κατάσταση, το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας πιστεύει ότι η διαταραχή θα μπορούσε να είναι γενετική ή να έχει προκληθεί από χημική ανισορροπία στον εγκέφαλο και να είναι πιο συνηθισμένη στα άτομα που έχουν υποστεί εκφοβισμό ή κακοποίηση όταν ήταν νέοι.

Λαμβάνοντας υπόψη έρευνα του YouGov που διαπίστωσε ότι το 31% των Βρετανών ανδρών δεν είναι ικανοποιημένοι με την εικόνα του σώματός τους, ίσως δεν αποτελεί έκπληξη ότι κάποιοι στρέφονται στη χρήση ουσιών που μπορούν να βοηθήσουν να επιτύχουν τους στόχους τους.

Είναι αυτονόητο ότι οι λόγοι πίσω από τη χρήση στεροειδών είναι μυριάδες και, όπως με πολλά άλλα θέματα, η αιτιώδης συνάφεια είναι πολύπλοκη. Ωστόσο, είναι προφανές πως η αυξημένη πρόσβαση στα στεροειδή και οι εντεινόμενες πολιτισμικές πιέσεις γύρω από την εικόνα του σώματος σημαίνει ότι αυτό που κάποτε ήταν κοινό μυστικό στις κλειστές ομάδες του bodybuilding έχει γίνει επιλογή τρόπου ζωής για ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Περισσότερα από το VICE

Μια Μέρα στα Γυρίσματα μιας Ταινίας Πορνό στην Αυστραλία

Mελέτη Δείχνει ότι Όσοι Μένουν Μόνοι τους Τρώνε Χάλια

Τα Χειρότερα Πράγματα που Βλέπει Κάποιος σε ένα Σπίτι Μετά από Πάρτι