Έτσι Είναι ο Επιτάφιος στη Νέα Ορλεάνη του Βορρά

Κείμενο: Κώστας Κουκουμάκας

Η Γουμένισσα του Κιλκίς είναι η Νέα Ορλεάνη της Ελλάδας. Εδώ εκτυλίσσεται κάθε χρόνο ένα από τα πιο γκράντε «μπλουζ» έθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας: Την αργόσυρτη πομπή του Επιταφίου ακολουθούν τη Μεγάλη Παρασκευή περισσότεροι από 100 αυτοδίδακτοι οργανοπαίχτες, τα περίφημα «χάλκινα», όπως ονομάζονται οι μπάντες των πνευστών, που είναι σήμερα συνυφασμένες με τη βαλκανική παράδοση και τη θρησκευτική κατάνυξη.

Στη μικρή πόλη των 4.500 κατοίκων, χτισμένη στους πρόποδες του όρους Πάικου, συρρέει πλήθος κόσμου για τη μεγάλη παράσταση. Οι λαϊκοί οργανοπαίχτες κατά τη διάρκεια του έτους οργώνουν την Ελλάδα για να εμφανιστούν σε γάμους και συναυλίες, εξαπλώνοντας τη φήμη τους. Όμως, τη Μεγάλη Παρασκευή είναι η κορύφωση, το πιο βαθιά μελαγχολικό κάλεσμα. Οι μπάντες των χάλκινων θα μοιραστούν στις τρεις εκκλησίες της Γουμένισσας, του Αγίου Γεωργίου, της Παναγίας και του Αγίου Σάββα. Θα συνοδεύσουν τους Επιταφίους κάθε ναού, παίζοντας βυζαντινές μελωδίες, ενώ οι χορωδίες των ενοριών θα ψάλουν επίσης ύμνους. Στην επάνω μικρή πλατεία, οι Επιτάφιοι θα ανταμώσουν. Και θα αρχίσει η κοινή πομπή προς την κεντρική πλατεία της Γουμένισσας. Παίζοντας αργόσυρτα τον ίδιο ύμνο, ενόσω το φως των κεριών θα αναβοσβήνει στα κοριτσίστικα μάτια και τα κέρινα φωτάκια θα κάνουν τα χείλη να κουνιούνται, ακόμη κι αν μένουν σφιχτά.

Κάθε χρόνο, περισσότεροι από 100 μουσικοί συμμετέχουν στη μεγάλη «παράσταση» της Μεγάλης Παρασκευής στη Γουμένισσα - από μικρά παιδιά με μικρά πνευστά όργανα στα χέρια έως και ηλικιωμένοι μουσικοί. Κι όταν η μελαγχολική πομπή θα φθάσει στην πλατεία, τότε θα τελεστεί το τελευταίο μέρος του μοναδικού εθίμου. Οι νέοι που κρατούν τους ανθοστολισμένους Επιταφίους στα χέρια, θα τους σηκώνουν όσο ψηλότερα μπορούν, πατώντας στις μύτες των ποδιών. Αυτός είναι ένας άτυπος ανταγωνισμός για την ανάδειξη του πιο όμορφα στολισμένου Επιταφίου και παράλληλα της δύναμης των πιστών που συμμετέχουν στην περιφορά.

Οι «μπλουζίστες» είναι αυτοδίδακτοι και περνούν τη γνώση της σπουδαίας τέχνης τους από γενιά σε γενιά. Οι περισσότεροι κατοικούν στην γειτονιά των μουσικών και δεν αποκλείεται, περνώντας τυχαία από εκεί, να πετύχετε κάποια αυτοσχέδια πρόβα έξω στην αυλή. Από τη Γουμένισσα ξεκίνησαν φθασμένοι οργανοπαίχτες, οι οποίοι εργάστηκαν με σημαντικούς καλλιτέχνες και έδωσαν συναυλίες ως και στην Ευρώπη και την Αμερική.

Τα «χάλκινα» δεν επιστρέφουν στη Γουμένισσα μόνο τη Μεγάλη Παρασκευή. Συμμετέχουν στις μεγάλες γιορτές και τα γλέντια, όπως είναι το «κουρμπάνι», που κορυφώνεται με τη θυσία μοσχαριού ανήμερα της γιορτής του Αγίου Τρύφωνα, προστάτη των αμπελουργών, την 1η Φεβρουαρίου. Παραδοσιακό γλέντι πραγματοποιείται επίσης την Καθαρή Δευτέρα, ενώ κάθε χρόνια στις 17 Αυγούστου, στην γιορτή της Παναγίας, οι μουσικοί των χάλκινων δίνουν συναυλία, για την οποία προετοιμάζονται όλο τον χρόνο.

Περισσότερα από το VICE

Είναι Γαμάτο να Πίνεις Βότκα Πάνω σε μια Ταράτσα με Θέα το Τσερνόμπιλ

Tα πιο Σέξι Party Animals του Φετινού Coachella

Τατουάζ, Δονητές και Άλλες Ελληνικές Ιστορίες Airbnb Τρέλας