crime

FYI.

This story is over 5 years old.

Photo

Φωτογραφίες από Τόπους Εγκλημάτων στην Ιταλία του 20ού Αιώνα

Εικόνες γεμάτες μυστήριο και έγκλημα.
Tommaso Naccari
Κείμενο Tommaso Naccari
SA
φωτογραφίες Stefano Amoretti

Ο Luigi Tomellini ήταν ιατροδικαστικός φωτογράφος ο οποίος εργαζόταν στη Γένοβα στις αρχές του 20ού αιώνα, λίγο μετά τη θεμελίωση πρακτικών ποινικής ταυτοποίησης από τον Γάλλο εγκληματολόγο Alphonse Bertillon. Σύμφωνα με κάποιες πηγές, στον Tomellini και στην επαφή του με τον Bertillon οφείλεται η εφαρμογή της μεθόδου αναγνώρισης δακτυλικών αποτυπωμάτων στην Ιταλία. Οι φωτογραφικές πλάκες του ήταν σημαντικό εργαλείο για τις αστυνομικές έρευνες εκείνη την εποχή, αλλά περιέργως χάθηκαν μετά τον θάνατό του, μέχρι που ανακαλύφθηκαν σε μια βαλίτσα τη δεκαετία του 1980. Τριάντα χρόνια αργότερα, αυτές οι φωτογραφικές λήψεις εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν ένα πολύτιμο αρχείο παλιών ιατροδικαστικών τεχνικών φωτογραφίας και ένα ολόκληρο κομμάτι της ιστορίας της εγκληματολογίας στην Ιταλία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι φωτογραφίες είναι ευγενική παραχώρηση του Stefano Amoretti/Clue:Cold

Αυτό το μείγμα νουάρ ατμόσφαιρας και αστυνομικών φακέλων είναι που οδήγησε τους Stefano Amoretti (φοιτητή Πολιτισμικών και Δημιουργικών Βιομηχανιών στο Πανεπιστήμιο City του Λονδίνου), Mino Tristovskij (φωτογράφο) και Riccardo Sezzi (τον άνθρωπο πίσω από την ανακάλυψη του χαρτοφυλακίου του Tomellini και σημερινού ιδιοκτήτη του) να δημιουργήσουν την έκθεση ιστορικής ιατροδικαστικής φωτογραφίας «Clue: Cold», της οποίας ο κατάλογος εκδόθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Λονδίνο.

Για να μάθω περισσότερα γι' αυτή την «ιατροδικαστική αισθητική» και την έκθεση, ήρθα σε επαφή με τον Stefano Amoretti. «Αυτές οι πλάκες έχουν μακρά και ταραγμένη ιστορία: ο Riccardo Sezzi τις βρήκε σε μια εγκαταλελειμμένη βαλίτσα στους δρόμους της Γένοβας τη δεκαετία του '80. Ήταν ένα ολόκληρο portfolio που περιείχε φωτογραφίες ανθρώπων οι οποίοι σκοτώθηκαν πριν από 70 χρόνια, αλλά δεν ήξερε τι να τις κάνει κι έτσι τις κράτησε στο σπίτι μέχρι το 2013. Έπειτα, λίγο μετά τη μετακόμισή μου στο Λονδίνο, εμφανίσαμε μαζί τις πλάκες για πρώτη φορά, σ' έναν σκοτεινό θάλαμο που στήθηκε στο μπάνιο του».

Ο σουγιάς. Σάρωση από την αυθεντική πλάκα, 12x9 cm, δεκαετία 1910.

Αλλά το Λονδίνο δεν ήταν τέλειο μόνο από υλικοτεχνική άποψη· «Φαντάσου να έχεις 110 αδημοσίευτες φωτογραφικές πλάκες με τεράστια αισθητική δυναμική, μια τρελή ιστορία να πουν και ένα θέμα που συνάδει με το Λονδίνο του Τζακ του Αντεροβγάλτη. Ήταν σχεδόν καθήκον μας να δώσουμε εκείνες τις φωτογραφίες ξανά πίσω στο κοινό των θαυμαστών».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η πιο συναρπαστική πτυχή της έκθεσης, όπως μου λέει ο Amoretti, είναι η δυνατότητα να αναπτύξει κανείς ενδιαφέρον για φωτογραφίες που είχαν ληφθεί ως απλά στοιχεία εγκλήματος. «Δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο στο έντονο ενδιαφέρον του κοινού για εικόνες θανάτου. Εδώ και καιρό υπάρχουν αναφορές θανάτου στη θρησκευτική εικονογραφία, αν και μια πιο ρεαλιστική αντίληψη άρχισε να επιβάλλεται μόνο κατά τον τελευταίο ενάμιση αιώνα. Η ιατροδικαστική φωτογραφία -όταν εκτίθεται στο κοινό- εντάσσεται σε αυτήν τη σφαίρα της γοητείας του κοινού».

Έπειτα υπάρχει και ένα τεχνικό θέμα. «Οι φωτογραφίες της έκθεσης "Clue: Cold" είναι απίστευτα δραματικές. Για παράδειγμα, εκείνη με τον άντρα στο πάτωμα-σκακιέρα. Η θέση του πτώματος, η προοπτική που υπαγορεύεται τόσο σχολαστικά από τους τοίχους και το πάτωμα ο άντρας σε διαγώνια θέση, το άστρωτο κρεβάτι. Μοιάζει με κάτι που έχει βγει από έργο ή ταινία. Αναμφίβολα πρόκειται για φωτογραφίες που τραβήχτηκαν από κάποιον με έντονη δημιουργική και επαγγελματική ματιά».

Ωστόσο, για κάποιο διάστημα μετά την ανακάλυψη ολόκληρου του χαρτοφυλακίου με τις πλάκες δεν ήταν δυνατό να αναζητηθεί η ταυτότητα του δημιουργού. «Έπειτα, ο ιστορικός και συγγραφέας Aldo Padovano κατάφερε να συνδέσει μια συγκεκριμένη πλάκα με ένα άρθρο εφημερίδας που ανέφερε ότι ο καθηγητής δρ Tomellini είχε επισκεφθεί τον τόπο του εγκλήματος για να τραβήξει "αρκετές" φωτογραφίες. Από εκεί, όλα σιγά-σιγά μπήκαν στη θέση τους. Ο Tomellini ήταν σημαντικός ακαδημαϊκός εκείνη την εποχή, ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γένοβας. Πιθανώς ήταν ο πρώτος που εισήγαγε πρωτοποριακές τεχνικές αναγνώρισης στην Ιταλία, όπως η λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η πραγματικότητα όπως είναι, μέσα από το Newsletter του VICE Greece.

Κάνοντας την επιμέλεια του υλικού, ο Amoretti εξηγεί ότι κάποιες πλάκες ήταν «περισσότερο σημαντικές από άλλες». «Υπάρχει μία όπου μπορείς να δεις αφίσα της πρεμιέρας La Bohème στη Γένοβα, στις 27 Ιανουαρίου 1912. Αυτή η αφίσα ήταν σημαντική για μας για να πλαισιώσουμε την ιστορική στιγμή. Άλλες πλάκες περιέχουν ονόματα και άλλες είναι ενδιαφέρουσες από τεχνικής πλευράς. Αλλά υπάρχουν πλάκες που είναι απλώς πολύ εντυπωσιακές, αν και δεν μας δίνουν κανένα πλαίσιο. Πάρτε για παράδειγμα τα μαχαίρια ή τις σφαίρες: τα ίδια μοτίβα που έγιναν διάσημα από την ποπ αρτ δεκαετίες αργότερα είναι ήδη παρόντα».

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες:

Αυτοκτονία, πιθανώς από απαγχονισμό. Σάρωση από αυθεντική πλάκα, 18x13 cm, δεκαετία 1910.

Αυτοκτονία με πυροβολισμό. Σάρωση από αυθεντική πλάκα, 21x16 cm, δεκαετία 1910.

Αυτοκτονία με απαγχονισμό. Σάρωση από αυθεντικές πλάκες 21x16 cm, δεκαετία 1910.

Σώμα σε τραπέζι νεκροτομείου. Σάρωση από αυθεντική πλάκα 18x13, δεκαετία 1910.

Σφαίρες για βαλλιστική ανάλυση, αυτοκτονία. Σάρωση από αυθεντική πλάκα,12x9 cm, δεκαετία 1910.