Όταν μπήκα στην αίθουσα του ξενοδοχείου, ένας άνδρας γύρω στα 50 με περίμενε καθιστός σιωπηλά, δίπλα στις άδειες καρέκλες ενός μεγάλου στρογγυλού τραπεζιού. Όταν τον πλησίασα, χαμογέλασε και σηκώθηκε από ευγένεια, δίνοντάς μου το χέρι του. Συστηθήκαμε και κάθισα στην καρέκλα που βρισκόταν απέναντί του.
«Έτσι απέναντι καθόμουν με έναν από τους ανακριτές των ισραηλινών Αρχών, σε μια από τις πολλές φορές που με συνέλαβαν και μου ζήτησαν πληροφορίες για τις δράσεις των Παλαιστινίων, αφού μου είχαν ασκήσει σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια», μου λέει ο Ibrahim Ibraigheth, ένας Παλαιστίνιος ακτιβιστής που εδώ και δύο δεκαετίες συμμετέχει ενεργά στην ανάδειξη των παραβιάσεων των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων από το Ισραήλ, στη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τα βασανιστήρια
«Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί μπορούν να ζήσουν ειρηνικά»
Μία σύγκρουση που κρατά χρόνια
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε μια προσπάθεια ειρηνικής επίλυσης του ζητήματος, ο ΟΗΕ διαμόρφωσε ένα σχέδιο, το οποίο μοίραζε την περιοχή σε δύο μέρη, στα οποία προορίζονταν να δημιουργηθεί το κράτος της Παλαιστίνης και του Ισραήλ, με την Ιερουσαλήμ να παραμένει ουδέτερη ως διεθνής ζώνη. Πρώτο δέχτηκε το παραπάνω σχέδιο η πλευρά του Ισραήλ, που κήρυξε την ανεξαρτησία του το 1947. Από την πλευρά τους, οι Άραβες της περιοχής είδαν το πλάνο του ΟΗΕ ως έναν δούρειο ίππο για τη διατήρηση της αποικιοκρατίας στην περιοχή. Γι’ αυτόν τον λόγο ξέσπασε η λεγόμενη αραβοϊσραηλινή σύγκρουση, κατά την οποία τα αραβικά κράτη της Αιγύπτου, της Ιορδανίας, του Λιβάνου, της Συρίας, του Ιράκ και της Παλαιστίνης επιτέθηκαν στο νεοσυσταθέν κράτος του Ισραήλ. Ωστόσο, το Ισραήλ κέρδισε τον πόλεμο και πήρε τον έλεγχο μέρους της γης που προοριζόταν να ενταχθεί στο παλαιστινιακό κράτος, με αποτέλεσμα πολλοί Παλαιστίνιοι να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να αναζητήσουν καταφύγιο ως πρόσφυγες στις γειτονικές αραβικές χώρες. Το Ισραήλ δεν κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας, που βρισκόταν υπό την κυριότητα της Αιγύπτου και της Δυτικής Όχθης, που βρισκόταν υπό την κυριότητα της Ιορδανίας. Ακολούθησε ο Πόλεμος των Έξι Ημερών, το 1967, τον οποίο ξεκίνησε το Ισραήλ και κατά τον οποίο πήρε τον έλεγχο και της Δυτικής Όχθης και της Γάζας. Από εκείνην την περίοδο, το Ισραήλ ξεκίνησε τους -παράνομους με βάση το διεθνές δίκαιο- εποικισμούς, δίνοντας κίνητρα σε πολίτες του, ώστε να εγκατασταθούν στη Δυτική Όχθη και να αλλάξει η ισορροπία των πληθυσμών σε μια περιοχή που σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, θα έπρεπε να ανήκει στην Παλαιστίνη. Όταν οι Παλαιστίνιοι εξεγέρθηκαν με την Πρώτη Ιντιφάντα (1987-1993) και τη Δεύτερη Ιντιφάντα (2000-2005), αντιμετώπισαν την καταστολή των ισραηλίτικων Αρχών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Παρά τις προσπάθειες επίλυσης των διαφορών, το μπαράζ βίας μεταξύ των δύο πλευρών έχει οδηγήσει μέχρι σήμερα όλες τις διαπραγματεύσεις σε αποτυχία, με αποτέλεσμα εκατομμύρια Παλαιστίνιοι να ζουν υπό απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης, τόσο στη Λωρίδα της Γάζας όσο και στη Δυτική Όχθη. «Η Γάζα είναι σήμερα μια τεράστια φυλακή, η μεγαλύτερη φυλακή που έχει ποτέ δει η ανθρώπινη Ιστορία. Οι Παλαιστίνιοι της περιοχής ζουν ως κρατούμενοι», λέει ο Ibrahim Ibraigheth. Πράγματι, από την ημέρα που η Χαμάς πήρε, μετά από εκλογές, τον έλεγχο της Γάζας, το Ισραήλ έχει σφίξει ασφυκτικά τον κλοιό γύρω από την περιοχή, προκαλώντας ακραία πτώση του βιοτικού επιπέδου των Παλαιστινίων. Το 80% των δύο και πλέον εκατομμυρίων Παλαιστινίων της Γάζας δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς ανθρωπιστική βοήθεια, είτε μιλάμε για φαγητό είτε για υπηρεσίες υγείας. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η Λωρίδα της Γάζας δεν θα είναι κατάλληλη για ανθρώπινη διαβίωση μέχρι το 2020. Η ανεργία έχει αγγίξει το 45%, με τους περισσότερους νέους να μην μπορούν να σπουδάσουν, να μην μπορούν να βρουν δουλειά και να μην μπορούν να φύγουν από εκεί. Το σύστημα υγείας της περιοχής περνάει βαθιά κρίση, αφού πολλά νοσοκομεία έχουν καταστραφεί ολοσχερώς ή υπολειτουργούν εξαιτίας των ζημιών που έχουν προκαλέσει οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ. Την τελευταία δεκαετία, το Ισραήλ έχει κάνει χρήση τεθωρακισμένων και μαχητικών αεροσκαφών απέναντι σε αμάχους, σε γυναίκες και παιδιά. Ακόμη, το Ισραήλ έχει περιορίσει σε μόλις τέσσερις ώρες την ημέρα τον χρόνο πρόσβασης των Παλαιστινίων σε ηλεκτρικό ρεύμα. Φανταστείτε πώς μπορεί να λειτουργήσουν τα νοσοκομεία, οι δομές υγείας και τα σχολεία με ρεύμα μόνο για τέσσερις ώρες καθημερινά. Είναι βασανιστήριο. Η Γάζα είναι ο τόπος, όπου και η ελπίδα πεθαίνει», λέει ο Ibrahim.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Από την πλευρά του, το Ισραήλ δικαιολογεί να σκληρά μέτρα απέναντι στη Λωρίδα της Γάζας επικαλούμενο την ασφάλειά του απέναντι στη Χαμάς, η οποία έχει τον έλεγχο της περιοχής από το 2007 και έχει οργανώσει πολεμικές επιχειρήσεις κατά του Ισραήλ. Η Χαμάς ως οργάνωση ή παρακλάδια της έχουν κατά καιρούς αναγνωριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς παρότι στόχος της Χαμάς είναι η απελευθέρωση των Παλαιστινίων, μερίδα όσων συμμετέχουν στην ισλαμιστική οργάνωση έχουν υποστηρίξει ότι παλεύουν για τον πλήρη αφανισμό του Ισραήλ.«Όποιος πολίτης θέλει να πάει στο τζαμί, πρέπει να περάσει από κάποιο από τα δεκάδες checkpoints του Στρατού»
Η αβίωτη ζωή στη Λωρίδα της Γάζας
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αν τα παραπάνω προκάλεσαν την αντίδραση της διεθνούς κοινής γνώμης, ακόμη μεγαλύτερο προβληματισμό προκαλεί η αφόρητη καθημερινότητα με την οποία έρχονται αντιμέτωποι οι Παλαιστίνιοι της Γάζας, πάνω από το 50% των οποίων είναι ανήλικοι. Η Λωρίδα της Γάζας υφίσταται ουσιαστικά μια βίαιη, μεσαιωνικής κοπής πολιορκία. Η τελευταία επιβλήθηκε από το Ισραήλ μετά από τη νίκη στις εκλογές του 2006 της Χαμάς και είχε ως στόχο να δημιουργήσει έναν «οικονομικό πόλεμο» κατά της περιοχής, βάζοντας εμπόδια στην οικονομική δραστηριότητα της Λωρίδας της Γάζας, με απώτερο σκοπό να στρέψει τους Παλαιστινίους κατά της κυβέρνησης της Χαμάς. Στο πλαίσιο αυτών των μέτρων, οι ισραηλινές Αρχές περιόρισαν τις εισαγωγές στα προϊόντα που οι ίδιοι θεωρούν ως ανθρωπιστική βοήθεια, ενώ ουσιαστικά απαγόρευσαν τις εξαγωγές, στραγγαλίζοντας την τοπική οικονομία. Παράλληλα, οι άδειες εξόδου από τη Γάζα μειώθηκαν δραστικά, με αποτέλεσμα η περιοχή να γίνει ένα τεράστιο «στρατόπεδο συγκέντρωσης» -σύμφωνα με τα λόγια του τέως πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, David Cameron- αφού οι άνθρωποι κατέληξαν εγκλωβισμένοι, αδυνατώντας να διαφύγουν με οποιονδήποτε τρόπο.
Η ζωή στη Δυτική Όχθη
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
VICE Video: Οι Πληροφοριοδότες από τις ΗΠΑΠαρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Ο Ibrahim Ibraigheth κατάγεται από τη Χεβρώνα, μια παλαιστινιακή πόλη της Δυτικής Όχθης, 30 χιλιόμετρα νότια της Ιερουσαλήμ. Πρόκειται για ένα σημαντικό κέντρο του παλαιστινιακού γίγνεσθαι, αφού η πόλη συνεισφέρει περίπου το ένα τρίτο του ΑΕΠ της περιοχής και φιλοξενεί το Πανεπιστήμιο της Χεβρώνας και το Πολυτεχνείο της Παλαιστίνης. «Εκεί έχουν εγκατασταθεί παράνομα περισσότεροι από 400 έποικοι, ενώ την πόλη ελέγχουν καθημερινά 3.500 Ισραηλινοί στρατιώτες. Όποιος πολίτης θέλει να πάει στο τζαμί, πρέπει να περάσει από κάποιο από τα δεκάδες checkpoints του Στρατού. Τα σημεία ελέγχου είναι τόσα πολλά, που για να κάνει κάποιος μια απόσταση πέντε λεπτών με το αυτοκίνητο, θα χρειαστεί 45 λεπτά. Άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, καθώς το ασθενοφόρο δεν πρόλαβε να πάει στο σημείο όπου χρειάζονταν άμεση βοήθεια, επειδή καθυστέρησε στον έλεγχο από τις ισραηλινές Αρχές. Αν σκεφτεί κανείς ότι αυτή είναι η κατάσταση στην καρδιά της μεγαλύτερης παλαιστινιακής πόλης στη Δυτική Όχθη, δεν θα απορήσει που άλλοι Παλαιστίνιοι, σε πιο απομακρυσμένα μέρη, δεν έχουν πρόσβαση σε σχολεία, δομές υγείας ή τηλεπικοινωνίες, την ώρα που κάποιοι από αυτούς αναγκάζονται να ζουν σε σπηλιές. Όλες αυτές οι πρακτικές έχουν διαμορφώσει έναν συνεχή και υπόγειο πόλεμο, που με την ανοχή και τη στήριξη των ΗΠΑ και άλλων υπερδυνάμεων διατηρείται εδώ και δεκαετίες», λέει ο ίδιος.
Ο Ibrahim Ibraigheth κατάγεται από τη Χεβρώνα, μια παλαιστινιακή πόλη της Δυτικής Όχθης, 30 χιλιόμετρα νότια της Ιερουσαλήμ. Πρόκειται για ένα σημαντικό κέντρο του παλαιστινιακού γίγνεσθαι, αφού η πόλη συνεισφέρει περίπου το ένα τρίτο του ΑΕΠ της περιοχής και φιλοξενεί το Πανεπιστήμιο της Χεβρώνας και το Πολυτεχνείο της Παλαιστίνης. «Εκεί έχουν εγκατασταθεί παράνομα περισσότεροι από 400 έποικοι, ενώ την πόλη ελέγχουν καθημερινά 3.500 Ισραηλινοί στρατιώτες. Όποιος πολίτης θέλει να πάει στο τζαμί, πρέπει να περάσει από κάποιο από τα δεκάδες checkpoints του Στρατού. Τα σημεία ελέγχου είναι τόσα πολλά, που για να κάνει κάποιος μια απόσταση πέντε λεπτών με το αυτοκίνητο, θα χρειαστεί 45 λεπτά. Άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, καθώς το ασθενοφόρο δεν πρόλαβε να πάει στο σημείο όπου χρειάζονταν άμεση βοήθεια, επειδή καθυστέρησε στον έλεγχο από τις ισραηλινές Αρχές. Αν σκεφτεί κανείς ότι αυτή είναι η κατάσταση στην καρδιά της μεγαλύτερης παλαιστινιακής πόλης στη Δυτική Όχθη, δεν θα απορήσει που άλλοι Παλαιστίνιοι, σε πιο απομακρυσμένα μέρη, δεν έχουν πρόσβαση σε σχολεία, δομές υγείας ή τηλεπικοινωνίες, την ώρα που κάποιοι από αυτούς αναγκάζονται να ζουν σε σπηλιές. Όλες αυτές οι πρακτικές έχουν διαμορφώσει έναν συνεχή και υπόγειο πόλεμο, που με την ανοχή και τη στήριξη των ΗΠΑ και άλλων υπερδυνάμεων διατηρείται εδώ και δεκαετίες», λέει ο ίδιος.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ακόμη, είναι αξιοσημείωτο ότι το Ισραήλ ελέγχει την υδροδότηση της Δυτικής Όχθης. Πολλά από τα χωριά της περιοχής δεν είναι συνδεδεμένα με το εθνικό δίκτυο νερού, με αποτέλεσμα οι Παλαιστίνιοι να ικανοποιούν τις ανάγκες τους είτε συλλέγοντας βρόχινο νερό, είτε αγοράζοντας σε τιμές που φτάνουν το 400% της αξίας που κανονικά πωλείται στην αγορά. Μόλις το 8% της καλλιεργήσιμης γης της Δυτικής Όχθης έχει συστήματα άρδευσης, ενώ στη Γάζα ο υδροφόρος ορίζοντας έχει υποβαθμιστεί και το δίκτυο νερού έχει καταστραφεί εξαιτίας των βομβαρδισμών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν εκτιμήσεις ότι το νερό θα έχει εξαντληθεί μέχρι το 2020.
Εκτός από τα παραπάνω, έχουν υπάρξει καταγγελίες ότι ο Ισραηλινός Στρατός επιστράτευσε ψεκαστικά αεροσκάφη, για να καταστρέψει παλαιστινιακές αγροτικές καλλιέργειες στη Γάζα. Οι ισραηλινές Αρχές παραδέχτηκαν τους αεροψεκασμούς, δηλώνοντας ότι γίνονται «για να επιτευχθούν βέλτιστες και συνεχείς επιχειρήσεις ασφαλείας», με τη δημιουργία μιας άγονης νεκρής ζώνης κοντά στα σύνορα. Ακόμη, πρόσφατα έφτασε για συζήτηση στη Βουλή του Ισραήλ ένα νομοσχέδιο, το οποίο λέει ότι «οποιοσδήποτε τραβάει βίντεο ή φωτογραφία ή καταγράφει στρατιώτες κατά τη διάρκεια άσκησης των καθηκόντων τους, με σκοπό να πλήξει το ηθικό των στρατιωτών και των πολιτών, θα καταδικάζεται σε ποινή φυλάκισης πέντε ετών. Σε περίπτωση που η παραπάνω πράξη διαπράττεται με σκοπό να απειληθεί η ασφάλεια του κράτους, ο δράστης θα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης δέκα ετών». Η παραπάνω πρωτοβουλία προκάλεσε αντιδράσεις, αφού θεωρήθηκε μια προσπάθεια αποσιώπησης φαινομένων κατάχρησης εξουσίας κατά των Παλαιστινίων από τις Αρχές του Ισραήλ.«Πρόσφατα, ένας αξιωματούχος του Ισραήλ είπε ότι κανείς Παλαιστίνιος δεν είναι αθώος στη Γάζα. Δηλαδή, το ένα εκατομμύριο μωρά και παιδιά στη Λωρίδα της Γάζας τι έχουν κάνει;»
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Δεν έχουν μάθει από τα δεινά που πέρασαν οι πρόγονοί τους στην ιστορία»
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Με τις ΗΠΑ στην εποχή Trump να κλίνουν όλο και περισσότερο προς την πλευρά του Ισραήλ, ρωτάω τον Ibrahim τι περιμένει από την Ευρώπη. «Από την Ευρώπη περιμένω να σεβαστεί τη θέση της στην Ιστορία. Όλα τα ευρωπαϊκά κράτη είναι μέλη του ΟΗΕ και έχουν απέναντί τους ένα κράτος που παραβιάζει συστηματικά το διεθνές δίκαιο. Συχνά λένε ότι “ανησυχούν” για τα όσα γίνονται στην Παλαιστίνη. Όμως τι κάνουν πρακτικά γι’ αυτήν την ανησυχία τους; Παρά τις διαφορετικές στάσεις και το λίγο φως που βλέπουμε από μερικά κράτη, γενικά και στην Ευρώπη υπάρχει μια στάση υποστηρικτική για το Ισραήλ». Όταν τον ρωτάω πώς κρίνει την ελληνική κυβέρνηση και τη σύγκλιση για συνεργασία που έχει επιτευχθεί μεταξύ Αθήνας, Καΐρου και Τελ Αβίβ, μου απαντάει: «Παρακολουθώντας την ελληνική κυβέρνηση, καταλαβαίνω ότι πρέπει να αναθεωρήσω το τι θεωρώ αριστερή και δεξιά πολιτική».Λίγο προτού χαιρετήσω τον Ibrahim, τον ρωτάω αν είναι αισιόδοξος για το μέλλον, μιας που ο λαός στον οποίο ανήκει δοκιμάζεται έντονα εδώ και επτά δεκαετίες. «Είμαι πάντα αισιόδοξος», μου απαντά. «Κάθε μέρα πλησιάζουμε όλο και πιο πολύ στην ελευθερία μας. Αν δεν τη ζήσουμε εμείς, θα τη ζήσουν τα παιδιά μας, τα εγγόνια μας. Δεν θα χάσουμε, δεν θα φύγουμε από τη γη όπου γεννηθήκαμε - και αν δεν μας δοθεί το δίκιο, θα το διεκδικήσουμε μέχρι τέλους».
Περισσότερα από το VICEΠοιoς θα Πάρει Φέτος το Mundial, Χρήστο Σωτηρακόπουλε;Ο Ηλίας Παπανικολός Θέλει να Αποχωριστεί Σταδιακά τον Εισβολέα«Είμαστε Τρελοί κι Ευτυχισμένοι»: Μια Γερή Φωτογραφική Βουτιά στα Εξάρχεια του 1980Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας