Ήταν η εποχή που το -σχετικά πρόσφατα- νεοσύστατο κράτος της Ελλάδας χρειαζόταν έναν ήρωα. Και τον βρήκε. Στο πρόσωπο του Σπύρου Λούη. Μιλάμε για την περίοδο των πρώτων μοντέρνων Ολυμπιακών Αγώνων το 1896, την έναρξη των οποίων κήρυξε ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄. Αγώνες κατά τους οποίους σημειώθηκε ένα από τα πιο θρυλικά κατορθώματα στην ιστορία του παγκόσμιου αθλητισμού. Κι όχι μόνο θρυλικό, αλλά παράλληλα και το πιο αμφιλεγόμενο στην ιστορία των Μαραθωνίων. Ο φτωχός νερουλάς από το Μαρούσι βγήκε νικητής του πρώτου επίσημου αγώνα Μαραθωνίου. Δεύτερος έρχεται ο Χαρίλαος Βασιλάκος, ο αστικής καταγωγής αθλητής του στίβου και φοιτητής νομικής, ο οποίος μπαίνοντας στο Παναθηναϊκό Στάδιο πιστεύει ότι έχει φτάσει πρώτος, αφού δεν είδε ποτέ τον Σπύρο Λούη να τον προσπερνά.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αυτό είναι η αρχή μίας ιστορίας που 124 χρόνια μετά μένει με ανοιχτά ερωτήματα. Ερωτήματα που έρχεται να φωτίσει το ντοκιμαντέρ «Εφτά Λεπτά Ψυχής», η πρώτη σκηνοθετική δουλειά του Πάνου Βλάχου, ο οποίος πέρα από το να διερευνά την υπόθεση, προχωρά σε ένα ενδιαφέρον πείραμα: Μπαίνει στη σε ένα ενδιαφέρον πείραμα, προσπαθώντας να υποβάλλει τον εαυτό του στις ίδιες συνθήκες που βίωσε ο Σπύρος Λούης σε εκείνον τον πρώτο αγώνα. Τελικά τα καταφέρνει όπως ο ήρωάς του; Και άραγε, έχει αυτό κάποια σημασία για το τι πιστεύει ο ίδιος πως συνέβη τότε;
VICE: Πώς μπήκες σε αυτή την ιστορία; Είχες την ανάγκη να σκηνοθετήσεις και βρήκες το θέμα ή προέκυψε το θέμα και είπες ότι θα το σκηνοθετήσεις;
Πάνος Βλάχος: Όχι Παναγία μου, μακριά αυτά τα πράγματα από εμάς! Ούτε καν. Ποτέ δεν έβαλα τέτοιους στόχους. Ποτέ δεν είπα στον εαυτό μου «Α, πρέπει να γράψεις τραγούδι, πρέπει να γίνεις ηθοποιός, πρέπει να σκηνοθετήσεις». Ούτε το σκεφτόμουν, ούτε το σκέφτομαι. Μου έρχονται τα πράγματα, μου σκάνε και μου αρέσει να λέω ιστορίες με οποιονδήποτε τρόπο μπορώ.Τι στάθηκε αφορμή;
Ενεπλάκην στη συγγραφή, μαζί με τον Γιάννη Σαμαρά και την Ιωάννα Τριανταφυλλίδου, ενός σεναρίου για την εποχή του 1896 με ήρωες, μεταξύ άλλων και του Σπύρου Λούη. Ήταν μυθοπλασία βασισμένο σε αληθινά γεγονότα. Όταν τελείωσε η συγγραφή του πρώτου draft εγώ ήμουν στην Ελλάδα και είπα ότι θα πάω να συναντήσω κάποιους ανθρώπους που ξέρω ότι είναι απόγονοι των ηρώων που έχουμε φτιάξει, ώστε να πάρουμε καμία πληροφορία. Μέσα σε αυτή τη διαδικασία συνάντησα τον Χαρίλαο Βασιλάκο, τον εγγονό του Βασιλάκου. Όταν μου άνοιξε η οικογένειά του την πόρτα του σπιτιού τους και άρχισαν να μου λένε αυτές τις ιστορίες, είπα «παιδιά μισό λεπτάκι, έρχομαι αύριο με κάμερα να τα μαγνητοσκοπήσω, να τα έχω». Αυτό ήταν η αφορμή. Γύρισα σπίτι, είδα το υλικό και είπα πως νομίζω ότι αυτό που κάνω αυτή τη στιγμή είναι ντοκιμαντέρ.
Πάνος Βλάχος: Όχι Παναγία μου, μακριά αυτά τα πράγματα από εμάς! Ούτε καν. Ποτέ δεν έβαλα τέτοιους στόχους. Ποτέ δεν είπα στον εαυτό μου «Α, πρέπει να γράψεις τραγούδι, πρέπει να γίνεις ηθοποιός, πρέπει να σκηνοθετήσεις». Ούτε το σκεφτόμουν, ούτε το σκέφτομαι. Μου έρχονται τα πράγματα, μου σκάνε και μου αρέσει να λέω ιστορίες με οποιονδήποτε τρόπο μπορώ.Τι στάθηκε αφορμή;
Ενεπλάκην στη συγγραφή, μαζί με τον Γιάννη Σαμαρά και την Ιωάννα Τριανταφυλλίδου, ενός σεναρίου για την εποχή του 1896 με ήρωες, μεταξύ άλλων και του Σπύρου Λούη. Ήταν μυθοπλασία βασισμένο σε αληθινά γεγονότα. Όταν τελείωσε η συγγραφή του πρώτου draft εγώ ήμουν στην Ελλάδα και είπα ότι θα πάω να συναντήσω κάποιους ανθρώπους που ξέρω ότι είναι απόγονοι των ηρώων που έχουμε φτιάξει, ώστε να πάρουμε καμία πληροφορία. Μέσα σε αυτή τη διαδικασία συνάντησα τον Χαρίλαο Βασιλάκο, τον εγγονό του Βασιλάκου. Όταν μου άνοιξε η οικογένειά του την πόρτα του σπιτιού τους και άρχισαν να μου λένε αυτές τις ιστορίες, είπα «παιδιά μισό λεπτάκι, έρχομαι αύριο με κάμερα να τα μαγνητοσκοπήσω, να τα έχω». Αυτό ήταν η αφορμή. Γύρισα σπίτι, είδα το υλικό και είπα πως νομίζω ότι αυτό που κάνω αυτή τη στιγμή είναι ντοκιμαντέρ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Προσπαθώ με αυτό το ντοκιμαντέρ, λοιπόν, να απαντήσω όλα τα ερωτήματα που συνθέτουν το γαϊτανάκι του πιο αμφισβητούμενου και αμφιλεγόμενου Μαραθωνίου δρόμου στην ιστορία. Αυτό το γαϊτανάκι πάω να το ξετυλίξω με ερωτικό τρόπο. Είναι ένα ερωτικό γράμμα στον Μαραθώνιο. Ψάχνω δηλαδή να βρω προεκτάσεις στα ερωτήματα που τίθενται κι όχι θεωρίες συνομωσίας. Ο σκοπός μου αυτός είναι. Αν το βλέπεις στην ταινία αυτό που λέω, είμαι χαρούμενος. Αν δεν το έχεις δει, έχω πέσει έξω.Μπορεί να είσαι ηθοποιός κι όχι δημοσιογράφος, παρόλα αυτά στην ταινία διατηρείς τη δημοσιογραφική δεοντολογία προσεγγίζοντας όλες τις πλευρές, παίρνοντας επιστημονικές απόψεις. Πώς ήταν για εσένα να μπαίνεις ουσιαστικά στον ρόλο του ερευνητή μίας ιστορίας;
Ήταν πάρα πολύ πολύ φυσιολογικό, διότι είναι ένα θέμα που με δονεί και γι’ αυτό το έκανα. Είμαι πολύ περήφανος που γράφεται ότι είναι το σκηνοθετικό μου ντεμπούτο, γιατί δεν πήγα να σκηνοθετήσω, αλλά βούτηξα σε κάτι που με δονεί και το ξέρω καλύτερα από ενδεχομένως έναν σπουδαίο σκηνοθέτη-κινηματογραφιστή. Υπό αυτή την έννοια ένιωθα πολύ φυσιολογικά να παίρνω τηλέφωνο τον ΣΕΓΑΣ και να λέω είμαι αυτός που με έχετε δει σε δέκα Μαραθωνίους ή έναν φίλο μου δρομέα που πέρυσι τρέξαμε μαζί. Είμαι δίπλα σε αυτή την κοινότητα, οπότε είναι πολύ φυσιολογικό αυτός που θα πει την ιστορία να είμαι εγώ κι όχι ένας δημοσιογράφος που δεν έχει φουσκάλες στα πόδια του ή ένας σκηνοθέτης ο οποίος βλέπει το πράγμα με έναν άλλον τρόπο. Εγώ το είδα έχοντας ματώσει πριν από αυτήν την ιστορία. Έχοντας όντως τον Λούη ως ήρωά μου. Κατανοώντας απόλυτα τι σημαίνει ο πόνος στο 30ό χιλιόμετρο. Κατανοώντας απόλυτα τι σημαίνει μοναξιά της καθημερινής δρομικής ζωής. Έτσι νομίζω το έκανα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
To Tέλος της Μόριας
Έχουμε μία πολύ ζωντανή αφήγηση του κύριου Βασιλάκου, του απογόνου του Χαρίλαου Βασιλάκου που τερμάτισε δεύτερος. Τι σου έμαθε η συναναστροφή μαζί του;
Θα σου παραδεχτώ ότι οποιαδήποτε αναγνωρισιμότητα-δημοφιλία ή η ενασχόλησή μου με την κωμωδία μου έκανε πιο εύκολο να μπω στα σπίτια ανθρώπων, οι οποίοι είναι μπλεγμένοι σε μία ιστορία που είναι άκρως επικίνδυνη.Γιατί επικίνδυνη;
Γιατί για να το πούμε απλά, η οικογένεια του Χαρίλαου Βασιλάκου θεωρεί πως ο ίδιος δεν δέχθηκε τα φώτα τα οποία δικαιούνταν σε σχέση με το κατόρθωμά του. Οπότε, αυτό που κράτησα είναι πώς στάθηκα εγώ απέναντι σε μία διήγηση που σήμαινε πάρα πολλά για έναν άνθρωπο. Και το πόσο εγώ ως μη δημοσιογράφος, ως storyteller, πόσο μεγάλη ευθύνη έχω. Πώς εγώ θα τον υπερασπιστώ ισάξια με όλους τους υπόλοιπους και πώς θα τον προστατέψω. Ένιωσα μεγάλη ευθύνη επειδή είμαι Μαραθωνοδρόμος. Κι επειδή νομίζω είμαι καλλιτέχνης κι αγαπάω τους ρόλους μου όπως αγάπησα τους ανθρώπους που συνομίλησα, είτε συμφωνώ είτε διαφωνώ μαζί τους, είτε έχω τεράστιες αποστάσεις - ιδεολογικές ή άλλες.
Ο απόγονος του Χαρίλαου Βασιλάκου.
Η οικογένεια του Σπύρου Λούη, σημειώνεις στο τέλος, δεν δέχτηκε να μιλήσει. Για ποιο λόγο;
Για τους δικούς τους προσωπικούς λόγους που σέβομαι απόλυτα και κατανοώ, δεν δέχτηκαν να είναι στο ντοκιμαντέρ. Εγώ όμως κρατάω σε όλη τη διάρκεια της ταινίας την άποψη που υπερασπίζει τον Λούη. Κι εγώ είμαι ο πρώτος που ξεκινάω έχοντας τον Λούη ως ήρωα και πρότυπο. Οπότε η άποψη ακούγεται κατά 80%. Κατά 20% περίπου είναι οι άνθρωποι που προσπαθούν να εμπεριστατώσουν την αμφισβήτηση. Αλλά όταν υπάρχουν τα στοιχεία, αυτό μεγεθύνεται. Αλλά ποσοτικά δεν υπάρχει μία φωνή που λέει το ένα και δέκα να λένε το άλλο. Είναι μία-δύο φωνές, οι οποίες αμφισβητούν τη νίκη και όλες οι υπόλοιπες που προσπαθούν να την εμπεριστατώσουν.
Για τους δικούς τους προσωπικούς λόγους που σέβομαι απόλυτα και κατανοώ, δεν δέχτηκαν να είναι στο ντοκιμαντέρ. Εγώ όμως κρατάω σε όλη τη διάρκεια της ταινίας την άποψη που υπερασπίζει τον Λούη. Κι εγώ είμαι ο πρώτος που ξεκινάω έχοντας τον Λούη ως ήρωα και πρότυπο. Οπότε η άποψη ακούγεται κατά 80%. Κατά 20% περίπου είναι οι άνθρωποι που προσπαθούν να εμπεριστατώσουν την αμφισβήτηση. Αλλά όταν υπάρχουν τα στοιχεία, αυτό μεγεθύνεται. Αλλά ποσοτικά δεν υπάρχει μία φωνή που λέει το ένα και δέκα να λένε το άλλο. Είναι μία-δύο φωνές, οι οποίες αμφισβητούν τη νίκη και όλες οι υπόλοιπες που προσπαθούν να την εμπεριστατώσουν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στήσατε ένα πείραμα για να δεις αν γίνεται αυτό που έκανε ο Λούης. Πώς βίωσες εσύ ο ίδιος το να τρέχεις και να κινηματογραφείς παράλληλα;
Αυτό ήταν ένα εγχείρημα που δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς τον Αλέξη Καπλάνη, τον Πάνο Μανωλίτση, τον Λευτέρη Παρασκευά κι ένα πλήθος ανθρώπων οι οποίοι μας βοήθησαν με κοινή αγάπη προς το τρέξιμο και προς την τρέλα που πήγα να κάνω, χωρίς κανένας να είναι σίγουρος τί πάω να κάνω. Εγώ το βίωσα και ως αθλητής και ως άνθρωπος που είχε μπει ως πειραματόζωο, ακολουθώντας αυτήν την ιστορία και πιάνοντας το νήμα της από την αρχή μέχρι το τέλος. Τον αγώνα τον έκανα σε συνδυασμό με τον Δημήτρη Θεοδωρακάκο, ο οποίος είναι πρωταθλητής και ήταν ένα πείραμα ουσιαστικά να μετρηθεί η διαφορά που έχεις με το μεγαλειώδες. Δεν μπορεί να γίνει κάποια παρομοίωση ή κάποιος συγκερασμός δυνάμεων για το τί έγινε τότε. Ό, τι μπορούσαμε να προσομοιώσουμε το προσομοιώσαμε. Όλη αυτή η διαδικασία με έκανε να καταλάβω μετά από ποιο σημείο ξεκινάει το μεγαλείο ενός αθλητή. Να το μετρήσω και να δω πραγματικά τη διαφορά που έχει ένας άνθρωπος με το μεγαλειώδες. Το πώς έφτασε σε αυτό το μεγαλειώδες, αυτό μετρήσαμε. Αυτό είναι και στον τίτλο.«Εφτά λεπτά ψυχής»…
Η ταινία δίνει μία απάντηση, είναι ξεκάθαρη και είναι στον τίτλο της. Δεν μένει κάποιος παρά να δει την ταινία και να κατανοήσει πλήρως τι σημαίνει αυτός ο τίτλος. Νομίζω ότι αν κατάφερα κάτι, είναι να πω την ιστορία με αγάπη και με χιούμορ και να δώσω μία απάντηση η οποία εμπεριστατώνεται επιστημονικά, θεολογικά, φιλοσοφικά, πολιτικά αλλά και αθλητικά.
Αυτό ήταν ένα εγχείρημα που δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς τον Αλέξη Καπλάνη, τον Πάνο Μανωλίτση, τον Λευτέρη Παρασκευά κι ένα πλήθος ανθρώπων οι οποίοι μας βοήθησαν με κοινή αγάπη προς το τρέξιμο και προς την τρέλα που πήγα να κάνω, χωρίς κανένας να είναι σίγουρος τί πάω να κάνω. Εγώ το βίωσα και ως αθλητής και ως άνθρωπος που είχε μπει ως πειραματόζωο, ακολουθώντας αυτήν την ιστορία και πιάνοντας το νήμα της από την αρχή μέχρι το τέλος. Τον αγώνα τον έκανα σε συνδυασμό με τον Δημήτρη Θεοδωρακάκο, ο οποίος είναι πρωταθλητής και ήταν ένα πείραμα ουσιαστικά να μετρηθεί η διαφορά που έχεις με το μεγαλειώδες. Δεν μπορεί να γίνει κάποια παρομοίωση ή κάποιος συγκερασμός δυνάμεων για το τί έγινε τότε. Ό, τι μπορούσαμε να προσομοιώσουμε το προσομοιώσαμε. Όλη αυτή η διαδικασία με έκανε να καταλάβω μετά από ποιο σημείο ξεκινάει το μεγαλείο ενός αθλητή. Να το μετρήσω και να δω πραγματικά τη διαφορά που έχει ένας άνθρωπος με το μεγαλειώδες. Το πώς έφτασε σε αυτό το μεγαλειώδες, αυτό μετρήσαμε. Αυτό είναι και στον τίτλο.«Εφτά λεπτά ψυχής»…
Η ταινία δίνει μία απάντηση, είναι ξεκάθαρη και είναι στον τίτλο της. Δεν μένει κάποιος παρά να δει την ταινία και να κατανοήσει πλήρως τι σημαίνει αυτός ο τίτλος. Νομίζω ότι αν κατάφερα κάτι, είναι να πω την ιστορία με αγάπη και με χιούμορ και να δώσω μία απάντηση η οποία εμπεριστατώνεται επιστημονικά, θεολογικά, φιλοσοφικά, πολιτικά αλλά και αθλητικά.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Δημήτρης Θεοδωρικάκος
Μετά το πείραμά σου είχες την ίδια άποψη για το τι συνέβη τότε;
Η άποψή μου άλλαξε πάρα πολλές φορές, από την αρχή μέχρι το τέλος του ντοκιμαντέρ. Και στο τέλος του μοντάζ άλλαξα το edit, διότι άλλαζε η άποψή μου. Προσέθετα ευρήματα τα οποία άλλαζαν την ιστορία και τη δική μου άποψη. Κι όχι μόνο τον Μαραθώνιο που ήταν ξεκάθαρο τι νιώθω στο σώμα μου. Το μυαλό μου και το σώμα μου με οδηγούσαν σε διαφορετικές απόψεις συνεχώς.Τελικά παραμένει ο ήρωάς σου ο Σπύρος Λούης;
Ναι, δεν μπορώ να σου πω ότι με έκανε να τον διαγράψω. Δεν είναι ο άνθρωπος για εμένα άλλωστε. Ούτε το επίτευγμά του. Δεν είναι το άγαλμα μόνο στο Μαρούσι, δεν είναι το όνομα στους δρόμους στο Μόναχο. Συμβολίζει κάτι παραπάνω για εμένα. Δεν μπορεί κανείς να διαγράψει ούτε τον Σπύρο Λούη ούτε κανέναν αθλητή τον οποίο ενδεχομένως η ιστορία σε κάποιο σημείο να αμφέβαλε για εκείνον. Απλώς το τι συμβολίζει ήρθε να το φωτίσουν κι άλλες ιστορίες ανθρώπων οι οποίοι έχουν κι αυτοί τη δική τους αξία - σαν ιστορία πάντα. Οι ιστορίες με νοιάζουν εμένα και τα ίχνη που αφήνουν. Κι αυτά τα ίχνη συνθέτουν ξεκάθαρα σύμβολα τα οποία με εμπνέουν για να γίνομαι καλύτερος. Γι’ αυτό έκανα την ταινία, για να δώσω φως. Όχι με την έννοια ότι εγώ ξέρω κάτι κι εσύ δεν ξέρεις, και είμαι ένας σπουδαίος κινηματογραφιστής ντοκιμαντερίστας που εσάς τώρα που δεν ξέρετε θα σας μάθω εγώ. Όχι. Να δώσω με χιούμορ και αγάπη, φως σε μία σκοτεινή ιστορία η οποία έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον να σας την διηγηθώ, σχεδόν ως παραμυθάς.
Η άποψή μου άλλαξε πάρα πολλές φορές, από την αρχή μέχρι το τέλος του ντοκιμαντέρ. Και στο τέλος του μοντάζ άλλαξα το edit, διότι άλλαζε η άποψή μου. Προσέθετα ευρήματα τα οποία άλλαζαν την ιστορία και τη δική μου άποψη. Κι όχι μόνο τον Μαραθώνιο που ήταν ξεκάθαρο τι νιώθω στο σώμα μου. Το μυαλό μου και το σώμα μου με οδηγούσαν σε διαφορετικές απόψεις συνεχώς.Τελικά παραμένει ο ήρωάς σου ο Σπύρος Λούης;
Ναι, δεν μπορώ να σου πω ότι με έκανε να τον διαγράψω. Δεν είναι ο άνθρωπος για εμένα άλλωστε. Ούτε το επίτευγμά του. Δεν είναι το άγαλμα μόνο στο Μαρούσι, δεν είναι το όνομα στους δρόμους στο Μόναχο. Συμβολίζει κάτι παραπάνω για εμένα. Δεν μπορεί κανείς να διαγράψει ούτε τον Σπύρο Λούη ούτε κανέναν αθλητή τον οποίο ενδεχομένως η ιστορία σε κάποιο σημείο να αμφέβαλε για εκείνον. Απλώς το τι συμβολίζει ήρθε να το φωτίσουν κι άλλες ιστορίες ανθρώπων οι οποίοι έχουν κι αυτοί τη δική τους αξία - σαν ιστορία πάντα. Οι ιστορίες με νοιάζουν εμένα και τα ίχνη που αφήνουν. Κι αυτά τα ίχνη συνθέτουν ξεκάθαρα σύμβολα τα οποία με εμπνέουν για να γίνομαι καλύτερος. Γι’ αυτό έκανα την ταινία, για να δώσω φως. Όχι με την έννοια ότι εγώ ξέρω κάτι κι εσύ δεν ξέρεις, και είμαι ένας σπουδαίος κινηματογραφιστής ντοκιμαντερίστας που εσάς τώρα που δεν ξέρετε θα σας μάθω εγώ. Όχι. Να δώσω με χιούμορ και αγάπη, φως σε μία σκοτεινή ιστορία η οποία έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον να σας την διηγηθώ, σχεδόν ως παραμυθάς.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, πού καταλήγεις; Τι μπορεί να συνέβη τελικά; Ποια είναι η άποψή σου; Θα την πεις;
Δεν θα στην πω, όπως δεν μου λέει και ο Πασχαλίδης όταν επιμένω να μου εκμυστηρευτεί τι εννοεί σε κάθε τραγούδι του. Μου λέει «θα στο χαλάσω αν σου πω τι εννοώ». Πολλοί άνθρωποι που είδαν αυτή την ταινία μου έκαναν συζήτηση άλλου επιπέδου και δεν έθιξαν καθόλου το θέμα για το αν έκλεψε ή όχι ο Σπύρος Λούης. Έχω συγκεκριμένη άποψη κι όσο συζητιέται το θέμα, τόσο η άποψη αυτή που έχω έχει μία άλλη ενδεχομένως βαρύτητα. Αλλά δεν έχει νόημα να σου πω τι πιστεύω. Σίγουρα έχω άποψη συγκεκριμένη. Αλλά εγώ που λέω αυτήν την ιστορία, καλό είναι να μην ξέρεις τι πιστεύω.Πέρα από τις Νύχτες Πρεμιέρας, πού θα ταξιδέψει η ταινία;
Μακάρι να ήταν όλα διαφορετικά, να μπορούσα να σου τα ανακοινώσω όλα αυτά, αλλά δεν μπορώ να στα πω διότι λόγω του κορονοϊού η κατάσταση είναι αβέβαιη. Και η διανομή είναι πάρα πολύ πιθανή και μεγάλα φεστιβάλ μας έχουν πλησιάσει, και πολύ ωραία πράγματα έχω να σου πω αλλά δεν μπορώ να τα ανακοινώσω, γιατί είναι αβέβαια. Σίγουρα θέλω να τη δει αρκετός κόσμος την ταινία. Την έκανα όπως τα ντοκιμαντέρ που βλέπω και αγαπάω όλα αυτά τα χρόνια. Ήθελα να κάνω κάτι που θα αρέσει και σε εμένα.
Δεν θα στην πω, όπως δεν μου λέει και ο Πασχαλίδης όταν επιμένω να μου εκμυστηρευτεί τι εννοεί σε κάθε τραγούδι του. Μου λέει «θα στο χαλάσω αν σου πω τι εννοώ». Πολλοί άνθρωποι που είδαν αυτή την ταινία μου έκαναν συζήτηση άλλου επιπέδου και δεν έθιξαν καθόλου το θέμα για το αν έκλεψε ή όχι ο Σπύρος Λούης. Έχω συγκεκριμένη άποψη κι όσο συζητιέται το θέμα, τόσο η άποψη αυτή που έχω έχει μία άλλη ενδεχομένως βαρύτητα. Αλλά δεν έχει νόημα να σου πω τι πιστεύω. Σίγουρα έχω άποψη συγκεκριμένη. Αλλά εγώ που λέω αυτήν την ιστορία, καλό είναι να μην ξέρεις τι πιστεύω.Πέρα από τις Νύχτες Πρεμιέρας, πού θα ταξιδέψει η ταινία;
Μακάρι να ήταν όλα διαφορετικά, να μπορούσα να σου τα ανακοινώσω όλα αυτά, αλλά δεν μπορώ να στα πω διότι λόγω του κορονοϊού η κατάσταση είναι αβέβαιη. Και η διανομή είναι πάρα πολύ πιθανή και μεγάλα φεστιβάλ μας έχουν πλησιάσει, και πολύ ωραία πράγματα έχω να σου πω αλλά δεν μπορώ να τα ανακοινώσω, γιατί είναι αβέβαια. Σίγουρα θέλω να τη δει αρκετός κόσμος την ταινία. Την έκανα όπως τα ντοκιμαντέρ που βλέπω και αγαπάω όλα αυτά τα χρόνια. Ήθελα να κάνω κάτι που θα αρέσει και σε εμένα.
Αυτή τη στιγμή έχουμε μία ταλαντούχα γενιά κινηματογραφιστών στην Ελλάδα. Πόσο εύκολο είναι για έναν νέο άνθρωπο αυτή τη στιγμή να κάνει μία ταινία; Τι εμπόδια αντιμετώπισες;
Το σινεμά είναι σαν το τρίαθλο. Είναι πάρα πολύ ακριβό σπορ. Δεν είναι εύκολο. Και δεν θα στο κάνει κανείς εύκολο. Δεν υπάρχει στήριξη αυτή τη στιγμή και δεν υπάρχει αγορά. Ειδικά για το ντοκιμαντέρ και ειδικά για θέματα τα οποία να είναι ενδεχομένως αμφιλεγόμενα ή επικίνδυνα. Από την άλλη, οι δυσκολίες είναι αυτές που μας κάνουν να εμβαθύνουμε σε αυτό που θέλουμε να έχουμε ως αποτέλεσμα. Στον εαυτό μας και στη δουλειά μας. Δεν είναι εύκολο. Δεν είναι εύκολο για κανέναν να χρηματοδοτηθεί μία ταινία που δεν θα έχει έσοδα λόγω της χώρας όπου βρίσκεται. Και μυθοπλασία να ήταν η ταινία και προ κορονοϊού, τα πράγματα θα ήταν πολύ δύσκολα. Μακάρι τα χρόνια που θα έρθουν να δοθεί οικονομική ενίσχυση σε ανθρώπους, οι οποίοι θα κάνουν ταινίες και ντοκιμαντέρ που θα μπορέσουν να ξεπεράσουν τα όρια της χώρας μας και να πέσει λίγο ο προβολέας στο ταλέντο που έχουμε σε αυτή τη χώρα. Πιστεύω πολύ στο ταλέντο που υπάρχει και ζώντας στο εξωτερικό έχω εμπεριστατώσει πολύ την άποψή μου ότι περισσεύουν οι ταλαντούχοι άνθρωποι. Έχω γνωρίσει κινηματογραφιστές και ηθοποιούς πιτσιρικάδες που δεν τους λείπει τίποτα να κάνουν διεθνή καριέρα, πιο διεθνή από σούπερ σταρ στο Χόλιγουντ. Το όραμα μας λείπει και η παραγωγή.
Το σινεμά είναι σαν το τρίαθλο. Είναι πάρα πολύ ακριβό σπορ. Δεν είναι εύκολο. Και δεν θα στο κάνει κανείς εύκολο. Δεν υπάρχει στήριξη αυτή τη στιγμή και δεν υπάρχει αγορά. Ειδικά για το ντοκιμαντέρ και ειδικά για θέματα τα οποία να είναι ενδεχομένως αμφιλεγόμενα ή επικίνδυνα. Από την άλλη, οι δυσκολίες είναι αυτές που μας κάνουν να εμβαθύνουμε σε αυτό που θέλουμε να έχουμε ως αποτέλεσμα. Στον εαυτό μας και στη δουλειά μας. Δεν είναι εύκολο. Δεν είναι εύκολο για κανέναν να χρηματοδοτηθεί μία ταινία που δεν θα έχει έσοδα λόγω της χώρας όπου βρίσκεται. Και μυθοπλασία να ήταν η ταινία και προ κορονοϊού, τα πράγματα θα ήταν πολύ δύσκολα. Μακάρι τα χρόνια που θα έρθουν να δοθεί οικονομική ενίσχυση σε ανθρώπους, οι οποίοι θα κάνουν ταινίες και ντοκιμαντέρ που θα μπορέσουν να ξεπεράσουν τα όρια της χώρας μας και να πέσει λίγο ο προβολέας στο ταλέντο που έχουμε σε αυτή τη χώρα. Πιστεύω πολύ στο ταλέντο που υπάρχει και ζώντας στο εξωτερικό έχω εμπεριστατώσει πολύ την άποψή μου ότι περισσεύουν οι ταλαντούχοι άνθρωποι. Έχω γνωρίσει κινηματογραφιστές και ηθοποιούς πιτσιρικάδες που δεν τους λείπει τίποτα να κάνουν διεθνή καριέρα, πιο διεθνή από σούπερ σταρ στο Χόλιγουντ. Το όραμα μας λείπει και η παραγωγή.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Υπάρχει ένα τεράστιο ερωτηματικό για το τι θα γίνει με τους εργαζόμενους στον πολιτισμό γενικότερα.
Συνηθισμένοι είμαστε να μην ενδιαφέρεται κανείς για τον πολιτισμό, παρά μόνο στις μεγάλες πρεμιέρες της Επιδαύρου και στα Φεστιβάλ στο Ηρώδειο. Και ο πολιτισμός δεν είναι μόνο οι δέκα παραστάσεις τέλος Σεπτέμβρη, που έχουν ολοκληρώσει την όποια πορεία έκαναν φέτος. Είναι οι άνθρωποι που ζουν από τον πολιτισμό. Δεν είναι τρομολάγνος ή αρνητής του κορονοϊού. Μην μπαίνουμε όλοι στον ίδιο ντορβά ότι όποιος λέει να ανοίξουν τα θέατρα, δεν πιστεύει στον κορονοϊό. Δεν είμαστε περίεργοι οι καλλιτέχνες που λέμε ότι είναι τίγκα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, υπάρχει το αδιαχώρητο στις πλατείες και δεν έχει λογική το μέτρο. Τον παραλογισμό της εποχής υπογραμμίζουμε. Όχι ότι ξέρουμε καλύτερα από τον Τσιόρδα. Απλώς είναι ο παραλογισμός των μέτρων. Δεν είναι ούτε αποτελεσματικά, ούτε έχουν καμία λογική. Και δημιουργούν διχασμό σε μία εποχή που χρειαζόμαστε ένωση.Παράλληλα δεν υπάρχουν αντισταθμιστικά μέτρα ενίσχυσης των καλλιτεχνών και των εργαζόμεων στον πολιτισμό.
Κανένα. Ούτε σχέδιο υπάρχει. Όπως δεν υπήρχε σχέδιο όταν γινόταν το περιστατικό με την νταλίκα στο Μαξίμου. Όλοι λέγαμε «πολύ ωραία κίνηση, ναι να δείξουμε ότι είμαστε εδώ και ζωντανοί με την Πρωτοψάλτη». ΟΚ. Υπήρχε όμως σχέδιο με τους ανθρώπους που παίζουν μουσική πάνω στην νταλίκα έξω από του Μαξίμου - που καλά έκαναν οι άνθρωποι; Να δείξουμε ότι δεν θα πεθάνουμε. Αλλά υπήρχε σχέδιο για την επόμενη ημέρα; Από ό,τι φάνηκε δεν υπήρχε.
Συνηθισμένοι είμαστε να μην ενδιαφέρεται κανείς για τον πολιτισμό, παρά μόνο στις μεγάλες πρεμιέρες της Επιδαύρου και στα Φεστιβάλ στο Ηρώδειο. Και ο πολιτισμός δεν είναι μόνο οι δέκα παραστάσεις τέλος Σεπτέμβρη, που έχουν ολοκληρώσει την όποια πορεία έκαναν φέτος. Είναι οι άνθρωποι που ζουν από τον πολιτισμό. Δεν είναι τρομολάγνος ή αρνητής του κορονοϊού. Μην μπαίνουμε όλοι στον ίδιο ντορβά ότι όποιος λέει να ανοίξουν τα θέατρα, δεν πιστεύει στον κορονοϊό. Δεν είμαστε περίεργοι οι καλλιτέχνες που λέμε ότι είναι τίγκα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, υπάρχει το αδιαχώρητο στις πλατείες και δεν έχει λογική το μέτρο. Τον παραλογισμό της εποχής υπογραμμίζουμε. Όχι ότι ξέρουμε καλύτερα από τον Τσιόρδα. Απλώς είναι ο παραλογισμός των μέτρων. Δεν είναι ούτε αποτελεσματικά, ούτε έχουν καμία λογική. Και δημιουργούν διχασμό σε μία εποχή που χρειαζόμαστε ένωση.Παράλληλα δεν υπάρχουν αντισταθμιστικά μέτρα ενίσχυσης των καλλιτεχνών και των εργαζόμεων στον πολιτισμό.
Κανένα. Ούτε σχέδιο υπάρχει. Όπως δεν υπήρχε σχέδιο όταν γινόταν το περιστατικό με την νταλίκα στο Μαξίμου. Όλοι λέγαμε «πολύ ωραία κίνηση, ναι να δείξουμε ότι είμαστε εδώ και ζωντανοί με την Πρωτοψάλτη». ΟΚ. Υπήρχε όμως σχέδιο με τους ανθρώπους που παίζουν μουσική πάνω στην νταλίκα έξω από του Μαξίμου - που καλά έκαναν οι άνθρωποι; Να δείξουμε ότι δεν θα πεθάνουμε. Αλλά υπήρχε σχέδιο για την επόμενη ημέρα; Από ό,τι φάνηκε δεν υπήρχε.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Εσύ συμμετείχες στις κινητοποιήσεις των καλλιτεχνών με το Support Art Workers;
Εγώ -να μην πω ψέματα- βρισκόμουν στο εξωτερικό και επέστρεψα μετά την καραντίνα. Αλλά έχω σχέση με τέσσερις-πέντε ανθρώπους που είναι μέσα στο κίνημα και προσπαθώ να εμπλακώ στις δράσεις που γίνονται, οι οποίες όμως αν δεν έχουν βάση τουλάχιστον τεσσάρων δικηγόρων δεν έχει κανένα νόημα. Όπως δεν έχει καμία αποτελεσματικότητα το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών όλα αυτά τα χρόνια. Εγώ αυτό προσπαθούσα να τους μεταφέρω από το σωματείο που βρίσκομαι στο εξωτερικό, το SAG-AFTRA, ότι χρειάζονται δικηγόροι οι οποίοι όλη μέρα θα τρέχουν θέματα τα οποία ένας μουσικός, ένας συνθέτης, ένας εικαστικός δεν χρειάζεται να ξέρουν. Αυτή είναι η άποψή μου.Τι άλλο ετοιμάζεις αυτή την περίοδο;
Έχω αρκετά σχέδια. Σίγουρα θα κάνω γυρίσματα για την «Αγγελική» στον Alpha. Θα συνεργαστώ στο Δημοτικό θέατρο Πειραιά με τον Δημήτρη Καρατζά και κάποια στιγμή τον Δεκέμβρη θα κυκλοφορήσει ο τρίτος προσωπικός μου δίσκος που τον έχω σχεδόν έτοιμο εδώ και κάποιους μήνες. Το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί στις Νύχτες Πρεμιέρας και θέλω να πω ένα τεράστιο ευχαριστώ στους συντελεστές. Αυτή η ταινία δεν μου ανήκει. Ανήκει και στη Production House, τον Πάνο Μανωλίτση και τον Αλέξη Καπλάνη, οι οποίοι ήταν οι μόνοι που πίστεψαν σε εμένα και τη δυνατότητά μου να σκηνοθετήσω αυτό το εγχείρημα.*__Το «Εφτά Λεπτά Ψυχής» έχει την πρώτη του προβολή την Παρασκευή 25/9 στη Ριβιέρα, στο πλαίσιο του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας. Περισσότερα, εδώ.
Εγώ -να μην πω ψέματα- βρισκόμουν στο εξωτερικό και επέστρεψα μετά την καραντίνα. Αλλά έχω σχέση με τέσσερις-πέντε ανθρώπους που είναι μέσα στο κίνημα και προσπαθώ να εμπλακώ στις δράσεις που γίνονται, οι οποίες όμως αν δεν έχουν βάση τουλάχιστον τεσσάρων δικηγόρων δεν έχει κανένα νόημα. Όπως δεν έχει καμία αποτελεσματικότητα το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών όλα αυτά τα χρόνια. Εγώ αυτό προσπαθούσα να τους μεταφέρω από το σωματείο που βρίσκομαι στο εξωτερικό, το SAG-AFTRA, ότι χρειάζονται δικηγόροι οι οποίοι όλη μέρα θα τρέχουν θέματα τα οποία ένας μουσικός, ένας συνθέτης, ένας εικαστικός δεν χρειάζεται να ξέρουν. Αυτή είναι η άποψή μου.Τι άλλο ετοιμάζεις αυτή την περίοδο;
Έχω αρκετά σχέδια. Σίγουρα θα κάνω γυρίσματα για την «Αγγελική» στον Alpha. Θα συνεργαστώ στο Δημοτικό θέατρο Πειραιά με τον Δημήτρη Καρατζά και κάποια στιγμή τον Δεκέμβρη θα κυκλοφορήσει ο τρίτος προσωπικός μου δίσκος που τον έχω σχεδόν έτοιμο εδώ και κάποιους μήνες. Το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί στις Νύχτες Πρεμιέρας και θέλω να πω ένα τεράστιο ευχαριστώ στους συντελεστές. Αυτή η ταινία δεν μου ανήκει. Ανήκει και στη Production House, τον Πάνο Μανωλίτση και τον Αλέξη Καπλάνη, οι οποίοι ήταν οι μόνοι που πίστεψαν σε εμένα και τη δυνατότητά μου να σκηνοθετήσω αυτό το εγχείρημα.*__Το «Εφτά Λεπτά Ψυχής» έχει την πρώτη του προβολή την Παρασκευή 25/9 στη Ριβιέρα, στο πλαίσιο του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας. Περισσότερα, εδώ.
Περισσότερα από το VICEΑληθινές Φωτογραφίες Ανθρώπων που Κάνουν Clubbing στη ΓουχάνΟ Κορονοϊός στην Ελλάδα: Οι Νέοι σε Κατάσταση Σοκ και οι Ηλικιωμένοι με Άγχος ΘανάτουΟ Σπήλιος Φλώρος Είναι «Βύσμα»Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.