Το VICE Greece δίνει βήμα σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άτομα, με τη δημιουργία της στήλης«Ρισπέκτ», στην οποία κάθε εβδομάδα δημοσιεύονται προσωπικές ιστορίες, άρθρα άποψης, φωτογραφίες, ρεπορτάζ ή άλλες υποθέσεις που ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία. Στόχος μας είναι να ενημερώσουμε το κοινό και να ανοίξουμε διάλογο για ζητήματα με τα οποία καταπιάνονται και αξίζουν την προσοχή όλων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το συγκεκριμένο άρθρο υπογράφει η Candida Lobes, υπεύθυνη επικοινωνίας των Γιατροί Χωρίς Σύνορα πάνω στο σκάφος. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, εδώ και 50 χρόνια, βρίσκονται πάντοτε στην πρώτη γραμμή των μεγάλων κρίσεων, σε εμπόλεμες ζώνες, σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, σε χώρες που μαστίζονται από επιδημίες. Γίνε το μόνο σταθερό που έχουν στην πρώτη γραμμή με τη μηνιαία υποστήριξή σου, για να συνεχίσουν να βρίσκονται εκεί που πραγματικά υπάρχει ανάγκη. Κάνε κλικ εδώ. Ο Αλί*, επτά ετών, τρέχει να κρατήσει το χέρι του πατέρα του μόλις οι διασώστες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα τον βοηθούν να βγει από τη σωσίβια λέμβο και να ανέβει στο κατάστρωμα του Geo Barents. Ο Μουσταφά*, ο πατέρας του Αλί, κουτσαίνει. Αμέσως σκέφτομαι ότι πρέπει να είναι πολύ δύσκολο για αυτόν να στέκεται μετά από τόσες ώρες που ήταν καθισμένος στην ίδια θέση, σε ένα υπερφορτωμένο ξύλινο σκάφος. Ο Αλί, όμως, τον βοηθάει να σταθεί και τον κρατάει σφιχτά. Όταν φτάνω κοντά τους για να βοηθήσω και να βάλω μια θερμική κουβέρτα γύρω από τους ώμους τους, παρατηρώ μερικές λέξεις γραμμένες με στιλό, στα αραβικά, στο δεξί χέρι του Αλί. «Φοβόμουν ότι δεν θα τα κατάφερνα, έτσι έγραψα στο χέρι του Αλί το όνομα της μητέρας του και στοιχεία επικοινωνίας. Βρίσκεται στη Συρία. Ήλπιζα ότι αν μου συνέβαινε κάτι σε αυτό το σκάφος, κάποιος θα μπορούσε να φροντίσει τον γιο μου και θα ενημέρωνε τη μητέρα του», εξηγεί ο Μουσταφά. Μου είπε ότι έφυγαν από τη Λιβύη την προηγούμενη μέρα, με την ξύλινη βάρκα από την οποία μόλις διασώθηκαν. «Όταν είδα όλους τους ανθρώπους που έρχονταν στη βάρκα, συνειδητοποίησα ότι ήταν πολύ γεμάτη. Ήμουν φοβισμένος, ήθελα να κατεβώ και φώναξα στον διακινητή να μας αφήσει να φύγουμε», λέει ο Μουσταφά, ενώ κοιτάει στο κατάστρωμα του Geo Barents για να ελέγξει ότι και οι τρεις γιοι του είναι ασφαλείς μαζί στο πλοίο. «Ήταν πολύ αργά, ο άνδρας που πλήρωσα για να μπω στη βάρκα μού φώναξε να σταματήσω και απείλησε να σκοτώσει τους γιους μου κι εμένα με το όπλο του. Δεν είχαμε επιλογή».
Ο Μουσταφά και οι τρεις γιοι του είναι μεταξύ των 99 επιζώντων που διασώθηκαν από την ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, στο Geo Barents, στις 16 Νοεμβρίου, κατά τη διάρκεια μιας δύσκολης επιχείρησης έρευνας και διάσωσης, λιγότερο από 30 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Λιβύης. Οι επιζώντες αφηγούνται ότι έφυγαν από τη Ζουάρα, περίπου 100 χιλιόμετρα από την Τρίπολη στις ακτές της Λιβύης, αργά το βράδυ της 15ης Νοεμβρίου με ένα γεμάτο ξύλινο σκάφος. Μετά από μερικά μίλια στη θάλασσα, ο καιρός άρχισε να επιδεινώνεται, τα κύματα μεγάλωναν και ο κινητήρας σταμάτησε να λειτουργεί. «Οι άνθρωποι πανικοβλήθηκαν, είχαμε γυναίκες και παιδιά στη βάρκα, όλοι φοβούνταν και έκλαιγαν, σπάραζαν, ούρλιαζαν και κινούνταν πάνω στη βάρκα με απελπισία. Δεν μπορούσα να κάνω τίποτα, παρά μόνο να προσευχηθώ στον Θεό για να μείνουν ζωντανοί οι γιοι μου», λέει ο Μουσταφά, κρατώντας τον Αλί, τον μικρότερο γιο, στην αγκαλιά του.Όταν το Geo Barents πλησίασε τη βάρκα που βρισκόταν σε κίνδυνο, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έσωσαν 99 ανθρώπους. Βρήκαν τις σορούς δέκα ανρθώπων στο κάτω κατάστρωμα, που εκτιμάται ότι πέθαναν από αναθυμιάσεις καυσίμων. Οι επιζώντες μάς είπαν ότι αυτοί οι άνθρωποι είχαν περάσει πάνω από 13 ώρες στο κάτω κατάστρωμα του σκάφους. Μερικοί δεν είχαν συνειδητοποιήσει τι συνέβαινε στους φίλους ή στα μέλη της οικογένειάς τους. Άλλοι έπρεπε να ταξιδεύουν για ώρες δίπλα στα πτώματα των συνταξιδιωτών τους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πολλοί από τους ανθρώπους που διασώθηκαν εκείνη την ημέρα έχουν επιβιώσει από μια σειρά τραυματικών γεγονότων, καθόλη τη διάρκεια των ταξιδιών τους. Όποιοι κι αν ήταν οι λόγοι που τους ώθησαν να εγκαταλείψουν τον τόπο καταγωγής τους, υπάρχει πάντα ένα κοινό στοιχείο στους απολογισμούς τους: η εμπειρία της βίας, των στερήσεων και του σπαρακτικού φόβου για τη ζωή τους και τους αγαπημένους τους.«Δεν εύχομαι πλέον κάτι για τη ζωή μου, απλά θέλω μια καλή ζωή για τους γιους μου, θέλω να είναι ασφαλείς και θέλω επιτέλους να έχουν καλή εκπαίδευση», λέει ο Μουσταφά, καθισμένος στο έδαφος.Ο Μουσταφά έχει μεταλλικό εσωτερικό σύνδεσμο στο δεξί του πόδι που τον κάνει να κουτσαίνει. Λέει ότι πονάει από το 2011, όταν το πόδι του τραυματίστηκε σοβαρά στη Συρία και οι γιατροί έπρεπε να τοποθετήσουν τον σύνδεσμο. «(σ.σ. Ένοπλοι άνδρες) ήρθαν ενώ βρισκόμουν στο κατάστημά μου. Κλείδωσαν την πόρτα, με χτύπησαν επανειλημμένα με το πίσω μέρος των τουφεκιών τους και με ό,τι βρήκαν», λέει ο Μουσταφά, δείχνοντάς μου μια μεγάλη ουλή ακόμα ορατή στο κεφάλι του. «Έπεσα αναίσθητος, νόμιζαν ότι ήμουν νεκρός. Λίγες ώρες αργότερα ξύπνησα σε έναν άδειο δρόμο, πίσω από κάποια εγκαταλελειμμένα κτίρια, με σπασμένο πόδι, καλυμμένο με το αίμα μου».Ο Μουσταφά κατάγεται από την Μπαμπίλα, ένα νότιο προάστιο της Δαμασκού που βρισκόταν υπό τετραετή πολιορκία κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στη Συρία, οι οποίες ξεκίνησαν το 2011. Όταν η πολιορκία άρθηκε το 2015, αποφάσισε να φύγει από τον πόλεμο με τους τρεις γιους του. Ο Αλί ήταν μόλις ενός έτους τότε. Το ταξίδι τους ήταν μακρύ και δύσκολο από τότε: η οικογένεια πέρασε σχεδόν ένα μήνα στο Σουδάν και στη συνέχεια μετακόμισαν στην Αίγυπτο, όπου οι συνθήκες διαβίωσής τους ήταν δύσκολες. Τον Σεπτέμβριο του 2021, άνεργος και με ληγμένα διαβατήρια, ο Μουσταφά πήρε τη δύσκολη απόφαση να πάει στη Λιβύη και να επιχειρήσει να διασχίσει τη Μεσόγειο. Ήλπιζε να δώσει στους γιους του τουλάχιστον την ευκαιρία να φοιτήσουν στο σχολείο. Η οικογένεια διέσχισε τα σύνορα από την Αίγυπτο στη Λιβύη. Πέρασαν από τη Βεγγάζη και την Τρίπολη, στη συνέχεια στη Sabratah και τη Ζuwara για να βρουν τη βάρκα από την οποία τους έσωσε το Geo Barents.
Είναι δύσκολο για μένα να καταλάβω ότι ένα παιδί σαν τον Αλί, με το απίστευτα ευγενικό χαμόγελό του και την καλοσύνη του, έχει περάσει όλη του τη ζωή προσπαθώντας να το σκάσει. Είναι αδύνατο για μένα να δεχτώ ότι ένας στοργικός πατέρας δεν είχε άλλη επιλογή από το να ρισκάρει τη ζωή των γιων του σε μια βάρκα στη Μεσόγειο, μόνο και μόνο για να μπορέσουν να φοιτήσουν στο σχολείο με ασφάλεια. Αυτή είναι η αισχρή πραγματικότητα που εκτυλίσσεται στα ευρωπαϊκά σύνορα, όπου οι ανεύθυνες και απερίσκεπτες μεταναστευτικές πολιτικές καταδικάζουν ανθρώπους όπως τον Μουσταφά και την οικογένειά του να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους.Εκτιμάται ότι 1.303 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται ενώ επιχειρούσαν το επικίνδυνο ταξίδι στην Κεντρική Μεσόγειο το 2021, συμπεριλαμβανομένων παιδιών. Περίπου 22.825 άνθρωποι έχουν πεθάνει ή έχουν χαθεί στην ίδια διαδρομή από το 2014 .Από την έναρξη των δράσεων έρευνας και διάσωσης το 2015, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν στείλει ιατρικές ομάδες σε οκτώ πλοία διάσωσης, σε συνεργασία με άλλους οργανισμούς. Συνολικά, οι ομάδες έρευνας και διάσωσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν βοηθήσει περισσότερα από 82.000 άτομα. Το Geo Barents είναι το σκάφος έρευνας και διάσωσης που έχει ναυλωθεί από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και ξεκίνησε τις δραστηριότητές του τον Μάιο του 2021. Συνολικά 1.345 άνθρωποι διασώθηκαν από το Geo Barents μεταξύ Μαΐου και Νοεμβρίου 2021.*Τα ονόματα που αναφέρονται στο κείμενο δεν είναι πραγματικά.
Με την εγγραφή σας στο newsletter του VICE συμφωνείτε να λαμβάνετε ηλεκτρονικά ενημερώσεις που αφορούν το VICE, οι οποίες ορισμένες φορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν διαφημιστικό ή/και χορηγούμενο περιεχόμενο.
