To Συνθετικό Χόρτο που Καταστρέφει τους Άστεγους του Brooklyn

Αν σταθείς έξω από τα επείγοντα του Kings County Hospital Center του Brooklyn οποιαδήποτε μέρα της εβδομάδας, θα τους δεις. Καμιά φορά είναι μόνοι τους, άλλες φορές κινούνται σε ζευγάρια. Τους φέρνουν μέσα με τα φορεία, τους «παρκάρουν» στην αίθουσα αναμονής, εκεί που δροσίζει το air-condition και τους παρατηρείς να είναι παγωμένοι με το στόμα τους ανοιχτό και το βλέμμα τους καρφωμένο σε μια μέση απόσταση, λες και έχουν βγει από τους χειρότερους καλλιτεχνικούς εφιάλτες του Goya.

Μια Τετάρτη πριν από λίγο καιρό, ένας νεαρός Ισπανόφωνος τραυματιοφορέας εμφανίστηκε με μια μεσήλικη γυναίκα που φορούσε ένα βαμμένο πουκάμισο. Η γυναίκα δεν αντιδρούσε σε κανένα ερέθισμα. Ο τραυματιοφορέας δεν ήταν σίγουρος, αλλά στοιχημάτιζε πως είχε καπνίσει Κ2, το οποίο είναι το όνομα που έχει δώσει ο κόσμος του Brooklyn στην συνθετική μαριχουάνα, που σε άλλες περιοχές είναι γνωστή και ως spice ή smoke.

Οι χρήστες της εν λόγω ουσίας, μπορεί να εμφανίσουν ελαφριάς μορφής συμπτώματα όπως κράμπες ή εμετό, αλλά το ναρκωτικό μπορεί να ωθήσει τους ανθρώπους και στα άκρα, από την κατατονία στην επιληψία, πολλές φορές μέσα στο ίδιο «τριπάρισμα». Ο τραυματιοφορέας μου είπε ότι στην πρώτη περίπτωση που αντιμετώπισε, ο χρήστης μεταμορφώθηκε πλήρως και από μια κατάσταση πλήρους αναισθησίας, ξύπνησε ξαφνικά και άρχισε να κοπανάει το πάτωμα σαν μανιακός. Αυτή ακριβώς η απρόβλεπτη φύση της ουσίας, την οποία μπορεί να βρει κάποιος με μόλις ένα δολάριο, είναι και ο λόγος που είναι τόσο τρομακτική.

Τα παραπάνω συμβαίνουν παρά το γεγονός ότι διάφορες εκδόσεις του ναρκωτικού έχουν καταχωρηθεί στην λίστα των παράνομων ουσιών – μαζί με το χόρτο, το LSD και την ηρωίνη – από το Drug Enforcement Administration από το 2011. Επιπλέον, η πολιτεία της Νέας Υόρκης απαγόρευσε μια σειρά από συνθετικά ναρκωτικά πέρυσι. Κι όμως, παρά τις κατηγοριοποιήσεις και τις απαγορεύσεις, κάθε μέρα είναι η ίδια ιστορία στο Kings County. Τα νοσοκομειακά μπαινοβγαίνουν, πολλές φορές κουβαλώντας τον ίδιο ασθενή μέσα στην ίδια βάρδια. Λίγο πριν ο τραυματιοφορέας στον οποίο μίλησα καταφέρει να τοποθετήσει την κυρία που βοηθούσε σε ένα καροτσάκι, έφεραν σε φορείο τον τύπο που κάπνιζε. Ήταν η τρίτη φορά που τον έφερναν εκείνη την ημέρα και δεν είχε καν μεσημεριάσει.

«Άλλη μια μέρα στο γραφείο», αναφώνησε ο τραυματιοφορέας.

Σύμφωνα με τα έγγραφα που είδε το VICE, αυτό που βιώσαμε εκείνη την ημέρα δεν ήταν τυχαίο. Το New York Times Magazine είχε αποκαλύψει πως την άνοιξη που πέρασε, η πόλη της Syracuse αντιμετώπισε 19 περιπτώσεις υπερβολικής δόσης την ίδια μέρα, αριθμός που ξεπερνάει τις αντίστοιχες περιπτώσεις υπερβολικής δόσης από όλη την πολιτεία για τον μήνα Απρίλιο. Μέσα μια τυχαία Κυριακή – στις 27 Ιουνίου – το νοσοκομείο δέχτηκε πάνω από 12 κλήσεις σχετικά με άτομα που έκαναν χρήση Κ2, όλα εκ των οποίων έμεναν στο κέντρο αστέγων, στην 681 Clarkson Avenue στο Brooklyn. Οι ιατρικές υπηρεσίες μας αποκάλυψαν πως πολλές φορές ο αριθμός των ασθενών μπορεί να φτάσει και τους 40 την ημέρα, μόνο από μερικά εκ των κέντρων αστέγων της περιοχής και πως ο χρόνος αντίδρασης των νοσοκομειακών υπηρεσιών μπορεί να κάνει την διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.

Μια πρόσφατη αύξηση στην χρήση του Κ2 ανάγκασε τον Κυβερνήτη Andrew Cuomo να σημάνει συναγερμό για την δημόσια υγεία, αλλά επιπλέον έχει αναγκάσει τους τραυματιοφορείς, τους πυροσβέστες και τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία να δρουν και με αστυνομικά κριτήρια.

Οι άνθρωποι σε αυτές τις δουλειές, αναφέρουν πως τα κρατικά νοσοκομεία δεν έχουν κάποιον επίσημο κανονισμό σχετικά με τις κατάσχεση του συνθετικού χόρτου, πράγμα που σημαίνει πως οι ασθενείς παίρνουν πίσω τα ναρκωτικά τους όταν φεύγουν από το νοσοκομείο, κάτι που εξηγεί το γιατί πολλοί από αυτούς επιστρέφουν στο νοσοκομείο για περίθαλψη μέσα στην ίδια ημέρα.

«Δημιουργεί μια βαθιά αίσθηση νευρικής αποσύνδεσης, περίπου με τον ίδιο τρόπο που το καταφέρνουν το PCP και η κεταμίνη», μου λέει ο τραυματιοφορέας από το Brooklyn. «Είσαι πλέον έξω από το κεφάλι σου. Δεν έχεις συναισθήματα, δεν νιώθεις πόνο, τίποτα από αυτά. Τα περισσότερα κέντρα αστέγων δεν έχουν κάποιο πρόγραμμα για αυτούς τους τύπους, κάποιες δραστηριότητες, οπότε κάνουν αυτό όλη μέρα».

«Είναι σαν ζόμπι», προσθέτει. «Αν περπατήσεις γύρω από αυτό, τους βλέπεις, είναι λες και είσαι μέσα στο Walking Dead».

Όταν λέει «γύρω από αυτό», εννοεί τον χώρο έξω από το κέντρο αστέγων της Clarkson Avenue, εκεί που μαζεύονται οι άστεγοι που ζουν εκεί, ανάμεσα στην βρώμα, τα πεταμένα καπάκια μπύρας, τα άδεια σακουλάκια κόκας και τα περιστέρια που τρώνε τα σκατά των σκύλων. Μια από τις Κυριακές που το επισκέφτηκα, βρήκα δύο από αυτούς να κάθονται εκεί, πίνοντας τους χυμούς που τους είχε δώσει το κέντρο, περιμένοντας το τι θα τους έφερνε η μέρα.

Ένας εξ αυτών αποκαλούσε τον εαυτό του Czar. Καθόταν σε ένα πλαστικό κουτί και μου εξηγούσε πως έβγαζε τα λίγα χρήματα που μπορούσε: κάθε μέρα διέσχιζε το ένα οικοδομικό τετράγωνο που χωρίζει το κέντρο από τα δύο μικρά μίνι-μάρκετ, εκεί που αγοράζει όσο περισσότερα σακουλάκια Κ2 των πέντε δολαρίων μπορεί. Μόλις τα πάρει, κάθεται μπροστά από το κέντρο και «πακετάρει» το K2 σε στριφτά – sticks – τα οποία και πουλάει προς ένα δολάριο το κάθε ένα.

Ο άλλος τύπος, ο Bless, είχε μαλλί σαν ανανά, ένα πορτοκαλί μουσάκι και τατουάζ να του καλύπτουν το πρόσωπο, ανάμεσα στα οποία ήταν ένα τροπικό λουλούδι καθώς και το όνομα του νεκρού αδερφού του. Ο 22χρονος Bless μετρούσε μιάμιση εβδομάδα στο κέντρο και έχοντας ακουμπήσει σε έναν μεταλλικό φράχτη μου εξηγούσε ότι η κατάσταση με την χρήση του Κ2 ανάμεσα στους άστεγους «είχε ξεφύγει» και πως δεν είχε ξαναδεί κάτι παρόμοιο.

«Εγώ δεν μπορώ παραπάνω από 3 τζούρες», μου λέει. «Δεν τις παίρνω αυτές τις μαλακίες. Όλοι οι τύποι που καπνίζουν Κ2 κοιμούνται εδώ έξω στο χώμα και παίζουν ο ένας το πουλί του άλλου. Κανείς δεν ενδιαφέρεται να γίνει καλά».

Η συνθετική μαριχουάνα δημιουργήθηκε από έναν ερευνητή του Clemson University με χρήματα του κράτους. Αρχίζοντας το 1984, ο John W Huffman πέρασε μια δεκαετία και ξόδεψε 2.5 εκατομμύρια δολάρια, δημιουργώντας περισσότερα από 500 κανναβινοειδή τα οποία ήταν παραλλαγές του THC, του ενεργού δηλαδή συστατικού που υπάρχει μέσα στην μαριχουάνα. Το 1994, ένας από τους μαθητές του δημιούργησε το JWH-018 – στο οποίο ο Huffman έδωσε τα αρχικά του – και λίγο αργότερα άρχισε να κάνει την εμφάνισή του στα Ευρωπαϊκά head shops.

Ήταν μια δημιουργία με Frankenstein-ικές αποχρώσεις και όπως ακριβώς και το τέρας του Frankenstein, γρήγορα ξέφυγε από τον έλεγχο.

«Φαντάστηκα ότι αργά ή γρήγορα, κάποιος θα ήθελε να το καπνίσει», είχε δηλώσει ο Huffman στο ABC News το 2011. «Παίζουν ρωσική ρουλέτα. Είναι το ίδιο με το να παίρνεις ένα πιστόλι, να βάζεις μέσα μια σφαίρα να παίζεις με την θαλάμη και μετά να βάζεις το όπλο στο κεφάλι σου και να τραβάς της σκανδάλη».

Τον Ιούνιο του 2010, ένας 18χρονος από την Iowa, o David Rozga κυριολεκτικά τράβηξε την σκανδάλη, αυτοκτονώντας με την βοήθεια μιας καραμπίνας, θέλοντας να ξεφύγει από το Κ2 που αφού το κάπνισε ήταν «λες και ήσουν στην κόλαση», σύμφωνα με τον πατέρα του. Μετά από την δημόσια αντίδραση για την εν λόγω ουσία, το DEA απαγόρευσε τα πέντε χημικά συστατικά τα οποία συνήθως βρίσκονται στο νόμιμο χόρτο, ένα εκ των οπoίων ήταν και το JWH-018. Μπήκαν επίσημα στην λίστα ουσιών την πρώτη Μάρτη του 2011.

«Πλέον υπάρχουν ένα σωρό χημικές ουσίες που μπορούν κάνουν την δουλειά», μου λέει ο ειδικός πράκτορας του DEA, Eduardo Chavez. «Υπάρχουν δεκάδες χημικά συστατικά, που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε κανναβινοειδή ή στοιχεία συνθετικής μαριχουάνας».

Όμως το Κ2 δείχνει να πήρε τον ρόλο του ναρκωτικού που προτιμούν τα πιο περιθωριακά μέλη της κοινωνίας για τα καλά αυτό το καλοκαίρι. Στις 5 Ιούνη, τουλάχιστον 7 άστεγοι πήραν υπερβολική δόση Κ2 σε ένα κέντρο αστέγων στην Washington και οι αρχές ανέφεραν πως είχαν υποπτευθεί πως μια επικίνδυνη «φουρνιά» Κ2 είχε καταφτάσει από την Νέα Υόρκη, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Washington Post.

Την ώρα που ένας γκριζομάλλης μεσήλικας πλησιάζει τον Czar για να πάρει την δόση του για την ημέρα, ο Bless τον κοροϊδεύει: «Πώς αισθάνεσαι όταν καπνίζεις Κ2; Καλά;», τον ρωτάει.

«Είναι η δεύτερη λύση που έχω όταν θέλω να χαθώ», απαντάει καθώς ο Czar ρολάρει ένα stick και παίρνει το δολάριο. Πλέον έχουν καταφτάσει και άλλοι 4 τύποι και ένας έχει αρχίσει να βαράει Lil Wayne από ένα μικρό boom box.

O 29χρονος έμπορος του Κ2, μου εξηγεί ότι υπάρχουν τέσσερα είδη Κ2 σε αυτό το κέντρο αστέγων: «Το Extreme, το Smacked και το Green Giant είναι τα πιο ασφαλή», μου λέει. «Το τρομακτικό είναι το Flamingo. Λένε πως ούτε οι γιατροί δεν ξέρουν τι έχει μέσα».

Του δίνω ένα τσαλακωμένο δολάριο και μου δίνει ένα πολύ χαλαρά στριμμένο stick από Extreme. Τότε, έρχεται προς το μέρος μου ένας 31χρονος, ο Malik Miller και με συμβουλεύει να μην το καπνίσω. Μου λέει πως εθίστηκε στο Κ2 το 2012, όταν αυτοκτόνησε η μάνα του, αλλά σύντομα κατάλαβε πως είχε εθιστεί σε μια ουσία που τον έκανε να συμπεριφέρεται αλλοπρόσαλλα και που τελικά τον απομάκρυνε από την υπόλοιπη οικογένειά του.

Ο Malik βγάζει από την τσέπη ένα κινητό LG με ραγισμένη οθόνη και μου δείχνει να βιντεάκι όπου φαίνεται να βρίσκεται μέσα στην τουαλέτα του κέντρου αστέγων, με το πάνω μέρος του κορμιού του να είναι μέσα στον νεροχύτη. Στο βίντεο φοράει μόνο ένα παπούτσι και φαίνεται μισοπεθαμένος. «Έχω φύγει εντελώς εδώ», μου λέει καθώς βλέπουμε το βίντεο.

Καθώς μου εξηγεί πως το Κ2 του κατέστρεψε την ζωή, o Bless έρχεται δίπλα μου και αρχίζει και με ρωτάει επίμονα πότε θα αρχίσει να γυρίζει το stick που αγόρασα. Όταν πλέον αρχίζει και γίνεται επιθετικά πιεστικός, δεν έχω άλλη επιλογή από το να του το δώσω.

«Θα χαρίσεις έτσι ένα δολάριο;», με ρωτάει έκπληκτος, αλλά γελώντας και με την τύχη του, αρπάζοντάς το και καπνίζοντάς το μονομιάς.

Όλοι οι άνθρωποι που συχνάζουν έξω από το κέντρο αστέγων της 681 Clarkson με ρωτούν δύο πράγματα, το ένα κυριολεκτικό και το άλλο ρητορικό: Αν ήξερα τι υπήρχε μέσα σε αυτό που κάπνιζαν και γιατί δεν μπορούσαν να καπνίσουν κανονική μαριχουάνα αντί για αυτό;

Για να καταλάβω το πρώτο ερώτημα, επισκέφτηκα τον Marcel Roberts, καθηγητή του John Jay College of Criminal Justice στο Manhattan, ο οποίος ειδικεύεται στην χημική σύνθεση των συνθετικών ναρκωτικών και των εκρηκτικών. Αν και ο Bless μου είχε καπνίσει το stick το οποίο ήθελα να φέρω για ανάλυση, είχα ακόμα στην κατοχή μου ένα σακουλάκι πέντε γραμμαρίων με την ένδειξη Smacked επάνω του, το οποίο μου είχε πει ο τραυματιοφορέας με τον οποίο είχα μιλήσει ότι είχε πέσει από την τσέπη ενός χρήστη που είχε έρθει στο νοσοκομείο σε κατάσταση κρίσης.

Το Κ2 μέσα στο σακουλάκι μυρίζει σαν Gatorade λεμόνι-λάημ και η φωτογραφία της συσκευασίας δείχνει ένα βάτραχο που φαίνεται εντελώς «ακουσμένος».

Ο Roberts τοποθετεί λίγη από την ουσία σε έναν δοκιμαστικό σωλήνα και προσθέτει αιθανόλη. Μετά από μια διαδικασία που σκοπό έχει να διασπάσει την ουσία, έτσι ώστε να μπορούν να διακριθούν όλα τα στοιχεία της, ο Roberts είναι σε θέση να μου αποκαλύψει τι ακριβώς καπνίζουν οι άστεγοι.

Το μοναδικό οργανικό στοιχείο που υπάρχει είναι το Clausena Iansium, ένα φυτό της νοτιοανατολικής Ασίας, αλλά ψάχνοντας τα στοιχεία εκείνα που πραγματικά επηρέαζαν τους χρήστες, ο καθηγητής αντιμετώπισε προβλήματα,

«Νομίζω ότι έχει ένα σωρό πράγματα μέσα του», μου εξηγεί καθώς κοιτάει τα αποτελέσματα. Το γράφημα που αναδεικνύει όλα τα στοιχεία της ουσίας είναι γεμάτο από πληροφορίες, αλλά τελικά το στοιχείο εκείνο που υπερισχύει όλων των άλλων είναι ένα που μοιάζει πολύ με το JWH-018, ένα από τα πρώτα συνθετικά ναρκωτικά που απαγόρεψε το DEA.

Το γεγονός ότι ακόμα και οι πιο αρχάριοι κατασκευαστές ουσιών μπορούν να δημιουργήσουν τα δικά τους μείγματα κανναβινοειδών είναι και ο λόγος που είναι τόσο δύσκολο να παρακολουθηθούν επαρκώς αυτές οι ουσίες από τις αρχές: οι κατασκευαστές μπορούν απλά να αλλάξουν ελαφρά μια φόρμουλα που έχει κριθεί παράνομη και να την οδηγήσουν και πάλι σε νόμιμα «νερά».

«Η χημεία σε αυτόν τον τομέα εξελίσσεται τόσο γρήγορα που είναι αδύνατον να παρακολουθηθεί επαρκώς», λέει ο Roberts. «Τα ναρκωτικά αλλάζουν κατά τρόπο που δεν επηρεάζει την χρήση τους, αλλά επηρεάζει την νομική τους υπόσταση, όσο αυτή έχει να κάνει με το αν αυτά θεωρούνται νόμιμα ή όχι».

Για να απαντήσω λοιπόν στα ερωτήματα που μου είχαν απευθύνει οι άστεγοι του κέντρου: το είδος του Κ2 που βρίσκεται στους δρόμους και γεμίζει τα κρεβάτια των νοσοκομείων μέσα στο 2015, είναι ουσιαστικά η ίδια ουσία που είχε δημιουργήσει media-κο πανικό για το μεγαλύτερο μέρος της περασμένης πενταετίας.

Όσο για την δεύτερη ερώτηση: αν κάπνιζαν μαριχουάνα, οι χρήστες θα είχαν λάβει μια κλήση από τις αρχές. Με τα πράγματα ως έχουν, δεν υπάρχει τρόπος ελέγχου της σαφώς πιο επικίνδυνης ουσίας που χρησιμοποιούν οι άστεγοι. Ένας εκπρόσωπος της αστυνομίας της Νέας Υόρκης, μου είπε πως ένας αστυνομικός που εντοπίζει κάποιον να κάνει χρήση, πρέπει σύμφωνα με τον νόμο να περισυλλέξει την ουσία και να την στείλει για ανάλυση σε εργαστήριο, ώστε να εντοπιστεί αν περιέχει κάποιο εκ των απαγορευμένων κανναβινοειδών. Είναι όμως ξεκάθαρο, πως κάτι τέτοιο δεν αποτελεί προτεραιότητα των αστυνομικών.

Ο Ian Michaels, ο διευθυντής δημοσίων σχέσεων του Health and Hospitals Corporation της Νέας Υόρκης, δεν ήξερε αν υπήρχαν συγκεκριμένοι κανόνες που μπορεί να εφαρμόσει ένας υπάλληλος νοσοκομείου που αφαιρεί Κ2 από έναν χρήστη. «Είναι μια καλή ερώτηση, δεν έχω ιδέα», μου λέει ο Michaels, ο οποίος μου είπε ότι θα φρόντιζε να μάθει, αλλά δεν μου απάντησε ποτέ

Αν δεν αλλάξει κάτι, αυτός ο φαύλος κύκλος θα συνεχιστεί: ο άστεγος θα ξυπνάει, θα καπνίζει μερικά sticks, θα πέφτει σε κάποια κρίση, θα ξυπνάει στο νοσοκομείο και θα επαναλαμβάνει την διαδικασία. Και βέβαια, όσο ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες του Αυγούστου, τόσο θα ανεβαίνει και ο αριθμός των ασθενών.

«Όσο πιο έντονη είναι η ζέστη, τόσο πιο πολύ επηρεάζει τις αντοχές τους», μου λέει ο τραυματιοφορέας στο Brooklyn, καθώς εξετάζουμε την περίμετρο του κέντρου αστέγων στην 681 Clarkson. «Υπάρχουν τρεις τύποι εκεί, που είναι έτοιμοι να λιποθυμήσουν. Αν η θερμοκρασία ανέβει λίγο ακόμα, να είσαι σίγουρος πως αυτοί θα είναι οι επόμενοι ασθενείς μου».

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.