Εννιά Μήνες στο Κονγκό με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα

Το VICE Greece δίνει βήμα σε επιλεγμένες ανθρωπιστικές οργανώσεις και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τη δημιουργία της νέας στήλης «Ρισπέκτ», στην οποία κάθε Δευτέρα θα δημοσιεύονται προσωπικές ιστορίες, άρθρα άποψης, φωτογραφίες, ρεπορτάζ ή άλλες υποθέσεις που ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία. Στόχος μας είναι να ενημερώσουμε το κοινό και να ανοίξουμε διάλογο για ζητήματα, με τα οποία καταπιάνονται οι συγκεκριμένες οργανώσεις και αξίζουν την προσοχή όλων.

Το συγκεκριμένο άρθρο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, υπογράφει η Τζέσυ Χαρακτινού. Η Τζέσυ έκανε την πρώτη της αποστολή με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα από τον Μάιο του 2018 έως τον Φεβρουάριο του 2019 στο Κονγκό ως υπεύθυνη Ανθρώπινου Δυναμικού, Οικονομικών και Διοικητικών Θεμάτων. Εάν θέλεις κι εσύ να ακολουθήσεις το παράδειγμα της Τζέσυ, δες εδώ.

Είμαι η Τζέσυ και τους τελευταίους εννέα μήνες της ζωής μου τους πέρασα στο Κονγκό σε αποστολή με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Ήταν η πρώτη μου αποστολή και η εμπειρία που έφερα μαζί μου επιστρέφοντας στην Ελλάδα ήταν αποκαλυπτική και πάρα πολύ δυνατή. Εκείνο που μου έμαθαν αυτοί οι εννέα μήνες είναι ότι δεν χρειαζόμαστε πολλά για να είμαστε ευτυχισμένοι. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Ήθελα με όλη την εσωτερική μου δύναμη να φύγω το συντομότερο δυνατό για αποστολή. Όταν ήρθε η πρόταση για Κονγκό, ήμουν τόσο χαρούμενη που σχεδόν δεν διάβασα όλες τις λεπτομέρειες για το project και είπα αμέσως «ναι», μην τυχόν και μου πάρουν πίσω την πρόταση.

Ήμουν για εκπαίδευση με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στη Γενεύη. Έμενα στο δωμάτιο με άλλη μια κοπέλα. Σε εκείνη είχαν ήδη προτείνει αποστολή, ενώ σε εμένα όχι ακόμα. Είχα αγχωθεί πως επειδή δεν είχα προηγούμενη εμπειρία σε παρόμοιες οργανώσεις, δεν θα με επέλεγαν σύντομα. Τελικά, την επόμενη ημέρα μου πρότειναν να πάω στο Κονγκό. Το βελγικό Κονγκό! Κι εγώ δεν είχα χρησιμοποιήσει τα γαλλικά μου εδώ και δέκα χρόνια. Η πρώτη μου σκέψη ήταν «πρόσεχε τι εύχεσαι».

Με έβαλαν να υποσχεθώ πως αν ποτέ τύχαινε και πήγαινα σε project που διαχειρίζεται Έμπολα θα τα μάζευα και θα γυρνούσα πίσω. Οι γονείς μου και κάποιοι φίλοι πίστευαν πως θα έκανα ένα διάλειμμα έξι μηνών από τον corporate κόσμο που εργαζόμουν μέχρι τώρα και μετά θα ξαναγυρνούσα στο γνώριμο μονοπάτι μου. Νομίζω ακόμα δεν μπορούν να πιστέψουν ότι αμέσως μόλις γύρισα δήλωσα διαθεσιμότητα και για δεύτερη αποστολή.

Αν εξαιρέσεις τα χρηστικά και απαραίτητα, τα μόνα πράγματα που πήρα μαζί μου ήταν δύο βιβλία για γιόγκα και διαλογισμό που μου έκαναν δώρο οι φίλοι μου και ένα δαχτυλίδι της προγιαγιάς μου από τη Σμύρνη, για να νιώθω πως έχω κοντά μου τη γραμμή των προγόνων μου.

Η πρώτη στιγμή που μου έκοψε την ανάσα ήταν όταν έφτασα στο project και συνειδητοποίησα το μέρος όπου βρίσκεται. Ήταν στην κορυφή ενός καταπράσινου βουνού στα δυόμιση χιλιάδες μέτρα. Ένα χωριό, ακριβής αποτύπωση των ταινιών του φαρ ουέστ με τα ξύλινα σπιτάκια και το ατελείωτο χώμα.

Κάθε πρωί ξυπνούσα στις 6, έτρωγα πρωινό και από τις 8 μέχρι τη 1 ήμουν στο γραφείο όπου δούλευα ως υπεύθυνη διοικητικών θεμάτων, ανθρώπινου δυναμικού και οικονομικών. Ακολουθούσε ένα διάλειμμα μίας ώρας για φαγητό και από τις 2 μέχρι τις 7 το απόγευμα επέστρεφα στο γραφείο μου. Όταν τελείωνα με τη δουλειά χαλαρώναμε με συναδέλφους, τρώγαμε όλοι μαζί, βλέπαμε ταινίες και μετά κοιμόμουν.

Εκεί ο χρόνος έχει άλλη σημασία. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί οι ρυθμοί και οι απαιτήσεις ενός project είναι τέτοιοι που μέχρι να τελειώσει η μια μέρα, έχει έρθει η άλλη με τις ίδιες και περισσότερες απαιτήσεις. Η αδρεναλίνη δεν πέφτει ποτέ. Στην αποστολή μένεις με τους υπόλοιπους συναδέλφους σου στο ίδιο σπίτι. Με τους ιδίους συναδέλφους δουλεύεις όλη τη μέρα, τρως, συζητάς. Εκεί προσωπική ζωή και εργασία είναι ενιαία και αδιαίρετη ύπαρξη. Οπότε καθόμασταν να φάμε όλοι μαζί, άλλες φορές θα συζητούσαμε τα νέα της ημέρας, άλλες φορές θα βλέπαμε μια ταινία, θα κάναμε απέλπιδες προσπάθειες να γυμναστούμε ή θα μοιραζόμασταν τσάι από το Μάλι φτιαγμένο με τον παραδοσιακό τρόπο επάνω στη φωτιά και με πολλή-πολλή ζάχαρη.

Παίξαμε και Ουρλιάξαμε σε Ένα Δωμάτιο Απόδρασης στην Αθήνα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook

Στην συγκεκριμένη αποστολή υπήρχαν αρκετοί λόγοι για να φοβηθείς κανείς. Είτε επειδή υπήρχαν τρεις διαφορετικές ομάδες ανταρτών στο χωριό που έμενα οι οποίοι κυκλοφορούσαν με όπλα και δεν δίσταζαν να τα χρησιμοποιήσουν, είτε γιατί κάποιες ώρες μακριά υπήρχε επιδημία Έμπολα, ή διότι οι μετακινήσεις από και προς το project γίνονταν μόνο με μότο κρος μηχανές, καθώς δεν υπήρχαν δρόμοι προσβάσιμοι από αυτοκίνητο και το ρίσκο στα βουνά με μότο κρος -ιδιαίτερα στην περίοδο των βροχών- είναι πιο αυξημένο. Φυσικά υπήρχε επίσης αυξημένη πιθανότητα για ληστεία αλλά αυτό στο Κονγκό είναι σύνηθες. Όμως κάθε φορά που σκεφτόμουν όλες αυτές τις πιθανότητες, σκεφτόμουν επίσης πως δεν έχω έρθει στο Κονγκό μόνη μου. Είμαι κομμάτι μιας πολύ μεγάλης παγκόσμιας οργάνωσης. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι μια διεθνής ιατρική ανθρωπιστική οργάνωση, που παρέχει ιατρική φροντίδα σε ανθρώπους αποκλεισμένους από ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Κάνουν χρόνια πράξη το όραμά τους και το κάνουν καλά. Αυτή λοιπόν η γνώση μου, μου δημιουργούσε την πίστη μου στην οργάνωση και η πίστη νικούσε το φόβο. Κάθε φορά.

Ευτυχώς δεν είχα κάποια ιδιαίτερα δυσάρεστη στιγμή, είχα όμως μια αρκετά πιεστική και απαιτητική στιγμή. Στο project μου είχαμε μια βάση και μια υποβάση περίπου τρεις ώρες μακριά. Ενώ οι τρεις από τους τέσσερις επικεφαλής των τμημάτων βρισκόμασταν στη βάση, μαθαίνουμε πως στην υποβάση οι τρεις ομάδες των ανταρτών συγκεντρώνονται στο χωριό και θα ξεκινήσει σύρραξη. Μαθαίνουμε επιπλέον πως οι κάτοικοι του χωριού εγκαταλείπουν όπως-όπως το χωριό και φεύγουν με τα πόδια στα βουνά ή σε διπλανά χωριά για να κρυφτούν. Κι εμείς έχουμε μια ομάδα περίπου έξι-επτά ατόμων στην υποβάση. Χρειάστηκε μέσα σε πολύ λίγο χρόνο να συντονίσουμε από τη βάση τα σενάρια εκκένωσης των ανθρώπων μας από το χωριό εκείνο. Να μιλήσουμε με τους αρχηγούς των ανταρτών να μας δώσουν λίγο χρόνο, να συντονιστούμε, να έρθει ελικόπτερο να πάρει τους συναδέλφους και να τους μεταφέρει στην πόλη. Τελικά, όλα πήγαν κατ' ευχήν.

Το βελγικό Κονγκό έχει περίπου 87 εκατομμύρια πληθυσμό και οι κάτοικοι μιλούν περίπου 240 διαφορετικές τοπικές γλώσσες, με τις κυριότερες να είναι τα γαλλικά, τα σουαχίλι και τα λινγκάλα. Παίρνοντας ως δεδομένο πως κάθε γλώσσα φέρει τη δική της κουλτούρα, αντιλαμβάνομαι πως δεν μου φτάνουν δυο ζωές για να πω ότι γνωρίζω το Κονγκό και την κουλτούρα των ανθρώπων που το απαρτίζουν. Ενθουσιάστηκα, όμως, με την ευγένεια των ανθρώπων. Ακούν με υπομονή το συνομιλητή τους και δεν θα τον διακόψουν ποτέ, ακόμη και αν έχουν εντελώς αντίθετη άποψη. Θα τον αφήσουν να ολοκληρώσει και θα κάνουν συζήτηση γύρω από τις απόψεις και των δυο. Πιο πολύ από αυτό με ενθουσίασε πόσο αληθινά συνδεδεμένοι είναι με τη φύση τους. Πάντα μου άρεσε η φύση, αλλά είχα μάλλον μια ωραιοποιημένη εικόνα για αυτή. Νόμιζα πως ήταν πράσινα λιβάδια και καθαρός αέρας. Οι άνθρωποι εκεί μου έμαθαν πως η φύση στην αληθινή της μορφή είναι επικίνδυνη, είναι βρόμικη, φέρει ασθένειες, είναι ωμή. Αν λέμε ότι θέλουμε να είμαστε κοντά στη φύση καλό είναι να έχουμε μια ιδέα του τι ακριβώς αυτό μπορεί να σημαίνει. Κι αν μάθουμε να αποδεχόμαστε τη φύση ως είναι, τότε ίσως να μάθουμε να αποδεχόμαστε και τους ίδιους μας τους εαυτούς χωρίς να κάνουμε όλες τις προσπάθειες για να μας εξωραΐσουμε.

Η αποστολή και η παραμονή μου στο Κονγκό με έκανε να συνειδητοποιήσω πολλά πράγματα, για τα οποία σήμερα είμαι ευγνώμων. Είδα από πρώτο χέρι πόσο λίγα πράγματα χρειαζόμαστε για να είμαστε ευτυχισμένοι. Και πως αυτά που χρειαζόμαστε δεν είναι τίποτα από αυτά που έχουμε μάθει να κυνηγάμε. Είναι πράγματα που σου δίνει απλόχερα η φύση και αν είσαι συνδεδεμένος με αυτή, με γνώση και σεβασμό, τότε μπορείς να έχεις τα πάντα. Αντιλήφθηκα πως αν θέλουμε να εξαφανιστεί η κουλτούρα της εξάρτησης, θα χρειαστεί πραγματικά να μάθουμε στους ανθρώπους να ψαρεύουν αντί να τους δίνουμε έτοιμο το ψάρι. Έτσι θα είμαστε όλοι αυτοδύναμοι, ανεξάρτητοι και με κατανόηση και ελευθερία θα προχωράμε μαζί βήμα βήμα στη γη και τη ζωή που μας δόθηκε να ζήσουμε.

Περισσότερα από το VICE

«Δεν Είναι η Αθήνα Όπως το Παρίσι για Έναν Γκέι Άνδρα»

Ελληνικό Ποδόσφαιρο: Πατήστε το Κουμπί

«Δεν σας Χάλασε Κωλόγαυροι» - Ο Μονόλογος του Χάρη Φραγκούλη για τον Πανιώνιο