Reizen met het vliegtuig moet ooit iets magisch geweest zijn, maar met de democratisering van vliegreizen is die glans behoorlijk vervaagd. Mensen komen tegenwoordig in hun pyjama naar Schiphol voor hun vlucht naar hun all-inclusive-resort, en om het allemaal nog wat goedkoper te maken overwegen vliegmaatschappijen om staanplaatsen te gaan verkopen en de toiletten te vervangen door nog een paar extra krappe stoelen.
Ook al is er momenteel geen enkele garantie op werk na een opleiding tot vliegenier, toch willen nog steeds heel veel mensen piloot worden. En een pilotenopleiding is niet goedkoop. Het kost ongeveer evenveel als een gemiddeld koophuis in Amsterdam. Piloot Manuel uit Duitsland was na zijn opleiding een paar maanden werkloos, maar dat veranderde toen hij naar het Verenigd Koninkrijk verhuisde. Nu vliegt hij vakantiegangers door heel Europa.
Videos by VICE
Manuel was bereid om een paar vragen te beantwoorden die ik altijd al wilde stellen aan een piloot. Hij blijft wel graag anoniem en wil ook niet vertellen voor welke maatschappij hij precies vliegt. Wel wilde hij graag benadrukken dat hij piloot zijn de mooiste baan op aarde vindt.
VICE: Bestuur je dat vliegtuig nou echt zelf, of zet je gewoon de automatische piloot aan en doe je voor de rest niets?
Manuel: Ik gebruik de automatische piloot van na het opstijgen tot net voor de landing, dus bijna heel de vlucht. De luchtvaartmaatschappij waar ik voor werk vereist dit om het risico te minimaliseren dat hun piloten zich in de lucht als cowboys gaan gedragen. Ze hebben daar in het verleden mee te maken gehad. Bijvoorbeeld met piloten die extra gas gaven bij het naderen van een luchthaven. Dat is extreem gevaarlijk en verbruikt veel brandstof, omdat het vaak betekent dat het vliegtuig opnieuw hoogte moet opbouwen voor een nieuwe landing.
Maar wanneer je op grote hoogte vliegt en alleen koers en de juiste snelheid moet houden, dan word je een beetje loom. Dat is nog een reden waarom het goed is om de automatische piloot te gebruiken. Die moet ik zelf nog wel aansturen. Aanpassingen aan de hoogte, de route en de snelheid moet ik handmatig invoeren. Op lange, saaie vluchten lees ik kranten en boeken, of ik kijk naar de sterren. We hebben ook een iPad met alle handleidingen en informatie over luchthavens erop. Dat is een pdf van twintigduizend pagina’s. Dat houdt je bezig.
Hoeveel verdien je nou eigenlijk?
Ik verdien tussen 8.000 en 10.000 euro bruto per maand. Maar het cliché dat piloten veel verdienen klopt niet meer. Er zijn veel piloten die maar net genoeg verdienen om rond te komen. Sommige verdienen maar 1.200 euro per maand in hun eerste jaren als piloot, en van dat salaris moeten ze ook hun studieschuld afbetalen.
Als je piloot wil worden, moet je in staat en bereid zijn om een enorme financiële last op je te nemen. Ik moest een lening afsluiten voor mijn training van meer dan 115.000 euro. Ik kreeg geen lening op mijn eigen naam, maar gelukkig konden mijn ouders helpen. Na de training kon ik gedurende drie jaar geen baan bij een luchtvaartmaatschappij vinden. Veel mensen die al dat geld hebben betaald om te worden opgeleid, worden nooit aangenomen als piloot.
Klopt het dat veel piloten zware drinkers zijn?
Ik denk niet dat er meer alcoholisten onder piloten zijn dan in andere beroepsgroepen. Wel heb ik veel verhalen gehoord over piloten die onder invloed van alcohol vlogen. Er is een AA-programma voor piloten in Duitsland, dus het probleem wordt wel erkend. En je wordt getest voor en na elke vlucht. Over het algemeen zijn die inspecties vrij streng.
Kun je drugs smokkelen op je vluchten?
Het is me nog nooit gevraagd en het zou niet gemakkelijk zijn. Het personeel wordt nog grondiger gecontroleerd dan passagiers. We worden afzonderlijk gescreend zodat we de wachtrijen kunnen overslaan, maar de procedure is hetzelfde en soms zelfs strenger. Passagiers mogen bijvoorbeeld 430 euro aan goederen meenemen, terwijl bemanningsleden maximaal 70 euro mee mogen nemen.
Heb je ooit meegemaakt dat een vliegtuig bijna crashte?
Ik heb weleens meegemaakt dat een van de motoren uitviel. Een andere keer hield de automatische piloot ermee op. Het hardst ben ik geschrokken tijdens een landing in Bristol, toen ik als co-piloot vloog. De landingsbaan daar is kort en op het einde ervan is er een steile helling. Het woei en regende die dag, en de gezagvoerder miste het juiste moment om te landen. We zweefden gewoon over de landingsbaan heen. Omdat het vliegtuig niet op tijd kon stoppen en waarschijnlijk van de helling was gevallen, moest ik het van de gezagvoerder overnemen en opnieuw landen. De gezagvoerder was totaal verstijfd. Hij kon niet meer bewegen. Ik moest zijn hand van de stuurknuppel afhalen. Na de landing verontschuldigde hij zich uitvoerig, dus maakte ik er geen punt van. De passagiers hadden geen idee dat we bijna gecrasht waren.
Met hoeveel stewardessen heb je het gedaan?
Ik ben nog nooit met een stewardes naar bed geweest en heb ook nooit seks gehad in een vliegtuig. Maar over het algemeen is het cliché over piloten en stewardessen wel waar. Elke dag hoor ik van collega’s met wie ze nu weer hebben geslapen. Op langeafstandsvluchten is er een hut voor de bemanning om in te slapen. Daar gaat het regelmatig los. Ik heb ook verhalen gehoord over gezagvoerders die het deden met copiloten in de cockpit.
Helpt dat uniform je bij het versieren van vrouwen?
Ik probeer mijn uniform altijd heel netjes te houden. Ik zorg ervoor dat mijn broek, overhemd en das gestreken zijn. Maar na het werk kleed ik me zo snel mogelijk om, zodat ik niet al te veel aandacht trek. Iedereen kijkt naar je wanneer je dat pak draagt, niet alleen op het vliegveld maar ook daarbuiten. Vrouwen negeren me meestal in clubs en bars, maar als ik op weg ben naar het vliegveld in mijn uniform, merken ze me altijd op.
Is het echt zo erg als ik mijn mobiel niet op vliegtuigstand zet tijdens een vlucht?
Als slechts één passagier zijn mobiele telefoon aan laat staan, zal er waarschijnlijk niets gebeuren. Maar als meer mensen dat doen in de buurt van de cockpit, horen we communicatiesignalen in onze koptelefoons. Dat geluid overstemt de radioberichten en het signaal kan onze navigatieapparatuur verstoren. Niet de gps zelf, maar de apparaten die er zijn om de gps te vervangen als er iets gebeurt.
Wat veranderde er voor piloten nadat de Duitse copiloot Andreas Lubitz in maart 2015 opzettelijk een Germanwings-vliegtuig liet neerstorten ?
Ik werk niet voor een Duitse luchtvaartmaatschappij, maar ik ben wel Duits. Sommige collega’s maakten stomme grappen na die ramp. Toen we samen in de cockpit zaten, vroeg een stewardess me eens of ik ook zelfmoord wilde plegen. Misschien was het een grap van haar, maar ik neem die dingen heel serieus.
Ik vind dat Lufthansa (de grootste Duitse luchtvaartmaatschappij) na de crash van Lubitz zwaarder gestraft had moeten worden. Ze waren op de hoogte van zijn mentale problemen. Wanneer je een selectieprocedure doorloopt voor een baan bij een luchtvaartmaatschappij is er altijd een psychologische screening. Die is belangrijker dan de rest. Lubitz was aangenomen, hoewel hij toen al problemen had. Hij was een paar maanden afwezig geweest tijdens zijn opleiding vanwege zijn therapie. De luchtvaartmaatschappij heeft zich nooit verontschuldigd voor wat er is gebeurd, en ik vind dat ze dat wel hadden moeten doen.
Hoe voelt het om verantwoordelijk te zijn voor zoveel mensenlevens?
Het is absoluut een enorme verantwoordelijkheid. Het is goed dat je de bevoegdheid hebt om mensen rond je te commanderen om de veiligheid van iedereen te kunnen garanderen. Het cabine- en grondpersoneel moeten alles wat je zegt letterlijk opvolgen. Aan het eind van de dag kan het een geweldig gevoel geven om te weten dat er zoveel dingen mis hadden kunnen gaan, maar dat je toch honderden mensen veilig thuis hebt gebracht.
Volg VICE via Facebook, Instagram en Twitter.