Er is veel mis met hoe stripclubs gerund worden

In elke grote stad kun je wel ergens een stripclub vinden. Vaak lijken ze erg op elkaar: het ruikt er naar verschaald bier, de verlichting is in de kleur rood, overal is fluweel en zwart leer, en op een gemiddelde nacht vind je er opdringerige mannen en giechelende toeristen.

Zelf houd ik wel van een paaldans of een goede striptease, maar toch ga ik bijna nooit naar een stripclub: de keren dat ik op de Wallen in een club belandde, was de sfeer niet bepaald sensueel, en voelde het ook niet als de meest vrouwvriendelijke plek die er was.

De van oorsprong Amerikaanse Maggie Laylon Saunders, die pas is afgestudeerd aan de Design Academy in Eindhoven, vond het ook tijd voor een ander soort stripclubervaring: eentje waar de dansers de macht hebben en waar iedereen zich welkom voelt. Daarom ontwierp ze als afstudeerproject, samen met Digital Designer Erik Vlemmix, ‘Striptopia’: een app waarmee strippers een pop-upstripclub kunnen starten op locatie.

Het belangrijkste: doordat de strippers de pop-up zelf organiseren, hebben zij de macht in handen, in plaats van een clubeigenaar. Maggie noemt het ook wel ‘de stripclub voor millennials’. Voor het project putte uit eigen ervaring: in de Verenigde Staten heeft ze zelf ook gedanst als stripper.

Tijdens de Dutch Design Week ging ik bij Maggie langs, waar ze toen ze een pop-upstripclub had georganiseerd om te laten zien wat er allemaal mogelijk is met Striptopia. De mobiele app is al klaar voor gebruik, maar Maggie is nog volop bezig met het ontwikkelen van haar project. Voor de pop-up waren verschillende strippers vanuit de hele wereld naar Nederland gekomen, waaronder Katy uit de Amerikaanse staat Kentucky. Ik sprak de twee vrouwen over hun eigen ervaringen als stripper, en over hoe Striptopia na de Design Week een bestaan kan hebben.

VICE: Hoi Maggie, ‘Striptopia’ is best een persoonlijk project. Waarom vond je het belangrijk om een nieuw soort stripclub te bedenken?
Maggie: Klopt, ik ben zelf ook stripper geweest. Ik stopte omdat ik vanuit Amerika naar Nederland verhuisde, maar ik was de setting van stripclubs ook volledig beu. Er is veel mis met hoe een stripclub gerund wordt door het management: zij beslissen hoe een stripper eruit moet zien en wie ze aannemen. Een manager beslist vaak ook hoeveel een danser mag vragen voor een lapdance en bepaald ook hoe ver een stripper mag, of moet, gaan met een klant. De stripclub wordt vanuit het management nog steeds gedomineerd door mannen, en strippers worden geregeld uitgebuit door de industrie. Met Striptopia creëer ik een pop-upstripclub, die zodanig is ontworpen dat dansers volledig autonoom zijn.

Hoe werkt dat precies?
Striptopia is een stripclub die je ervaart met je smartphone. Via de app kan je StripCoins kopen, hiermee kan je de strippers betalen voor bijvoorbeeld een lapdance. Nadat je je StripCoins naar de stripper swipet, wordt ze via een projectie op het podium geïnstrueerd welke dancemoves ze moet doen. Op de app creëer je als stripper je eigen profiel: wat je bewegingen zijn en hoeveel je ervoor vraagt, aangevuld met een bio en link naar je Instagram. Alle transacties worden direct overgemaakt naar bankrekening van de stripper. Zo krijgen ze autonomie en financiële controle.

Hoe zorgt Striptopia voor een veiligere situatie voor strippers?
De dansers krijgen veel meer controle over hun veiligheid. In veel gevallen is de beveiliging van een stripclub ingehuurd door de manager, waardoor die enkel in diens belang handelt. Een klant wordt pas naar buiten gegooid als de manager daar opdracht voor geeft. Doordat dit een pop-upstripclub is, kunnen de dansers hun eigen beveiliging inhuren. Voor die extra laag van veiligheid, hebben we ook draagbare technologie ontwikkeld in de vorm van een riem die oplicht als iemand fooi betaalt. Zo mag er geen cash geld meer in broekjes worden gestopt. Vroeger scheurden mensen weleens mijn ondergoed eraf of probeerden ze geld te steken op plekken waar het niet hoorde. Er vindt dus geen ongewenst contact tussen de klant en de stripper plaats en als er contact is, is dit met wederzijdse toestemming. De stripper kan daarbij zelf in de app aangeven welke handelingen zij wel en niet wil doen.

Er komt dan best veel kijken als je als strippercollectief je eigen avond organiseert: de dansers moeten zelf een locatie vinden, beveiliging regelen, zorgen dat er muziek is, vergunningen regelen.
Op dit moment doen wij als Striptopia zelf de organisatie van een pop-upstripclub en daar komt inderdaad veel bij kijken. Vergunningen zijn lastig, vooral omdat de regels rondom sekswerk per stad erg wisselen. Daarom proberen we samen te werken met locaties die al vergunningen hebben. Maar er zijn al stripperscollectieven die zichzelf organiseren waarmee we dan ook samenwerken, waaronder de East London Strippers Collective. Ze zeiden dat het bijvoorbeeld cruciaal is dat dansers hun eigen bankrekening kunnen toevoegen in het systeem, in de plaats van dat alles rechtstreeks naar de rekening van het collectief ging.

In tussentijd is Katy erbij komen zitten, een van de dansers die speciaal uit Kentucky is gekomen om op de Dutch Design Week te dansen voor Striptopia.

Hoi Katy, waarom vind jij het belangrijk dat je als stripper meer controle krijgt over je werk?
Katy: In veel stripclubs waar ik gewerkt heb, stelde het management regels op die voor de dansers volledig onlogisch zijn. Dat leidde geregeld tot onveilige situaties voor de strippers. Er is een lange geschiedenis van stripclubs die geopend zijn door misogyne mannen die veel meer geven om hun omzet dan om hun performers. Idealiter neem ik Striptopia mee naar huis, het is een fantastisch model.

Hoe merk jij dat het management in een stripclub vandaag de dag tekort doet aan strippers?Katy: Ik ben trans. Ik heb een beetje een baard en als een man mijn gezicht zou aanraken en dit zou merken, zou ik zwaar in de problemen kunnen komen – ook bij het management. Het management begrijpt echter niet dat mensen wel degelijk klaar zijn voor een meer diverse groep performers. Veel dansers worden niet eens aangenomen in een stripclub. Los daarvan is een stripclub ook een gevaarlijke omgeving voor transgender personen. Het gebeurt weleens dat een man, als hij ontdekt dat een danser trans is, volledig doorslaat en fysiek geweld gebruikt. Er is zoveel geweld naar transgender strippers toe, en wij zijn juist erg kwetsbaar, waardoor we meer beveiliging en een safe space nodig hebben.

Maggie: Mijn manager zei ooit: we gaan geen zwarte vrouwen meer inhuren, het wordt te donker hier. En dat heb ik vaker gehoord. Als strippers hun eigen collectief kunnen vormen, kunnen ze ook discriminatie tegengaan. Ze kiezen zelf wie er in het collectief komt, waardoor de mannen die een stripclub leiden niet meer kunnen beslissen hoe een performer er überhaupt uit moet zien.

Terwijl ik met Maggie nog verder praat, moet Katy weer tien minuutjes performen. Er wordt een lapdance gekocht, er wordt betaald voor een ‘agressieve paaldans’ en nog iemand anders wil graag van Katy haar ‘ground work’ zien. De ene keer speelt Beyoncé, de andere keer hoor je obscure indiemuziek. Ondanks de best wel droge setting van een afstudeershow, is het opvallend hoe ongelooflijk sexy de sfeer wordt.

Maggie, de sfeer is hier duidelijk anders dan in de gemiddelde stripclub
Dat is ook cruciaal voor mij geweest. De eigenaars van stripclubs zijn vaak best oud. Ze denken niet na over hoe ze een stripclub kunnen aanpakken. Ze zijn te veel bezig met investeren in dingen als VR-experiences en online shows, maar het is een stripclub: mensen willen gewoon in een coole sfeer naar een goede show kijken. Terwijl de sekswerk-industrie zo ongelooflijk groot is, zijn er eigenlijk bitter weinig designers bezig met het innoveren van die industrie. Door die louche, oubollige sfeer van een stripclub, kleeft er een stigma aan de rol van een stripper.

Heb jij dat zelf ook ondervonden?
Absoluut. Ik wilde strippen omdat ik nieuwsgierig was en mijn seksualiteit wilde onderzoeken. Ik ben altijd heel open geweest over het feit dat ik sekswerker ben. Hierdoor verloor ik veel vrienden die daar toch een vreemd beeld van hadden. Dit project zegt eigenlijk: hé, fuck jullie en jullie bekrompen idee over mij. Ik wil laten zien dat je niet drugsverslaafd hoeft te zijn, en geen problematische jeugd moet hebben gehad om sekswerker te zijn.

Heb je het gevoel dat er minder vooroordelen zijn over sekswerk in Nederland ?
Wel, ik vond het erg spannend om aan dit project te werken, want ik was eigenlijk wel bang voor hoe ik behandeld zou worden als mensen hier te weten kwamen dat ik een performer in een stripclub was. Tijdens mijn eerste jaar, voelde ik soms al dat ik veroordeeld werd, omdat ik Amerikaan ben en dat wordt vaak geassocieerd met dom zijn. Als ik zou zeggen dat ik een stripper was, zou ik dat idee in hun hoofd misschien nog meer kunnen bevestigen. En toen ik uiteindelijk vertelde aan medestudenten dat ik een sekswerker was, schrokken ze heel hard.

Hoe reageren die mensen nu als ze Striptopia zien?
Iedereen die ik spreek is positief. Ze vertellen me dat hun beeld over wat een stripper eigenlijk doet erdoor is veranderd. Een meisje stuurde me zelfs dat ze het doodeng vond om in eerste instantie naar binnen te gaan. Maar nadat ze de strippers zag dansen, is haar houding tegenover sekswerk veranderd. En dat is voor mij ook een cruciaal onderdeel van waarom ik dit doe.