Wat er gebeurt als je teelbal scheurt

Iedere man met een functionerende bal (of twee) is weleens in zijn kroonjuwelen getrapt. De welbekende pijn en hilariteit van de situatie heeft Lachen om Homevideo's al dertien jaar lang in business gehouden. Ballen kunnen meer hebben dan je denkt – meestal zorgt een kleine tik tegen je zak alleen maar voor een paar hevige pijnscheuten in je onderbuik gevolgd door een lichte misselijkheid.

Maar wanneer je ballen hard genoeg of op de juiste (of nou ja, verkeerde) plek worden geraakt, kunnen ze openscheuren. Wat doe je dan? Hoe zet je een teelbal weer in elkaar, en zal hij ooit weer de oude worden? Wie zijn de onbekende helden die het gevoeligste (en volgens sommigen wellicht het belangrijkste) orgaan van de man opereren? Dr. Simon McRae is er één van. Hij is namelijk een genitaal-urologische chirurg aan het St. Vincents Ziekenhuis in Massachusetts. Gedreven door een combinatie van morbide nieuwsgierigheid en vastberadenheid om het grote publiek te voorzien van wat gedegen medische informatie, belden we dr. McRae om erachter te komen wat er gebeurt als je je bal scheurt, en hoe je hem dan weer kan fixen.

VICE: Wat is de ergste balverwonding die je ooit hebt gezien?
Dr. Simon McRae: Ik kan me een gast herinneren die tijdens het hockeyen in zijn zak was geraakt met een puck, waardoor hij een testisruptuur had opgelopen. We voerden de gebruikelijke diagnostische evaluatie uit en besloten dat hij een operatie nodig had. Een paar weken na de operatie kon je niet meer zien dat er ooit iets gebeurd was. Maar dat was niet het ergste geval.

Oké, wat was wel het ergste geval?
Dat was een politieagent die een pistool in zijn broekzak had. Toen het wapen afging werd zijn bal door de terugslag geplet tussen de kolf van het pistool en zijn schaambeen, waardoor zijn teelbal knapte. Zijn situatie was heftiger dan die van de man met de hockeypuck, omdat dit een veel ingewikkeldere ruptuur was. Hij raakte ongeveer de helft van zijn testikel kwijt, wat voor hem behoorlijk verontrustend was, omdat hij een enorme macho was.

Kan je doodgaan aan een gescheurde testikel?
Het is niet levensbedreigend. In het ergste geval raak je één of beide testikels kwijt. Maar ik heb nog nooit een situatie gehad waarbij iemand allebei zijn ballen kwijtraakte.

Maar je hebt wel mensen behandeld die één testikel zijn kwijtgeraakt?
Ik heb wel een keer een patiënt gehad die na een mountainbikeongeluk een testikel verloor. De bal was volledig verwoest. Hij kwam met zijn volle gewicht op de stang van zijn fiets terecht. Er was niks van het kapsel over, waardoor we de testis niet konden dichtnaaien om ervoor te zorgen dat de inhoud binnen zou blijven. We hebben de bal eruit gehaald en er een prothese in gezet.

Wat is nou precies een gescheurde testikel?
De testikel heeft een parenchym, dat is het 'vlees' of de inhoud van de zaadbal. Het heeft een enigszins zachte gelatineachtige consistentie. Dat wordt bij elkaar gehouden door een dun kapseltje of omhulsel dat we de tunica noemen. Als je bal scheurt, knapt het kapsel dat de inhoud bij elkaar houdt. Het ziet er een beetje uit als een gebarsten ei. De zachte inhoud duwt zich dan een weg naar buiten door die scheur. Je moet het spul dat eruit is gelekt verwijderen, en vervolgens het kapseltje weer dichtnaaien.

Hoe herken je een gescheurde zaadbal?
Er komen vaak mensen langs met opgezwollen balzakken, maar daar doen we niks mee. Allereerst scheiden we de mensen die wel medische hulp nodig hebben van de mensen die gewoon met een zak ijs in hun schoot op de bank moeten gaan liggen. De diagnostische test bestaat uit een echo, waarbij we zoeken naar bepaalde dingen. We kijken eerst de bloeddoorstroming in de testis wel goed is. Als het gedraaid is moet je het terugdraaien, zo niet, dan moet je het verwijderen. Daarnaast moet je kijken of het kapseltje intact is, en of er geen parenchym uit sijpelt. Het kan er aan de buitenkant erg goor uitzien, helemaal bont en blauw en opgezwollen, maar zolang het bloed goed stroomt en het kapseltje nog intact is, dan kan het alsnog verschrikkelijk veel pijn doen, maar kunnen wij niets voor je doen en moet je het gewoon uitzingen.

Wat kan je doen aan een gekneusde bal die geen operatie nodig heeft?
Zorg een paar weken goed voor je scrotum, neem ontstekingsremmers en leg er de eerste paar dagen zo nu en dan ijs op. Ga vervolgens over op hittetherapie: neem een week lang hete baden.

Hoe lang duurt het voordat je hersteld bent van een testikeloperatie?
Meestal een week. Het zal vier à vijf weken pijn doen en gezwollen zijn, maar zal je niet zo lang belemmeren in je dagelijks leven. De meeste patiënten doen alleen de eerste week niet zo veel vanwege de pijn.

Hoe lang duurt het voordat je weer seks kan hebben?
Dat moeten patiënten zelf inschatten, maar meestal kan het vrij snel al weer. Tijdens seks doe je niet veel dingen die je ballen pijn kunnen doen, tenzij je er een cockring of iets dergelijks bij betrekt. In andere gevallen laat ik ze er vrij in. Niemand is de eerste week erg in de stemming voor seks. Daar zijn ze dan nog te huiverig voor.

Zitten er langetermijneffecten aan een gescheurde bal? Heeft het enige invloed op je testosteron of je vruchtbaarheid?
Niet op de hormonen, zelfs niet wanneer je een bal kwijtraakt. Je hebt nog een bal, en die compenseert het verlies. Er zijn genoeg mannen met één bal die voldoende testosteron aanmaken en kinderen hebben gekregen. Niemand heeft functionele gebreken na een testikeloperatie, of ervaart praktische nadelen aan het hebben van één bal.

Is er een manier waarop je een gescheurde bal kunt voorkomen?
Je kunt het voorkomen door gevaarlijke dingen uit de weg te gaan. Dat is de enige manier waarop je dit kan voorkomen.

Dus geen pistool in je zak dragen, zelfs niet als je van de politie bent?
Exact.