Waarom Nederlanders door het vuur gaan voor loempiakramen

Overal in Nederland kom je ze tegen: op de markt, op een festival of gewoon ergens op de hoek van een plein. De Vietnamese loempiakraam, meestal bemand door een stokoud meneertje of mevrouwtje, is inmiddels net zo Nederlands als kaas, Delfts blauw en wiet.

Vrijwel iedere Nederlander telt met liefde anderhalve euro neer voor een heerlijk gefrituurd 'oriëntaals' hapje met zoetzure saus. In Vietnam zelf kun je volgens Osse loempiabakker meneer Nguyen naar zo'n typische loempia zoeken tot je een ons weegt, maar wij trekken nu eenmaal graag een vette bek voor een prikkie uit de muur, of in dit geval uit een kraam. Maar net zo veel als de Nederlander van de loempiakraampjes houdt, zo veel haat de Nederlandse overheid ze.

Vorig jaar had de gemeente Oss haar zinnen gezet op het loempiakraampje van meneer Nguyen. De beste man bakte er al sinds 1991 zijn loempia's (dat is dus net zo lang als ik leef) en was in de hele stad bekend en geliefd. Tot de gemeente plotseling besloot dat het genoeg was geweest. De vergunning die meneer Nguyen al bijna een kwart eeuw had om in het centrum van Oss te bakken werd niet verlengd. De Ossenaren waren woest en ondertekenden met z'n duizenden een petitie en richtten een facebookpagina op, waar de likes en reacties binnenstroomden. Ook werd de kwestie besproken in Hart van Nederland, WNL en De Wereld Draait Door, en GroenLinks stelde er in het raadsoverleg vragen over. Deze roep van haar burgers kon de gemeente niet negeren, dus werd er met de hand over het hart gestreken en werd de vergunning toch verlengd. De kraam mocht drie jaar langer blijven staan, tot aan het pensioen van meneer Nguyen.

Op Twitter laat een inwoner uit Veenendaal de gemeente van Oss zien hoe het wel moet; daar kreeg de loempiakraam een vaste standplaats in de winkelstraat.

@gemeenteoss in #Veenendaal krijgt de #loempiakraam tenminste #erkenning met een vaste standplaats inde #winkelstraat pic.twitter.com/hT7JiiYsef

— William Twiss (@twisskiss) January 10, 2015

Oss was niet het eerste slachtoffer van de loempiahaat en zal ook zeker niet de laatste zijn. Begin dit jaar richtte de gemeente Dordrecht haar vizier op de kraam van Xuan Tran – overigens een zeer beroemd Vietnamees dichter - op de Visbrug. Die brug wordt opgeknapt om plaats te maken voor een groot horecaplein, en daarop is geen plek voor Xuan Tran. Ook wordt er een groot gat in de brug gemaakt zodat mensen aan het water kunnen zitten. Alles bij elkaar kost de verbouwing 8,5 ton, maar die loempia's van Xuan passen niet in de begroting.

Ook Dordrecht trok ten strijde en startte een petitie. Deze werd ruim 14 duizend keer ondertekend door trouwe loempiafans. Nieuwszenders pakten de zaak groots op en er werd op creatieve manieren steun betuigd op Facebook:

Zo vindt Korica Geurin dat de loempiakraam net zo bij Dordrecht hoort als de Grote Kerk, en wijdde Marcel Pluymert een heel blog aan de kwestie, waarin hij schreef:

"Wat men dus verzint is het saneren van een loempiakraam van 2 bij 3 meter en een gat in de Visbrug. Zie je de busladingen vol Japanners al een deuk in hun camera kieken van het nieuwe wonder? Al zou het zo zijn, wie zit er op te wachten? En wie gaat die extra toeristen dan van loempia's voorzien?"

Deze ophef was voor de gemeente voldoende om toch nog eens goed naar de plannen voor het horecaplein te kijken, en misschien is er toch een plaatsje voor Xuan. Mocht dat niet lukken, dan gaan ze met meneer Tran in overleg voor een nieuwe locatie.

De reden dat veel loempiakramen weg moeten? Overlast door de frituurgeur. Een goede filter en schoon frituurvet is een simpele oplossing hiervoor, en dat heeft de gemeente Delft ook begrepen. Daar waren het namelijk voor de verandering de omwonenden van een loempiakraam op de Zuiderzeestraat die de loempiawalmen niet meer konden luchten of zien, en daarom een zaak aanspanden tegen de kraam. De Raad van State wilde hier niets van weten en de kraam mocht blijven.

De felheid waarmee Nederland haar loempiakramen verdedigt is de felheid die het Nederlands elftal had kunnen gebruiken in de voorronden van het EK. Maar daar ging het slechts om voetbal, niet om loempia's.