Er zijn blijkbaar mensen die kunst maken van echte mensenbotten

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE Nieuw Zeeland.

Normaal gesproken doen skeletten en botten ons denken aan de dood, maar de Nieuw-Zeelandse kunstenaar Bruce Mahalski ziet er juist nieuw leven in. Al een decennium lang maakt hij er namelijk sculpturen van. Hij gebruikt bijvoorbeeld de restanten van konijnen, of van kippen. Eigenlijk maakt het hem niet zoveel uit van welk wezen ze afkomstig zijn. Zelfs met de overblijfselen van mensen weet hij uitstekend raad.

Mahalski vindt dat alle dieren, inclusief de mens, gelijkwaardig aan elkaar zijn, en daarom gebruikt hij menselijke en dierlijke skeletten door elkaar heen. “We zijn heus niet het toppunt van de evolutie,” zegt hij. “We zijn gewoon de zoveelste plaag van wezens die denken dat ze het allerhoogste zijn.”

Al lang voordat hij kunstenaar werd, was Mahalski al een verzamelaar van dierlijke overblijfselen. Als kind vulde hij dozen met schelpen, botten, insecten, en — zijn persoonlijke favoriet — krabben. En tegenwoordig dus is hij dus ook geïnteresseerd in menselijke restanten, die hij verkrijgt bij medische collecties.

Mahalski ziet zichzelf eerder als verzamelaar dan als kunstenaar. Kunst maken is voor hem vooral een manier om zijn verzamelwoede te rechtvaardigen. In zijn nieuwe boek Seeds of Life praat hij met schrijver Craig Hilton over het verhaal achter zijn werk. Hieronder een fragment daaruit.

Craig Hilton: Waarom doe je dit?
Bruce Mahalski: Vanwege mijn onrealistische en overdreven sociale geweten, en een gigantisch existentieel schuldgevoel.

Leg uit.
In mijn optiek balanceert de mens op de rand van de afgrond. We zijn te veel bezig zijn met onszelf en geld bij elkaar hamsteren, en te weinig met problemen die er echt toe doen, zoals klimaatverandering. Daarom probeer ik ons terug te brengen naar de oorsprong van de natuur, voordat het te laat is.

Veel van de huidige problemen zijn ontstaan doordat we het menselijke leven boven dat van anderen stellen. Zelf zie ik geen wezenlijk verschil tussen het bot van een mens of van een rat of een varken. We zijn allemaal dieren. De uitdaging is om een goed dier zijn. Ik gebruik mijn kunst om met de menselijke kudde te praten.

Veel gelovigen, zoals christenen en moslims, leren dat de natuur geschapen is om aan onze behoeften te voldoen. Ze geloven dat de wereld op een bepaald moment zal vergaan, en het dus niet uitmaakt dat we het milieu verwaarlozen. Ook zijn er juist ongelovige mensen, die geloven dat de wetenschap vroeg of laat iets zal uitvinden dat ons zal redden. Dat iemand een nieuwe manier bedenkt om goedkope en schone energie te produceren, en we allemaal nog een lang en gelukkig leven leiden.

Waar denk je dat het heengaat met je werk?
Ik denk dat ik nog een beetje aan het aftasten ben wat ik allemaal met botten en ander organisch materiaal kan doen. Maar ik denk dat ik vooral veel grote dingen wil maken, en hele muren wil bedekken met botoppervlakken. Ik ben net begonnen met het opzetten van een kleine privé-instelling in Dunedin, gebaseerd op mijn collecties en mijn kunstwerken. Het heet ‘The Museum of Natural Mystery’.

Hoe belangrijk vind je het om meerdere verschillende diersoorten in je werk te betrekken?
Dat hangt helemaal van het werk af. In de locatiespecifieke werken komen alle botten van één plek, en is het niet belangrijk welke soorten het zijn. Dat zijn een soort driedimensionale weergaves van de fauna op een bepaalde locatie. Bij andere werken ben ik bij één soort gebleven, zoals Prion Wreck. Dat was een eerbetoon aan de vogels die getroffen waren door een natuurramp. Maar in de meeste werken gebruik ik de botten van verschillende soorten dieren. Dat heeft een reden: ik wil onze onderlinge verbondenheid laten zien, en onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om de natuur te beschermen.

Zie je het alsof je deze dieren — en mensen dus — weer tot leven laat komen?
Ik geef ze geen nieuw leven, maar probeer ze wel een stem te geven. Het is mijn doel om de maatstaf van wat mensen als schoonheid zien uit te breiden, zodat ze meer waardering krijgen voor andere levensvormen en zich geroepen voelen om ze te beschermen. Ons idee van schoonheid is zowel biologisch als cultureel bepaald. We zijn geneigd om andere dieren te beoordelen naar de mate waarin ze voldoen aan onze eigen voorkeuren, die wijzelf ook maar als zoogdier aangeboren hebben gekregen. We vinden een zachte vacht veel aantrekkelijker dan schubben, maar dat betekent niet dat geschubde dieren minder mooi zijn.

Meer bottenkunstwerken van Bruce vind je hieronder, en op zijn website.