De glitter in jouw make-up zou het resultaat kunnen zijn van kinderarbeid

Als je een blik in je make-uptasje werpt en er zitten glinsterende producten in, dan is de kans groot dat die producten mica bevatten. Mica is de naam voor een grote groep mineralen, die op natuurlijke wijze geproduceerd wordt. De stof wordt vaak bij het produceren van cosmetica en verf gebruikt, en geeft producten een reflecterende glans. Activisten waarschuwen echter dat de internationale handel van de stof mogelijk gemaakt zou worden door kinderarbeid.

Mensen gebruiken mica al sinds de veertiende eeuw om hun uiterlijk te verfraaien, wat wel aantoont dat geen maatschappij ooit te oud is om zichzelf er lekker ordinair uit te laten zien. Het enige verschil is dat middeleeuwse kinderen waarschijnlijk niet in vreselijk gevaarlijke omstandigheden werkten, zodat volwassenen hun gezicht, in navolging van Kim Kardashian, naar hartelust konden contouren.

Een recent onderzoek van de Britse tv-zender ITV wees uit dat kinderen in India, in de oostelijke provincie Jharkand (waar grote hoeveelheden mica worden geproduceerd) in illegale mijnen werken. De zender filmde kinderen van een jaar of zes, die grote stukken mica in kleinere brokstukken spleten, terwijl arbeiders in de illegale mijn zich een weg naar beneden werkten zonder veiligheidsuitrusting.

Alhoewel kinderarbeid in India niet illegaal is (kinderen die ouder zijn dan 14 wordt toegestaan in ongevaarlijke omgevingen te werken), zou kinderarbeid in de mica-industrie wel degelijk een schending zijn van het arbeidsrecht in India. Mohan Baranwal, van de Local Mica Traders' Association, ontkende tegenover ITV het bestaan van kindarbeiders, ondanks het feit dat videobewijs het tegenovergestelde liet zien. "Nee, nee – er werken geen kinderen in de mijnen," zei hij. "Ouders werken in de mijnen, kinderen gaan naar school."

India is verantwoordelijk voor de productie van de overgrote hoeveelheid mica, en 75 procent daarvan komt voort uit illegale mijnactiviteiten. Geschat wordt – er bestaan geen officiële cijfers, aangezien ongelukken in deze grotendeels illegale branche niet bijgehouden worden – dat er iedere maand tussen de 5 en 10 kinderen in de mijnen sterven. Voor volwassenen zouden die cijfers nog veel hoger liggen. Er werken zo'n 20.000 kinderen in deze mijnen, die door de heersende armoede in de Indiase provincies Jharkand en Bihar – waar de meeste mica wordt geproduceerd – vrijwel geen andere keuze hebben.

Naast het feit dat hen een opleiding wordt afgenomen, hebben kinderen die in de mijnen werken vaak gezondheidsproblemen, waar ze op de lange termijn last van hebben – wanneer je teveel silicastof inhaleert, kun je last krijgen van silicose, een levensgevaarlijke longaandoening. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de altijd aanwezige dreiging van instortende mijnen.

"De mica-industrie in India wordt niet alleen mogelijk gemaakt door kinderarbeid, maar ook door schuldslavernij van volwassen arbeiders – en bedrijven moeten zich realiseren dat deze praktijken risico's met zich meebrengen voor hun bevoorradingsketens," zegt Aiden McQuade van de organisatie Anti-Slavery International. "De industrie zou ervoor moeten zorgen dat volwassenen een behoorlijk loon ontvangen, in plaats van dat er sprake is van schuldslavernij, zodat ze hun kinderen niet ook nog de mijnen in hoeven te sturen."

Naast de cosmetica-industrie wordt mica ook gebruikt door autoproducenten, die hun auto's een mooie glans willen geven. Uit een onderzoek, dat in 2016 door The Guardian werd gepubliceerd, werden leveranciers voor Vauxhall, Volkswagen en BMW in verband gebracht met mijnen die van kinderarbeid afhankelijk zijn. Bedrijven beginnen zich nu wel tegen dergelijke praktijken in te zetten: in februari lanceerde een aantal cosmeticabedrijven, waaronder L'Oreál en Estée Lauder, de Responsible Mica Initiative. Het doel van dit initiatief is om kinderarbeid in de mica-industrie in 2022 een complete halt toe te hebben geroepen.

"Mica is niet het probleem, net als het delven ervan niet het probleem is," zegt Liz van Velzen van Terre des Hommes. Ze legt uit dat Mica winnen – mits het verantwoordelijk gebeurt – zelfs de hele populatie uit de armoede kan helpen. "Als de mijnwerkbedrijven normale lonen zouden betalen en ervoor zouden zorgen dat de arbeidsomstandigheden zouden voldoen aan internationale maatstaven, dan zouden ouders in staat zijn om veilig te werken en genoeg geld te verdienen voor hun familie, en om hun kinderen naar school te sturen."

Ik vraag Van Velzen wat je als consument kan doen. "Door cosmeticabedrijven onder druk te zetten – en dat doe je door te vragen naar kinderarbeidvrije make-up." Als alternatief kun je ook merken zoals Lush gebruiken: zij hebben al hun producten mica-vrij gemaakt sinds 2014.

Zolang consumenten zich willen opmaken, zal de mica-markt blijven aantrekken – en dus zullen er meer mica-slachtoffers vallen. Maar zonder verandering van de kopers en de bedrijven zelf, zal onze ijdele schittering ten koste gaan van een hele hoop mensenlevens.

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.