We confronteerden Roadburn-bezoekers met hun ergste stereotypes

Elk jaar wordt Tilburg overgenomen door duizenden mensen die naar doom, metal, psychedelische rock en alles daartussenin luisteren. En hoewel de bezoekers van het Roadburn Festival er allemaal erg intimiderend uitzien, is dit het meest beleefde en liefdevolle festival waar ik ooit ben geweest. Mannen die elkaar niet kennen vliegen elkaar om de hals en huppelen samen de moshpit in, als iemand struikelt tillen vijf paar handen hem alweer omhoog nog voordat hij de grond raakt, en er wordt constant gecheckt of iedereen wel oké is en nog lol heeft. De luide, dronken aso’s die je op elk ander festival ziet, zijn nergens te bekennen.

Misschien komt het omdat het luisteren naar zware muziek je gelukkig maakt, of misschien hoeven mensen zich niet stoer op te stellen als hun kleding dat al voor ze doet. Wat het ook is, iedereen gedraagt zich voorbeeldig. Het stereotype van de agressieve, anti-sociale rocker klopt duidelijk niet. Maar welke stereotypes kloppen dan wel? Zijn gothics negatieve haters? Kunnen hippies geen baan houden omdat ze te veel lsd doen? Wij vroegen het aan de Roadburn-bezoekers.

Stijn (22) en Sam (21)

Noisey: Worden jullie vaak bekeken op straat?
Stijn: Veel mensen die zich zo kleden doen dat juist bewust, om je te onderscheiden van denkbeelden waar je het niet mee eens bent. We worden bekeken omdat we een andere kijk op de wereld hebben. Als je het niet eens bent met bepaalde normen, waarom zou je je er dan wel naar kleden?

Dus het is voor jou een reflectie van jouw kijk op de wereld?
Stijn: Tja, ik vind het ook gewoon leuk en mooi natuurlijk. Ik kan er lekker creatief mee zijn.
Sam: Het is begonnen als een manier van aandacht zoeken. Maar tegenwoordig vind ik het raar als ik niet bekeken word, ik ben het zo gewend. Op straat heb ik er niet veel last van, maar wel tijdens een sollicitatie.

Word je wel eens niet aangenomen door je uiterlijk?
Sam: Ik hoor er op sollicitatiegesprekken eigenlijk niks over, ook als ik wel word aangenomen. Ik ga nu exact zo naar mijn werk. Het zijn eigenlijk vooral interimkantoren die je erover aanspreken. Maar als ik moet kiezen tussen een baan of mijn mentale stabiliteit dan ga geef ik toch de voorkeur om iets langer zonder job te zitten.
Stijn: Als je er niet uit kan zien zoals je wil, dan ben je niet gelukkig.

Tot welke categorie rekenen jullie jezelf?
Stijn: Vroeger zou ik gelijk punk zeggen, maar nu luister ik naar zoveel.
Sam: Ik zou zeggen gothic – maar welk subgenre dat weet ik echt niet.
Stijn: Tacky gothic.
Sam: Haha, hillbilly gothic!

Hillbilly Gothic?
Stijn: Ze speelt banjo en heeft een strohoed.
Sam: Ik speel ook fluit.

Gothic dus. Haat je alles?
Sam: Vroeger klopte dat eigenlijk wel. Ik heb ook nog steeds een resting bitch face. Maar tegenwoordig lach ik naar oude vrouwtjes op straat.
Stijn: In het bejaardentehuis waar een vriendin van mij werkt, komt een man met een hele hoge hanenkam elke dag zijn moeder bezoeken. Dat is heel mooi, maar de verpleegsters daar die schrikken echt van hem. Die durven niet eens iets naar de kamer te brengen als hij er is. Dat is wel erg. Over een jaar of vijftig zal dat wel weggaan.

Dus het gaat de goede kant op volgens jou?
Stijn: Zelfs in de black metal, een scene die bekend staat om racisme en dat soort rommel, beginnen dingen heel erg te veranderen.
Sam: Bijen en wespen hebben ook felle kleuren om andere dieren af te schrikken, maar aan de binnenkant zijn het softies.

Ben jij zelf ook een softie?
Sam: Ik ben een gigantische softie. Ik heb een regenboog-lama-rugzak.
Stijn: De gothic-industrie zit vol mensen met lieve knuffeltjes.

Doe je dit dan ook om mensen af te schrikken?
Sam: In het begin was dat wel zo ja. Ik was vroeger erg goedgelovig en mensen hebben daar heel veel misbruik van gemaakt. Toen ben ik me anders gaan kleden. Ik heb liever dat ze wat voorzichtiger zijn en denken, oh wat gaat die doen.
Stijn: Dat moet ik ook wel toegeven. Ik had het moeilijk op school dus het is zeker wel begonnen als een manier om me af te weren.

Als we nog even de andere stereotypes afgaan, doe je aan magie?
Sam: Tja, ik heb me wel eens in wicca verdiept op de middelbare school, maar ik kan geen magie.
Stijn: Dat hebben we allemaal wel gedaan destijds, toch?

Wat is de laatste keer dat je naar Hot Topic ging?
Sam: Nooit. Ik heb een opleiding tot naaister gehad, dus ik maak heel veel zelf.
Stijn: Wat ik nu aan heb hebben we ook zelf gemaakt. Ik heb de patches er zelf op genaaid en dit zijn lipjes van blikjes.

Scott (43) en Dan (40)

Noisey: Jullie zien er stoer uit, gaan jullie alleen maar om met mensen die ook zo stoer zijn?
Scott: Nee, ik luister zelf vooral naar hardcore en doom. Als ik alleen maar om zou gaan met mensen uit die scene dan zijn er niet veel mensen om mee om te gaan. Bij sommige genres, zoals black metal, houd ik erg van de muziek maar juist niet van de mensen.

Waarom houd je niet van blackmetal-fans?
Scott: Soms komen ze met racistische opmerkingen, of noemen zichzelf nazi’s. Ze hebben geen idee waar ze het over hebben.
Dan: Het is een scene die erg gebaseerd is op mensen shockeren. Nu ik veertig ben is het echt te saai om een naar persoon te willen zijn, om je ouders dwars te zitten.

Deden jullie dat vroeger wel dan?
Scott: Ja. Ik droeg satanische dingen en zo, maar dat was uiteindelijk niet shockerend meer. De volgende stap voor een heleboel mensen was dus extreemrechtse politiek.
Dan: Mijn vader was een fan van Black Sabbath en Iron Maiden, dus wat ik deed was allemaal niet zo shockerend voor hem. Toen ging ik maar naar de universiteit om een diploma te halen.

Was dat wel shockerend voor hem?
Dan: Nee, maar dat hoefde ook niet. Ik dacht, waarom zou ik daar mijn tijd aan verdoen als het niet permanent is? Oude mensen shockeren is sowieso erg makkelijk.
Scott: Net als de punkcultuur, die is erg gericht op rebels zijn. Mensen willen gewoon klootzakken zijn, om het klootzakken zijn.

Waarom is dat, denk je?
Dan: Sommige mensen doen het om gezien te worden. Die gast PewDiePie was racistisch op YouTube, en zijn views vlogen omhoog. Daar verdient hij gewoon geld mee. We hebben daar een term voor in Engeland: een haircut. Iemand die elke week iets nieuws doet of tof vindt, zoals andere mensen elke week een ander kapsel nemen. Die gast is zo’n haircut.
Scott: Ze willen aandacht. En dan gaan ze over naar iets anders omdat ze meer aandacht willen. Ze hebben geen substantie.

Hebben jullie wel substantie?
Dan: Nee, ik ben niet erg authentiek.
Scott: Ik wil zeker niet doen alsof ik zo substantieel ben. Mensen denken gewoon dat we chagrijnige oude mannen zijn.

Zijn jullie dat ook?
Beiden: O, zeker.

Waarom denken jullie dat dit soort stereotypes bestaan?
Dan: Ze bestaan omdat ze vaak best trefzeker zijn. Mensen houden ervan om zich aan stereotypes en labels te houden om zichzelf te identificeren.
Scott: Op Roadburn gaat dat heel goed samen. Je ziet de wijdepijpen-hippies en hardcorefans en nog veel meer, maar iedereen gaat goed met elkaar om. Ook de bewoners van Tilburg zijn erg aardig. In Engeland zou dit echt niet kunnen.

Waarom niet?
Dan: Het zou inmiddels in brand staan. Mensen drinken daar te veel en zijn erg agressief. Dat is juist het stereotype van metalfans. Die houden van snelle muziek, dus ze zullen wel boos en agressief zijn. Maar als je in Engeland gaat winkelen in het weekend zie je veel meer emotionele en fysieke agressie dan hier op een metalfestival.

Linda (29) en Neneh (29)

Noisey: Hoi! Zin om te kletsen over stereotypes?
Neneh: Omdat we meisjes zijn?

Ja.
Neneh: Oké, let’s do this!

Wat voor muziek luisteren jullie naar?
Linda: Is dat niet duidelijk? Doom, metal en we hebben wat guilty pleasures die geen guilty pleasures zijn, zoals Britney Spears.
Neneh: Ik luister naar veel hiphop, black metal en ook doom.

Wat voor label zou je jezelf onder scharen?
Neneh: Ik zie mezelf niet echt als deel van een groep. We zijn gewoon de in zwart geklede meisjes.
Linda: Ik pas eigenlijk bij geen enkele scene. Niet bij de metalheads maar ook niet bij punk. Ik ben voor geen van beide authentiek genoeg.

Komt dat door Britney Spears?
Linda: We komen uit Noorwegen, en daar is veel sociale druk om naar de juiste soort bands te luisteren. Er zijn een heleboel metalbands waarvan ik niet hardop zeg dat ik ernaar luister. Bands zoals Satyricon worden gezien als sellouts.

Dus je wordt vooral beoordeeld door mensen in de scene?
Neneh: Zeker. Als je een vrouw bent op een rock of metal concert dan nemen mensen aan dat je met iemand mee bent gekomen of de band pas net kent. Terwijl ik vaak al jaren fan ben. Je merkt vaak dat mensen dat denken.

Waar merk je dat aan?
Neneh: Er is een metalbar waar we wel eens naartoe gaan en er is altijd wel een gast die naast je komt zitten en vraagt of je wel echt naar metal luistert. Dan denk ik: ik zit hier een biertje te drinken net als iedereen. Wat zou ik hier anders komen doen als ik metal niet leuk vind?
Linda: Je krijgt vaak vragen die je gewoon niet krijgt als man. Je moet de hele tijd jezelf bewijzen en laten zien hoe lang je al naar metal luistert. Als ik een pik had zou ik veel van dat soort vragen niet krijgen.

Waarom zijn metalheads zo defensief over de scene, denk je?
Linda: We zijn eigenlijk gewoon allemaal een stelletje nerds die nergens anders thuishoren. Veel mensen voelden zich voor het eerst verbonden in de metalscene, maar daar zit ook een negatieve kant aan. Want dan moet je dus je territorium beschermen en afbakenen. En dat is wat ze aan het doen zijn.
Neneh: Soms geven we een feest en dan zijn onze metalhead-vrienden oprecht verbaasd dat we ook ‘andere’ mensen uitnodigen.

Krijg je veel oordelen van mensen buiten de metal scene?
Linda: Nou, ik heb dreads en ik ben wit, dus aan de ene kant vraag ik erom. Mensen zeggen vaak dat ik anders ben dan ze verwachten. Ze denken dat ik niet sociaal ben en alleen maar omga met mensen die eruit zien zoals ik. Dat vind ik fucked up.
Neneh: Mensen begrijpen niet dat ik er zo uit zie maar toch ook Madonna leuk vind.

Wat zou je willen dat mensen over je weten?
Linda: We zijn gewoon ruimdenkende nerds. We zijn niet gevaarlijk.

Thea (31) en Sancho (29)

Noisey: Jullie zien er vrolijk uit. Wat voor label plakken mensen op jullie?
Thea: Mensen denken vaak dat ik naar reggae luister door de dreadlocks, maar ik luister eigenlijk naar rock.
Sancho: Mensen zien me als een stonerhippie denk ik, maar stereotypes worden niet zoveel meer gebruikt op mijn leeftijd.

Wat voor baan hebben jullie? Want stonerhippies die er zo uit zien kunnen nooit een goede baan hebben natuurlijk.
Thea: Dat denken mensen inderdaad, maar ik ben een verpleegster.
Sancho: Ik ben verantwoordelijk voor een drukkerij.

Denken mensen dat jullie van vrede en felle kleuren houden?
Thea: Als mensen dat denken is dat hun probleem, ik trek me niets aan van stereotypes.
Sancho: Sommige mensen hebben hun idee al klaar voordat ze je ontmoeten of met je praten, daar kan ik niks aan doen. Dat ligt helemaal aan hun.

Maar klopt het ook?
Thea: Ja, bij mij wel.
Sancho: Eigenlijk wel, ja.

Zijn jullie vegan?
Thea: Ja dat zijn we allebei ook. Het stereotype klopt eigenlijk helemaal.

Beoordelen jullie zelf wel eens mensen voor met ze te praten?
Sancho: Iedereen doet het, maar het is belangrijk om je ervan bewust te zijn. Ik probeer mensen pas te beoordelen na een gesprek.
Thea: Als je iemand wil leren kennen maakt het niet uit hoe ze eruit zien. Ik heb veel vrienden die er allemaal anders uitzien en ik houd van ze allemaal.

Ben (43) en Jason (47)

Noisey: Jij ziet eruit als een punkrocker. Ben je dat ook?
Jason: Ik was vroeger zeker een punkrockskater. Ik luisterde ook naar metal, maar ik had het gevoel dat ik een kant moest kiezen. Tegenwoordig mixen alle genres en hun publiek veel meer – in de jaren tachtig gingen de punkers en metalheads niet met elkaar om. Je hoorde wel eens dat iemand naar de verkeerde show ging en in elkaar geslagen werd. Ik heb het zelf nooit echt zien gebeuren.
Ben: De punk- en rockscene was best agressief in die tijd.

Luisteren jullie ook naar andere muziek?
Ben: Ik luister naar van alles, ik houd van muziek die genres overschrijdt, zoals hier op Roadburn.
Jason: Ik luister tegenwoordig naar pop omdat ik een kind van twee heb, dat gefascineerd is door alles wat simpel en vrolijk klinkt. We draaien vaak Katy Perry in mijn huis.

Zing je dan ook mee?
Jason: Jazeker, mijn zoontje houd ervan als ik meezing.

Denken mensen dat ze bij jullie uit de buurt moeten blijven?
Jason: Het is vooral een show die we opzetten. Het ziet er stoer uit, maar ik kan me geen betere plek voorstellen dan hier op een metalfestival als je een keer hulp nodig hebt of je auto het begeeft. Ik heb nog nooit een gevecht gezien op een metalshow.
Ben: Dat komt misschien ook omdat iedereen stoned is.

Waarom presenteren metalheads zich zo agressief als ze eigenlijk heel lief zijn?
Jason: Het is fijn om je te identificeren met mensen die dezelfde interesses hebben.
Ben: We proberen gewoon super cool te zijn allemaal.

Zijn mensen wel eens verbaasd dat jullie aardig zijn?
Jason: Het is goed om mensen te verbazen.
Ben: Ik ben zelf wel eens verbaasd. Ik ontmoette de leadzanger van een hele heftige death metal band die op het podium helemaal los gaat. Maar zelf is hij super lief en zachtaardig. Als je je agressie op een artistieke manier kwijt kunt, is het misschien makkelijker om een beter mens te zijn.

Denken mensen dat jullie satanisten zijn?
Jason: Ik denk niet dat mensen de duivel nog serieus nemen tegenwoordig.
Ben: Mijn religieuze familie wel hoor. Ik post zoveel mogelijk satanistische dingen op Facebook om mijn tantes bang te maken. Daar is het internet voor toch? Je tantes trollen?

Ben je ook een satanist?
Ben: Ja hoor, waarom niet.

Landon (39) en Kate (27)

Naar welke muziek luisteren jullie?
Kate: Ik heb een psychedelic blog, maar ik luister soms ook naar blues of metal. Mensen denken dat ik een metalhead ben en zeggen dan dat ze ook van Rammstein houden. Dan denk ik: ik heb nog niets gezegd, waarom neem je dat aan?
Landon: Vooral hardrock uit de jaren zeventig.

Projecteren mensen een bepaald stereotype op je?
Kate: Ik stoor me niet aan labels, mensen mogen het noemen zoals ze willen.
Landon: Ik woon in Californië en ik leef best een beetje in een bubbel. Het zit daar vol langharige gasten met baarden. Maar soms op het vliegveld komt er iemand naar me toe die zegt, “Hé hippie, ik was gisteren nog naar Kid Rock!” Dan denk ik oké, waar gaat dit naartoe? Mensen nemen aan dat ik interessant ben, om hoe ik eruit zie.

Doe je veel psychedelics?
Landon: Ik ging laatst naar een pizza-zaakje voor wat eten. En ze keken me aan en vroegen of ik wel voor pizza kwam, want ze hadden ook wiet en shrooms achter in de zaak. Dat was op zich wel handig om te weten.

Mogen jullie je ook zo kleden op werk?
Landon: Ik ben ontwerper bij een studio, ik kan in pyjama naar m’n werk. Ook op straat kan ik gewoon mezelf zijn. Ik merk alleen dat ik als witte man vaak mensen op me af krijg die denken dat ze racistische dingen kunnen zeggen en ik het ermee eens zal zijn. Dat druist juist in tegen het normale hippie-stereotype, lijkt me.
Kate: Bij mij is dat wel anders. Ik werk bij een hotel en ik mag geen donkere lippenstift op of deze kleren aan. Toen ik naar dit festival kwam heb ik speciaal mijn haar blauw geverfd – want nu kan het eindelijk! Het is fijn om mezelf te kunnen zijn hier. In Rusland, waar ik vandaan kom, kan dat eigenlijk niet.

Waarom kleed je je zo, als het zoveel vervelende opmerkingen uitlokt?
Landon: We dragen allemaal een uniform. Je doet het bewust, zo geef je bepaalde informatie over jezelf.
Kate: Het maakt het leven leuk en makkelijk als je mensen kunt vinden die vergelijkbare interesses hebben. Als je je ook zo kleed gaat dat veel sneller.