Kan het knauwen door mdma je kaak onherstelbaar kapot maken?

Er kan veel met je lichaam en brein gebeuren als je mdma gebruikt. Sommige dingen zijn goed – diepzinnige gesprekken met een vriend, extra waardering voor ijslolly’s, een hoofd vol serotonine — terwijl andere dingen achteraf enorm gênant kunnen zijn.

Een gebruikelijk en niet erg charmant bijeffect van is dat je er enorm van gaat lopen knauwen. Zo kan het dat je na een heftige avond de volgende dag nog steeds last heb van je kaak.

Maar wat als die pijn niet meer weggaat? Kun je je kaak kapot knarsen?

“Niet lang nadat ik voor het eerst mdma had gebruikt, begon mijn kaak een klikkend geluid te maken,” zegt Jonas (27), die vroeg of ik niet zijn hele naam wilde publiceren. “Ik werd afgelopen zomer na een intense nacht wakker met een pijnlijk gezicht. Vanaf dat moment is het klikken begonnen. Ik heb katers gehad, maar nog nooit zoiets meegemaakt. Ik dacht bij mezelf: dit is niet goed.”

Hij dacht dat het wel over zou gaan, maar de situatie met zijn kaak verslechterde – verrassend genoeg na weer een heftige nacht. “Ik at de dag erna een broodje, en mijn kaak maakte een hard krakend geluid,” vertelt hij me. “Ik denk dat het een gevolg van de drugs is. Ik kan op dit moment alleen met de rechterkant van mijn mond kauwen.”

Het is niet helemaal duidelijk waarom mensen beginnen te kauwen als ze aan de drugs zitten – hoewel het wel bekend is dat mdma een enorme lading serotonine loslaat in het lichaam. Uit onderzoek op ratten blijkt dat deze lading een negatief effect heeft op de natuurlijke reflexen van de kaakspieren.

Lene Sandal, een Deense fysiotherapeut die gespecialiseerd is in kaakproblemen, legt uit hoe al dat kauwen en knarsen meer schade kan aanrichten dan alleen maar een pijnlijk gezicht de dag erna. “De menselijke kaak heeft twee gewrichten met schijven die ervoor zorgen dat je pijnvrij je kaak kunt bewegen,” zegt Sandal. “Maar als je kaak overspannen is, kunnen die schijven vast komen te zitten en dan kun je je mond niet meer open en dicht doen. Als dit gebeurt en je behandelt het niet, loop je het risico je kaak permanent te beschadigen. Dat leidt uiteindelijk tot kaakartrose.”

Volgens Sandal moet je de kaak zien als twee gladde stukken hout met een rubberen gum ertussenin. Als je kauwt, slikt of je mond überhaupt gebruikt, glijden de twee houten stukken prima langs de gum terwijl ze elkaar nooit aanraken. Maar als die gum verdwijnt, hebben ze alleen elkaar nog om tegenaan te schuiven.

Voor een second opinion spreek ik tandarts Per Styltvig. Hij is expert op het gebied van occlusie, oftewel: hoe tanden werken als ze ergens op bijten. Styltvig zegt dat hij veel patiënten heeft behandeld met kaakproblemen die drugsgerelateerd leken. Hoewel hij niet wist hoeveel drugsgebruikers er last van hebben, gaf hij wel toe dat het kauwen kan leiden tot permanente schade en kaakartrose.

“Als de schijven scheef komen te staan door een kaakklem, slijten ze. Na een tijdje kan er te veel druk op de kaak komen te staan,” legt Styltvig uit. “Dan begint de kaakartrose. Op de lange termijn kun je een constante kaakklem oplopen.”

Sandal is het met hem eens: “Het klikkende geluid is een teken dat de schijven aan het slijten zijn. Zodra dat gebeurt, is er geen weg meer terug. Het is een beetje alsof je op een winegum kauwt en hem dan uit je mond haalt. Dat is de vorm die dat snoepje nu heeft – je kan het niet terugdraaien.”

Wat kunnen drugsgebruikers doen om hun kaak te beschermen, behalve geen drugs gebruiken?

“Je kan niet echt iets doen om je kaak te beschermen als je onder invloed bent van drugs,” vertelt Sandal. “Als je een standaard gebitsbeschermer gebruikt die je bij de drogist koopt, maak je het probleem alleen maar erger. Je kan wel een op maat gemaakt bitje kopen — maar als je high bent en je krijgt heftige kaakkrampen, loop je het risico om je kaak volledig te ontwrichten. Je kan ook niet echt goed praten, drinken of ademen terwijl je zo’n ding in hebt. Er zijn maar een paar gespecialiseerde tandartsen en therapeuten die de pijn kunnen behandelen, en je kaak zal nooit volledig herstellen.”

Maar er is nog geen reden tot paniek. Je moet wel erg veel drugs nemen in korte tijd om onherstelbare schade te veroorzaken. En als je last hebt van wat symptomen na een heftige avond uit, betekent dat niet meteen dat je in de problemen zit.

“Een losstaand incident is niet zo erg,” zegt Styltvig. “Dat is wanneer je kaak klikt, maar je voelt geen pijn. Als je pijn begint te krijgen of een constante kaakklem, moet je je zorgen gaan maken. Maar als je zoveel drugs gebruikt, is de staat van je kaak niet je grootste probleem denk ik.”

Het gebruik van drugs is nooit zonder risico. Dit artikel is onderdeel van De Bijsluiter, in samenwerking met Unity. Vlieg tijdens je trip niet uit de bocht, en check voor gebruik debijsluiter.vice.com.