Foto's van de laatste jeugd in een land dat niet bestaat

Anton Polyakov is net zo oud als het land waarin hij geboren werd. Toch is hij niet grijs, en kan hij ook geen verhalen vertellen over de oorlog. Polyakov werd 27 jaar geleden geboren in Transnistrië, een onafhankelijk dwergstaatje in Oost-Europa. Althans, Transnistrië verklaarde zichzelf in 1990 onafhankelijk van Moldavië, maar wordt internationaal niet als land erkend. Het langgerekte stuk grond ligt tegen de westelijke grens van Oekraïne aan. Het is qua oppervlakte iets groter dan de provincie Utrecht en er zijn minder dan een half miljoen inwoners. Jonge mensen vind je er nauwelijks.

Polyakov is een van de weinige jonge mensen die Transnistrië nog niet hebben verlaten. Met zijn camera maakt hij portretten van de jonge mensen die net als hij nog zijn overgebleven, en van degenen die binnenkort op zoek zullen gaan naar een betere toekomst, in Rusland of in Moldavië: studenten, ultra’s, skaters, punks, boksers. Hun enige connectie met de rest van de wereld is internet, hun enige connectie met elkaar vindt plaats tijdens concerten in oude, verlaten fabrieken.

We spraken Polyakov over zijn serie Pioneers Palace – portretten van jonge mensen die leven in wanhoop, of met hoop op een betere toekomst ergens anders.

VICE: Hoe stelde je je leven als volwassene voor, toen je nog kind was?
Anton Polyakov: Ik groeide op in een hele normale familie. Mijn ouders werkten allebei in een fabriek waar elektromotoren werden gemaakt, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Toentertijd dacht ik dat mijn leven er later ook zo zou uitzien.

Later, op de middelbare school, besloot ik dat ik weg wilde uit Transnistrië, en in het buitenland wilde studeren. Net als de rest van mijn vrienden. De meesten wisten al precies waar ze heen wilden om te studeren, werken en wonen. Ze gingen naar Rusland, Moldavië en Oekraïne.

Jij koos daar niet voor?
Ik bleef hier, en haalde een diploma in Aardrijkskunde aan de staatsuniversiteit van Transnistrië. Daarna heb ik een tijdje in Rusland gewerkt, maar nu ben ik terug. Ik woon en werk hier in Transnistrië, als fotograaf. Ik hou van dit land, en ik kan nog steeds andere landen bezoeken als ik wil. Alleen geld is soms een probleem.

Hoe kijk jij naar andere landen, als je reist?
De voormalige Sovjetlanden hebben veel gemeen, vind ik. In Transnistrië zijn er weinig kansen voor jonge mensen die in het land willen blijven wonen. De meeste zekerheid is nog te vinden in het leger. En als je niet in het leger werkt, werk je in de supermarkt. Dat is in een gemiddeld dorp in Rusland, Moldavië of Oekraïne niet veel anders. Daarom trekken veel mensen naar de grote steden – om werk te vinden, maar ook om vrienden te maken met mensen die dezelfde interesses hebben. In Transnistrië kan dat niet. Er is praktisch niks cultureels te doen voor jonge mensen – moderne tentoonstellingen en concerten heb je nauwelijks. Als je plannen hebt voor het maken van een film of een fotoserie is er geen cent subsidie.

Je serie heet dus Pioneer Palace. Zien de jongeren uit Transnistrië zichzelf als pioniers?
De pioneer palaces, de pionierhuizen, waren een soort jeugdhonken van de staat tijdens de Sovjetperiode. Kinderen en jongvolwassenen konden er leren borduren, volksdansen, modelvliegtuigjes bouwen, enzovoort. Na het einde van de Sovjet-Unie werden ze omgedoopt tot ‘paleizen voor de creativiteit van kinderen en jonge mensen’. Vrijwel iedere inwoner van de hoofdstad Tiraspol heeft ooit weleens zo’n paleis bezocht. Ik ook. Voor mij staan ze voor iets dat geweest is, als iets dat niets meer betekent voor jongeren van nu.

De titel van de serie is een metafoor. De jeugd van nu zoekt z’n heil in heel andere zaken. Ze hebben de staat niet langer nodig voor hun tijdverdrijf – ze hebben internet. Via internet zijn jonge mensen echte pioniers geworden: pioniers van een moderne stedelijke cultuur in Transnistrië.

Hoe groot is de metalscene en de hiphopscene in jouw land?
Je hebt in Transnistrië geen clubs speciaal voor hardrockbands of rappers. Er zijn alleen wat kleine community's die zich om een bepaalde artiest heen verzamelen. Je hebt alleen Club 19, in Tiraspol, waar regelmatig concerten en concerten van buitenlandse bands plaatsvinden. En er wordt zo nu en dan weleens een concert georganiseerd in een verlaten drukkerij in de stad Bender, bijvoorbeeld.

Wat voor media consumeren jonge mensen in Transnistrië?
Ze zitten veel op YouTube om te zien wat hun leeftijdgenoten in de rest van de wereld uitspoken. Verder gebruiken ze Facebook, de messenger Telegram, en het Russischtalige netwerk VKontakte, om met elkaar te communiceren. Er zijn geen radiozenders voor jonge mensen, of fanzines, dus richten ze groepen en websites op voor muziek, tattoos of tekeningen op VKontakte.

Je schrijft op je website dat veel jongvolwassenen van jouw leeftijd het land verlaten hebben. Is jouw generatie in de minderheid?
Ieder jaar blijven er minder mensen van mijn leeftijd over. Dat vind ik ergens wel verontrustend. Eigenlijk zouden juist wij het land moeten veranderen. Ik heb de indruk dat kids van 15 tot 18 jaar op dit moment de meest actieve groep zijn. Maar zij zullen op een dag ook vertrekken. Ik vind het triest om te zien dat iemand die professioneel skater wil worden gedwongen is om het land te verlaten en ergens te gaan werken waar-ie helemaal niet wil zijn. Als bouwvakker of supermarktmedewerkers in Rusland, bijvoorbeeld. Hier is niemand geïnteresseerd in wat hij of zij doet.

Ik wil dat veranderen. Ik wil door middel van mijn werk jongeren inspireren om hier te blijven, en ervoor te zorgen dat het land zelf ook z'n best doet om die jongeren hier te houden.

Wat is je favoriete foto uit de serie?
Ik denk de foto waarop voetbalfans van Sheriff Tiraspol tegen hun aartsrivaal Zimbru Chișinău vechten. Ik was samen met een groep Sheriff Tiraspol-fans op weg naar een uitwedstrijd in een Moldavisch stadje. Zimbru had verder niks te maken met die wedstrijd, maar een aantal fans had ons gevolgd, en toen we met ons busje door een bos reden en even stilstonden, kwamen ze opeens voor ons staan en vielen ze ons aan. Niemand was erop voorbereid, en binnen de kortste keren lagen er overal gewonde Sheriff-fans in het gras. Ondertussen stond ik met mijn camera als een gek te schieten. Gelukkig kreeg ik geen klappen. Volg VICE Nederland ook op Instagram om op de hoogte te blijven van onze zinderende fotoseries en nieuwste documentaires.