Trumps opa was waarschijnlijk een klimaatvluchteling

Het klimaat was volgens een nieuw onderzoek een belangrijke reden waarom mensen met een paar van Amerika’s meest bekende namen zoals Trump, Pfizer en Heinz in de 19e eeuw emigreerden uit het zuidwesten van Duitsland.

Meer dan vijf miljoen Duitsers verhuisden tussen 1816 en 1886 naar Noord-Amerika, en daarom zijn Duitsers tegenwoordig nog steeds de grootste etnische groep in de VS. De negentiende-eeuwse Duitsers, inclusief Trumps grootvader Frederick, lieten huis en haard achter na een aantal koude winters, koele zomers en ander extreem weer, zoals droogtes en overstromingen. Dat zegt Rüdiger Glaser, hoogleraar aan de universiteit van Freiburg en hoofdauteur van het onderzoek dat deze week verscheen in het tijdschrift Climate of the Past.

Hoewel het zuidwesten van Duitsland veel armoede, oorlog en revoluties meemaakte in de 19e eeuw, verklaart het klimaat bijna een derde van de migratie naar Noord-Amerika, vertelt Glaser aan Motherboard.

“Ongunstige weersomstandigheden zorgen voor magere oogsten, wat leidde tot hogere voedselprijzen en weer zorgde voor emigratie,” zei Glaser.

Temperaturen in Europa lagen tijdens de 19e eeuw bijna 1 graad lager dan normaal was tussen 1961 en 1990. Daar komt bij dat er ook meer seizoensextremen waren. En ook waren er veel meer overstromingen, vorstperiodes en droogtes. Glaser en zijn collega’s bestudeerden officiële migratiestatistieken en bevolkingsdata uit de negentiende eeuw, maar ook weergegevens, oogstcijfers en graanprijzen. De eerste golf volgde op de uitbarsting van de Tamboravulkaan in Indonesië in 1815. De vulkanische as en gassen die in de atmosfeer terecht kwamen zorgden voor een wereldwijde temperatuurdaling die een paar jaar duurde. Het ‘jaar zonder zomer,’ 1816, was nat en koud en zorgde voor mislukte oogsten, hongersnood en emigratie.

“Een ander jaar met een migratiepiek, 1846, had juist een extreem hete en droge zomer, wat ook weer tot slechte oogsten en hoge voedselprijzen leidde,” zei Annette Bösmeier, een co-auteur van de studie en ook verbvan de universiteit van Freiburg. “Deze twee jaar met hoge migratiecijfers lijken sterk te zijn beïnvloed door klimaatveranderingen, terwijl bij andere migratiegolven andere omstandigheden belangrijker lijken te zijn,” zei Bösmeier in een verklaring.

Slechte klimaatomstandigheden zijn vaker een grote reden voor migratie in agrarische maatschappijen, zei Glaser. Hetere en drogere omstandigheden in het Midden-Oosten leidden tot voedseltekorten en waren een belangrijke factor in het ontstaan van de Arabische Lente in 2010 en 2011, merkte hij op. Volgens ander onderzoek is klimaatverandering een van de oorzaken van het ontstaan van de Arabische Lente. Klimaatverandering gaat naar verwachting tot massamigratie leiden (‘klimaatvluchtelingen’), als de zeespiegels stijgen en extreme weersomstandigheden zoals overstromingen, droogtes en orkanen vaker voor gaan komen.

Ongeveer 25 miljoen mensen zijn de afgelopen jaren per jaar op de vlucht geslagen als gevolg van klimaatverandering. Vooral op eilanden als Cuba, Fiji en de Filippijnen is dat aan de orde. Tijdens het orkaanseizoen van 2017 sloegen 1,7 miljoen Cubanen op de vlucht – 15 procent van de bevolking, zei Camila Minerva, Humanitarian Programma Manager bij Oxfam, op een persconferentie tijdens de Klimaatconferentie van de VN (COP23) vorige week.

“Klimaatvluchtelingen – mensen die hun land moeten ontvluchten vanwege de gevolgen van klimaatverandering – worden niet officieel erkend als echte vluchtelingen onder huidige internationale wetten,” zei Marine Franck van het Office of the UN High Commissioner for Refugees op een persconferentie. Franck stelde voor dat landen hulp konden verlenen door het verstrekken van humanitaire visa, tijdelijke bescherming en een tijdelijk verblijf in een land, en ook migratiewetten.

De pas verkozen regering van Nieuw Zeeland is misschien wel de eerste die speciale visa voor klimaatvluchtelingen heeft ingesteld. Dat deden ze omdat eilandbewoners uit de Stille Oceaan moesten migreren vanwege stijgende zeespiegels. “We willen een oplossing hebben voordat dit echt een probleem wordt,” zei klimaatminister James Shaw onlangs tegen Reuters.

De negentiende-eeuwse massamigratie van Duitsers naar Noord-Amerika mag destijds een probleem hebben geleken, maar uiteindelijk was het enorm voordelig voor de VS en Canada, zei Glaser.

“Het lijkt vandaag de dag wel alsof Amerika vergeten is dat het een land van immigranten is,” zei hij.