De Indiase wintersportheld met een zelfgebouwde slee

Vier jaar geleden circuleerde er een filmpje op internet van een man die met een rotvaart op een soort slee op wielen door India scheurde. Als een liggende James Bond ontweek hij een groep schapen, auto’s en een vrachtwagen. Het was geen gekke waaghals of een vlogger die een weddenschap had verloren, maar vijfvoudig olympiër en de grootste Indiase wintersporter ooit, Shiva Keshavan.

De video is misschien wat dik aangezet, maar de rodelaar heeft wel echt zo moeten trainen aangezien er in India geen enkele rodelbaan is. Keshavan doet dit jaar voor de zesde keer mee met de Spelen, maar heeft desondanks nog steeds vaak niet genoeg geld om zijn reizen en uitrusting te kunnen bekostigen.

In 1993 kwam Cool Runnings uit, een film over een groep Jamaicaanse bobsleeërs. De inspiratie voor deze cultklassieker was het nationale Jamaicaanse bobsleeteam dat in 1988 deelnam aan de Olympische Winterspelen. Met dit verhaal in gedachten begon de internationale rodelbond een wereldwijde jacht op tropisch wintersporttalent. De sporters uit landen met nauwelijks wintersporthistorie zorgden namelijk voor veel aandacht (en anders op z’n minst een geinige speelfilm). De Oostenrijkse voormalig wereldkampioen Günther Lemmerer ging scouten in het noorden van India en stuitte daar op Shiva Keshavan.

Keshavan werd geboren in een klein dorpje in de Himalaya en werd op 14-jarige leeftijd nationaal skikampioen. Een jaar later stuurde Lemmerer een brief naar zijn school omdat hij op zoek was naar rodeltalenten. Shiva had de sport nog nooit beoefend aangezien er geen rodelbaan in India is, maar toen de Oostenrijker hem beelden van Cool Runnings en rodelen liet zien, was hij verkocht. Zonder riem als een menselijke kogel over het ijs razen, welke tiener wil dat nou niet?

Keshavan bleek talent te hebben en kwalificeerde zich in 1998 prompt voor de Olympische Winterspelen, als jongste rodelaar ooit én als eerste rodelaar uit India. In het enorme land staat rodelen qua populariteit ongeveer op gelijke hoogte met spijkerpoepen en koekhappen. Toen Shiva voor het eerst naar de Winterspelen ging, waren er zo’n dertig rodelaars in zijn geboorteland, waar meer dan een miljard mensen wonen.

Keshavan was de enige sporter uit India die deelnam aan de Winterspelen in 1998, dus mocht hij als 16-jarig broekie de vlag dragen. Voor zijn concurrenten moet het wat surrealistisch aangevoeld hebben: Keshavan moest een slee lenen van de Zuid-Koreaanse ploeg en droeg kleding die niet in zijn maat was. Uiteindelijk werd hij 28e van de 34 deelnemers. Niet slecht voor iemand die zo kort daarvoor voor het eerst over het ijs gleed.

Als zoon van een Italiaanse moeder voltooide de vijftalige Keshavan een master aan de Universiteit van Florence en werd in 2002 gevraagd om Italië te vertegenwoordigen. Hij kreeg de keuze tussen een gespreid Italiaans bedje, of uitkomen voor een land waar veel mensen zijn sport niet kenden en van wie hij geen financiële steun kreeg. In de lijn van dit verhaal met een hoog Disney-gehalte volgde hij zijn hart en koos hij voor India.

Daar kreeg hij bijna nog spijt van toen hij in 2002 de bus miste op weg naar de Winterspelen in Salt Lake City. Uiteindelijk ging hij vanuit Montreal liftend naar de Amerikaanse grens, waar hij de benodigde 10 dollar voor de grensovergang niet kon ophoesten. Een behulpzame politieagent schoot hem het bedrag voor en kon hem later op televisie 33e zien worden.

De Winterspelen daarna gingen ook niet lekker van start voor Shiva. Kort voor de openingsceremonie van 2006 kreeg hij van de Indiase bond te horen dat hij de Indiase vlag niet mocht dragen. Keshavan zag deze vernedering als de druppel, nadat hij eerder al geen steun kreeg van de bond en officials het voor hem bedoelde geld achterover drukten. Hij boycotte de ceremonie en werd uiteindelijk 25e in Turijn, zijn beste klassering ooit op de Spelen. Het was een wonderbaarlijk knappe prestatie aangezien hij geen coach, fysiotherapeut of team om zich heen had. Zijn vrouw fungeerde als teammanager.

Toch bleef Keshavan zijn uiterste best doen om het rodelen in India op de kaart te zetten. Zo nodigde hij in 2009 vijftig jonge atleten uit voor een trainingskamp om ze geïnteresseerd te maken in de sport. Maar dat hij de grote winterkoning uit het enorme land is, betekent niet dat hij leeft als een rijke superster met veel blingbling om zich heen. Je zou verwachten dat de overheid van India een meervoudig olympiër financieel flink zou ondersteunen, maar dat valt tegen.

De Winterspelen van 2010 leken voor Keshavan behoorlijk succesvol te worden, hij had zelfs voor het eerst twee sponsoren gevonden. Een paar dagen voor zijn vertrek naar Vancouver sloeg het noodlot echter toe: bij een training brak zijn slee (dat zit er natuurlijk in als je met meer dan 100 kilometer per uur in een achtbaan van ijs naar beneden dondert). Keshavan moest met een kapotte slee en een gebroken bot in zijn rug naar Canada toe. Uiteindelijk werd hij gered door vijf Indiase advocaten, die zijn verhaal lazen en besloten om voor omgerekend een paar duizend euro een nieuwe slee te betalen.

In 2011 en 2012 won ‘India’s fastest man on ice’ de Asian Luge Cup, het compleet door Japanners gedomineerde Aziatische rodelkampioenschap. Het gaf hem hoop voor de Winterspelen van 2014. Maar terwijl de Duitse rodelaars samenwerkten met BMW en Porsche om een zo snel mogelijke slee te krijgen, knutselde Keshavan er zelf eentje samen met familie en vrienden. Het verven werd gedaan door een lokale automonteur, die daarmee een leuke aanvulling op z’n LinkedIn-profiel kreeg.

Het eerder genoemde filmpje waarin Keshavan over Indiase wegen langs auto’s en schapenherders raasde, was onderdeel van de campagne ‘India for Shiva’, bedoeld om steun te krijgen voor de rodelaar en zijn sport. Keshavan beloofde om de namen van iedereen die de video op Facebook zou delen op zijn pak te zetten. Maar geld bleef een probleem. Coach Yann Fricheteau nam zelfs ontslag omdat Shiva hem niet meer kon betalen.

Er verscheen een artikel in de Washington Post over de rodelaar omdat de Indiase overheid hun topsporter niet wilde betalen. Iemand plaatste het verhaal op Reddit en veel eigenaars van Dogecoins (een soort bitcoins) besloten om Keshavan te helpen. In korte tijd werden er meer dan vier miljoen Dogecoins opgehaald, omgerekend een paar duizend dollar. Uiteindelijk besloot de Indiase overheid de rodelaar toch te steunen, dus ging het ingezamelde geld naar een goed doel. Gezien de wisselende koers van cryptocurrency had Keshavan misschien beter toch wat Dogecoins achter de hand kunnen houden.

In Sochi eindigde Keshavan op een teleurstellende 39e plaats. De rodelaar ging tijdens de Spelen wel viral toen hij tijdens een training van zijn slee viel en zijn fout al glijdend weer wist te herstellen. “Het voelt alsof je in een wasmachine zit,” aldus Keshavan over vallen tijdens het rodelen. Voor wie zich er geen voorstelling van kan maken hoe het is om een rodelaar te zijn, hier een POV-video (een van de weinige POV-video’s die je veilig op je werk kan kijken) van de baan in Sochi:

Na de Winterspelen van 2014 ging hij samenwerken met rodelcoach Duncan Kennedy. Toen de Amerikaan de prehistorische doe-het-zelf-slee van Keshavan zag snapte hij waarom de rodelaar slechts 39e was geworden: Kennedy vertelde dat de Amerikanen deze technieken twintig jaar geleden al gebruikten. De twee gingen aan de slag en de Indiase rodelaar kwam steeds beter in vorm. Geld was echter nog steeds een probleem en ook Kennedy stopte als coach omdat Keshavan hem niet meer kon betalen. In 2016 stopte Shiva zelfs tijdelijk helemaal met deelnemen aan toernooien omdat hij niet wilde dat zijn familie op straat kwam te staan door zijn dure hobby. Om dat te voorkomen werkt Shiva buiten het rodelen om als ober en pizzabakker in een Italiaans restaurant in India. Vergelijk het maar met Sven Kramer die in de zomer kroketten en kaassoufflés bij een plaatselijke snackbar zou verkopen.

En toch kwalificeerde Keshavan zich in 2017 voor de Olympische Spelen in Zuid-Korea, ondanks dat hij tijdens de kwalificatie een veel te kleine slee moest lenen van de Servische Daria Obradov omdat zijn eigen slee kapot was. Toen hij na een toernooi in Duitsland in december niet eens genoeg geld had om vliegtickets voor andere aankomende toernooien te boeken, uitte hij zijn frustratie op Twitter. Het had effect: de Indiase overheid besloot om hem financieel te steunen. Op internet werd er geld ingezameld voor onder meer zijn uitrusting en fysiotherapie.

Dit jaar doet Shiva op 36-jarige leeftijd voor de zesde, en vermoedelijk laatste, keer mee aan de Winterspelen. Ook na zijn sportcarrière zal hij ongetwijfeld niet stilzitten. Hij is al president van de Indiase Olympians Association en zal blijven proberen om rodelen bekend te maken in zijn thuisland. De beste manier om dat te doen is natuurlijk door een medaille te pakken. Het zou een Leicester-achtige prestatie zijn, maar als iemand het kan is het Shiva Keshavan, de man die al twintig jaar zonder geld en faciliteiten vriend en vijand weet te verbazen.

—

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.