FYI.

This story is over 5 years old.

Kunst

We spraken Ralph de Jongh over waarom heel Holland keramiek bakt

En ook over het bakken van slagroomtaarten, Zooey Deschanel en keramiek zo zoet dat je je tanden erop breekt.
Al het beeld door en met dank aan Ralph de Jongh. 

De afgelopen tijd valt me op dat steeds meer kunstenaars fanatiek keramiek bakken. Van geglazuurde asbakken zo mooi dat je bijna begint met roken tot zonovergoten fantasiewerelden vol tanden. De fleurige baksels gaan als zoete broodjes over het internet en ik kan er geen genoeg van krijgen. Een van de kunstenaars die ik gretig volg is Ralph de Jongh. Hij is medeoprichter van het Haarlemse kunstcollectief Sugar Pop Institute en bakt aan de lopende band goddelijk uitziende kunstwerken. Ik vroeg me af waar die onweerstaanbare aantrekkingskracht van keramiek opeens vandaan komt. Met andere woorden: waarom heel Holland bakt.

Advertentie

“Ik weet ook niet precies waarom,” zegt Ralph als ik hem daarnaar vraag. “Allereerst is het denk ik de tijdsgeest. Daarnaast denk ik dat mensen het zat zijn om de hele dag achter een beeldscherm te zitten.” Zelf komt hij uit de grafische hoek, maar hij heeft geen heimwee naar die tijd. “Ik kom nu een stuk vrolijker uit mijn studio als ik bezig ben geweest met mijn handen: schilderen, mallen maken, keramiek bakken. Daar zou weleens dezelfde drang achter kunnen zitten als waarom mensen dol zijn op programma’s als Heel Holland Bakt. Er is een hang naar ambacht, naar met je handen bezig zijn en iets moois scheppen.”

Ik vraag hem of hij voor zichzelf die vergelijking verder wil doortrekken. “Voor mij staat kunst maken en koken gelijk aan obsessief bezig zijn met materialen. Of het nu vers meel van de molen is of een bepaald soort terracotta: ik ben altijd op zoek naar die juiste crunch voor mijn pizza of de juiste kleur voor een tegel. Ik vind het bijvoorbeeld mooi als een werk haast van speculaas lijkt.” Dat klinkt alsof hij een behoorlijke perfectionist is, maar Ralph vertelt dat hij ook van oneffenheden houdt: “Ik vergelijk mijn werk weleens met Zoeey Deschanel. Zij ziet er namelijk uit alsof ze recht uit Alice in Wonderland komt lopen. Maar ze is nogal onhandig en grof, en in haar rol in New Girl vindt ze het toch belangrijk om aardig gevonden te worden. Daarom brengt ze alles met een flinke schep suiker. Mijn werk ziet er ook behoorlijk zoet uit, maar ook een beetje onhandig. Er gaat vaak iets fout, maar ik houd juist van die fouten. Ondanks dat blijft het er zoet uitzien als het uit de oven komt. Zo zei een meisje van zes laatst dat ze heel graag in mijn werk wilde bijten, maar dat ze bang was dat haar tanden zouden breken. Dan is het wel goed gelukt denk ik.”

Advertentie

Tijdens zijn studie was Ralph de Jongh al veel in het keramieklokaal te vinden. “Het vak was toen nog niet zo populair als nu,” vertelt Ralph, die toen ook nog niet heel erg geïnteresseerd was in keramiek. “Ik wilde er gipsen gietmallen leren maken. Daarmee maakte ik vervolgens weer schilderijen en sculpturen.” Zijn creaties zagen er toen trouwens al aardig smakelijk uit, en van docenten kreeg hij regelmatig het commentaar dat hij een soort slagroomtaarten aan het maken was. “Ze vonden dat mijn werk er te suikerig uitzag en ik het te vol propte. Ik vond zelf juist dat er altijd nog wel wat bij kon. Een spreekwoordelijk toefje room, een stukje mandarijn of een chocoladekrul hier of daar: voor mij was het doek nooit te vol.”

Na de kunstacademie ging Ralph lekker door met het bakken van ‘taarten’. Die zijn een tijdje wat ingetogener geweest, maar inmiddels zoekt hij de grenzen weer flink op. “Ik heb zin om weer overvolle taarten vol zoetigheid te maken.” Als ik Ralph vraag waar die drang vandaan komt denkt hij even na. “Misschien komt het wel voort uit mijn reizen naar Italië,” zegt hij peinzend. “Daar hebben ze namelijk een overdaad aan fleurige ijssalons, perfect opgemaakte pizza’s en paleisachtige kerken die tot de nok zijn gedecoreerd. Mijn ogen brandden er zowat van uit mijn oogkassen, zo mooi!”

Het werk van Ralph de Jongh zal van 8 t/m 11 februari te zien zijn tijdens Art Rotterdam bij Prospects & Concepts van het Mondriaan Fonds.