Een ode aan alle typische vaderdingen die létterlijk al onze vaders doen

Als er één soort mens uniek is in universeel zijn, dan is het wel de Nederlandse vader. Ik bedoel, iedereens vader is behalve een beetje verschillend vooral heel erg precies zoals alle andere vaders. Heel soms maakt iemand een grapje over dat ik vadertrekjes begin te vertonen, bijvoorbeeld omdat ik een leren buiktas heb aangeschaft en soms draag, of omdat ik soms iets probeer te klussen en dingen koop in de Praxis. "Ha, nee nee, onzin!" lach ik dan ontkennend.

Toch loert hier, tegelijk met dit verzet, ook een raar soort angst dat ik juist nooit vaderig genoeg zal worden. Dat het me misschien ooit lukt om iemand te bezwangeren betekent namelijk nog lang niet dat ik ook echt een échte vader zal zijn.

Een VICE-collega die als baan heeft dit stuk op Facebook te zetten zei laatst dezelfde angst te hebben. Hij was bang dat hij – met zijn kennis over social media maar twee linkerhanden – nog niet eens een poppenhuis in elkaar kon timmeren voor zijn toekomstige kind. Moet het mannelijke deel van onze generatie zich niet eens achter de oren krabben over of wij wel de vaderige vaders gaan zijn die ónze vaders waren? Zullen wij geen slappe schimmen zijn van onze babyboomvaders? Zal de typische vader, met zijn vaderige vaderigheden, ooit uitsterven?

Om de wereld hiervoor te behoeden heb ik de belangrijkste eigenschappen van onze vaders onder elkaar gezet, als houvast voor onze en komende generaties. Samen met mijn persoonlijke onzekerheden hierover.

Ik heb net mijn derde levensdecennium erop zitten en ik heb nog niet eens mijn rijbewijs – hoe kan ik ooit nog met droge ogen opscheppen over mijn kennis over het Europese snelwegstelsel, zoals AL ONZE vaders altijd doen? Ik weet nog net wat 'de A10' betekent, onze vaders praten achteloos over de "binnendoorweggetjes vanaf knooppunt Zwijndrecht en dan over Breda zo hup de Route du Soleil op", die zij altijd nemen als er file staat, omdat niemand anders dit weet behalve zij.

En ben je dan in het buitenland, laten we zeggen Frankrijk, dan spreken onze vaders die taal vrijwel vloeiend. In ieder geval vinden ze dat zelf. Ik weet niet of ik een taal ooit zo goed zal kunnen spreken als alle talen die vaders beweren te spreken. En laten we eerlijk zijn, veel indrukwekkender dan kennis van buitenlandse woorden of grammatica, is het om vaak genoeg te benadrukken hoe je weer eens fantastische gesprekken hebt gehad met het Franse buurmannetje of het Italiaanse bakkertje.

Net zo goed kan ik een vijfjarige cursus wijnsommelier volgen, nooit zal ik zo'n goede wijnkenner worden als onze vaders. Onze vaders zijn nou eenmaal geboren wijnexperts. En trouwens ook whiskey-experts. Jeneverexperts. Wielrenexperts. Voetbalexperts. Experts.

Zonder rijbewijs verdien je het als man sowieso niet om jezelf voort te planten, al is het maar omdat je het je kinderen niet kunt aandoen om op te groeien in een wereld zonder vader die zo achteruit rijdt:

Ik heb nog nooit gebiljart maar zou het best eens willen proberen, tegelijkertijd vind ik ook een potje poolen op z'n tijd best lachen. Hiermee diskwalificeer ik mezelf in één klap voor het vaderschap. Poolen is namelijk een dom kinderspel, biljarten een échte sport, aldus alle vaders.

Het structureel kunnen onderscheiden van wat absoluut dope is en wat absoluut niet, is een typisch vaderlijke eigenschap. Dat ik zelf een slappe zak ben in het kiezen tussen het 100% waarderen óf compleet veroordelen van dingen, zie ik eerlijk gezegd niet meer goed komen. Ik ga uitstekend op powerballads uit de eighties, kan alle leden van Wu Tang Clan opnoemen en ik weet een paar ABBA-nummers op waarde te schatten, maar je kunt me ook best wakker maken voor een potje doom metal of een italo disco-lied.

Vaders hebben wél een duidelijke visie, en kunnen met hun ogen dicht de goed-slecht-verdeling in de wereld aanbrengen. Slecht: hiphop, punk, house, Beyonce, goed: Van Morrison, the Rolling Stones (vaders mogen 'de Stones' zeggen), Hans de Booij, the Police, Eric Clapton, Bruce Springsteen, Creedence Clearwater Revival, Neil Young, Eagles, Queen, Earth Wind and Fire, en – omdat onze vaders moderne mannen zijn – een klein handje trendy artiesten zoals Alanis Morisette en Norah Jones.

Steeds meer mensen van mijn leeftijd hebben geen televisie in huis, en dat is een groot gevaar, want knikkebollen voor DWDD, Pauw, of de Tour de France (waar je alle gezinsplannen voor hebt afgezegd) is een van de belangrijkste kenmerken van het zijn van een échte vader.

Hopelijk is mijn zaad vruchtbaar genoeg om op een dag leven te scheppen, maar dat zegt natuurlijk niks over of ik een goede vader zal zijn. Ik twijfel bijvoorbeeld ernstig of ik ooit dapper genoeg zal zijn om met mijn kids naar een restaurant te lopen en bij binnenkomst met tafels en stoelen te gaan schuiven, vervolgens mijn kennis over wijnen aan de serveerster op te dringen, net iets te hard over de gasten naast ons te praten, de serveerster onophoudelijk aan te raken, en dit soort grappen te maken:

Ben ik wel een echte vader als mijn kinderen bij dit soort gelegenheden niet met volle gêne "PAHAAAAP" hoeven te zeggen?

Zit ik überhaupt niet opgescheept met iets te veel zelfbewustzijn, is wat ik me soms angstig afvraag. Zal ik later ook tijdens ceremoniële momenten van mijn kinderen opeens een enorme spiegelreflexcamera tevoorschijn durven trekken en het ding in iedereens gezicht durven drukken? Zal ik ongepaste dingen durven zeggen over de vriendinnetjes van mijn zoontje? Ik weet gewoon niet zeker of ik ooit zo erg het gevoel zal hebben dat de wereld van mij is als al onze vaders (een gegeven dat ze benadrukken door scheetjes te laten in het openbaar en in het café te klagen over dat de muziek te hard staat).

Oké als ik heel eerlijk ben heb ik best vertrouwen in deze. Ik was ooit een nerd die HTML- en Flash-codes begreep, tegenwoordig heb ik werkelijk geen idee hoe 'Cloud' werkt. Als dit zo doorzet, ben ik tegen de tijd dat ik kinderen heb iemand die hele dure laptops koopt en die vervolgens vol laat lopen met malware en virussen, zodat ik verontwaardigd mijn kinderen kan opbellen over dat ik een rotding heb gekocht en dat mijn vriendin weer eens allemaal dingen heeft zitten downloaden.

Wel loert er het gevaar dat technologie zichzelf te erg vernieuwt, en dat er bijvoorbeeld iets wordt uitgevonden dat de bril met varifocale glazen overbodig maakt. En hoe kan ik ooit een échte vader zijn als ik niet op zaterdagochtend met een enorme krant in mijn handen mijn hoofd steeds in allerlei gekke hoeken hoef te bewegen omdat die rotbril niet meewerkt??!!

Bovendien zijn er op dit gebied nog genoeg dingen waar ik aan moet werken. Zoals gezegd timmer ik sinds kort soms dingen in elkaar, wat een goede stap richting het vaderschap is, maar ik vergeet toch vaak nog om tijdens het klussen op gepaste tijden een goede, rollende "Hè, gggggOd … verDOMMMMEE" eruit te gooien als er iets afbreekt of niet past.

Never forget de ultieme Ierse vader die zijn reis door Las Vegas filmde maar de GoPro verkeerd om op zijn selfiestick had gemonteerd.

De subtielere eigenschappen van onze vaders zullen denk ik makkelijker zijn om ons meester te maken. Bij het opzetten van een pet de klep naar beneden trekken zodat er aan de achterkant een mal kuifje haar tussen pet en riempje door prikt. Met je handen in je zij staan en een dom gezicht trekken omdat je tegen de zon inkijkt. Nét na het toetje stiekem in de keuken een stukje witbrood door de jus halen en opeten. Woordgrappen maken, zoals "Gelukkig nieuw haar" als iemand naar de kapper is geweest.

Als we klein beginnen zullen we misschien ooit in de voetsporen treden van onze vaders en het ultieme vaderschap nog generaties doorgeven.

(Veel dank aan Bibi en Rosa, die zich lieten lenen voor de foto's, en hun moeder Loes Koster die dat prima vond!)