Waarom potvispoep ook wel het ‘drijvende goud’ wordt genoemd

Terwijl de Thaise visser Narit Suwansang een wandeling over het strand maakte, zag hij plotseling een gigantisch rotsachtig object liggen. Hij besloot de enorme klomp mee naar huis te slepen met behulp van zijn familie, samen met nog een paar kleinere stukken. Het bleek uiteindelijk helemaal geen rotsblok te zijn, maar potvispoep. Ter waarde van 2,5 miljoen euro.

De samenstelling van de mysterieuze homp, die gevonden is in de provincie Nakhon Si Thammarat, is nog niet officieel bevestigd. Maar volgens de plaatselijke krant Thai Rath zijn veel mensen ervan overtuigd dat het ambergris is: een zeldzaam, wasachtig product uit het darmstelsel van potvissen.

Het verhaal houdt mensen bezig in het hele land. Suwansang zegt dat een zakenman uit Phuket hem 960.000 baht (26.000 euro) per kilo heeft geboden, als daadwerkelijk blijkt dat het zuivere ambergris is. In dat geval heeft Suwansang een ongelooflijke vondst gedaan: aangezien zijn klomp meer dan 100 kilo weegt, zou de visser in één klap miljonair worden.

Maar wat is ambergris precies, en waarom is het zo’n fortuin waard?

Ambergris wordt gevormd wanneer de uitwerpselen van de potvis zich ophopen rondom de onverteerbare overblijfselen van prooien, vertelt Chua Aik Hwee Marcus, curator van het natuurhistorisch museum Lee Kong Chian in Singapore. “Die belanden uiteindelijk in de zee als de potvis sterft.” Bij zulke onverteerde overblijfselen kun je bijvoorbeeld denken aan snavels, of andere harde materialen van zeedieren die door potvissen worden gegeten, zoals inktvissen en zeekatten.

Er is nog geen wetenschappelijke consensus over hoe de brokken ambergris precies uit het lichaam van potvissen komen. De een zegt dat het wordt uitgekotst, de ander dat ze het uitpoepen. Maar uit welk uiteinde van de potvis het goedje ook komt, iedereen is het eens over de waarde van de zeldzame substantie.

De exorbitante prijs van ambergris komt voort uit de unieke geur van het materiaal. In vroegere beschavingen werd ambergris verbrand als een soort wierook en gebruikt als medicijn. Tegenwoordig is het materiaal zeer gewild in de parfumindustrie: het aroma van ambergris wordt zoal omschreven als “houtachtig”, “muskusachtig” en “een geurige edelsteen”. Het kan ook dienen als fixeermiddel, waardoor een geur langer op je huid blijft hangen.

“Ambergris is extreem zeldzaam en komt naar schatting voor in slechts 1 procent van de potvissen,” zegt Chua. “En potvissen zijn zelf natuurlijk ook dieren die je niet zomaar elke dag tegenkomt.”

Eens in de zoveel tijd struikelen strandgangers op brokken ambergris, dat ook wel “drijvend goud” of “de schat van de zee” wordt genoemd. Afgelopen jaar vond een visser in het zuiden van Thailand nog een stuk van 6,5 kilo, dat bijna 390.000 euro waard bleek te zijn.

Aangezien potvissen als kwetsbare diersoort worden beschouwd, is de handel in ambergris illegaal in landen als India, Australië en de Verenigde Staten. Desondanks is er een levendige markt voor het zeldzame product.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE UK

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram