Foto's door Dean Rogers, videogame stills met dank aan FramestoreDe wat schlemielige bureaucraat Simon James (Jesse Eisenberg) ziet dubbel. Een nieuwe collega op zijn werk zit hem dwars. Hij loopt als Simon, praat als Simon – wat zijn vrienden en collega's betreft is hij Simon. Alleen: hij is het niet. In alle opzichten is deze James Simon (ook Jesse Eisenberg) een dystopische nachtmerrie.Dit is het plot voor The Double, de aankomende film van regisseur Richard Ayoade en Magnolia Pictures. Gebaseerd op Dostoyevsky’s novelle uit 1846 met dezelfde naam (lees het origineel hier), neemt Ayoade’s versie ons mee naar een ondergrondse wereld, een onherkenbaar universum vol radartjes, spoelen en vreemde karakters die allemaal lijken bij te dragen aan Simon’s verwarring.
Advertentie
“Het is geen typische horror film. Het is geen typische komedie. Het boek is een soort van verval in krankzinnigheid, het gaat meer over een miskende bureaucraat die zich vernederd voelt dat hij niet herkend wordt,” zegt Ayoade in onze nieuwe documentaire over The Double hierboven. “Alleen een geniale schrijver als Dostoyesky kan zoiets bedenken en het emotioneel zo herkenbaar laten voelen. Als het leest raak je verliefd op het verhaal. Ik wilde er iets mee doen.”
Regisseur Richard Ayoade in gesprek met acteur James FoxVoordat er aan de film begonnen kon worden moest Ayoade de juiste acteur vinden die zowel Simon James’ als James Simon’ rol goed zou kunnen neerzetten. “Het hele punt is dat er geen fysiek verschil bestaat tussen deze twee karakters, en toch trekt iedereen naar de ene persoon en niet naar de andere. We hadden iemand nodig die dat tot leven kon brengen, en de karakters op zo’n overtuigende manier kon spelen dat het zou werken. [Jesse] is in staat om personages op een hele subtiele manier te differentiëren. […] Hij is één van die acteurs die technisch heel precies kan zijn, en tegelijkertijd je emotioneel kan grijpen. Het moeilijkste waren de shots waarin ze allebei te zien zijn.”Om die naadloze interactie tussen Simon en James mogelijk te maken vertrouwde Ayoade op een aantal beproefde filmtechnieken die terugleiden naar het werk van George Meliés en Betty Davis, tezamen met een paar nieuwe innovatieve filmtechnieken. “De visual effects in The Double zijn voornamelijk gebruikt om het geheel realistisch te laten lijken, alsof er echt twee mensen in ieder shot zitten,” zegt uitvoerend producent Simon Whalley. “De grootste uitdaging was wanneer Jesse met zichzelf in dialoog moest terwijl er eigenlijk niemand was […] Er was geen green screen. Er waren geen cues. Als er twee mensen in hetzelfde frame zaten, moest één van hen eruit geknipt worden en vervangen worden met een body double van Jesse, waar we Jesse later weer over heen konden zetten. Het was een combinatie van hard werk en ongelofelijk veel aandacht voor detail."
Advertentie
Het werken met de motion control was ook alles behalve makkelijk. “We hebben alles op film geschoten,” legt Ayoade uit. “Dat is niet iets wat mensen je adviseren als je motion control werkt. De film wappert in het slot, het beeld beweegt licht, dus als je twee lagen op elkaar wilt zetten moet je de filmrol stabiliseren. Maar we wilde het perse op film opnemen, we wilde de textuur en de korreligheid die het met zich meebrengt, de rest was van later zorg.”Visual effects supervisor Matt Clarke benadrukt dat sentiment. “Er waren natuurlijk duidelijke technische kwesties, maar voor Richard waren vooral de dialogen belangrijk. […] We konden niet iets in een later stadium aanpassen als het niet op film stond. Gelukkig heeft Erik Wilson alles goed kunnen vangen. Het valt allemaal heel mooi samen."
Cinematograaf Erik Wilson aan het werk.
Ayoade en zijn team creëerden voor de film een volledige fictieve wereld. Geïnspireerd door een schat aan fictie uit de 18de, 19de en 20ste eeuw, is het resulterende universum van The Double een mix van science fiction en fantasiestijlen die perfect de bleke en verwrongen gedachtewereld van Simon reflecteert. “Het heeft nooit bestaan en het zal ook nooit bestaan," zegt Ayoade. “Het idee was om iets te creëren dat er ouderwets en onontkoombaar uitziet. Het moest een soort van dromerige, non-specifieke kwaliteit met zich meedragen die het fabelachtige idee van een dubbelganger ondersteunt. Het verhaal voelt als iets onafwendbaars, dus we wilden dat het zich zou afspelen in een omgeving waar je weinig aangrijpingspunten hebt die naar de echte wereld refereren."
Advertentie
Om die wereld compleet te maken werd VFX-producent Framestore in de arm genomen om voor de film een fictieve TV-serie The Replicator en een first person shooter game te ontwikkelen, in dezelfde geest als de game die Joachim Phoenix in Spike Jonze's Her speelt.“Ik kreeg een hele specifieke referentie van Richard Ayoade mee toen ik aan de sci-fi fantasy The Replicator begon,” zegt Paul O’Brien die verantwoordelijk was voor de productie van de 'film-within-a-film'. “Het doel was om de serie eruit te laten zien als de sci-fi uit de jaren 70 en 80.” Voor het maken van ‘The Replicator’ werd gebruik gemaakt van traditionele digitale en optische effecten om het geheel zo authentiek mogelijk te laten lijken. Het resultaat is even gedetailleerd en uitgedacht als de film zelf.“Er zijn twee of drie manen in de lucht, je hebt gloeiende boomerangs en schilden en lasers en oude kapsels,” zegt Whalley trots over zijn mini sci-fi noir. “Het kan niet verder af staan van de rest van de stijl van de film. En ik kan me ook geen ‘space detective’ in Dostoyevsky novelle herinneren."
Gezien de tijd en aandacht die door Ayoade en zijn team in de film zijn gestoken, zou The Double de originele novelle misschien wel eens kunnen gaan vervangen in doppelgänger-gerelateerde trivia. Eén ding is sowieso zeker: als je ooit op je werk een exacte replica van jezelf grijzend tegenover je ziet zitten, is het waarschijnlijk tijd om een nieuwe baan te gaan zoeken.
Door je in te schrijven voor de VICE nieuwsbrief ga je ermee akkoord dat je elektronische communicatie van VICE ontvangt die soms advertenties of gesponsorde content kan bevatten.
Gezien de tijd en aandacht die door Ayoade en zijn team in de film zijn gestoken, zou The Double de originele novelle misschien wel eens kunnen gaan vervangen in doppelgänger-gerelateerde trivia. Eén ding is sowieso zeker: als je ooit op je werk een exacte replica van jezelf grijzend tegenover je ziet zitten, is het waarschijnlijk tijd om een nieuwe baan te gaan zoeken.
