Jamaica is een paddo-paradijs geworden

Mijn allereerste ijskoude gezichtsdoekje is de voorbode voor het begin van een luxueuze retraite-ervaring die uitmondde in de ceremoniële consumptie van paddo’s in het gezelschap van een paar dozijn Amerikanen tussen de 38 en 86 jaar oud. De meesten van hen hebben nog nooit eerder getript, en werden door gesponsorde Google-advertenties van Beckley Retreats overgehaald om hun “spirituele bewustwording te ontdekken” op het toepasselijk genaamde Good Hope-landgoed. 

Toeristen komen meestal om drie redenen naar het land van Bob Marley en Usain Bolt: om de prachtige stranden te bezoeken, jonko te klappen en de muziekscene te ontdekken. Maar toen de Jamaicaanse overheid doorkreeg dat het land wel eens flink zou kunnen profiteren van de paddo-opkomst zijn aanvoerders van paddo-ceremonies en kwekers op industriële schaal steeds meer welkom. Een kweker met een landgoed van 950.000 vierkante meter claimt maandelijks 150 kilo “psilocybine paddestoelen-biomassa” te kunnen produceren voor zowel export als binnenlandse verkoop aan retraites. Het wordt geprofileerd als de grootste legale psilocybineproducent op de wereld.

Het bedrijf, Rose Hill, zat achter de eerste legale export uit Jamaica – naar Canada – maar er is ook een hoop lokale vraag, voornamelijk van Noord-Amerikaanse paddo-liefhebbers die met honderden tegelijk aan komen zetten om eersteklas retraites bij te wonen die zo’n 6000 dollar (5509 euro) per persoon in rekening brengen. Het zou een slimme, doch dure investering kunnen zijn. Hier bij het Good Hope-landgoed, op een uur afstand van Montego Bay, de op één na grootste stad van Jamaica, hopen mijn mede-deelnemers dat de paddo’s hen zullen helpen bij het verlichten van depressie, dat ze dankzij de zwammen meer met hun innerlijke levens in contact komen en spiritueel voorbereiden op de dood. 

In tegenstelling tot de meeste landen heeft Jamaica trip-veroorzakende paddenstoelen nooit verboden gemaakt, en lokaal geplukte paddo’s worden tijdens het fruitseizoen al jaren op discrete wijze aan toeristen verkocht. Tien jaar geleden kreeg een retraite-organisator wind van de lacune en begonnen ze, aanvankelijk onder de radar, evenementen te organiseren. Toen bleek dat ze hun eigen gangetje konden gaan steeg hun zelfvertrouwen en begonnen anderen zo’n vijf jaar geleden ook met evenementen organiseren. Nu promoten politici het “enorme potentieel van spirituele gezondheid als een toeristisch product”. 

Het eiland, dat tot 1962 een Britse kolonie was maar waarvan koning Charles nog steeds het staatshoofd is, is onverwachts uitgegroeid tot het voornaamste paddo-toevluchtsoord in het westelijk halfrond. Nergens anders is de teelt ervan door de overheid van een natiestaat expliciet legaal verklaard, afgezien van de nabijgelegen eilandengroep St. Vincent en Grenadine. 

“Ik weet niet of we zozeer een paddo-hotspot zijn geworden, of dat we tot een hotspot worden gemaakt,” mijmert Nadine McNeil, een yogadocent die bij psilocybine-retraites werkt. “Paddo’s doen is niet echt een typisch Jamaicaanse ervaring, alleen binnen de esoterische gemeenschap. Ik ken veel normale Jamaicanen die wel een joint zouden roken maar geen enkele psychedelica zouden nemen.” 

Ze betreurt de hoge niveaus van geestelijke gezondheidsproblemen in Jamaica – waar de openbare psychiatrische behandelingssector vooruitdenkend is, maar die, net zoals in andere landen, onder een flink gebrek aan hulpbronnen lijdt in een samenleving die wordt geteisterd door ongelijkheden en armoede. “Er lopen zoveel verwarde mensen op straat, maar we dehumaniseren ze en doen geen moeite om ze te genezen. De meeste Jamaicanen hebben geen idee van het werk wat we doen: ik had net zo goed op een andere planeet kunnen wonen.”

McNeil zegt dat de moordcijfers op dit eiland van drie miljoen mensen in 2022 het hoogste waren van alle landen in de Caraïben en Latijns-Amerika. “Iedereen kent wel iemand die is vermoord,” voegt ze toe. Experts leggen deze ongelijkheden en armoede veelal in verband met Brits kolonialisme en slavernij: diezelfde erbarmelijke en diepgewortelde geschiedenis zorgt ervoor dat koloniale landhuizen door Amerikanen kunnen worden gehuurd om in te trippen terwijl Jamaicanen op ze wachten.

De gasten bij Good Hope, dat dit jaar voor 18 retraites door Beckley wordt gehuurd, worden bij aankomst in hun kamers om de een of andere reden begroet door een behoorlijk rooskleurige geschiedenis van het land, waarin de prestaties die ten koste van ondergeschikte werkers zijn gemaakt, worden verheerlijkt. Een reisboekje jubelt hoe het landgoed als fundament voor “één van de grootste suikerfortuinen die in Jamaica zijn verdiend” heeft gediend, zonder dat er ook maar iets wordt gezegd over de slaven die onder schot uit West-Afrika zijn ontvoerd.

“Sociale en culturele machten… hebben samengezworen om een muur van stilte rondom de periode van slavernij, kolonialisme en diens schadelijke nalatenschap op te trekken,” schrijft Ahmed Reid, een bezoekend professor bij het Centrum voor Onderzoek naar  Schadevergoeding aan de Universiteit van West-Indië. “Ze hebben de directe link laten zien tussen historische onrechtvaardigheden en onderontwikkeling in de regio.” 

Zou de paddo-opkomst de levensstandaard in Jamaica omhoog kunnen helpen halen? Er is geen tekort aan welgestelde bezoekers – van correspondenten voor CNN tot tech executives –  die jaarlijks tientallen retraites bijwonen, dus misschien gaat het afhangen van hoeveel lokale bewoners die in de industrie werkzaam zijn betaald gaan krijgen. Als alle retraites het voorbeeld van Beckley volgen – waarin Jamaicaanse bemiddelaars zo’n 500 tot 1000 dollar (459 tot 919 euro) per dag verdienen – dan zou dat een goed begin zijn. 

In 2022 kende Beckley 15 studiebeurzen toe aan mensen aan historisch gemarginaliseerde gemeenschappen, waaronder plaatselijke Jamaicaanse bewoners, zodat een een programma van elf weken konden volgen waarin voorbereiding, twee paddo-ceremonies en gestructureerde integratietherapie werd behandeld. Volledig gefinancierde retraites, enkel geregeld door Jamaicanen, staan voor volgend jaar ook op de planning. “Onze visie is meer dan alleen komen opdagen om het medicinale werk op dit land te verrichten en dan weer te vertrekken,” zegt Vian Morales, senior vicepresident van werkzaamheden. “Het is voor ons een kans om van de Jamaicaanse gemeenschap te leren, en onszelf er echt in te integreren. We proberen zoveel mogelijk manieren te identificeren om niet alleen maar een transactioneel bedrijf te zijn, maar een bedrijf dat meer relationeel is.” 

Psilocybine, het actieve psychedelische ingrediënt in paddo’s, kan een reeks voordelen teweegbrengen die steeds vaker in klinische testen worden bevestigd die inheemse kennis bekrachtigen. Misschien hebben er ooit wel eens wat Rasta’s een paddotheetje of twee genuttigd, maar de grote meerderheid van de Jamaicanen is zich totaal niet bewust van de snel groeiende paddenstoelenindustrie in het conservatieve, grotendeels Christelijke land. Diens ware aard wordt af en toe vertekend door een wietrokende, liberale Rastafari-vernisje dat is ontstaan bij de ongeveer één op de vijf Jamaicanen die wiet roken. 

McNeil zegt dat, hoe dan ook, een algemene totstandkoming van basale zuilen van goede educatie, gezondheidszorg en economische stabiliteit van hoofdbelang zijn om een gezondere maatschappij te creëren. En in sommige secties van de Jamaicaanse gemeenschap heerst er de angst dat paddo’s, net zoals wiet, hun eigen problemen met zich mee zouden kunnen brengen, en dat ze niet het wondermiddel zijn waar ze soms voor worden aangezien. 

“Ik wil niet te high worden en controle verliezen. Net als met wietcake worden mensen zo high dat ze dagenlang niet terugkomen,” zegt Althea Logan, eigenaar van de Blends & More smoothiebar in Negril. “We hadden geen idee dat mensen van zo ver kwamen om hier paddo’s te doen: Jamaicanen zouden zeggen dat paddo’s voor toeristen zijn.” Toch overweegt ze, hoewel ze het niet bepaald zelf wil uittesten, om zelf ook in de industrie betrokken te raken. “Het is goed voor de zaken. Misschien moet ik er zelf ook mee bezig gaan en wat paddothee gaan verkopen.”

Anderen proberen mensen op een grotere schaal bewust te maken van de opkomende psychedelische subcultuur. “Onze visie is om paddenstoelen voor de gemiddelde Jamaicaan beschikbaar te maken en tegelijkertijd om het beeld van paddenstoelen te destigmatiseren,” zeggen de Amerikaanse oprichters van Vibey Caps, capsules die psilocybine bevatten en in een dozijn winkels op het eiland worden verkocht, voornamelijk medicinale wietapotheken. Drie capsules, die voor de relatief dure prijs van 15 dollar (14 euro) voor bijna 1,2 gram psilocybine worden verkocht, komen met de belofte van een zogenoemde “lachdosis”. 

De oprichters wilden niet bij naam genoemd worden aangezien ze momenteel met regelgevers in gesprek zijn, nu er wordt gesuggereerd dat paddo’s misschien niet legaal zijn als ze op een bepaalde manier worden bereid. “We proberen hier een cultuur te veranderen. Dus het is niet zo van, ‘Oh mijn God, we zijn overal uitverkocht’. Op sommige plekken gaat het goed, en op andere plekken zijn we met mensen aan het werk om ze te laten begrijpen waar het over gaat.”

Jamaica zou in een formatieve fase van een onvermijdelijke ontwaking voor psychedelica kunnen zitten die onverbiddelijk de aarde over trekt. “Mensen in de VS en Canada zijn al langer blootgesteld aan paddo’s, en hebben er al langer toegang tot gehad,” zegt psychedelische bemiddelaar Micah Tafari, die met Beckley in Jamaica werkt. “Ze zouden van nature bereidwilliger en enthousiaster zijn om naar een retraite te gaan – vergelijk dat maar met de gemiddelde persoon hier die moeite moet doen om rond te komen.” 

Publieke voorstanders van hallucinogenen blijven alleen maar in aantal groeien op het iconische eiland. De Caribbean Psychedelics Association werd recent in Jamaica gesticht in associatie met vijf van de grootste – voornamelijk buitenlandse – retraite-organisatoren, om de zaak van medicinaal gebruik van psychedelica te bevorderen, en, vermoedelijk, om in het proces lekker bij te verdienen. De Marley-familie heeft zelfs, in partnerschap met een Amerikaans bedrijf, de eerste psychedelische paddenstoelenlijn met een beroemdhedenmerk gecreëerd, die naar verwachting binnenkort zal verschijnen, temidden van onzekerheid over de legaliteit van receptvrije verkoop. (Don’t worry, be happy, zullen we maar zeggen.)

“Mijn familie heeft diens platform altijd gebruikt voor positieve verandering, en paddenstoelen worden in Jamaica, en eigenlijk de rest van de wereld, al eeuwenlang gebruikt voor hun helende werking,” vertelde Cedella Marley aan BET. Ze gelooft dat haar vader “er blij mee zou zijn dat we dit aan consumenten geven en dat we daadwerkelijk over de voordelen ervan proberen te praten”. 

Maar de kwestie van het dekoloniseren van psychedelica zal altijd groter zijn in een voormalige slavenkolonie. Tussen 1655 en 1807 werden er bijna een miljoen Afrikanen naar Jamaica verscheept om op plantages zoals Good Hope te werken, het voormalige zetel van het grootste suikerrijk in Jamaica. Oncomfortabele echo’s van imperialisme zijn onvermijdelijk wanneer welvarende westerlingen bijeenkomen om psychedelica te consumeren tijdens ervaringen die voor de gemiddelde Jamaicaan, die gemiddeld zo’n 5000 dollar (4593 euro) per jaar verdient en daarmee nog niet eens één retraite zou kunnen boeken, ver buiten bereik zouden zijn. 

Het vijfdaagse uitstapje van Beckley werd bemiddeld door een meerderheid van Jamaicanen, hoewel de retraite het soms nog steeds voor elkaar kreeg om een aristocratische sfeer te hebben. Toch zeggen de ceremonieleiders en tripsitters blij te zijn om deel uit te maken van de transformatie van de geschiedenis van hun land, waaronder op het land van de voormalige plantage. “Jamaica is oprecht een prachtige en verwelkomende plek die goed karma in de wereld heeft. Deze paddenstoelen groeien in het wild in Jamaica, vooral in het westen,” zegt Tafari. “Geformaliseerde organisaties zijn begonnen met retraites aan te bieden, maar het is altijd al een onderdeel van de cultuur hier geweest.” 

Sommigen, met name het in de VS gebaseerde bedrijf dat dit bewustzijn-verbreidende verblijf heeft opgezet, willen hun platform gebruiken om het Jamaicaanse leven te verbeteren. En hoewel er ze voor lastige problemen zullen komen te staan – zeker wanneer het niet ondenkbaar is dat de voorouders van de rijke aanwezigen een rol hebben gespeeld in het plegen van imperialistische misdaden – lijkt Jamaica voordeel te trekken uit de opbloeiende paddomarkt. 

“Het verschaft een hogere vibratie,” zegt Sita Ji, die ook als een psychedelisch bemiddelaar voor Beckley heeft gewerkt. “Meer mensen raken erin geïnteresseerd en ze creëren collectief een betere aarde en betere relaties met elkaar.”

Beckley werkt ook met de eigenaars van het landgoed, een groep Jamaicaanse investeerders, om bezoekers over de echte geschiedenis van het land te helpen leren. “We hebben nu de kans om een aantal van deze onderwerpen aan te kaarten en deze gesprekken aan te gaan,” zegt Morales. Ondanks een of twee noodzakelijke maar ongemakkelijke momenten waarin het retraitepersoneel de vreselijke geschiedenis van het land indirect aan probeerde te kaarten, was de last die na de twee ceremonies van de schouders van veel deelnemers was gevallen, goed voelbaar.

Stephen, een 86-jarige gepensioneerde beleggingsadviseur uit Kansas, VS, woonde het retraite met zijn 80-jarige vrouw Marcia bij voor hun eerste psychedelische ervaringen ooit. Het lijkt erop dat ze geen moment te vroeg zijn gekomen. “Het heeft onze levens verbeterd, en we beschouwen de retraite als één van de belangrijkste ervaringen van ons leven," vertelt Stephen aan VICE. 

Drie maanden nadat ze de chocolade-achtige paddothee hebben gedronken, “genieten ze nog steeds van de openbaringen” die het teweeg heeft gebracht en blijven ze de dagelijkse yoga- en meditatie-oefeningen van het retraite doen. 

Ze zijn ook doorgegaan met het voorbereidingsregime in dat ze niet meer drinken. “We hebben de keuze gemaakt om te stoppen met alcohol drinken,” voegt hij toe, terwijl hij uitlegt dat ze ooit elke dag een cocktail en een glas wijn tijdens het eten dronken. “Tot onze verrassing sliepen we na de retraite stukken beter. Ik zit nu ook in het proces van opnieuw contact maken met oude vrienden, wat erg verrijkend is geweest.”

De groep voelde echter te groot, waardoor de tweede ceremonie, die binnen plaatsvond, meer voelde als een avond op een ziekenhuisafdeling, aangezien deelnemers als sardientjes naast elkaar werden gepropt. Sommigen klaagden dat de paddenstoelen weinig effect hadden – wat te maken zou kunnen hebben met de dosering, aangezien mensen die antidepressiva nemen vaak grotere hoeveelheden psilocybine nodig hebben om “door te breken”. 

“Het voelt alsof ik een beetje ben misleid,” zegt Darby, een 46-jarige evenementendirecteur uit California. “Er was geen speciaal protocol voor iemand die aan de SSRI’s heeft gezeten. Het voelt gewoon alsof ik echt verwaarloosd werd: niemand vroeg me iets tijdens de ceremonies. Ik kreeg de indruk dat ik een retraitecentrum niet kan vertrouwen om me een juiste dosis te geven.” 

De meesten waren echter zeer te spreken over het losbreken uit staten van depressie, nieuwe levenszin hebben en een drang om te dansen te voelen die ze al jaren niet hadden gehad. Het Jamaicaanse personeel bij Good Hope dat kookte en de kamers verschoonde kreeg die week flinke fooien. Misschien willen ze binnenkort wel door middel van de studiebeurzen wat met schimmel geïnduceerde pijn en extase ervaren, of een van de gemeenschapsevenementen bijwonen die door Jamaicanen uit de buurt voor plaatselijke bewoners zijn georganiseerd. 

Volgens Tafari is dat waar het allemaal om draait: in plaats van dat ze alleen worstelende westerlingen van dienst kunnen zijn met het zoeken naar spirituele groei, zouden paddo’s ook bij de dringende geestelijke gezondheidscrisis van Jamaica kunnen helpen. “Jamaicanen beschouwen hun genezing als een prioriteit,” verklaart Tafari. “Er zijn groepen in Jamaica die dit voor mensen toegankelijk maken. We zijn dit al jaren aan het doen, met als doel om betere mensen te worden en de aarde te genezen.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE UK.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.