Wetenschappers wisten een gesimuleerde asteroïde-inslag niet te voorkomen

Het idee dat er op een dag een gigantische asteroïde op ramkoers met de aarde ligt en de gehele mensheid misschien wel uitsterft, doet het altijd goed in films. Maar precies dat scenario maakt ook deel uit van een oefening voor NASA-wetenschappers bij de Planetary Defense Conference, die werd georganiseerd door de International Academy of Astronautics en eind april plaatsvond. De oefening vormt een belangrijke pijler van de tweejaarlijkse conferentie, maar dit jaar waren er twee dingen wat anders dan normaal: het evenement was vanwege de pandemie online en de wetenschappers slaagden er niet in om de fictieve asteroïde van dit jaar te stoppen – waardoor die midden in Europa zou hebben ingeslagen.

“De uitkomst van de oefening was dat we geraakt zouden worden,” zegt Lindley Johnson, die bij NASA over onze planetaire defensie gaat, aan de telefoon. Het was volgens hem “een van de uitdagendste scenario’s” die ooit bij de conferentie werd voorgelegd.

“Een van de doelstellingen van deze oefening is om mensen uit de rampenbestrijding betrokkener te maken bij en meer na laten denken over wat er zou gebeuren als we niet genoeg tijd hebben om een asteroïde om te leiden,” voegt hij toe.

De hypothetische asteroïde werd bedacht door het Center for Near-Earth Object Studies van het Jet Propulsion Laboratory van NASA. In een samenvatting van het vierdaagse evenement werd benadrukt dat de asteroïde “niet bestaat en dus geen bedreiging voor de aarde vormt” – om iedereen toch een beetje gerust te stellen.

Op 26 april, de dag van de oefening, kregen de deelnemers te horen dat de asteroïde tussen de 35 en 700 meter breed was en dat er een kans van één op twintig was dat ze rond 20 oktober in zou slaan op aarde.

In de eerste instantie leek die kans dus klein, maar op de tweede dag werd de oefening al een stuk grimmiger. Het was volgens de simulatie alweer 2 mei en uit ‘nieuwe observaties’ was gebleken dat de kans 100 procent was dat de asteroïde binnen een half jaar ergens in Europa of Noord-Afrika terecht zou komen.

Dit korte tijdsbestek maakte het onmogelijk voor de onderzoekers – een groep van honderden mensen – om een missie op te stellen en die de ruimte in te sturen om de gevaarlijke asteroïde op tijd van richting te laten veranderen.

“Om zo’n campagne op touw te zetten, of überhaupt een enkele missie, hebben we met de huidige technologie en manier waarop we deze missies uitvoeren een periode nodig van minimaal twee jaar, zou ik zeggen. En vijf jaar is eigenlijk nog prettiger,” zegt Johnson.

Op dag drie van de simulatie was het inmiddels 30 juni – internationale asteroïdedag – en waren de voorspellingen weer iets bijgesteld: nu zou de asteroïde ergens inslaan in het relatief dichtbevolkte gedeelte van Centraal-Europa.

Op de vierde dag duurde het nog een week voordat de asteroïde zou inslaan. De gesprekken gingen inmiddels over hoe mensen massaal geëvacueerd moesten worden uit het toekomstige rampgebied, iets ten zuiden van Praag.

Volgens het rapport dat tijdens de oefening werd opgesteld, was niet haalbaar om de asteroïde van koers te laten veranderen met behulp van een ruimtevaartuig, omdat die dan al veel eerder dan een half jaar van tevoren gelanceerd had moeten worden. De “enige haalbare optie” om de asteroïde op zo’n korte termijn onschadelijk te maken was het lanceren van een nucleair explosief, maar na grove berekeningen bleek deze optie toch niet praktisch genoeg te zijn.

Als gevolg hiervan adviseerde het team om ruimtevaartuigen te ontwikkelen die snel op zulke situaties kunnen reageren en binnen een paar dagen of weken gelanceerd kunnen worden.

Maar voordat je nu denkt dat we er met z’n allen aan gaan als we op een dag een bezoekje krijgen van een asteroïde – dat valt ook wel weer mee. De oefening liet namelijk ook zien dat er zelfs bij worstcasescenario's nog altijd veel mogelijkheden zijn om de schade beperkt te houden. En Johnson en zijn collega’s zijn bovendien druk bezig met een boel projecten die de – al behoorlijk kleine – kans dat er zo’n gevaarlijke asteroïde op onze aarde terechtkomt nog verder moeten verkleinen.

Later dit jaar zal NASA bijvoorbeeld de Double Asteroid Redirection Test (DART) lanceren, een missie die de basis zal vormen van toekomstige pogingen om gevaarlijke asteroïden van richting te laten veranderen. Het is een experiment waarbij er tegen een kleinere asteroïde aan zal worden gebotst, die in een baan om een grotere draait.

Daarnaast wordt halverwege dit decennium de Near-Earth Object Surveillance Mission gelanceerd, die ergens tussen de aarde en de zon zal zitten om het zonnestelsel te scannen op potentieel gevaarlijke asteroïden. Dit soort missies zijn bedoeld om de noodlottige uitkomst te voorkomen waar het bij de NASA-oefening op uitdraaide: wetenschappers hebben simpelweg gezegd gewoon meer tijd nodig om zich voor kunnen te bereiden.

“We hebben de technologie om gevaarlijke ruimteobjecten ruim van tevoren te vinden – jaren, zo niet decennia van tevoren,” zegt Johnson. “En hoe eerder we ervan op de hoogte zijn, hoe meer mogelijkheden we hebben om er iets aan te doen, zodat we de gevolgen nooit hoeven te ondervinden.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE US.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.