We gingen een middagje rellen met Engelse neonazi’s en antifascisten

Vorig weekend werd Brighton (een kuststadje ten zuiden van Londen) overspoeld door aanhangers van de English Defence League, een bij elkaar geraapt zooitje van anti-islamitische, extreemrechtse splintergroepen die een hekel hebben aan buitenlanders en graag goede vrienden zouden willen zijn met Wilders. Toen de EDL in 2010 in Amsterdam probeerde een demonstratie te houden, werden ze door Ajax-supporters en antifascisten de Bijlmer uitgejaagd. Ook in Brighton stuit de EDL met z’n March for England elk jaar weer op veel verzet, en zijn er altijd grote groepen antifascisten op de been om een tegengeluid te laten horen en hier en daar een extreemrechtse idioot in elkaar te slaan.

De March for England wordt elk jaar gehouden op St George’s Day, en is zogenaamd een gezellige viering van vaderlandse trots voor de hele familie. En hoewel er vast wel een paar mensen waren die alleen maar waren gekomen om een Engelse vlag op hun wangen te schilderen, het volkslied te zingen en te praten over wat een toffe peer Churchill was, wordt de dag meestal gedomineerd door de oproerige leden van de EDL. Waarom de March elk jaar in Brighton (misschien wel de meest linkse, meest homovriendelijke en meest antifascistische stad in Engeland) wordt gehouden is niet helemaal duidelijk. Wat wel zeker is, is dat de confrontatie tussen de EDL-leden en de lokale bevolking—die zij zien als een clubje communistische homo’s—altijd leuke taferelen oplevert.

We begonnen onze relmiddag op de strandboulevard, waar een rij van ME-busjes een ondoordringbare muur vormde tussen de plek waar de mars werd gehouden en de plek waar de antifascisten zich zouden verzamelen. Ongeveer 700 ME’ers, die uit alle hoeken van het land kwamen en allemaal baalden dat ze hiervoor hun weekend moesten opofferen, maakten zich op voor de grootste operatie die Brighton in jaren had gezien.

De politietactiek was om de March of England-mannen met bussen naar de demo te brengen, ze een stukje te laten lopen, en ze dan weer met bussen af te voeren voordat ze ook maar een glimp hadden opgevangen van de lokale bevolking of tegendemonstraten. En het leek er even op dat die tactiek zou gaan werken, tot er fascisten de stad binnen begonnen te druppelen die niet met de politiebussen maar op eigen houtje waren gekomen, en de situatie een onvoorspelbaar randje gaven.

De antifascisten hadden aardig wat mensen op weten te trommelen. Ze verzamelden zich op een rotonde naast een aquarium waar ze antifascistische borden uitdeelden en alvast hun spreekkoren oefenden. Er was zo veel politie op de been dat we ons afvroegen of een dagje Sea Life misschien niet meer entertainend zou zijn dan toekijken hoe mensen naar elkaar schreeuwden door een tien meter dikke muur van agenten en ME-busjes.

Gelukkig kwamen er al snel wat weekdieren langsdrijven in de vorm van een stuk of twaalf March for England-sukkels, die allemaal dachten dat het een goed idee was om een beetje tof te gaan lopen doen voor de neus van een veel grotere groep antifascisten.

Tegendemonstranten renden scheldend op ze af, en het enige dat de marcheerders van de kolkende zee van boze antifa scheidde waren een paar kleine metalen hekjes. De zwartgemaskerde gast die hier wordt aangevallen, sprong over deze railing heen om vijf of zes mannen die duidelijk veel groter waren dan hij een paar klappen te verkopen, maar merkte al snel dat hij in z’n eentje niet op kon tegen hun voeten en vlaggenstokken.

De neonazistische hooligans gebruikten alles wat ze in de afgelopen decennia hadden geleerd in kroeggevechten en voetbalrellen, en werden daarbij geholpen door het soort zelfvertrouwen dat voortkomt uit een ontbijtje van een paar halve liters. Voor een paar seconden leek het erop dat de gemaskerde man serieus in de problemen zat, en op een bepaald punt was ik er bijna zeker van dat de fascisten dat ‘waarom sla je jezelf? waarom sla je jezelf?’-ding zouden gaan doen, wat zelfs voor de meest apathische antifascist een behoorlijke klap voor z’n ego zou zijn geweest.

Maar een paar van z’n antifa-vriendjes schoten hem net op tijd te hulp. Vuisten vlogen in het rond en de vechtersbazen vielen neer in een verwarrende stapel van rondmaaiende ledematen, waarvan sommige wel, en sommige niet racistisch waren. Ik weet niet precies welke arm wat was: het is moeilijk om het niveau van vreemdelingenhaat van een ledemaat te bepalen als je het hoofd waar het aan vastzit niet kunt zien.

Iedereen stond op en keerde terug naar z’n eigen team. Team White Power stond met z’n rug tegen het hek als een bezorgde kudde schapen die de boer over het veld aan zag komen lopen met een castratietang in z’n hand. Deze liaison-agent in z’n keurige babyblauwe slab was het enige wat tussen de groep EDL’ers, de schreeuwende antifascisten en hun goedgemikte flessen stond.

De fascisten waren er net in geslaagd om achter het kordon langs te sluipen toen de bereden politie arriveerde, en besloot dat het tactisch noodzakelijk was om de banner van het Zwarte Blok in te nemen. Wat ze overigens niet lukte. Daarna was er even wat verwarring terwijl de politie soort van een beetje probeerde om iedereen te kettlen, voordat ze ook dat opgaven en deden alsof er niks was gebeurd.

Deze politiearts wilde heel graag dat deze gast z’n masker afdeed. De black-blocker zei: “Nee,” wat een beetje gênant was voor de agent.

Zo’n honderd meter verderop in een zijstraatje schuilde een groepje fascisten in een Coral bookmakerskantoor, nadat ze opgejaagd waren door een inktbommenwerpende antifascist.

Een paar agenten werden getroffen in de oorlogszone, maar zetten door met die indrukwekkende, stoïcijnse vastberadenheid van mannen die weleens ergere dingen naar hun hoofd geslingerd hebben gekregen dan een beetje Indische inkt.

Terug bij de rotonde heerste vooral verwarring. De bereden politie leek onder de veronderstelling te verkeren dat ze door op de tegendemonstraten in te rijden, ze hen zo ver zouden krijgen dat ze hun maskers, sjaals en bivakmutsen af zouden doen. Het was makkelijk om even te vergeten dat extreemrechts überhaupt iets te maken had met de hele bende. De paar tegendemonstranten die de politie wel wist te grijpen, werden gefouilleerd.

Zoals deze gast, die van de gelegenheid gebruik maakte om even te gaan liggen, uit te rusten en te reflecteren op de chaos die zich om hem heen ontvouwde.

Wat op zich niet zo’n slecht idee was, want het duurde niet lang voordat er weer een groepje fascisten door een zijstraatje glipte op zoek naar een knokpartijtje—en er al snel achterkwam dat ze aan alle kanten omsingeld waren door tegendemonstranten.

Hier is hoe dat ging:

De politie slaagde erin een route vrij te maken zodat de fascisten konden ontsnappen, maar niet voordat een paar projectielen hun doelen hadden geraakt. Let op de skinhead met de zonnebril in de witte trui die geraakt wordt door een vol blik bier.

Veel van de straten die naar de strandboulevard leidden (waar de route van de mars langsliep) werden geblokkeerd door politiekordons zoals deze, die hier wordt gebruikt door een soort extreemrechtse One Direction als achtergrond voor hun volgende promotiekalender.

Maar die wegblokkades waren geen probleem voor de lokale antifascisten die—bekend als ze waren met het terrein—via de zijstraten naar de promenade liepen.

Toen ze daar aankwamen, stonden er wat fascisten op ze te wachten en brak er een gevecht uit. Een antifascist die er een beetje geschrokken uitzag, zei: “We zagen ze niet. Ze haalden naar mij en m’n vriend uit zodra we de straat inkwamen.”

Toch bleek het verrassingselement niet erg effectief, en werden de fascisten grondig in elkaar geslagen. Voordat de politie een einde aan het gevecht maakte, overstemde het geluid van knokkels en laarzen die neonazischedels raakten het zachte ruizen van de zee.

Toen de knokpartij voorbij was, zagen we eindelijk een stukje van de echte mars. Ik denk dat we het er allemaal wel over eens kunnen zijn dat áls je gelooft dat er een blank superras is, deze mannen daar sowieso niet bij horen.

Brighton-bewoners stonden opgesteld langs de route van de mars, en schreeuwden dingen als: “Zij aan zij, Brighton blijft fascisten-vrij,” en de simpele maar effectieve strijdkreet: “Kleine pikken!” Aan de andere kant van de weg hield iemand de sfeer er lekker in door met een mobiele geluidsinstallatie gay klassiekers als I Will Survive in de richting van de fascisten te blazen, en zo racisme te bestrijden met keiharde fabulousness.

De mars (of wat daarvoor moest doorgaan) bleek uiteindelijk de grootste grap van de dag. De vaderlandslievende voetbalhooligans mochten zo’n vierhonderd meter over de boulevard lopen; net ver genoeg om deze antifascistische banner te spotten die aan een nabijgelegen dakgoot hing. Daarna werden ze gelijk weer teruggemarcheerd naar hun bussen, zonder een speech te hebben gehouden of iets, en terug naar huis gestuurd.

We eindigden weer bij de grote rotonde, waar een groepje fascisten dat zich van de kudde had losgemaakt langzaam door de politie de stad uit werd geduwd, terwijl deze gast ons vertelde dat hij helemaal uit Liverpool was gekomen voor de mars. En dat we—ook als we het fundamenteel oneens waren met de onzin die hij uitkraamde—in ieder geval respect moesten hebben voor zijn toewijding. Hij was ten slotte helemaal vanuit de andere kant van Engeland gekomen voor dit klassenuitje.

En dat was het dan wel zo'n beetje. Tot volgend jaar!