Universeel bloed komt eraan om bloedtransfusies veiliger te maken

Een bloedtransfusie met de verkeerde bloedgroep kan fataal zijn. Maar wat doe je als je bloedgroep A hebt, maar het ziekenhuis heeft alleen bloed van type B liggen?

Er is pas een enzym ontwikkeld dat bloed van bloedgroep B kan omzetten naar groep O, wat ook wel bekend staat als de universele bloedgroep, waarna een succesvolle noodtransfusie kan worden uitgevoerd.

De bloedgroepen A en B verschillen van elkaar in hun antigenen: koolwaterstofkettingen die om de rode bloedcellen heen zitten. Bloedgroep O heeft daarentegen geen antigenen, waardoor mensen met bloedgroep A of B ook bloed van bloedgroep O kunnen ontvangen, dat stelt het Amerikaanse Rode Kruis. Bloed van type O is tevens de meest voorkomende soort bloed, maar mensen met bloedgroep O kunnen geen bloed uit de andere bloedgroepen ontvangen. Meer bloed van type O is dus eigenlijk goed nieuws voor iedereen. (Zolang we het spul nog niet in futuristische fabrieken kunnen maken)

Om bloedgroepen te kunnen veranderen, hebben onderzoekers aan de Universiteit van British Columbia een enzym ontwikkeld dat, zodra het aan gedoneerd bloed wordt toegevoegd, de antigenen van de rode bloedcellen afhaalt, waardoor het bloed van type O wordt. Ze hebben hun methode beschreven in een paper dat

gepubliceerd

is in

Journal of the American Chemical Society.

"Dit idee bestaat al langer, maar het probleem was altijd dat de enzymen waarvan we wisten dat ze antigenen kunnen afbreken, daar helemaal niet efficiënt in waren," aldus David Kwan, de hoofdauteur van het artikel. "Het was nooit praktisch om zoiets te doen op een schaal die nuttig is voor een klinische toepassing. Wij hebben een methode ontwikkeld om de efficiëntie van die enzymen te verbeteren."

Kwan vertelt dat ze de genen van het enzym willekeurig hebben laten muteren en dat ze telkens verder gingen met de beste exemplaren uit iedere generatie. "Het lijkt op evolutie zoals het in de natuur gebeurt, maar dan in een lab," aldus Kwan. Hun uiteindelijke product was 170 keer efficiënter dan het enzym waarmee ze begonnen.

Het idee om de bloedgroep van bloed met enzymen te veranderen is in de jaren 80 door Jack Goldstein bedacht. Sindsdien is de wetenschap er nooit in geslaagd om deze techniek op een efficiënte manier uit te kunnen voeren. Met de verbeterde enzymen van Kwan en zijn team, lijkt een grootschalige toepassing van dit principe opeens mogelijk en daardoor zullen in de toekomst bloedtransfusies veiliger worden.