​Zwevende kolonies op Venus bouwen is niet compleet belachelijk

Wanneer je aan de mensheid denkt die op meerdere planeten woont, dan denk je waarschijnlijk aan een toekomst met mensen die op aarde en op Mars wonen. Maar Venus is misschien een betere optie.

Het was niet eens zo lang geleden dat mensen dachten dat ​er leven zou kunnen zijn op Venus. In de late negentiende en vroege twintigste eeuw waren ​er astronomen met een theorie die leven op elke planeet in het zonnestelsel beschreef. Astronomen dachten dat Venus, dichtbij de zon en gehuld in een dikke laag wolken, een tropisch paradijs kon zijn. Een planeet waar het wereldwijde klimaat zou zijn als het klimaat hier op de evenaar – de hele tijd gematigd en weelderig.

Maar die droom kwam tot een einde in de jaren 20: toen ​astronomen de compositie van Venus gingen bestuderen, ontdekten ze dat de wolken op de planeet uit giftige koolstofdioxide bestonden en geen waterdamp.

En astronomen kwamen er ook achter dat Venus niet tropisch is, maar gloeiend heet. Radio-observaties in de jaren 50 lieten zien dat de planeer veel heter was dan waar dan ook op aarde. Het eerste ruimteschip dat begin jaren 60 langs Venus vloog, de Mariner 2, mat een gemiddelde oppervlaktetemperatuur van rond de 500 graden Celsius.

Toen de Sovjet-Unie in de jaren 70 en 80​een aantal sondes op het oppervlakte van Venus landde, gingen die per keer maar een aantal uur mee door de intense hitte en druk; de atmosferische druk op Venus' oppervlakte is 92 bar, dus 92 keer zo veel druk als hier op aarde.

Meer moderne observaties hebben bijgedragen aan de kennis over onze buurplaneet. Er zijn bijvoorbeeld hotspots op het oppervlakte, die 700 graden Celsius kunnen zijn. En de atmosferische druk is meer 96 bar, wat dezelfde druk is die je zou voelen als je je bijna één kilometer onder water zou bevinden. De dikke wolkenlaag rond de planeet betekent dat er op het oppervlakte geen zonlicht beschikbaar is voor zonne-energie. En de atmosfeer is giftig: naast koolstofdioxide bevat het ook stikstof en wolken van druppels zwavelzuur.

Venus is kort gezegd ​een helse wereld.

Toch is juist die dikke, zware, giftige atmosfeer die Venus een aantrekkelijk wereld maakt voor mensen om op te leven. Niets zegt dat leven op een andere planeet ook betekent dat je echt op het oppervlakte leeft. We zouden, in theorie, Venus' dikke atmosfeer in ons voordeel kunnen gebruiken en er zwevende steden kunnen maken.

Het is op z'n minst een goed argument dat ​Geoffrey Landis, een wetenschapper aan het Glenn Research Center van NASA en een science-fiction schrijver, maakte tijdens een presentatie bij de Conference on Human Space Exploration, Space Technology & Applications International Forum in New Mexico in 2003. Meer dan een decennium later is het nog steeds een overtuigend idee.

Landis wees erop dat op 50 km boven het oppervlakte, Venus minder hels wordt en meer een paradijs. Op die hoogte is de omgeving ongeveer zo aards als die wordt zonder op onze eigen planeet te zijn. Er is genoeg zonlicht voor zonne-energie, de temperatuur is een beetje zoals op aarde, zodat er vloeibaar water kan bestaan en de de zwaartekracht is er op 90% van die we nu op aarde voelen.

En belangrijker nog, de gassen die we nodig hebben om te overleven zijn daar al beschikbaar. Koolstofdioxide en stikstof om planten te laten groeien zijn er in overvloed in de atmosfeer van Venus. Deze gassen – samen met waterstof die uit de druppels van zwavelzuur kan worden gehaald – kunnen gebruikt worden om de fundamentele elementen te maken die mensen nodig hebben om te overleven.

In een ​hele goede blog post van Robert Walker, die recentelijk ​op internet rondgaat, staat dat het niet onmogelijk is om dat te doen terwijl je rondzweeft. Zoals Landis beargumenteerde, "op Venus is lucht om te ademen een opstijgend gas"; het is licht genoeg om op eigen kracht boven de atmosfeer te hangen.

Leefruimtes zouden geen apart systeem nodig hebben om te zweven, zoals een heliumbalon, op de ideale hoogte van 50 km. Het gas in een lichtgewicht woonmodule die de inwoners ook gewoon zouden inademen, zou theoretisch gezien genoeg drijfkracht hebben om te blijven zweven. ​Onderzoek van de Russen uit de jaren 70, dat Walker ook aanhaalt, wijst dit uit.

Vanuit deze zwevende leefruimtes zouden de eerste mensen op Venus het oppervlakte kunnen verkennen met behulp van robots. Met op afstand bestuurbare robots zouden we kunnen leren over de planeet, monsters verzamelen en deze weer terugbrengen naar de zwevende laboratoria voor analyse. Als er uiteindelijk meer bekend is over hoe je op 50 km hoogte boven het oppervlakte van Venus kan leven, kunnen deze kleine zwevende woonruimtes uitbreiden tot volledig functionerende zwevende steden.

Ook omdat Venus relatief dichtbij een asteroïdengordel is, zou de planeet kunnen fungeren als een basis voor ​de ontluikende industrie voor delfstoffen van asteroïden. Landis zegt dat dit een natuurlijk economisch model zou kunnen zijn voor de kolonisatie van Venus, die het wellicht ook aantrekkelijker maakt dan Mars.

Het koloniseren van Venus lijkt belachelijk, maar het is, strikt genomen, niet onmogelijk. Het is niet iets wat binnen handbereik ligt, maar het is misschien tijd om onze aandacht op Venus te richten in onze voortdurende zoektocht naar een manier om op een andere planeet te leven.