De bloemen van Peter de Cupere zitten continu de lucht te vervuilen
Foto's met dank aan Peter de Cupere

FYI.

This story is over 5 years old.

Design

De bloemen van Peter de Cupere zitten continu de lucht te vervuilen

De geurkunstenaar stond afgelopen week met zijn stinkbloemen op de Biënnale in Venetië.

Dit zijn waarschijnlijk de smerigste bloemen die je ooit hebt gezien. Of geroken, natuurlijk. Het is namelijk geen geurige lentebloesem wat je ruikt als je ze tegen je neus houdt, maar verontreinigde lucht. Hele vieze, verontreinigde lucht.

Het brein achter dit stinkende perkje is de geurkunstenaar Peter de Cupere, die je ook nog zou kunnen kennen van die planten die naar vagina's of bloed ruiken en dat eetbare chocoladeparfum. Dit nieuwste kunstwerk heet Smoke Flowers, en stond afgelopen week op de Biënnale in Venetië. Ik belde hem op om meer te weten te komen over het hoe, het wat, en vooral het waarom.

Advertentie

Hi Peter. Wat wil je hier precies mee zeggen?
Ik zie het zelf als een soort poëtisch gegeven: de 'wraak van de planten' op de mens. Normaal gesproken zuivert de natuur de lucht, maar in dit geval niet. Deze bloemen geven een geur af die doet denken aan luchtvervuiling. Ze weigeren onze zooi op te ruimen.

Juist het feit dat deze vieze lucht uit zulke mooie planten komt voelt natuurlijk vreemd. Het is een manier om mensen wat bewuster te maken van wat wij met de wereld doen, en daar gesprekken over te laten ontstaan. Als we zo doorgaan, gaan we een toekomst tegemoet waarin er te weinig planten zijn die onze lucht kunnen zuiveren.

Wat voor geur komt er eigenlijk uit de bloemen?
Het is een soort reproductie van algemene luchtvervuiling, waar je dus dingen als uitlaatgassen van auto's en fabrieken in terug kunt vinden. De geur is op een zo realistisch mogelijke manier gemengd door vier parfumeurs van het IFF [International Flavors & Fragrances]. Het is niet schadelijk om in te ademen, daar hoef je je geen zorgen over te maken.

Hoe waren de reacties tot nu toe?
Mensen schrikken meestal zodra ze de geur ruiken. Er zit een bepaalde spanning in, omdat de planten niet de hele tijd de geur verspreiden, maar slechts in korte stootjes. Soms zijn er dus momenten dat er geen rook uitkomt, en word je uitgenodigd om wat dichterbij te komen. En dan krijg je interactie: als de bloem dan opeens weer begint te stinken, schrikken ze nog erger. Iedereen snapt ook meteen de betekenis achter het werk, dus wat dat betreft spreekt het heel erg voor zichzelf.

Advertentie

Hoe heb je precies die geur in de planten gekregen?
Ja, dat wilde iedereen hier in Venetië ook graag weten. Het geheim is misschien minder revolutionair dan je denkt. Ik duw de rook door kleine buisjes omhoog door de bloemen heen. Die buisjes zijn zo dun dat je ze niet eens ziet zitten. Iedereen kijkt steeds waar die geur nou vandaan komt, maar niemand ziet het.

Je moet weten dat sommige van die bloemen maar een steel van twee à drie millimeter hebben. Dat is al erg dun. De buisjes waar de geur dan doorheen gaat zijn meestal 0.45 millimeter dik, en daarin zit dan nog een gaatje om de lucht door te laten. Doordat het zo dun is hebben de planten daar zelf geen last van, die blijven gewoon leven.

De geur wordt aangestuurd door een installatie, die zo'n vier keer zo groot is als het bloemenperk zelf. Het bestaat uit twee grote modules, die iets verderop staan. De buisjes bevinden zich onder de grond, met een breedte van vijftien à twintig meter. Het werk reikt dus een stuk verder dan je met het blote oog kunt zien.

Gaaf. Kunnen we binnenkort ook geurwerk van je verwachten in Nederland?
Jazeker. Ik doe mee aan de IJssel Biënnale, waar ik planten van zout ga maken. Het idee daarachter is dat wanneer de zeespiegel zal stijgen, we het zout uit het zeewater kunnen halen om te gebruiken als bouwmiddel. In mijn geval dus voor planten. Welke geur er bij komt moet ik nog beslissen, maar het concept is verder helemaal uitgedokterd.

We kijken ernaar uit, Peter.