Een dag in het amateurvoetbal met Steven Pienaar

Op een koude zaterdagmiddag voetballen twee Amsterdamse teams tegen elkaar op het Bijlmer Sportpark. Drie minuten voor het einde van de wedstrijd houdt opeens een deel van de lichtmasten ermee op. De scheidsrechter vindt het wel mooi geweest en fluit voor het einde van de wedstrijd. Vanuit de dug-out van SV Robinhood bekijkt Steven Pienaar (37) het tafereel in alle rust. De Zuid-Afrikaanse dribbelaar die groot werd bij Ajax staat tegenwoordig elke zaterdag als trainer langs de lijn in de vierde klasse. Nadat hij de tegenstanders en de scheids een hand heeft gegeven, loopt hij met een cornervlag over zijn schouder richting de kleedkamer.

Ik ben hier vandaag in de Bijlmer om een dagje mee te lopen met Pienaar en zijn team, SV Robinhood. Het elftal draait boven in mee in de vierde klasse en deze zaterdag staat de wedstrijd tegen middenmoter Fortius op het programma. Als ik vroeg in de middag de kantine binnenstap, is Pienaar nog nergens te bekennen. Hij vormt bij Robinhood een trainerstrio met goede vrienden Nana Tutu en Jeremain Linger. Zij proberen de spelers vanuit hier klaar te maken voor een stap hogerop. Nana, een man van Ghanese afkomst, is al jaren hoofdtrainer bij Robinhood. “Steven moest nog even mee met een jeugdteam van Ajax,” zegt hij. “Daarna komt hij zo snel mogelijk deze kant op.”

Het is ruim twee uur voor aanvang van de wedstrijd en de eerste spelers van Robinhood komen de kantine binnendruppelen. Iemand heeft een grote geluidsinstallatie bij zich, een ander eet rustig een grapefruit. De jongens ploffen neer op de banken, maken een praatje of kijken op hun telefoon.

Ondertussen legt Nana uit hoe Pienaar bij deze vierdeklasser terecht is gekomen. De twee zijn al vrienden sinds Pienaar als jonge speler vanuit Zuid-Afrika naar Ajax kwam. Nana nam hem onder zijn hoede, samen gingen ze naar Ghanese restaurants en Nana leerde Pienaar hoe hij de bus moest pakken in Amsterdam. “We gaan way back. We zijn broers geworden,” zegt Nana. Toen hij Pienaar vroeg om hem te helpen bij zijn team, hoefde de ex-Ajacied niet lang na te denken. Sindsdien legt de oud-speler van Everton, Borussia Dortmund en Tottenham op maandag- en woensdagavond pass- en trapoefeningen uit aan spelers uit de vierde klasse.

Pienaar is normaal gesproken niet de enige oud-prof die bij het elftal betrokken is, vertelt Nana. Sinds kort speelt ook Quincy Owusu-Abeyie met het elftal mee. Hij is vooral bekend door zijn periode bij Arsenal en zijn optredens met Jong Oranje op het WK in 2005, waar hij iedere tegenstander compleet dronken speelde. Quincy is er vandaag helaas niet. “Hij belde gisteren af omdat hij voor een noodgeval naar Amerika moest,” zegt Nana. “Anders had hij zeker in de basis gestaan.”

Even later komt Erik, een wat oudere speler en de aanvoerder van het team, bij ons aan tafel zitten. Hij vertelt dat Steven en Quincy regelmatig meedoen met de trainingen. “Afgelopen week kreeg iemand in twee minuten tijd twee panna’s van Steven Pienaar,” zegt hij lachend. “Het is eigenlijk niet te geloven dat een man met zoveel wedstrijden in de Premier League gewoon hier rondloopt.” Nana geniet er ook van als Pienaar trucjes doet op de training. “Plezier in het voetbal is voor mij belangrijk. Je gaat ook niet met een vrouw als je niet van haar houdt. Dan is de seks ook niet goed.” Vrij vertaald: zonder plezier komen de jongens ook niet voetballen.

Aanvoerder Erik vertelt dat Pienaar serieus bezig is met het trainerschap. Vaak is hij al een uur voor aanvang aanwezig. Ook naast het voetbal trekken Nana en Erik nog regelmatig met Pienaar op. Na de wedstrijd is er weleens een nabespreking in een restaurant en onlangs werd het tweetal ook uitgenodigd voor de babyshower van Pienaar. Volgens Nana was het een gezellige avond. “Het leek de Gall & Gall wel,” zegt hij lachend, terwijl hij een gebaar maakt alsof hij iets drinkt.

De spelers lopen vanuit de kantine richting de kleedkamer, waar de muziek wordt aangeslingerd. Het ruikt naar tijgerbalsem. De spelers hijsen zich in de groene tenues en links en rechts beginnen spelers te dansen. Nog altijd is Pienaar nergens te bekennen. Ik vraag me af of hij nog komt. De jongens lopen richting het veld voor de warming-up en stoppen onderweg nog even voor een plaspauze. Dan fluit de scheidsrechter voor het begin van de wedstrijd. Binnen het half uur staat Robinhood al op een 2-0 voorsprong.

Kort na het tweede doelpunt komt er iemand in de verte aanlopen: Steven Pienaar. Hij deelt een boks uit aan alle spelers op de bank en gaat stilletjes bij de hoek van de dug-out staan. Pienaar begint meteen fanatiek te coachen en zal de rest van de wedstrijd weinig bewegen. Vaak blijft het bij gerichte steekwoorden: “Kobe, inside.”

Aan de rand van het veld vertelt Pienaar verlegen over hoe het hem bevalt om hier trainer te zijn. De middenvelder woont nog in Amsterdam en heeft twee dochters. Ook toen hij in Engeland voetbalde, kwam hij in een vrij weekend vaak terug naar “zijn tweede thuis”, Amsterdam. Hij twijfelde niet toen Nana hem vroeg om te komen helpen bij Robinhood. “Het zijn allemaal jongens uit de Bijlmer,” knikt Pienaar richting de spelers op het veld. “Sommigen hangen op straat, anderen zijn asielzoekers. Ik kom zelf ook uit een moeilijke buurt in Zuid-Afrika. Ik weet als geen ander dat je door te voetballen even weg bent van de problemen op straat.”

Vorig jaar kwam het nog weleens voor dat er op een avond maar zes spelers op het trainingsveld stonden. “Nu hebben we er soms 25,” zegt hij tevreden. “Soms zag ik jongens op de training in een korte broek, omdat ze geen goede kleding hebben,” vertelt de oud-prof. Hij probeert daarom zijn steentje bij te dragen: sommige spelers lopen op zijn voetbalschoenen of dragen tijdens de trainingen kleding van Everton. “Laatst ben ik naar de winkel gegaan om hesjes, pionnen en nieuwe ballen te kopen,” vertelt Pienaar. Hij helpt graag, onder één voorwaarde: “De jongens moeten elke maandag en woensdag komen trainen.”

Het lijkt alweer een eeuwigheid geleden dat Pienaar bij Ajax speelde. Toch is het pas anderhalf jaar geleden dat de middenvelder definitief stopte met profvoetbal. Na negen jaar in de Premier League wilde hij zijn carrière afsluiten in Zuid-Afrika, bij Bidvest Wits. Hij had ook de keuze om te cashen in China, maar hij wilde graag rustig afbouwen in de buurt van zijn moeder.

Pienaar legt uit dat die overstap na zestien jaar in Europa behoorlijk tegenviel. “Er gingen daar heel veel dingen niet goed,” vertelt hij. “Vaak waren de velden niet goed, en bij de lunch kregen we soms alleen een broodje met mayonaisse.” Hij wilde niet zeuren als ervaren speler, maar op een gegeven moment moest hij eerlijk naar zichzelf zijn. Rond de kerst stapte hij naar de trainer toe en bekende hij uit dat hij het simpelweg niet meer kon opbrengen. “Hand erop. En toen was het voorbij.”

Op het veld knalt Robinhood ondertussen de 3-0 binnen. De doelpuntenmaker juicht als Cristiano Ronaldo en gooit er ook nog een overtuigende “Siiiii” uit. Pienaar kan een lach niet onderdrukken. Hij gaat verder met zijn verhaal en legt uit dat hij in eerste instantie niet echt stond te springen om trainer te worden. Nadat hij was gestopt, heeft het zelfs vier maanden geduurd voordat hij überhaupt weer zin had om een wedstrijd op tv te kijken. “Ik was er even helemaal klaar mee,” vertelt hij. Even twijfelde hij om met zijn broertje samen muziek te gaan produceren, maar hij begon het voetbal toch te missen. Inmiddels heeft hij zijn eerste trainersdiploma al op zak en hoopt hij ook als trainer de top te bereiken.

Pienaar loopt tegenwoordig stage bij het Ajax Onder 19 van John Heitinga en staat dus op zaterdag langs de Amsterdamse amateurvelden. Pienaar vertelt dat de jongens van Robinhood soms nieuwsgierig zijn naar zijn ervaringen in het profvoetbal. Ze vragen hem bijvoorbeeld hoe het is om op een WK te spelen. “Precies zoals jullie hier op een zaterdag spelen, zeg ik dan. Alleen kijken er dan mensen over de hele wereld mee.”

Kort voor het einde van de wedstrijd krijgt Robinhood nog een doelpunt tegen, maar de overwinning komt niet meer in gevaar. Na afloop nemen we nog een teamfoto van Pienaar en de rest van SV Robinhood. Terwijl we met z’n allen weer richting de kleedkamer lopen, merk ik op dat ik het bijzonder blijf vinden dat zo’n grote voetballer drie keer in de week rondloopt bij een Amsterdams amateurelftal. Pienaar moet lachen. “Thuiszitten is ook niks hè.”

Dit is een verhaal uit de serie De Kantinedienst, over de schoonheid en smerigheid van het Nederlandse amateurvoetbal. Alle verhalen uit de serie zijn hier te vinden.

-

Naast onze geschreven verhalen en video's hebben we nu ook een podcast: De Wereld van VICE Sports. De afleveringen zijn hier te luisteren bij Apple of hier op Spotify: